Следете не

На денешен ден

8 септември – На денешен ден

Објавено пред

на

1157.- Роден е англискиот крал Ричард I Плантагенет, Лавовско срце (Ричард, Лавовско срце), херој на средновековните легенди, еден од водачите во Третата крстоносна војна. Тој владеел од 1189 година до неговата смрт во 1199 година.

1331.- На државниот собор во Сврчин (Косово), архиепископот Данило II го круниса 23-годишниот Душан Стефан Немањиќ за крал на српската и поморската земја. Душан Немањиќ бил крунисан за прв српски цар во 1346 година во Скопје, тогашниот главен град на Србија.

1380 – Големиот војвода од Москва Димитри Иванович Донски ја поразил татарската војска во битката кај Куликов. Тоа беше прва победа на Русите над Татарите, кои во 13 век доминираа во поголемиот дел од Русија.

1565.- Основани шпански доселеници на Флорида, на местото на денешниот Св. Августина, првата католичка населба во Америка.

1645.- Умре шпанскиот писател Франциско Гомез де Кеведо и Вилегас, еден од великаните на златното доба на шпанската литература и еден од најважните сатиричари во светската литература („Соништа“, „Животот на крадецот“).

1664.- Предводени од полковникот Ричард Николс, Англичаните ја окупирале холандската населба на американскиот континент Њу Амстердам, тогаш наречена Њујорк – во чест на војводата од Јорк (Јорк), идниот англиски крал Џејмс II (Џејмс).

1731.- Епископот бачки Висарион Павловиќ отворил латинско-словенско училиште во Нови Сад, кое имало чин на пониска реална гимназија. Училиштето придонесе за формирање на првите генерации на српската цивилна интелигенција во Војводина.

1760.- Во Седумгодишната војна, која се проширила од Европа до Северна Америка, Британците под команда на Џефри Амхерст (Џефри) ги поразиле Французите и го зазеле Монтреал.

1799.- Роден е српскиот писател, преведувач и политичар Јован Хаџиќ, познат и како Милош Светиќ, еден од авторите на Граѓанскиот законик на Кнежеството Србија, првиот претседател на Матица Српска. Познат е и како противник на јазичните и правописните реформи на Вук Караџиќ.

1831.- Руските трупи под команда на генералот Паскевич ги поразиле Полјаците предводени од генералот Хенрик Дембински во битката кај Варшава. Во тридневната битка загинаа повеќе од 9.000 Полјаци. Тоа беше и крајот на полското востание.

1841.- Роден е чешкиот композитор Антонин Дворжак, еден од основачите на чешката национална школа. Од неговиот богат опус се издвојуваат девет симфонии, од кои најпознати се „Симфонија од нов живот“, Концерт за виолончело и „Словенски игри“.

1856.- Со мировниот договор во Париз заврши Кримската војна на Русија против Турција (1853-1856) и нејзините сојузници – Велика Британија и Франција (од 1854 година) и Кралството Сардинија (од 1855 година) за превласт на Балканот, Дарданелите и Средниот Исток. Русија изгуби дел од Бесарабија и протекторатот над Дунавските кнежевства и правото да чува воена флота во Црното Море.

1900.- Ураган во градот Галвстон во Тексас уништи повеќе од 2.500 куќи и уби најмалку 8.000 луѓе.

1926.- Друштвото на народите едногласно ја прифати Германија за членка.

1941.- Во Втората светска војна, Германците ја започнаа блокадата на Ленинград. Опсадата на градот, за време на која 620.000 луѓе умреле од исцрпеност и глад, завршила во јануари 1944 година со победата на советската Црвена армија.

1943.- Објавена е безусловната капитулација на Италија во Втората светска војна.

1944.- Првата германска ракета „Фау 2“, истрелана од Хаг, во Втората светска војна паднала врз Лондон. До крајот на војната, Германците истрелаа повеќе од 1.000 од тие ракетни бомби кон Велика Британија, од кои 660 паднаа на Лондон.

1949.- Германскиот композитор и диригент Ричард Штраус (Ричард Штраус), директор на Виенската опера, автор на популарните опери „Кавалер со розата“, „Капричо“, „Арабела“ и симфониската поема „Така зборуваше Заратустра“ која беше користен во филмот „умре“ Одисеја 2001 година“.

1951.- Во Сан Франциско беше потпишан мировен договор меѓу Јапонија и 49 земји. Тој договор ја лиши Јапонија од сите територии што ги освои во претходните 80 години.

1954.- Во Манила, САД, Филипините, Австралија, Нов Зеланд, Тајланд, Пакистан, Велика Британија и Франција го основаа пактот СЕАТО, замислен како врска во американската глобална стратегија за опкружување на СССР. Со крајот на студената војна, тој пакт ја изгуби својата важност.

1991.- Македонците на референдум гласаа за суверена Република Македонија, со што таа стана трета од шесте републики на СФР Југославија кои избраа независност.

1995.- Министрите за надворешни работи на СР Југославија, Хрватска и Босна и Херцеговина во Женева го прифатија мировниот план за Босна, кој беше увертира за ставање крај на најтешкиот конфликт на европско тло од Втората светска војна.

1997 – 150 луѓе загинаа во близина на западниот брег на Хаити кога преполниот траект „La Fierte Gonavienne“ (Гордоста на Гонаве) потона на пат кон островот Гонаве.

1999 – 94 луѓе загинаа кога бомба експлодираше во станбена зграда во Москва. Околу 300 луѓе загинаа во серија експлозии во неколку градови во Русија во следните денови.

2001.- Повеќе од 1.000 луѓе, вклучувајќи го и Нелсон Мандела, присуствуваа на погребот на таткото на јужноафриканскиот претседател Табо Мбеки. Гован Мбеки беше погребан меѓу обичните луѓе.

2002.- На Светското првенство во кошарка во Индијанаполис (САД), Југославија по втор пат стана светски шампион.

2003.- Умре германската режисерка и фотографка Лени Рифенштал, чија кариера го достигна врвот за време на нацистичкото владеење благодарение на нацистичките пропагандни филмови што таа ги режираше. Нејзиното најпознато дело е „Триумфот на волјата“ со познатите сцени на илјадници нацисти кои го слават Хитлер.

2003.- Студентското движење Отпор, познато по своите акции против режимот на поранешниот претседател на Југославија и Србија, Слободан Милошевиќ, официјално се приклучи на Демократската партија (ДС).

2005.- Претседателот на Украина Виктор Јушченко ја смени владата на премиерката Јулија Тимошенко. Политичката криза во Украина настана по оставката на тројца високи државни функционери поради, како што рекоа, корупцијата во врвот на владата.

2006.- Во светот недостасуваат дури 170.000 уметнички дела, меѓу кои 167 дела на Реноар, 166 на Рембрант, 175 на Ворхол и повеќе од 200 на Дали, објави Интерпол.

2010 – Во вештачкото езеро Перуќац во Босна и Херцеговина беа пронајдени 250 останки, од кои 160 жртви беа Бошњаци кои загинаа на почетокот на етничкиот конфликт во 1992 година, кога беа убиени, а потоа фрлени во Дрина.

2014.- Ирачкиот парламент изгласа нова влада на премиерот Хајдер ал-Абади, иако не беа избрани министрите за внатрешни работи и за одбрана, за што премиерот побара дополнителна недела.

2014 – Организацијата на ОН за образование, наука и култура (УНЕСКО) објави дека околу 781 милион возрасни луѓе во светот не знаат да читаат, пишуваат и пресметуваат, од кои две третини се жени.

2019 година – Во Русија се одржаа локални и регионални избори, каде владејачката партија Единствена Русија освои мнозинство во сите региони. Изборната кампања беше проследена со бројни демонстрации, особено во Москва, каде Единствена Русија освои третина помалку советнички места отколку на претходните избори.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп7 часа

Хороскоп за четврток (18 септември)

ОВЕН Вашата страст и ентузијазам денес ќе ја истакнат вашата креативност. Ова е одличен период за да започнете некое уметничко...

Технологија15 часа

(ВИДЕО) „DJI“ официјално го претстави својот нов дрон од серијата „мини“ – DJI Mini 5 PRO

Предмалку реномираната „DJI“ го претстави новиот дрон од серијата „мини“ – DJI Mini 5 Pro кој практично претставува ново ниво...

Фото: Michael Fousert @ unsplash Фото: Michael Fousert @ unsplash
Автомобили18 часа

Колку се задоволни возачите од реалниот домет на електричните автомобили?

Колку навистина може да издржи едно електрично возило со едно полнење во споредба со бројките што производителите ги ветуваат? Тоа...

Фото: William Hook @ unsplash Фото: William Hook @ unsplash
Магазин18 часа

Осум iOS 26 промени што мора да ги пробате

iOS 26 носи свежи можности и визуелни подобрувања за iPhone, но голем дел од нив не се активираат автоматски –...

ФОТО: Unsplash.com @ Amanz ФОТО: Unsplash.com @ Amanz
Магазин18 часа

Samsung го претстави One UI 8 – еве кога Galaxy уредите ќе го добијат ажурирањето

Samsung Electronics официјално го претстави One UI 8, новата верзија на својот кориснички интерфејс која носи напредни мултимодални можности со...

Фото: Leon Bublitz @ unsplash Фото: Leon Bublitz @ unsplash
Магазин18 часа

YouTube ја воведе повеќејазичната аудио функција – креаторите добиваат глобален досег

По двегодишна пилот-програма, YouTube официјално ја лансира повеќејазичната аудио функција, овозможувајќи им на милиони креатори да додаваат синхронизација на своите...

Музика21 час

Училиштето за Црковна музика „Митрополит Козма Пречистански“ во петок и сабота преку „аудиција“ врши упис на нови членови за источно пеење

Училиштето за Црковна музика „Митрополит Козма Пречистански“ со голема радост Ве известува дека отворена е сесија за упис на нови...

Временска прогноза22 часа

Брз продор на ладен воздух од север, додека само утре услови за слаб локален дожд

Поради брз продор на ладен воздух од север, утре и задутре (среда и четврток 17/18 септември) во Македонија ќе дува...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за среда (17 септември)

ОВЕН Слушајте ги другите повеќе од себе. Луѓето околу вас и оние со кои деловно соработувате сега повеќе гледаат од...

Македонија2 дена

„СОЗР“ стави крај на злоупотребите на службените возила и зголемување на транспарентноста од денес граѓаните можат да пријавуваат случаи на незаконита употреба на службени возила

Граѓаните од денеска можат да пријавуваат случаи на незаконита, партиска или приватна употреба на службени возила, на 070 399 050...

НАЈЧИТАНИ