Следете не

На денешен ден

8 септември – На денешен ден

Објавено пред

на

1157.- Роден е англискиот крал Ричард I Плантагенет, Лавовско срце (Ричард, Лавовско срце), херој на средновековните легенди, еден од водачите во Третата крстоносна војна. Тој владеел од 1189 година до неговата смрт во 1199 година.

1331.- На државниот собор во Сврчин (Косово), архиепископот Данило II го круниса 23-годишниот Душан Стефан Немањиќ за крал на српската и поморската земја. Душан Немањиќ бил крунисан за прв српски цар во 1346 година во Скопје, тогашниот главен град на Србија.

1380 – Големиот војвода од Москва Димитри Иванович Донски ја поразил татарската војска во битката кај Куликов. Тоа беше прва победа на Русите над Татарите, кои во 13 век доминираа во поголемиот дел од Русија.

1565.- Основани шпански доселеници на Флорида, на местото на денешниот Св. Августина, првата католичка населба во Америка.

1645.- Умре шпанскиот писател Франциско Гомез де Кеведо и Вилегас, еден од великаните на златното доба на шпанската литература и еден од најважните сатиричари во светската литература („Соништа“, „Животот на крадецот“).

1664.- Предводени од полковникот Ричард Николс, Англичаните ја окупирале холандската населба на американскиот континент Њу Амстердам, тогаш наречена Њујорк – во чест на војводата од Јорк (Јорк), идниот англиски крал Џејмс II (Џејмс).

1731.- Епископот бачки Висарион Павловиќ отворил латинско-словенско училиште во Нови Сад, кое имало чин на пониска реална гимназија. Училиштето придонесе за формирање на првите генерации на српската цивилна интелигенција во Војводина.

1760.- Во Седумгодишната војна, која се проширила од Европа до Северна Америка, Британците под команда на Џефри Амхерст (Џефри) ги поразиле Французите и го зазеле Монтреал.

1799.- Роден е српскиот писател, преведувач и политичар Јован Хаџиќ, познат и како Милош Светиќ, еден од авторите на Граѓанскиот законик на Кнежеството Србија, првиот претседател на Матица Српска. Познат е и како противник на јазичните и правописните реформи на Вук Караџиќ.

1831.- Руските трупи под команда на генералот Паскевич ги поразиле Полјаците предводени од генералот Хенрик Дембински во битката кај Варшава. Во тридневната битка загинаа повеќе од 9.000 Полјаци. Тоа беше и крајот на полското востание.

1841.- Роден е чешкиот композитор Антонин Дворжак, еден од основачите на чешката национална школа. Од неговиот богат опус се издвојуваат девет симфонии, од кои најпознати се „Симфонија од нов живот“, Концерт за виолончело и „Словенски игри“.

1856.- Со мировниот договор во Париз заврши Кримската војна на Русија против Турција (1853-1856) и нејзините сојузници – Велика Британија и Франција (од 1854 година) и Кралството Сардинија (од 1855 година) за превласт на Балканот, Дарданелите и Средниот Исток. Русија изгуби дел од Бесарабија и протекторатот над Дунавските кнежевства и правото да чува воена флота во Црното Море.

1900.- Ураган во градот Галвстон во Тексас уништи повеќе од 2.500 куќи и уби најмалку 8.000 луѓе.

1926.- Друштвото на народите едногласно ја прифати Германија за членка.

1941.- Во Втората светска војна, Германците ја започнаа блокадата на Ленинград. Опсадата на градот, за време на која 620.000 луѓе умреле од исцрпеност и глад, завршила во јануари 1944 година со победата на советската Црвена армија.

1943.- Објавена е безусловната капитулација на Италија во Втората светска војна.

1944.- Првата германска ракета „Фау 2“, истрелана од Хаг, во Втората светска војна паднала врз Лондон. До крајот на војната, Германците истрелаа повеќе од 1.000 од тие ракетни бомби кон Велика Британија, од кои 660 паднаа на Лондон.

1949.- Германскиот композитор и диригент Ричард Штраус (Ричард Штраус), директор на Виенската опера, автор на популарните опери „Кавалер со розата“, „Капричо“, „Арабела“ и симфониската поема „Така зборуваше Заратустра“ која беше користен во филмот „умре“ Одисеја 2001 година“.

1951.- Во Сан Франциско беше потпишан мировен договор меѓу Јапонија и 49 земји. Тој договор ја лиши Јапонија од сите територии што ги освои во претходните 80 години.

1954.- Во Манила, САД, Филипините, Австралија, Нов Зеланд, Тајланд, Пакистан, Велика Британија и Франција го основаа пактот СЕАТО, замислен како врска во американската глобална стратегија за опкружување на СССР. Со крајот на студената војна, тој пакт ја изгуби својата важност.

1991.- Македонците на референдум гласаа за суверена Република Македонија, со што таа стана трета од шесте републики на СФР Југославија кои избраа независност.

1995.- Министрите за надворешни работи на СР Југославија, Хрватска и Босна и Херцеговина во Женева го прифатија мировниот план за Босна, кој беше увертира за ставање крај на најтешкиот конфликт на европско тло од Втората светска војна.

1997 – 150 луѓе загинаа во близина на западниот брег на Хаити кога преполниот траект „La Fierte Gonavienne“ (Гордоста на Гонаве) потона на пат кон островот Гонаве.

1999 – 94 луѓе загинаа кога бомба експлодираше во станбена зграда во Москва. Околу 300 луѓе загинаа во серија експлозии во неколку градови во Русија во следните денови.

2001.- Повеќе од 1.000 луѓе, вклучувајќи го и Нелсон Мандела, присуствуваа на погребот на таткото на јужноафриканскиот претседател Табо Мбеки. Гован Мбеки беше погребан меѓу обичните луѓе.

2002.- На Светското првенство во кошарка во Индијанаполис (САД), Југославија по втор пат стана светски шампион.

2003.- Умре германската режисерка и фотографка Лени Рифенштал, чија кариера го достигна врвот за време на нацистичкото владеење благодарение на нацистичките пропагандни филмови што таа ги режираше. Нејзиното најпознато дело е „Триумфот на волјата“ со познатите сцени на илјадници нацисти кои го слават Хитлер.

2003.- Студентското движење Отпор, познато по своите акции против режимот на поранешниот претседател на Југославија и Србија, Слободан Милошевиќ, официјално се приклучи на Демократската партија (ДС).

2005.- Претседателот на Украина Виктор Јушченко ја смени владата на премиерката Јулија Тимошенко. Политичката криза во Украина настана по оставката на тројца високи државни функционери поради, како што рекоа, корупцијата во врвот на владата.

2006.- Во светот недостасуваат дури 170.000 уметнички дела, меѓу кои 167 дела на Реноар, 166 на Рембрант, 175 на Ворхол и повеќе од 200 на Дали, објави Интерпол.

2010 – Во вештачкото езеро Перуќац во Босна и Херцеговина беа пронајдени 250 останки, од кои 160 жртви беа Бошњаци кои загинаа на почетокот на етничкиот конфликт во 1992 година, кога беа убиени, а потоа фрлени во Дрина.

2014.- Ирачкиот парламент изгласа нова влада на премиерот Хајдер ал-Абади, иако не беа избрани министрите за внатрешни работи и за одбрана, за што премиерот побара дополнителна недела.

2014 – Организацијата на ОН за образование, наука и култура (УНЕСКО) објави дека околу 781 милион возрасни луѓе во светот не знаат да читаат, пишуваат и пресметуваат, од кои две третини се жени.

2019 година – Во Русија се одржаа локални и регионални избори, каде владејачката партија Единствена Русија освои мнозинство во сите региони. Изборната кампања беше проследена со бројни демонстрации, особено во Москва, каде Единствена Русија освои третина помалку советнички места отколку на претходните избори.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (29 август)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.

1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.

1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.

1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.

1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.

1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.

1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.

1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.

1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.

1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.

1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.

1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.

1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.

1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.

1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.

1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.

1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.

1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.

1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.

1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.

1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.

1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.

2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.

2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.

2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.

2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.

2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.

2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.

2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Фото: Leon Bublitz @ unsplash Фото: Leon Bublitz @ unsplash
Магазин4 часа

YouTube укинува Premium Family сметки надвор од заедничко домаќинство

YouTube го следи примерот на Netflix и Disney+, воведувајќи построги правила за користење на Premium Family пакетите. Компанијата почна да...

Фото: Onur Binay @ unsplash Фото: Onur Binay @ unsplash
Мобилни уреди4 часа

Батеријата се празни додека полните? Еве што треба да знаете

Современите Android телефони доаѓаат со моќни и ефикасни процесори, како и батерии со поголем капацитет. Вообичаено, тие можат да издржат...

Социјални мрежи5 часа

Корисниците во повеќе европски земји, како и кај нас пријавија потешкотии при користење на „Google, Gmail“ и останатите сервиси

Корисниците во повеќе европски земји, особено во Југоисточна Европа, Турција и Кавказ, се соочуваат со сериозни потешкотии при користење на...

Спорт6 часа

Елмас пред вечерашниот настап против Саудиска Арабија: „Ние секогаш излегуваме на терен по победа, со верба во квалитетот што го имаме.“

Пред вечерашниот пријателски дуел во Прага против Саудиска Арабија, македонскиот репрезентативец Елиф Елмас го сподели своето мислење за значењето на...

Македонија7 часа

МВР: Кривична пријава против петмина вработени во Агенцијата за храна и ветеринарство за „злоупотреба на службена положба и овластување“

СВР Куманово поднесе кривична пријава против Р.Е.(51) од с.Слупчане, општина Липково, З.А.(59) од Скопје, Н.Б.(61) од Битола, А.Б.(59) од Скопје...

Свет7 часа

(ВИДЕО) „Ден на жалост“ во Португалија по страшната трагедија каде од шините излета жичара и одзеде најмалце 15 животи, неофицијално има и странци

Португалија денеска тагува по трагедијата што го потресе главниот град Лисабон, откако 15 лица ги загубија животите, а најмалку 18...

Временска прогноза8 часа

Најавената промена на времето се оствари, во текот на ноќта наврнаа 23 л/м2 дожд

Вчера (среда 3 септември) во попладневните и во вечерните часови како и во текот на изминатата ноќ под влијание на...

Хороскоп16 часа

Хороскоп за четврток (4 септември)

Овен На работа, и покрај лошите аспекти успевате работите да ги завршите на време. Не очајувајте, доаѓаат подобри времиња. Денес,...

Македонија23 часа

(ФОТО+ВИДЕО) Запленети околу 35 килограми марихуана на патот Битола-Прилеп, лишен од слобода прилепчанец

На 03.09.2025 на регионалниот пат Битола- Прилеп полициски службеници од Одделот за криминалистичка полиција, СВР Битола и САЕ Тигар од...

Македонија23 часа

„Wizz Air“ со шести авион во својата база во Скопје и 13 нови рути

Wizz Air, најголемиот авиопревозник во Македонија и еколошки најодржливата авиокомпанија во EMEA регионот¹, со задоволство најавува значителна експанзија во земјата,...

НАЈЧИТАНИ