На денешен ден
8 мај – На денешен ден

1429 – Француската победа над Британците стави крај на опсадата на Орлеанс во Стогодишната војна.
1794.- Францускиот хемичар Антоан Лавоазие, основач на модерната хемија, беше погубен на гилотина во Париз по наредба на Револуционерниот суд. Тој го формулирал законот за неуништливост на материјата и го открил процесот на оксидација.
1815.- На ридот Љубиќ, кај Чачак, Србите во Второто српско востание ја поразиле трипати посилната османлиска војска.
1828.- Во Швајцарија е роден Анри Динан, основач на Црвениот крст (1863) и добитник на првата Нобелова награда за мир во 1901 година.
1852.- Потпишан е Лондонскиот протокол со кој се гарантира интегритетот на Данска.
1873.- Умрел англискиот филозоф и економист Џон Стјуарт Мил, еден од основачите на филозофијата на либерализмот, политичката економија, творец на теоријата за индукција во логиката и застапник на утилитаризмот во етиката „За слободата“, „Принципи на политичката економија“. „Утилитаризам“, „Логички систем“).
1873.- Захарије Стефановиќ Орфелин во Виена ја објавил книгата „Искусен визирник“, прва книга за производство на вино на српски јазик.
1880.- Умре францускиот писател Густав Флобер, автор на романот „Мадам Бовари“, за кој беше обвинет за кршење на јавниот морал („Сентиментално образование“, „Саламба“, „Искушението на свети Антониј“).
1884.- Роден е американскиот државник Хари Труман, 33. претседател на САД (1945-53). Тој стана претседател по смртта на Френклин Рузвелт. Тој ја вовел доктрината (Труманова доктрина) за воена и економска помош на земјите загрозени од левичарските движења.
1900.- Српскиот физичар Михајло Пупин патентирал телефонски и телеграфски апарат на долги растојанија во Њујорк.
1902.- На Карибите еруптираше вулкан, уништувајќи го градот Сен Пјер и убивајќи повеќе од 30.000 луѓе.
1903.- На Тахити умре францускиот постимпресионистички сликар Пол Гоген („Мајчинство“, „Бел коњ“, „Благородничка“).
1921.- Во Шведска е укината смртната казна.
1949.- Создадена е Сојузна Република Германија, која ги опфаќа поранешните зони под американска, британска и француска контрола, формирани по Втората светска војна и поразот на нацистите. Формирана е привремена влада на чело со Конрад Аденауер.
1952.- Умре американскиот филмски продуцент Вилијам Фокс, основач на Филмската корпорација Фокс (1915), подоцна „Твенти век Фокс“.
1973.- Во Јужна Дакота, САД, заврши бунтот на Индијците, кои беа под опсада 10 недели во мала прериска населба.
1980.- Во Белград е погребан претседателот на СФРЈ Јосип Броз Тито. На погребот присуствуваа највисоките претставници на повеќе од 120 земји, како и 200 забави. Директниот пренос на погребот го презедоа телевизиски станици од повеќе од 40 земји.
1984.- Советскиот олимписки комитет одлучи да ги бојкотира Олимписките игри во Лос Анџелес, обвинувајќи ја американската влада за кршење на Олимписката повелба.
1992.- Во СР Југославија се пензионираа 38 генерали, меѓу кои и началникот на Генералштабот Благоје Аџиќ. Нов шеф на ГСС стана генерал полковник Живота Паниќ.
1994.- Социјалистите на Ѓула победија на парламентарните избори во Унгарија.
1999.- Амбасадата на НАТО во Белград беше погодена од НАТО бомбардирањето на СР Југославија. Загинаа четворица кинески државјани, а најмалку 10 се повредени. Нападот ги разниша односите меѓу САД и Кина, каде што следеа масовни протести.
1999.- Под неразјаснети околности е убиен Фехми Агани, најблискиот соработник на лидерот на Демократската лига на Косово, Ибрахим Ругова. Неговото тело е пронајдено во близина на Липјан во Косово.
1999.- Умре британскиот актер Дирк Богард, познат по улогите во „Смрт во Венеција“, „Жртва“ и „Слуга“.
2001.- Папата Јован Павле Втори ја заврши својата историска посета на Сирија, со што стана првиот папа што влегол во џамија. Пред да замине, тој се молеше за мир меѓу Евреите и Арапите.
2003.- Сенатот на САД едногласно го усвои предлогот за приклучување кон седумте источноевропски, поранешни комунистички земји на НАТО (Латвија, Литванија, Естонија, Словенија, Словачка, Бугарија и Романија).
2003.- Кралот на Мухамед Мохамед ослободи повеќе од 9.000 затвореници по повод раѓањето на неговиот син, наследникот, најголемата амнестија во историјата на земјата.
2008.- Лидерот на италијанските конзервативци Силвио Берлускони ја формираше 62-та повоена италијанска влада.
2009.- Бранимир Главаш, првиот обвинет во судскиот процес за воени злосторства против српските цивили во Осиек во 1991 година, беше осуден од страна на Жупанискиот суд во Загреб на 10 години затвор. Ден по изрекувањето на пресудата, Главаш побегна од Хрватска во Босна и Херцеговина. Во јануари 2015 година, хрватскиот Уставен суд ја укина пресудата и му наложи на Врховниот суд повторно да ја отвори постапката.
2012.- Поранешниот руски претседател Дмитриј Медведев е избран за премиер во Долниот дом на рускиот парламент, на предлог на новоизбраниот претседател Владимир Путин.
2018 – Никола Пашинјан е избран за премиер на Ерменија. Обраќајќи им се на пратениците, Пашинјан рече дека ќе се залага за признавање на суверенитетот на Нагорно-Карабах, област околу која Ерменија е во спор со Азербејџан.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за недела (8 јуни)
-
Хороскоп14 часа
Хороскоп за понеделник (9 јуни)
-
Македонија2 дена
Попладнево почувствуван земјотрес во Македонија
-
Временска прогноза2 дена
Алармот е вклучен, денес ќе имаме најтопол ден од почеток на 2025-та година!
-
Спорт2 дена
(ВИДЕО) „Капа доле“ за прикажаната игра упати Милевски, додека Омерагиќ во соблекувалната укажа поддршка и честитки до играчите на македонската репрезентација!
-
Македонија2 дена
Срамота: Пред Духовден во село во Македонска Каменица оштетени гробови
-
Спорт2 дена
(ВИДЕО) Американската тенисерка Гауф триумфираше на „Ролан Гарос“ по победата над белорусинката Арина Сабаленка
-
Култура23 часа
Денеска е „Духовден“ – Празник на Светиот Дух