Следете не

На денешен ден

8 мај – На денешен ден

Објавено пред

на

1429 – Француската победа над Британците стави крај на опсадата на Орлеанс во Стогодишната војна.

1794.- Францускиот хемичар Антоан Лавоазие, основач на модерната хемија, беше погубен на гилотина во Париз по наредба на Револуционерниот суд. Тој го формулирал законот за неуништливост на материјата и го открил процесот на оксидација.

1815.- На ридот Љубиќ, кај Чачак, Србите во Второто српско востание ја поразиле трипати посилната османлиска војска.

1828.- Во Швајцарија е роден Анри Динан, основач на Црвениот крст (1863) и добитник на првата Нобелова награда за мир во 1901 година.

1852.- Потпишан е Лондонскиот протокол со кој се гарантира интегритетот на Данска.

1873.- Умрел англискиот филозоф и економист Џон Стјуарт Мил, еден од основачите на филозофијата на либерализмот, политичката економија, творец на теоријата за индукција во логиката и застапник на утилитаризмот во етиката „За слободата“, „Принципи на политичката економија“. „Утилитаризам“, „Логички систем“).

1873.- Захарије Стефановиќ Орфелин во Виена ја објавил книгата „Искусен визирник“, прва книга за производство на вино на српски јазик.

1880.- Умре францускиот писател Густав Флобер, автор на романот „Мадам Бовари“, за кој беше обвинет за кршење на јавниот морал („Сентиментално образование“, „Саламба“, „Искушението на свети Антониј“).

1884.- Роден е американскиот државник Хари Труман, 33. претседател на САД (1945-53). Тој стана претседател по смртта на Френклин Рузвелт. Тој ја вовел доктрината (Труманова доктрина) за воена и економска помош на земјите загрозени од левичарските движења.

1900.- Српскиот физичар Михајло Пупин патентирал телефонски и телеграфски апарат на долги растојанија во Њујорк.

1902.- На Карибите еруптираше вулкан, уништувајќи го градот Сен Пјер и убивајќи повеќе од 30.000 луѓе.

1903.- На Тахити умре францускиот постимпресионистички сликар Пол Гоген („Мајчинство“, „Бел коњ“, „Благородничка“).

1921.- Во Шведска е укината смртната казна.

1949.- Создадена е Сојузна Република Германија, која ги опфаќа поранешните зони под американска, британска и француска контрола, формирани по Втората светска војна и поразот на нацистите. Формирана е привремена влада на чело со Конрад Аденауер.

1952.- Умре американскиот филмски продуцент Вилијам Фокс, основач на Филмската корпорација Фокс (1915), подоцна „Твенти век Фокс“.

1973.- Во Јужна Дакота, САД, заврши бунтот на Индијците, кои беа под опсада 10 недели во мала прериска населба.

1980.- Во Белград е погребан претседателот на СФРЈ Јосип Броз Тито. На погребот присуствуваа највисоките претставници на повеќе од 120 земји, како и 200 забави. Директниот пренос на погребот го презедоа телевизиски станици од повеќе од 40 земји.

1984.- Советскиот олимписки комитет одлучи да ги бојкотира Олимписките игри во Лос Анџелес, обвинувајќи ја американската влада за кршење на Олимписката повелба.

1992.- Во СР Југославија се пензионираа 38 генерали, меѓу кои и началникот на Генералштабот Благоје Аџиќ. Нов шеф на ГСС стана генерал полковник Живота Паниќ.

1994.- Социјалистите на Ѓула победија на парламентарните избори во Унгарија.

1999.- Амбасадата на НАТО во Белград беше погодена од НАТО бомбардирањето на СР Југославија. Загинаа четворица кинески државјани, а најмалку 10 се повредени. Нападот ги разниша односите меѓу САД и Кина, каде што следеа масовни протести.

1999.- Под неразјаснети околности е убиен Фехми Агани, најблискиот соработник на лидерот на Демократската лига на Косово, Ибрахим Ругова. Неговото тело е пронајдено во близина на Липјан во Косово.

1999.- Умре британскиот актер Дирк Богард, познат по улогите во „Смрт во Венеција“, „Жртва“ и „Слуга“.

2001.- Папата Јован Павле Втори ја заврши својата историска посета на Сирија, со што стана првиот папа што влегол во џамија. Пред да замине, тој се молеше за мир меѓу Евреите и Арапите.

2003.- Сенатот на САД едногласно го усвои предлогот за приклучување кон седумте источноевропски, поранешни комунистички земји на НАТО (Латвија, Литванија, Естонија, Словенија, Словачка, Бугарија и Романија).

2003.- Кралот на Мухамед Мохамед ослободи повеќе од 9.000 затвореници по повод раѓањето на неговиот син, наследникот, најголемата амнестија во историјата на земјата.

2008.- Лидерот на италијанските конзервативци Силвио Берлускони ја формираше 62-та повоена италијанска влада.

2009.- Бранимир Главаш, првиот обвинет во судскиот процес за воени злосторства против српските цивили во Осиек во 1991 година, беше осуден од страна на Жупанискиот суд во Загреб на 10 години затвор. Ден по изрекувањето на пресудата, Главаш побегна од Хрватска во Босна и Херцеговина. Во јануари 2015 година, хрватскиот Уставен суд ја укина пресудата и му наложи на Врховниот суд повторно да ја отвори постапката.

2012.- Поранешниот руски претседател Дмитриј Медведев е избран за премиер во Долниот дом на рускиот парламент, на предлог на новоизбраниот претседател Владимир Путин.

2018 – Никола Пашинјан е избран за премиер на Ерменија. Обраќајќи им се на пратениците, Пашинјан рече дека ќе се залага за признавање на суверенитетот на Нагорно-Карабах, област околу која Ерменија е во спор со Азербејџан.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 14 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Историски битки и политички настани

  • 1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.

  • 1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.

  • 1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.

  • 1941Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.

  • 1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.

  • 1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.

  • 2015САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.


⚔️ Воени конфликти и кризи

  • 1900 – Крај на Боксерската буна.

  • 1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.

  • 2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.

  • 2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.


🧪 Наука и технологија

  • 1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.

  • 1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.

  • 1893Франција воведува први регистарски таблички.


🧍‍♂️ Значајни личности (родени/починати)

  • 1777 – Ерстед (научник)

  • 1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.

  • 1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.

  • 2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.

  • 2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.

  • 2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.


🌍 Катастрофи и трагедии

  • 2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).

  • 2017Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).

  • 2018Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).

  • 2021Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).

  • 2022Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Спорт15 минути

Македонскиот „дијамант“ повторно пред вратите на Наполи? Тоа би било посебен момент за клубот и неговите фанови

Торино продолжува со обидите да го доведе Елиф Елмас назад во своите редови, но трансферот се соочува со сериозни пречки....

Занимливости52 минути

Во Македонија возиме драстично поевтино гориво за разлика од соседството?

Во следната недела во соседна Србија, цената на дизелот ќе биде пониска, имено литар еуродизел чини 192 динари, додека цената...

Култура1 час

Денес се празнува „Откривањето и преносот на моштите на Светиот првомаченик и архиѓакон Стефан“, еден од четирите празници посветени на овој светец.

На денешен ден, односно 15 август, православните христијани го празнуваат „Откривањето и преносот на моштите на Светиот првомаченик и архиѓакон...

Македонија2 часа

МВР: Изминатите два дена 1455 сообраќајни прекршоци на територија на цела држава, 348 за брзо возење

Во текот на изминатите два дена (13./14.08.2025) како резултат на редовните сообраќајни контроли што ги реализириаат полициските службеници од сите...

Македонија2 часа

Кај возач на возило, сопственост на ЈЗУ „Здравствен дом“ – Берово, била пронајдена дрога, возачот бил лишен од слобода

На 14.08.2025 околу 22 часот на ул. „Браќа Миладинови” во Виница од страна на полициски службеници од ПС Виница во...

Спорт3 часа

Рома најблиску до Санчо, крилниот напаѓач на „црвените ѓаволи“

Џејдон Санчо, крилниот напаѓач на Манчестер Јунајтед, би можел наскоро да ја продолжи кариерата во Рома. Италијанскиот клуб започна конкретна...

Временска прогноза4 часа

Метео мапата за викендов укажува промена на времето, нестабилност, проследена со дожд и засилен ветер?

Викендов (сабота и недела 16/17 август) во Македонија ќе има изолирана попладневна нестабилност проследена со пороен дожд, грмежи и со...

Хороскоп13 часа

Хороскоп за петок (15 август)

ОВЕН Колку и да се согласува човек денес со вас и идеите што ги имате, подеднакво ќе изрази незадоволство, ќе...

Македонија20 часа

МВР поднесе пријава за лицето кое влечеше куче со возило

На 13.08.2025 во 14:45 часот во ОВР Крива Паланка бил извршен службен разговор со З.М. (59) од Крива Паланка, затоа...

Спорт21 час

Младиот штопер Џовани Леони доби дозвола да отпатува за Ливерпул

Во средата навечер беше постигнат договор, според кој Ливерпул ќе ѝ плати на Парма 26 милиони фунти плус бонуси за...

НАЈЧИТАНИ