На денешен ден
8 септември – На денешен ден
1157.- Роден е англискиот крал Ричард I Плантагенет, Лавовско срце (Ричард, Лавовско срце), херој на средновековните легенди, еден од водачите во Третата крстоносна војна. Тој владеел од 1189 година до неговата смрт во 1199 година.
1331.- На државниот собор во Сврчин (Косово), архиепископот Данило II го круниса 23-годишниот Душан Стефан Немањиќ за крал на српската и поморската земја. Душан Немањиќ бил крунисан за прв српски цар во 1346 година во Скопје, тогашниот главен град на Србија.
1380 – Големиот војвода од Москва Димитри Иванович Донски ја поразил татарската војска во битката кај Куликов. Тоа беше прва победа на Русите над Татарите, кои во 13 век доминираа во поголемиот дел од Русија.
1565.- Основани шпански доселеници на Флорида, на местото на денешниот Св. Августина, првата католичка населба во Америка.
1645.- Умре шпанскиот писател Франциско Гомез де Кеведо и Вилегас, еден од великаните на златното доба на шпанската литература и еден од најважните сатиричари во светската литература („Соништа“, „Животот на крадецот“).
1664.- Предводени од полковникот Ричард Николс, Англичаните ја окупирале холандската населба на американскиот континент Њу Амстердам, тогаш наречена Њујорк – во чест на војводата од Јорк (Јорк), идниот англиски крал Џејмс II (Џејмс).
1731.- Епископот бачки Висарион Павловиќ отворил латинско-словенско училиште во Нови Сад, кое имало чин на пониска реална гимназија. Училиштето придонесе за формирање на првите генерации на српската цивилна интелигенција во Војводина.
1760.- Во Седумгодишната војна, која се проширила од Европа до Северна Америка, Британците под команда на Џефри Амхерст (Џефри) ги поразиле Французите и го зазеле Монтреал.
1799.- Роден е српскиот писател, преведувач и политичар Јован Хаџиќ, познат и како Милош Светиќ, еден од авторите на Граѓанскиот законик на Кнежеството Србија, првиот претседател на Матица Српска. Познат е и како противник на јазичните и правописните реформи на Вук Караџиќ.
1831.- Руските трупи под команда на генералот Паскевич ги поразиле Полјаците предводени од генералот Хенрик Дембински во битката кај Варшава. Во тридневната битка загинаа повеќе од 9.000 Полјаци. Тоа беше и крајот на полското востание.
1841.- Роден е чешкиот композитор Антонин Дворжак, еден од основачите на чешката национална школа. Од неговиот богат опус се издвојуваат девет симфонии, од кои најпознати се „Симфонија од нов живот“, Концерт за виолончело и „Словенски игри“.
1856.- Со мировниот договор во Париз заврши Кримската војна на Русија против Турција (1853-1856) и нејзините сојузници – Велика Британија и Франција (од 1854 година) и Кралството Сардинија (од 1855 година) за превласт на Балканот, Дарданелите и Средниот Исток. Русија изгуби дел од Бесарабија и протекторатот над Дунавските кнежевства и правото да чува воена флота во Црното Море.
1900.- Ураган во градот Галвстон во Тексас уништи повеќе од 2.500 куќи и уби најмалку 8.000 луѓе.
1926.- Друштвото на народите едногласно ја прифати Германија за членка.
1941.- Во Втората светска војна, Германците ја започнаа блокадата на Ленинград. Опсадата на градот, за време на која 620.000 луѓе умреле од исцрпеност и глад, завршила во јануари 1944 година со победата на советската Црвена армија.
1943.- Објавена е безусловната капитулација на Италија во Втората светска војна.
1944.- Првата германска ракета „Фау 2“, истрелана од Хаг, во Втората светска војна паднала врз Лондон. До крајот на војната, Германците истрелаа повеќе од 1.000 од тие ракетни бомби кон Велика Британија, од кои 660 паднаа на Лондон.
1949.- Германскиот композитор и диригент Ричард Штраус (Ричард Штраус), директор на Виенската опера, автор на популарните опери „Кавалер со розата“, „Капричо“, „Арабела“ и симфониската поема „Така зборуваше Заратустра“ која беше користен во филмот „умре“ Одисеја 2001 година“.
1951.- Во Сан Франциско беше потпишан мировен договор меѓу Јапонија и 49 земји. Тој договор ја лиши Јапонија од сите територии што ги освои во претходните 80 години.
1954.- Во Манила, САД, Филипините, Австралија, Нов Зеланд, Тајланд, Пакистан, Велика Британија и Франција го основаа пактот СЕАТО, замислен како врска во американската глобална стратегија за опкружување на СССР. Со крајот на студената војна, тој пакт ја изгуби својата важност.
1991.- Македонците на референдум гласаа за суверена Република Македонија, со што таа стана трета од шесте републики на СФР Југославија кои избраа независност.
1995.- Министрите за надворешни работи на СР Југославија, Хрватска и Босна и Херцеговина во Женева го прифатија мировниот план за Босна, кој беше увертира за ставање крај на најтешкиот конфликт на европско тло од Втората светска војна.
1997 – 150 луѓе загинаа во близина на западниот брег на Хаити кога преполниот траект „La Fierte Gonavienne“ (Гордоста на Гонаве) потона на пат кон островот Гонаве.
1999 – 94 луѓе загинаа кога бомба експлодираше во станбена зграда во Москва. Околу 300 луѓе загинаа во серија експлозии во неколку градови во Русија во следните денови.
2001.- Повеќе од 1.000 луѓе, вклучувајќи го и Нелсон Мандела, присуствуваа на погребот на таткото на јужноафриканскиот претседател Табо Мбеки. Гован Мбеки беше погребан меѓу обичните луѓе.
2002.- На Светското првенство во кошарка во Индијанаполис (САД), Југославија по втор пат стана светски шампион.
2003.- Умре германската режисерка и фотографка Лени Рифенштал, чија кариера го достигна врвот за време на нацистичкото владеење благодарение на нацистичките пропагандни филмови што таа ги режираше. Нејзиното најпознато дело е „Триумфот на волјата“ со познатите сцени на илјадници нацисти кои го слават Хитлер.
2003.- Студентското движење Отпор, познато по своите акции против режимот на поранешниот претседател на Југославија и Србија, Слободан Милошевиќ, официјално се приклучи на Демократската партија (ДС).
2005.- Претседателот на Украина Виктор Јушченко ја смени владата на премиерката Јулија Тимошенко. Политичката криза во Украина настана по оставката на тројца високи државни функционери поради, како што рекоа, корупцијата во врвот на владата.
2006.- Во светот недостасуваат дури 170.000 уметнички дела, меѓу кои 167 дела на Реноар, 166 на Рембрант, 175 на Ворхол и повеќе од 200 на Дали, објави Интерпол.
2010 – Во вештачкото езеро Перуќац во Босна и Херцеговина беа пронајдени 250 останки, од кои 160 жртви беа Бошњаци кои загинаа на почетокот на етничкиот конфликт во 1992 година, кога беа убиени, а потоа фрлени во Дрина.
2014.- Ирачкиот парламент изгласа нова влада на премиерот Хајдер ал-Абади, иако не беа избрани министрите за внатрешни работи и за одбрана, за што премиерот побара дополнителна недела.
2014 – Организацијата на ОН за образование, наука и култура (УНЕСКО) објави дека околу 781 милион возрасни луѓе во светот не знаат да читаат, пишуваат и пресметуваат, од кои две третини се жени.
2019 година – Во Русија се одржаа локални и регионални избори, каде владејачката партија Единствена Русија освои мнозинство во сите региони. Изборната кампања беше проследена со бројни демонстрации, особено во Москва, каде Единствена Русија освои третина помалку советнички места отколку на претходните избори.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Магазин21 часПорака од возач на Брза Помош, почит за сите возачи, наши спасители!
-
Хороскоп2 денаХороскоп за среда (19 ноември)
-
Кичево8 часаЦУК со известување за изминатото деноноќие, во Кичево побарана била општинска интервенција во делот на ул. „Прилепска“
-
Хороскоп19 часаХороскоп за четврток (20 ноември)
-
Кичево1 ден„Македонски Завет“ организира хуманитарен концерт во НУЦК „Кочо Рацин“ со културно уметнички друштва и естрадни уметници од Кичево
-
Спорт2 денаМакедонија во четврток го дознава новиот ривал, по катастрофалниот пораз тргнуваме по потешкиот пат за мундијалот! Глава горе момци!
-
Временска прогноза1 денДожд секаде, повремено ќе засилува југоисточен ветер, поради состојбата ќе растат условите за зголемување на нивоата на реките и на езерата
-
Македонија1 денЈанев и Спироски во македонската делегација на регионалниот стратешки состанок во Тирана, организиран и поддржан од британските агенции за спроведување на закон
