Следете не

На денешен ден

8 мај – На денешен ден

Објавено пред

на

1429 – Француската победа над Британците стави крај на опсадата на Орлеанс во Стогодишната војна.

1794.- Францускиот хемичар Антоан Лавоазие, основач на модерната хемија, беше погубен на гилотина во Париз по наредба на Револуционерниот суд. Тој го формулирал законот за неуништливост на материјата и го открил процесот на оксидација.

1815.- На ридот Љубиќ, кај Чачак, Србите во Второто српско востание ја поразиле трипати посилната османлиска војска.

1828.- Во Швајцарија е роден Анри Динан, основач на Црвениот крст (1863) и добитник на првата Нобелова награда за мир во 1901 година.

1852.- Потпишан е Лондонскиот протокол со кој се гарантира интегритетот на Данска.

1873.- Умрел англискиот филозоф и економист Џон Стјуарт Мил, еден од основачите на филозофијата на либерализмот, политичката економија, творец на теоријата за индукција во логиката и застапник на утилитаризмот во етиката „За слободата“, „Принципи на политичката економија“. „Утилитаризам“, „Логички систем“).

1873.- Захарије Стефановиќ Орфелин во Виена ја објавил книгата „Искусен визирник“, прва книга за производство на вино на српски јазик.

1880.- Умре францускиот писател Густав Флобер, автор на романот „Мадам Бовари“, за кој беше обвинет за кршење на јавниот морал („Сентиментално образование“, „Саламба“, „Искушението на свети Антониј“).

1884.- Роден е американскиот државник Хари Труман, 33. претседател на САД (1945-53). Тој стана претседател по смртта на Френклин Рузвелт. Тој ја вовел доктрината (Труманова доктрина) за воена и економска помош на земјите загрозени од левичарските движења.

1900.- Српскиот физичар Михајло Пупин патентирал телефонски и телеграфски апарат на долги растојанија во Њујорк.

1902.- На Карибите еруптираше вулкан, уништувајќи го градот Сен Пјер и убивајќи повеќе од 30.000 луѓе.

1903.- На Тахити умре францускиот постимпресионистички сликар Пол Гоген („Мајчинство“, „Бел коњ“, „Благородничка“).

1921.- Во Шведска е укината смртната казна.

1949.- Создадена е Сојузна Република Германија, која ги опфаќа поранешните зони под американска, британска и француска контрола, формирани по Втората светска војна и поразот на нацистите. Формирана е привремена влада на чело со Конрад Аденауер.

1952.- Умре американскиот филмски продуцент Вилијам Фокс, основач на Филмската корпорација Фокс (1915), подоцна „Твенти век Фокс“.

1973.- Во Јужна Дакота, САД, заврши бунтот на Индијците, кои беа под опсада 10 недели во мала прериска населба.

1980.- Во Белград е погребан претседателот на СФРЈ Јосип Броз Тито. На погребот присуствуваа највисоките претставници на повеќе од 120 земји, како и 200 забави. Директниот пренос на погребот го презедоа телевизиски станици од повеќе од 40 земји.

1984.- Советскиот олимписки комитет одлучи да ги бојкотира Олимписките игри во Лос Анџелес, обвинувајќи ја американската влада за кршење на Олимписката повелба.

1992.- Во СР Југославија се пензионираа 38 генерали, меѓу кои и началникот на Генералштабот Благоје Аџиќ. Нов шеф на ГСС стана генерал полковник Живота Паниќ.

1994.- Социјалистите на Ѓула победија на парламентарните избори во Унгарија.

1999.- Амбасадата на НАТО во Белград беше погодена од НАТО бомбардирањето на СР Југославија. Загинаа четворица кинески државјани, а најмалку 10 се повредени. Нападот ги разниша односите меѓу САД и Кина, каде што следеа масовни протести.

1999.- Под неразјаснети околности е убиен Фехми Агани, најблискиот соработник на лидерот на Демократската лига на Косово, Ибрахим Ругова. Неговото тело е пронајдено во близина на Липјан во Косово.

1999.- Умре британскиот актер Дирк Богард, познат по улогите во „Смрт во Венеција“, „Жртва“ и „Слуга“.

2001.- Папата Јован Павле Втори ја заврши својата историска посета на Сирија, со што стана првиот папа што влегол во џамија. Пред да замине, тој се молеше за мир меѓу Евреите и Арапите.

2003.- Сенатот на САД едногласно го усвои предлогот за приклучување кон седумте источноевропски, поранешни комунистички земји на НАТО (Латвија, Литванија, Естонија, Словенија, Словачка, Бугарија и Романија).

2003.- Кралот на Мухамед Мохамед ослободи повеќе од 9.000 затвореници по повод раѓањето на неговиот син, наследникот, најголемата амнестија во историјата на земјата.

2008.- Лидерот на италијанските конзервативци Силвио Берлускони ја формираше 62-та повоена италијанска влада.

2009.- Бранимир Главаш, првиот обвинет во судскиот процес за воени злосторства против српските цивили во Осиек во 1991 година, беше осуден од страна на Жупанискиот суд во Загреб на 10 години затвор. Ден по изрекувањето на пресудата, Главаш побегна од Хрватска во Босна и Херцеговина. Во јануари 2015 година, хрватскиот Уставен суд ја укина пресудата и му наложи на Врховниот суд повторно да ја отвори постапката.

2012.- Поранешниот руски претседател Дмитриј Медведев е избран за премиер во Долниот дом на рускиот парламент, на предлог на новоизбраниот претседател Владимир Путин.

2018 – Никола Пашинјан е избран за премиер на Ерменија. Обраќајќи им се на пратениците, Пашинјан рече дека ќе се залага за признавање на суверенитетот на Нагорно-Карабах, област околу која Ерменија е во спор со Азербејџан.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп4 часа

Хороскоп за понеделник (30 јули)

ОВЕН Денеска во неколку наврати ќе треба да покажете како можете да бидете храбри, бестрашни и директни. Не заземајте страна...

Спорт6 часа

Ландо Норис ја забележа својата трета победа

Ландо Норис ја забележа својата трета победа оваа сезона и вкупно седма во кариерата, триумфирајќи на патеката Ред Бул Ринг....

Кичево9 часа

(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево

Во 18:17ч денес пријавено било дека гори дива депонија во близина на с.Пополжани кичевско од битолска страна. Како што не...

Хроника16 часа

МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро

На  28.06.2025 година во ОВР Дебар е пријавено дека, во водите на Дебарското езеро во близина на пумпната станица- Дебар,...

Македонија16 часа

Охридската полиција спаси четири лица од пловен објект, откако вчера им се скршил дел од едрилицата

На 28.06.2025 во 19.30 часот, во Полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека лица од пловен објект...

Скопје17 часа

Во Скопје посебен режим на сообраќај за утре и задутре

СВР Скопје ги известува граѓаните дека на 30.06.2025 (понеделник) и 01.07.2025 (вторник) поради одржување на средба на лидерите од Западен...

Lifestyle18 часа

Три начини на кои тестенините можат да ви помогнат да ослабете

Кога ќе се споменат тестенини и слабеење во иста реченица, многумина веднаш помислуваат на јаглехидрати кои треба да се избегнуваат....

Lifestyle18 часа

Не е вода: Пијалокот што го хидрира телото најдобро

Пијалок што хидрира подобро од водата? Еве што откри науката! Кога сте жедни, веројатно веднаш посегнувате по чаша вода. Но,...

Lifestyle18 часа

Внимавајте кога излегувате од ладна просторија на летното сонце: Еве зошто!

Клима уредот е најдобриот пријател во летните горештини, но дали знаевте дека ненадејното излегување од ладен простор на врело сонце...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за недела (29 јуни)

ОВЕН Ќе ви биде доста тешко да ги контролирате емоциите, особено кога станува збор за љубовни интереси и односи со...

НАЈЧИТАНИ