Следете не

На денешен ден

На денешен ден (8 февруари)

Објавено пред

на

1560.- Турските галии бегаат од шпанската флота под команда на војводата од Медина во битката за Медитеранот кај Триполи.

1587.- По 19 години во заробеништво, шкотската кралица Мери Стјуарт била погубена под обвинение за заговор за соборување на англиската кралица Елизабета I.

1676.- Умре рускиот цар Алексеј Михајлович Романов, татко на Петар Велики. Тој ја прошири територијата со припојување на Украина кон Русија кон реката Днепар и источните делови на Сибир.

1725.- Умре рускиот цар Петар I Алексеевич Романов (Петар Велики). По доаѓањето на тронот во 1682 година, тој извршил, според европските модели, далекусежни реформи на државата и општеството. Војните и обезбедија на Русија силна позиција на Балтикот, пристап до Црното Море и западниот брег на Каспиското Море. Ја основал Академијата на науките, го основал првиот весник („Ведомости“), а во 1703 година изградил нова престолнина на устието на Нева – Санкт Петербург.

1828.- Роден е Жил Верн, француски писател на научно-фантастични романи. Преокупиран со научни откритија, далечни земји и истражувачки подвизи, има напишано повеќе од 50 романи, од кои најпознати се „Околу светот за 80 дена“, „20.000 милји под морето“, „Патување до Месечината“, „Патување до центарот на земјата“, „Гласник на царот“, „Пет недели во балон“, „Децата на капетанот Грант“).

1861.- Јужните Соединетите Американски Држави се отцепиле од Унијата и ја основале Конфедерацијата на американските држави со претседателот Џеферсон Дејвис како претседател, што довело до Американската граѓанска војна (1861-65).

1863.- Прусија и Русија формираа сојуз за да ја задушат револуцијата во Полска.

1894.- Роден е американскиот филмски режисер Кинг Волис Видор. Неговиот нем филм „The Crowd“ се смета за ремек дело на светската кинематографија. Голем успех постигна и со филмот „Алелуја“ во кој црнците ги играа главните улоги.

1921.- Умре рускиот револуционер и географ Петер Алексеевич Кропоткин, еден од најважните теоретичари на анархизмот. Во 1872 година, тој ја напушти успешната потрага по наука, му пријде на Бакунин во Женева и се посвети на идеите на анархизмот („Анархија и нејзината филозофија“, „Големата француска револуција“, „Записи на револуционерите“).

1924.- За време на егзекуцијата на Џи Џон во американската сојузна држава Невада за прв пат е употребена гасна комора.

1937.- За време на шпанската граѓанска војна, трупите на генералот Франциско Франко ја зазедоа Малага со помош на 15.000 италијански војници.

1940.- Нацистите од Втората светска војна го застрелале секој десетти жител на две полски села во близина на Варшава поради убиство на двајца германски војници.

1942.- Во манастирот Острог се одржа собор на кое беа повикани сите Црногорци и Бокели, без разлика на политичките и партиските поделби, на бунт против окупаторите во Втората светска војна.

1943.- Советските трупи го ослободија Курск, окупиран од Германците, во 1941 година за време на Втората светска војна.

1963.- Во Ирак започна државен удар. Претседателот на Ирак, генерал Абдул Карим Касем (Касем) беше застрелан, а нов шеф на државата стана полковникот Абдул Салем Мухамед Ареф (Мухамед).

1975.- Советските и американските космонаути започнаа заеднички подготовки за летовите Сојуз-Аполо.

1984.- На стадионот Кошево во Сараево во присуство на 50.000 гледачи се отворени 14. Зимски олимписки игри. На првите Олимписки игри одржани во Југославија, што е најголем број во историјата на Зимските олимписки игри, учествуваа спортисти од 49 земји.

1989.- Американски патнички авион се урна во близина на Азорските острови во Атлантикот, при што загинаа сите 144 патници и членови на екипажот.

1992.- Членките на Европската заедница потпишаа договор во Мастрихт, Холандија, со кој оваа економска заедница стана политичка и правна унија (Европска унија).

1993.- Несреќа во која учествуваа воен авион Сухој и Тупољев се судрија во близина на Техеран, при што загинаа сите 132 патници и членови на екипажот, пилотот и копилотот на воен авион.

1994.- Две групи илегални имигранти („луѓе од чамци“) пристигнаа на бреговите на Соединетите Држави и беа третирани поинаку од американските власти – Кубанците беа прифатени, а Хаиќаните беа принудени да се вратат.

2004.- Британскиот престолонаследник Чарлс пристигна во Иран како претседател на британскиот Црвен крст и го посети градот Бам, кој беше разурнат од катастрофалниот земјотрес кон крајот на 2003 година, во кој загинаа 43.000 луѓе. Принцот Чарлс е првиот член на британското кралско семејство што го посетил Иран по револуцијата во 1979 година.

2005.- Умре Здравко Велимировиќ, филмски и телевизиски режисер, член на Црногорската академија на науките и уметностите, редовен професор на Факултетот за драмски уметности во Белград. Ги режираше филмовите „Лелејска Гора“, „Дервиш и смрт“, „Врвови на Зеленгора“, „Доротеј“.

2010.- Опозицискиот лидер Виктор Јанукович прогласи победа на претседателските избори во Украина, иако неговата ривалка Јулија Тимошенко не го призна поразот. Меѓународните набљудувачи ги опишаа изборите како „импресивен пример за демократија“ и ја повикаа Тимошенко да ја прифати победата на Јанукович.

2010.- Папата Бенедикт Шеснаесетти го осуди злоставувањето деца од страна на свештениците, велејќи дека црквата никогаш нема да престане да го осудува таквото однесување, по повод масовната сексуална злоупотреба во црковните институции во Ирска и скандалот околу прикривањето на тие случаи.

2013.- Почина белградскиот филмски и театарски актер Јосиф Татиќ, познат по улогите во ТВ сериите „Подобар живот“ и „Грло во јагоди“ и претставата „Шовинистичка фарса“. Глумеше во филмовите „Три холивудски билети“, „Византиско сино“, „Засега без добар наслов“, „Последниот круг во Монца“.

2015 – Дваесет и пет лица загинаа во бунт пред фудбалски натпревар во Каиро.

2017 – Романскиот парламент и изгласа недоверба на владата по масовните улични протести предизвикани со декрет за олеснување на антикорупциските мерки. Благодарение на неколкудневните протести, спорниот декрет беше блокиран.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп4 часа

Хороскоп за четврток (18 септември)

ОВЕН Вашата страст и ентузијазам денес ќе ја истакнат вашата креативност. Ова е одличен период за да започнете некое уметничко...

Технологија13 часа

(ВИДЕО) „DJI“ официјално го претстави својот нов дрон од серијата „мини“ – DJI Mini 5 PRO

Предмалку реномираната „DJI“ го претстави новиот дрон од серијата „мини“ – DJI Mini 5 Pro кој практично претставува ново ниво...

Фото: Michael Fousert @ unsplash Фото: Michael Fousert @ unsplash
Автомобили16 часа

Колку се задоволни возачите од реалниот домет на електричните автомобили?

Колку навистина може да издржи едно електрично возило со едно полнење во споредба со бројките што производителите ги ветуваат? Тоа...

Фото: William Hook @ unsplash Фото: William Hook @ unsplash
Магазин16 часа

Осум iOS 26 промени што мора да ги пробате

iOS 26 носи свежи можности и визуелни подобрувања за iPhone, но голем дел од нив не се активираат автоматски –...

ФОТО: Unsplash.com @ Amanz ФОТО: Unsplash.com @ Amanz
Магазин16 часа

Samsung го претстави One UI 8 – еве кога Galaxy уредите ќе го добијат ажурирањето

Samsung Electronics официјално го претстави One UI 8, новата верзија на својот кориснички интерфејс која носи напредни мултимодални можности со...

Фото: Leon Bublitz @ unsplash Фото: Leon Bublitz @ unsplash
Магазин16 часа

YouTube ја воведе повеќејазичната аудио функција – креаторите добиваат глобален досег

По двегодишна пилот-програма, YouTube официјално ја лансира повеќејазичната аудио функција, овозможувајќи им на милиони креатори да додаваат синхронизација на своите...

Музика19 часа

Училиштето за Црковна музика „Митрополит Козма Пречистански“ во петок и сабота преку „аудиција“ врши упис на нови членови за источно пеење

Училиштето за Црковна музика „Митрополит Козма Пречистански“ со голема радост Ве известува дека отворена е сесија за упис на нови...

Временска прогноза19 часа

Брз продор на ладен воздух од север, додека само утре услови за слаб локален дожд

Поради брз продор на ладен воздух од север, утре и задутре (среда и четврток 17/18 септември) во Македонија ќе дува...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за среда (17 септември)

ОВЕН Слушајте ги другите повеќе од себе. Луѓето околу вас и оние со кои деловно соработувате сега повеќе гледаат од...

Македонија2 дена

„СОЗР“ стави крај на злоупотребите на службените возила и зголемување на транспарентноста од денес граѓаните можат да пријавуваат случаи на незаконита употреба на службени возила

Граѓаните од денеска можат да пријавуваат случаи на незаконита, партиска или приватна употреба на службени возила, на 070 399 050...

НАЈЧИТАНИ