Следете не

На денешен ден

8 октомври – На денешен ден

Објавено пред

на

1354 – Убиен е римскиот трибун Кола ди Риенцо (Кола, Риенцо), кој бил понесен од идејата за обновување на античката република и обединување на Италија под водство на Рим, а во 1347 година ја прогласил Римската Република. Убиен е во востание организирано од римското благородништво.

1469.- Почина фирентинскиот сликар Фра Филипо Липи, најзначајниот претставник на раната ренесанса во сликарството, учителот на Ботичели.

1803.- Почина италијанскиот писател Виторио Алфиери, првиот автентичен трагичар во италијанската литература, чие дело ги инспирирало генерациите што ја подготвиле и извршиле италијанската национална преродба („Саул“, „Мира“, „Филип“, „Агамемнон“, „Брут“. Јас“, „Брут II“).

1810.- Роден е Џејмс Вилијам Маршал, чие откритие на рудник за злато во Калифорнија ја започна „златната треска“ во 1849 година.

1856.- Велика Британија ја започна „втората опиумска војна“ против Кина, во која ѝ се приклучи и Франција. Кога англо-француските трупи го окупираа Кантон во 1857 година, Кина капитулираше и го потпиша Тиенцинскиот мир.

1864.- Роден е Бранислав Нушиќ, најголемиот српски и југословенски писател на комедии. Негови примери беа Гогољ и претходните српски комедичари Стерија и Трифковиќ. Неговите комедии и денес се на театарскиот репертоар („Сомнително лице“, „Госпоѓа министерка“, „Народен претставник“, „Заштита“, „Ожалостено семејство“, „Покојникот“).

1871.- Во Чикаго избувна голем пожар, кој, според легендата, избувнал во штала кога крава удрила керозинска светилка на куп слама и струготини. Околу 300 луѓе загинаа во пожарот кој траеше три дена, а околу 90.000 останаа без своите домови.

1895.- Роден е аргентинскиот државник Хуан Доминго Перон (Хуан), претседател од 1946 до 1955 година, кога бил соборен со воен удар. По 17 години егзил, во 1972 година триумфално се вратил во Аргентина, а во 1973 година бил реизбран за претседател. Тој почина во 1974 година, а неговата сопруга Изабела стана претседател на Аргентина.

1895.- Убиена е кралицата Мин од Кореја, која се обидувала да ја запре јапонската доминација во Кореја. Заговорот на корејскиот двор беше организиран од Јапонија преку нејзиниот генерален конзул Горо Миура.

1912.- Црна Гора и објави војна на Турција и истиот ден ги нападна турските позиции кај Скадар, со што започна Првата балканска војна.

1953.- Велика Британија и САД ги повлекле своите трупи од слободната зона Трст и ѝ ја предале цивилната управа во зоната „А“ на Италија. Тоа предизвика криза во југословенско-италијанските односи, која беше решена со Лондонскиот договор на 5 октомври 1955 година.

1954.- Северно виетнамските воени сили влегле во главниот град Ханој.

1967.- Умре британскиот државник Клемент Ричард Атли, лабуристички премиер од 1945 до 1951 година. Неговата влада спроведе серија социјални реформи во повоена Британија и ја призна независноста на Индија во 1947 година и на Бурма во 1948 година.

1970.- Рускиот писател Александар Исаевич Солженицин ја доби Нобеловата награда за литература.

1975.- Жестоките судири во Бејрут и северен Либан однесоа најмалку 25 животи и го прекинаа последното примирје постигнато меѓу завојуваните христијани и муслимани.

1991.- По истекот на тримесечниот Брион мораториум (7 јули), Словенија и Хрватска ја потврдија својата независност од СФР Југославија.

1992.- Умре Вили Брант, канцелар на Западна Германија од 1969 до 1974 година, кога поднесе оставка откако беше откриено дека негов близок соработник бил источногермански шпион. Тој водеше политика на смирување и придонесе за политичка стабилизација во Европа, а во историјата на европските народи ќе остане запаметен како државник кој во 1970 година им се поклони на жртвите на нацизмот во Варшава. Добитник е на Нобеловата награда за мир во 1971 година.

1993.- ОН ги укина санкциите за Јужна Африка воведени во 1960 година поради политиката на апартхејдот што ја спроведуваа тогашните власти.

1998.- Советот на НАТО усвои „детален оперативен план за етапни воздушни напади“ на Косово. На претседателот на СР Југославија, Слободан Милошевиќ, му беше даден рок од 24 часа да ги исполни барањата од резолуцијата на ОН; Владата на Србија го усвои Указот за посебни мерки во услови на вооружени закани од НАТО пактот.

2001 – 118 луѓе загинаа во падот на авионот на шведската компанија САС на аеродромот „Линате“ во Милано.

2005.- Во земјотресот со јачина од 7,6 степени според Рихтеровата скала што погоди делови од Пакистан, Индија и Авганистан загинаа повеќе од 80.000 луѓе, меѓу кои 17.000 деца, а беа повредени околу 79.500 луѓе. Бројот на бездомници достигна 3,3 милиони.

2007.- Во дводневните борби во Пакистан загинаа 130 исламистички борци и 45 пакистански војници.

2008 – Генералното собрание на ОН со мнозинство гласови усвои резолуција со која се бара советодавно мислење од Меѓународниот суд на правдата (МСП) за законитоста на прогласувањето на независноста на Косово.

2010 – Кинескиот дисидент Лиу Ксијаобо ја доби Нобеловата награда за мир. Во времето на доделувањето тој беше во затвор.

2012.- Умре Мерсад Бербер, светски познат сликар и графичар. Добитник е на повеќе од 50 награди и признанија, има одржано голем број самостојни и колективни изложби, а неговото дело е вклучено во колекцијата на галеријата Тејт. Бил вонреден професор на Академијата во Сараево и член на Руската академија на уметностите.

2016 – Владејачката партија Грузиски сон победи на парламентарните избори во Грузија и освои 115 места во 150-члениот парламент по вториот круг на гласање (30 октомври).

2019 година – Италијанскиот парламент го намали бројот на пратеници за повеќе од една третина (од 945 на 600), на што инсистираше владејачкото Движење пет ѕвезди

На денешен ден

Светот на денешен ден (18 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

Среден век и големи откритија

  • 1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.

  • 1493Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.

18. и 19. век

  • 1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.

  • 1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.

Почеток на 20. век

  • 1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.

  • 1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.

  • 1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.

  • 1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.

Првата светска војна и последици

  • 1918Латвија прогласува независност.

  • 1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.

1920-ти и 1930-ти

  • 1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.

  • 1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.

  • 1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.

Втора светска војна и по неа

  • 1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.

  • 1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.

  • 1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.

Втора половина на 20. век

  • 1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.

  • 1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.

  • 1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).

  • 1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.

  • 1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.

  • 1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.

  • 1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.

  • 1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.

Распадот на Југославија

  • 1991 – ЈНА го освојува Вуковар.

  • 1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.

  • 1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.

  • 1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.

Кон крајот на векот

  • 1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.

  • 1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.

  • 1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.

21. век

  • 2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.

  • 2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.

  • 2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.

  • 2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.

  • 2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.

  • 2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.

  • 2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (8 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.

1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.

1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.

1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.

1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.

1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.

1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.

1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).

1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.

1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.

1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.

1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.

1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.

1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.

1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.

1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.

1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.

1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.

1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.

1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.

1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.

1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.

2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.

2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.

2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.

2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.

2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот „На денешен ден“ – 30 октомври

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1762 – Роден е францускиот поет Андре де Шение, кој ги споил класичните поетски форми со новиот романтичарски дух. Се спротивставил на јакобинската диктатура и бил погубен на гилотина во 1794 година.

1817Симон Боливар ја формира првата независна влада на Венецуела.

1830 – Починал Петар I Петровиќ Његош, црногорски епископ и државник. Тој го донел првиот закон на Црна Гора (1796) и основал централно судско тело (1803), обединувајќи ги завојуваните племиња.

1864 – Со Виенскиот мир, Данска им ги предала Шлезвиг, Холштајн и Лауенбург на Прусија.

1869 – Во Белград е отворен Народниот театар, дело на архитектот Александар Бугарски. На свеченоста е изведена сликата „Посмртна слава на принцот Михаил“ од Ѓорѓе Милетиќ.

1905 – Рускиот цар Николај II го издал Октомврискиот манифест, со кој биле воведени граѓански слободи и избран парламент – Думата.

1910 – Починал Жан Анри Динан, швајцарски филантроп и основач на Црвениот крст, добитник на првата Нобелова награда за мир (1901).

1918Словачка се одвоила од Унгарија и со Чешка ја формирала Чехословачка, првата држава создадена по распадот на Австро-Унгарија.
Истата година Турција капитулирала во Првата светска војна, со што престанала да постои Отоманската империја.

1922 – По „Маршот кон Рим“, Бенито Мусолини ја формирал првата фашистичка влада во Италија.

1938 – Радио драмата „Војна на световите“ на Орсон Велс предизвикала паника во САД – слушателите поверувале дека станува збор за вистинска инвазија од Марс.

1973 – Отворен е Босфорскиот мост, што ги поврзува Европа и Азија.

1974Мухамед Али се вратил на боксерскиот ринг и со нокаут го победил Џорџ Форман.

1975Принцот Хуан Карлос го наследил болниот диктатор Франциско Франко и ја презел власта во Шпанија.
Истата година се случила авионската несреќа на „Инекс-Адрија“ кај Прага, во која загинале 75 патници.

1990 – Кина објавила дека има 1 милијарда и 13 милиони жители.

1995 – На референдумот во Квебек, 50,6% од гласачите се изјасниле против независноста од Канада.

1998 – Започнала НАТО мисијата „Орловско око“ за надгледување на воздушниот простор над Косово.

2000 – Во Мадрид, автомобил-бомба убила судија од Врховниот суд и уште две лица; нападот се припишува на групата ЕТА.

2001Лондонскиот клуб на доверители ѝ го намалил долгот на СР Југославија за 600 милиони долари.

2003 – Донаторска конференција во Хаг обезбедила 15,7 милиони евра за судот за воени злосторства во Сараево.
Истата година, Џулио Андреоти бил ослободен од обвинението за вмешаност во убиството на новинарот Кармине Пикорели.

2006Аугусто Пиноче, поранешен чилеански диктатор, бил ставен во домашен притвор за злосторства извршени за време на неговото владеење.

2008 – Починал Исмет (Ицо) Вољевица, познат хрватски карикатурист и автор на стрипот „Грга“.

2011Росен Плевнелиев бил избран за претседател на Бугарија.

2012 – Ураганот Сенди го погодил источниот брег на САД, одземајќи најмалку 39 животи и оставајќи милиони без струја.

2017 – Светската метеоролошка организација објавила дека концентрацијата на CO₂ во атмосферата достигнала рекордно ниво во 2016 година.

2020 – Починал митрополит Амфилохие, лидер на Српската православна црква во Црна Гора, од последици на COVID-19.

2022Луиз Инасио Лула да Силва е избран по трет пат за претседател на Бразил.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Технологија4 часа

„Cloudflare“ се соочува со проблеми, голем дел од интернет сајтовите привремено станаа недостапни поради техничка неисправност

Корисниците кои се обидоа да пристапат до платформи како X (поранешен Twitter) или до сајтот за филмски критики Letterboxd беа...

Фото: Scott Webb @ unsplash Фото: Scott Webb @ unsplash
Lifestyle6 часа

Како да го спречите замаглувањето на прозорците со средство што веќе го имате дома

Кондензацијата на прозорците е еден од најчестите зимски проблеми во домаќинствата. Секое утро истиот призор — капки вода по стаклото,...

Фото: Michael Heuser @ unsplash Фото: Michael Heuser @ unsplash
Автомобили6 часа

Подгответе го вашиот автомобил за зима: Пет клучни чекори за безбедно возење во студените месеци

Со доаѓањето на постудените месеци, важно е вашиот автомобил да биде технички подготвен за новите, поопасни услови на патиштата. Правилната...

Македонија7 часа

ЦУК: Апелираме за на зголемена внимателност при движење низ улиците каде има проблеми со апсорпцијата на атмосферските и фекалните канализации во урбаните делови на градот

Поради интензивни врнежи од дожд во делови од Западна Македонија, особено во Полошкиот регион и Општина Тетово, забележани се проблеми...

Кичево7 часа

(ФОТО) Кичево: Се работи во населба „Иванидол“, чекор по чекор до реализација на сите ветувања за подобар по квалитетен живот за сите граѓани

Веднаш по доаѓањето на новата локална самоуправа во Општина Кичево се отпочна со значителни чекори напред со нова енергија, нова...

Автомобили7 часа

(ВИДЕО) BMW „M340i xDrive 50 Jahre Edition“ одбележува 50 годишнина од почеток на продажбата

BMW ја одбележува 50-годишнината од почетокот на продажбата на својата легендарна Серија 3 со специјално издание на моделот M340i xDrive,...

Спорт8 часа

Милевски: Посакувам да играме само со доверба и уживање во играта, убеден сум дека вистинскиот одговор потоа ќе следи и ќе ја постигнеме нашата цел

Македонската фудбалска селекција вечерва од 20:45 часот со директен пренос на македонската телевизија ќе го одигра последниот меч од квалификациите...

Временска прогноза9 часа

Во овој момент се формира влажен бран кој носи обилен дожд и невреме!

Под влијание на серија на големи влажни воздушни бранови од запад  и истите се поврзани со циклонски систем со центар...

На денешен ден17 часа

Светот на денешен ден (18 ноември)

Среден век и големи откритија 1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург. 1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува...

Хороскоп18 часа

Хороскоп за вторник (18 ноември)

Овен Денес, комуникацијата со луѓето е многу подобра од вообичаеното, искористете ја. Наизглед безначајна идеја во разговор со пријателите може...

НАЈЧИТАНИ