На денешен ден
На денешен ден (8 февруари)

1560.- Турските галии бегаат од шпанската флота под команда на војводата од Медина во битката за Медитеранот кај Триполи.
1587.- По 19 години во заробеништво, шкотската кралица Мери Стјуарт била погубена под обвинение за заговор за соборување на англиската кралица Елизабета I.
1676.- Умре рускиот цар Алексеј Михајлович Романов, татко на Петар Велики. Тој ја прошири територијата со припојување на Украина кон Русија кон реката Днепар и источните делови на Сибир.
1725.- Умре рускиот цар Петар I Алексеевич Романов (Петар Велики). По доаѓањето на тронот во 1682 година, тој извршил, според европските модели, далекусежни реформи на државата и општеството. Војните и обезбедија на Русија силна позиција на Балтикот, пристап до Црното Море и западниот брег на Каспиското Море. Ја основал Академијата на науките, го основал првиот весник („Ведомости“), а во 1703 година изградил нова престолнина на устието на Нева – Санкт Петербург.
1828.- Роден е Жил Верн, француски писател на научно-фантастични романи. Преокупиран со научни откритија, далечни земји и истражувачки подвизи, има напишано повеќе од 50 романи, од кои најпознати се „Околу светот за 80 дена“, „20.000 милји под морето“, „Патување до Месечината“, „Патување до центарот на земјата“, „Гласник на царот“, „Пет недели во балон“, „Децата на капетанот Грант“).
1861.- Јужните Соединетите Американски Држави се отцепиле од Унијата и ја основале Конфедерацијата на американските држави со претседателот Џеферсон Дејвис како претседател, што довело до Американската граѓанска војна (1861-65).
1863.- Прусија и Русија формираа сојуз за да ја задушат револуцијата во Полска.
1894.- Роден е американскиот филмски режисер Кинг Волис Видор. Неговиот нем филм „The Crowd“ се смета за ремек дело на светската кинематографија. Голем успех постигна и со филмот „Алелуја“ во кој црнците ги играа главните улоги.
1921.- Умре рускиот револуционер и географ Петер Алексеевич Кропоткин, еден од најважните теоретичари на анархизмот. Во 1872 година, тој ја напушти успешната потрага по наука, му пријде на Бакунин во Женева и се посвети на идеите на анархизмот („Анархија и нејзината филозофија“, „Големата француска револуција“, „Записи на револуционерите“).
1924.- За време на егзекуцијата на Џи Џон во американската сојузна држава Невада за прв пат е употребена гасна комора.
1937.- За време на шпанската граѓанска војна, трупите на генералот Франциско Франко ја зазедоа Малага со помош на 15.000 италијански војници.
1940.- Нацистите од Втората светска војна го застрелале секој десетти жител на две полски села во близина на Варшава поради убиство на двајца германски војници.
1942.- Во манастирот Острог се одржа собор на кое беа повикани сите Црногорци и Бокели, без разлика на политичките и партиските поделби, на бунт против окупаторите во Втората светска војна.
1943.- Советските трупи го ослободија Курск, окупиран од Германците, во 1941 година за време на Втората светска војна.
1963.- Во Ирак започна државен удар. Претседателот на Ирак, генерал Абдул Карим Касем (Касем) беше застрелан, а нов шеф на државата стана полковникот Абдул Салем Мухамед Ареф (Мухамед).
1975.- Советските и американските космонаути започнаа заеднички подготовки за летовите Сојуз-Аполо.
1984.- На стадионот Кошево во Сараево во присуство на 50.000 гледачи се отворени 14. Зимски олимписки игри. На првите Олимписки игри одржани во Југославија, што е најголем број во историјата на Зимските олимписки игри, учествуваа спортисти од 49 земји.
1989.- Американски патнички авион се урна во близина на Азорските острови во Атлантикот, при што загинаа сите 144 патници и членови на екипажот.
1992.- Членките на Европската заедница потпишаа договор во Мастрихт, Холандија, со кој оваа економска заедница стана политичка и правна унија (Европска унија).
1993.- Несреќа во која учествуваа воен авион Сухој и Тупољев се судрија во близина на Техеран, при што загинаа сите 132 патници и членови на екипажот, пилотот и копилотот на воен авион.
1994.- Две групи илегални имигранти („луѓе од чамци“) пристигнаа на бреговите на Соединетите Држави и беа третирани поинаку од американските власти – Кубанците беа прифатени, а Хаиќаните беа принудени да се вратат.
2004.- Британскиот престолонаследник Чарлс пристигна во Иран како претседател на британскиот Црвен крст и го посети градот Бам, кој беше разурнат од катастрофалниот земјотрес кон крајот на 2003 година, во кој загинаа 43.000 луѓе. Принцот Чарлс е првиот член на британското кралско семејство што го посетил Иран по револуцијата во 1979 година.
2005.- Умре Здравко Велимировиќ, филмски и телевизиски режисер, член на Црногорската академија на науките и уметностите, редовен професор на Факултетот за драмски уметности во Белград. Ги режираше филмовите „Лелејска Гора“, „Дервиш и смрт“, „Врвови на Зеленгора“, „Доротеј“.
2010.- Опозицискиот лидер Виктор Јанукович прогласи победа на претседателските избори во Украина, иако неговата ривалка Јулија Тимошенко не го призна поразот. Меѓународните набљудувачи ги опишаа изборите како „импресивен пример за демократија“ и ја повикаа Тимошенко да ја прифати победата на Јанукович.
2010.- Папата Бенедикт Шеснаесетти го осуди злоставувањето деца од страна на свештениците, велејќи дека црквата никогаш нема да престане да го осудува таквото однесување, по повод масовната сексуална злоупотреба во црковните институции во Ирска и скандалот околу прикривањето на тие случаи.
2013.- Почина белградскиот филмски и театарски актер Јосиф Татиќ, познат по улогите во ТВ сериите „Подобар живот“ и „Грло во јагоди“ и претставата „Шовинистичка фарса“. Глумеше во филмовите „Три холивудски билети“, „Византиско сино“, „Засега без добар наслов“, „Последниот круг во Монца“.
2015 – Дваесет и пет лица загинаа во бунт пред фудбалски натпревар во Каиро.
2017 – Романскиот парламент и изгласа недоверба на владата по масовните улични протести предизвикани со декрет за олеснување на антикорупциските мерки. Благодарение на неколкудневните протести, спорниот декрет беше блокиран.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај
📜 Среден и нов век
- 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик, еден од најважните правни документи во српската историја.
- 1498 – Васко де Гама пристигнува во Индија (Каликут), отворајќи нов морски пат околу Африка.
- 1506 – Почина Кристофоро Колумбо, откривачот на Америка.
✍️ Култура и филозофија
- 1799 – Роден е Оноре де Балзак, автор на Човечката комедија.
- 1806 – Роден е Џон Стјуарт Мил, филозоф, економист и застапник на утилитаризмот.
- 2005 – Почина Пол Рикер, француски филозоф и хуманист.
⚔️ Војни и политика
- 1834 – Почина Маркиз Ла Фајет, херој од Американската револуција.
- 1882 – Потпишан е Тројниот сојуз меѓу Германија, Австро-Унгарија и Италија.
- 1941 – Италија ја анектира Бока Которска за време на Втората светска војна.
- 1956 – САД изведуваат прва воздушна експлозија на хидрогенска бомба.
- 1999 – НАТО напад врз болница во Белград, при што загинаа пациенти.
🌍 Независности и државни промени
- 1902 – Куба станува република; САД ги повлекуваат трупите.
- 1927 – Велика Британија ја признава независноста на Саудиска Арабија.
- 2002 – Источен Тимор прогласува независност.
- 2000 – Тајван инаугурира прв демократски избран претседател од опозицијата.
🧑🤝🧑 Друштвени и економски настани
- 1980 – Референдумот во Квебек – 60% против независност од Канада.
- 1989 – Србија издава заем за економско заживување – никогаш не е вратен.
- 1995 – Ебола карантин во Заир.
- 2015 – Големите банки признаваат вина за валутни манипулации, казна од 5,7 милијарди долари.
🎨 Кражби и културни загуби
- 2010 – Во Париз одземени, односно украдени 5 слики вредни 100 милиони евра, меѓу нив дела од Пикасо, Матис, Модиљани и други.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (18 мај)

Култура и уметност
-
1799 – Смртта на Пјер Бомарше, драматург чија работа инспирирала класични опери како „Севилскиот бербер“ (Росини) и „Фигаровата свадба“ (Моцарт).
-
1911 – Почина Густав Малер, влијателен австриски композитор и диригент.
-
1995 – Почина Александар Годунов, познат балетски танчер кој доживеа успех и на запад по бегството од СССР.
Политика и конфликти
-
1803 – Велика Британија ѝ објави војна на Франција, со што се заострија Наполеонските војни.
-
1804 – Наполеон е прогласен за император.
-
1944 – Протерување на Татарите од Крим од страна на СССР, што останува едно од најконтроверзните етнички чистки во историјата на регионот.
-
1996 – Радован Караџиќ се повлекува од функцијата претседател на РС поради меѓународен притисок.
-
2000 – СБ на ОН воведува ембарго за оружје за Етиопија и Еритреја, поради нивната гранична војна.
Наука и технологија
-
1974 – Индија го извршува својот прв нуклеарен тест, станувајќи шеста нуклеарна сила.
-
1998 – Тужба против Мајкрософт за монополско однесување, значајна пресвртница во правната историја на технолошките гиганти.
Човекови права и меѓународна правда
-
1954 – Стапува во сила Европската конвенција за човекови права.
-
2010 – Обама го потпишува Законот за слобода на печатот, именуван по новинарот Даниел Перл.
-
2011 – Пресуда против Аугустин Бизмунг, поврзана со геноцидот во Руанда.
Родени
-
1836 – Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион во шах.
-
1868 – Николај II, последниот руски цар.
-
1872 – Бертран Расел, добитник на Нобелова награда и познат филозоф.
-
1883 – Валтер Гропиус, основач на Баухаус и визионер во архитектурата.
-
1919 – Марго Фонтејн, легендарна балерина.
-
1920 – Карол Војтила, идниот папа Јован Павле II.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (17 мај)

Светот виден во рубриката „На денешен ден“ за 17-ти мај
🎨 Култура и уметност
-
1510 – Смртта на Сандро Ботичели, еден од најголемите ренесансни сликари. Неговите дела, особено Раѓањето на Венера, се симболи на хуманизмот и естетиката на Ренесансата.
-
1866 – Роден е Ерик Сати, француски композитор чие дело има големо влијание врз модерната музика.
-
2012 – Почина Дона Самер, диско икона со глобално влијание во поп културата.
⚕️ Медицина и наука
-
1749 – Роден е Едвард Џенер, пионер на имунизацијата, чиј изум – вакцината против сипаници – го променил текот на медицинската историја.
⚔️ Политика и воени настани
-
1814 – Норвешка прогласува независност и усвојува устав – значаен момент во историјата на скандинавските земји.
-
1838 – Смртта на Талеран, еден од највештите дипломати на Франција, со улога во реставрацијата по Наполеон.
-
1940 – Германските трупи влегуваат во Брисел – дел од брзото напредување на нацистичка Германија во Втората светска војна.
-
1949 – Обединетото Кралство ја признава независноста на Република Ирска.
-
1997 – Лоран Кабила ја презема власта во Заир, кој се преименува во Демократска Република Конго.
📺 Технологија и медиуми
-
1965 – Првото емитување во боја од Велика Британија до САД – голем чекор во глобалната телевизиска технологија.
-
2000 – Српската влада ја презема РТВ „Студио Б“, симболичен настан за медиумската слобода во Србија.
⚖️ Човекови права и општествени промени
-
1954 – Пресудата Brown v. Board of Education од Врховниот суд на САД ја укинува расната сегрегација во училиштата – историски момент во движењето за граѓански права.
-
2004 – Масачусетс стана првата американска држава што легализира истополови бракови.
-
2009 – За прв пат, жени се избрани во парламентот на Кувајт – голем напредок во правата на жените на Блискиот Исток.
-
Македонија2 дена
Граѓани пријавуваат дека од рано утрово се без електрична енергија
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (19 мај)
-
Македонија2 дена
АД Мепсо ја соопшти причината за падот на електричната енергија во раните утрински часови
-
Македонија13 часа
Во автобус со турски државјани во Охрид починал турист кој бил дел од групата
-
Македонија11 часа
Од вечерва бензин 95 и дизел поскапуваат, ова е новата цена за литар
-
Македонија14 часа
МВР: Со „БМВ“ возел 111 км/ч на место каде е дозволено 50 км/ч
-
Временска прогноза2 дена
Попоски: Продолжува нестабилно време, со развој на грмотевични облаци
-
Хороскоп2 часа
Хороскоп за вторник (20 мај)