Следете не

На денешен ден

8 февруари – На денешен ден

Објавено пред

на

1560.- Турските галии ја пуштиле во бегство шпанската флота под команда на војводата Медина во битката во Средоземното Море во близина на градот Триполи.

1587.- По 19 години затвор, кралицата на Шкотска Мери Стјуарт била погубена, обвинета за учество во заговор за симнување од тронот на англиската кралица Елизабета I (Елизабета).

1676.- Умре рускиот император Алексеј Михајлович Романов, таткото на Петар Велики, кој за време на неговото владеење од 1645 година до неговата смрт ги задушуваше бунтовите на кметовите и бунтот на Донските Козаци под водство на Степан Разин. Тој ја прошири територијата со припојување на Украина кон Русија до реката Днепар и источните делови на Сибир.

1725.- Умре рускиот император Петар I Алексеевич Романов (Петар Велики). По доаѓањето на тронот во 1682 година, тој извршил далекусежни реформи на државата и општеството, според европските модели. Преку војни, тој и обезбеди на Русија силна позиција на Балтикот, пристап до Црното Море и западниот брег на Каспиското Езеро. Ја основал Академијата на науките, го лансирал првиот весник („Ведомости“), а во 1703 година изградил нова престолнина – Санкт Петербург – на устието на Нева.

1828.- Роден е Жил Верн, француски писател на научно-фантастични романи. Преокупиран со научни откритија, далечни земји и истражувачки подвизи, тој напиша повеќе од 50 романи, меѓу кои најпознати се „Околу светот за 80 дена“, „20.000 милји под морето“, „Патување до Месечината“, Патување до центарот на Земјата“, „Гласник на царот“, „Пет недели во балон“, „Децата на капетанот Грант“).

1861.- Јужните држави на САД се отцепија од Унијата и ја основаа Конфедерацијата на државите на Америка со Џеферсон Дејвис како претседател, што доведе до Американската граѓанска војна (1861-65).

1863.- Прусија и Русија формираа сојуз за да ја потиснат револуцијата во Полска.

1894.- Роден е американскиот филмски режисер Кинг Волис Видор (Волис). Неговиот нем филм „Група“ се смета за ремек дело на светската кинематографија. Голем успех постигна и со филмот „Алелуја“ во кој главните улоги ги толкуваа црнците.

1921.- Умре рускиот револуционер и географ Петар Алексеевич Кропоткин, еден од најзначајните теоретичари на анархизмот. Во 1872 година, тој се откажа од успешното стремеж кон науката, му пријде на Бакунин во Женева и се посвети на идеите на анархизмот („Анархија и нејзината филозофија“, „Големата француска револуција“, „Записи на револуционерите“).

1924.- За време на егзекуцијата на Џи Џон (Џи Џон) во американската сојузна држава Невада, гасната комора за првпат била употребена за извршување на смртната казна.

1937.- Во шпанската граѓанска војна, трупите на генералот Франциско Франко ја окупирале Малага со помош на 15.000 италијански војници.

1940.- Во Втората светска војна, нацистите го застрелаа секој десетти жител на две полски села во близина на Варшава за убиство на двајца германски војници.

1942.- Во манастирот Острог се одржа собор, од кој беше испратена покана до сите Црногорци и Бокелијанци, без разлика на политички и партиски поделби, да се кренат против окупаторите во Втората светска војна.

1943.- За време на Втората светска војна, советската армија го ослободила градот Курск, кој во 1941 година бил окупиран од Германците.

1963.- Во Ирак се случи државен удар. Претседателот на Ирак, генерал Абдул Карим Касем (Касем) беше застрелан, а нов шеф на државата стана полковникот Абдул Салем Мухамед Ареф (Мухамед).

1975.- Советските и американските космонаути започнаа заеднички подготовки за летовите Сојуз-Аполо.

1984.- На стадионот „Кошево“ во Сараево во присуство на 50.000 гледачи беа отворени 14. Зимски олимписки игри. На првите Олимписки игри одржани во Југославија учествуваа спортисти од 49 земји, што е најголем број во историјата на Олимписките игри.

1989.- Американски патнички авион со италијански туристи се урна во близина на Азорските острови во Атлантикот, при што загинаа сите 144 патници и членови на екипажот.

1992.- Членките на Европската заедница во Мастрихт, Холандија потпишаа договор со кој оваа економска заедница стана политичка и правна унија (Европска унија).

1993.- Во несреќата предизвикана од судирот на воениот авион „Сухој“ и патникот „Туполев“ кај Техеран загинаа сите патници и членови на екипажот, од кои 132, пилотот и копилотот на воениот авион.

1994.- Две групи илегални имигранти („луѓе со чамци“) кои пристигнуваа на бреговите на САД беа третирани поинаку од американските власти – Кубанците беа прифатени, а Хаиќаните беа принудени да се вратат.

2004.- Британскиот престолонаследник, принцот Чарлс, пристигна во Иран во својство на претседател на британскиот Црвен крст и го посети градот Бам, кој беше уништен од катастрофалниот земјотрес на крајот на 2003 година, во кој загинаа 43.000 луѓе. . Принцот Чарлс е првиот член на британското кралско семејство што го посетил Иран по револуцијата во 1979 година.

2005.- Умре Здравко Велимировиќ, филмски и телевизиски режисер, член на Црногорската академија на науките и уметностите, редовен професор на Факултетот за драмски уметности во Белград. Ги режираше филмовите „Лелејска гора“, „Дервиш и смрт“, „Врвови Зеленгора“, „Доротеј“.

2010.- Опозицискиот лидер Виктор Јанукович прогласи победа на претседателските избори во Украина, иако неговата ривалка Јулија Тимошенко не го призна поразот. Меѓународните набљудувачи ги оценија изборите како „импресивен пример за демократија“ и ја повикаа Тимошенко да ја прифати победата на Јанукович.

2010 – Папата Бенедикт Шеснаесетти го осуди злоупотребата на деца од страна на свештениците, велејќи дека црквата никогаш нема да престане да го осудува таквото однесување, во светлината на масовната сексуална злоупотреба во црковните објекти во Ирска и скандалот околу прикривањето на тие случаи.

2013 – Почина белградскиот филмски и театарски актер Јосиф Татиќ, познат по улогите во ТВ сериите „Бољи живот“ и „Грло од јагода“ и претставата „Шовинистичка фарса“. Играше во филмовите „Три билети за Холивуд“, „Византиско сино“, „Засега нема добар наслов“, „Последниот круг во Монца“.

2015 – Дваесет и пет лица загинаа во бунт пред фудбалски натпревар во Каиро.

2017 – Романскиот парламент и изгласа недоверба на владата по масовните улични протести предизвикани од усвојувањето на уредба за олеснување на антикорупциските мерки. Благодарение на неколкудневните протести, контроверзниот декрет беше блокиран.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп1 час

Хороскоп за недела (29 јуни)

ОВЕН Ќе ви биде доста тешко да ги контролирате емоциите, особено кога станува збор за љубовни интереси и односи со...

Lifestyle14 часа

Кајгана како од хотел: кремаста, богата и совршена со еден едноставен трик

Не мора да одите во скап ресторан за да уживате во совршено кремаста кајгана која се топи во устата. Со...

Магазин14 часа

Крај на една ера: Microsoft се збогува со „Blue Screen of Death“

Microsoft објави дека ја укинува легендарната порака за грешка позната како „Blue Screen of Death“ (BSOD), симбол на фрустрација и...

Магазин14 часа

iOS 26: Ова се iPhone моделите што добиваат надградба

Apple на својот годишен настан WWDC 2025 официјално го претстави iOS 26 — новата верзија на оперативниот систем која носи...

Временска прогноза18 часа

Викенд метео вести: Еве какво време ни претстои денес и утре

Под влијание на стабилна и на посвежа воздушна маса од север, викендов (сабота и недела 28 и 29 јуни) во...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за сабота (28 јуни)

ОВЕН Пред вас е поволен период доколку имате во план некои нови потези на работно поле. Имате проблеми со саканата...

Временска прогноза1 ден

Доаѓа дожд према нашиот регион, ова се последните метео вести

Поради прилив на поладен воздух од север на висина, денес (петок 27 јуни) во попладневните  и во вечерните часови во...

Кичево1 ден

Предмалку случена сообраќајка во близина на с.Извор кичевско, правец Кичево-Охрид

Предмалку се случила сообраќајна несреќа на патот Кичево-Охрид во близина на с.Извор. Од информации од терен дознаваме дека сообраќајот бил...

Автомобили1 ден

Перу прва во светот со старосна граница за возачки дозволи: по 80-тата година нема обновување

Перу стана првата земја во светот што воведе старосна граница по која возачите повеќе нема да можат да ја обновуваат...

Магазин1 ден

Дали е штетно батеријата да се полни неколку пати на ден?

Не, честото полнење на телефонот не е штетно – напротив, полнењето во пократки интервали може да помогне батеријата да трае...

НАЈЧИТАНИ