Следете не

На денешен ден

9 мај – На денешен ден

Објавено пред

на

1502.- Шпанскиот морепловец Кристофоро Коломбо отплови од шпанското пристаниште Кадиз на своето четврто и последно патување до Новиот свет. Колумбо умрел во 1506 година во Шпанија, убеден дека пристигнал во Азија на своите патувања.

1788.- Британскиот парламент ја укина трговијата со робови.

1800.- Роден е Џон Браун, борец за укинување на ропството во САД. Тој го изврши познатиот напад на арсеналот на Харперс Фери во 1859 година, за кој беше обвинет за предавство и бунт на робовите и осуден на смрт со бесење. Неговата егзекуција на 2 декември 1859 година ја засили борбата меѓу аболицираните и робовладетелите.

1805.- Умре еден од најголемите германски и светски поети Фридрих Шилер. Голема слава стекна со драмите „Разбојници“, „Дон Карлос“ и „Вилхелм Тел“, кои се уште се на репертоарот на светските театри.

1850.- Умрел францускиот хемичар Џозеф Геј-Лусак, кој открил дека притисокот на гасот се зголемува со температурата.

1860.- Роден е Џејмс Метју Бари, автор на книга за Петар Пан.

1877.- Романија прогласи независност, еден месец откако склучи сојуз со Русија против Отоманската империја.

1901.- Во Мелбурн е отворен првиот австралиски парламент.

1911.- Група офицери, учесници во судскиот пуч и атентатот на кралот Александар Обреновиќ во 1903 година, ја основале тајната организација „Обединување или смрт“ („Црна рака“) во Белград.

1926.- Американците Ричард Бирд и Флојд Бенет први го прелетале Северниот пол.

1927 – Канбера стана главен град на Австралија наместо Мелбурн.

1931.- Умре американскиот физичар Алберт Мајкелсон, кој со помош на ротирачко огледало ја одреди точната брзина на светлината. Тој ја доби Нобеловата награда за физика во 1907 година.

1936.- Италија официјално ја окупира Абисинија (Етиопија) и го прогласи италијанскиот крал Виторио Емануеле за император на Абисинија.

1945.- Германскиот фелдмаршал Вилхелм Кајтел го потпишал последниот документ во Берлин за завршување на Втората светска војна. Во име на сојузниците документот го потпишаа советскиот маршал Георги Жуков и британскиот генерал Артур Тедер. Документот за безусловно предавање на Германија беше потпишан на 7 мај во Ремс.

1946.- Кралот Виторио Емануеле Трети абдицирал, а Италија станала република.

1948.- Комунистичката партија на Југославија ги отфрли обвинувањата на советските комунисти против политиката на југословенското раководство. Потоа следуваше Резолуцијата на Информбирото и долгорочниот политички и економски притисок на тогашниот советски блок врз Југославија.

1950.- Францускиот министер за надворешни работи Роберт Шуман повика на помирување меѓу Франција и Германија и предложи создавање Заедница за јаглен и челик, претходник на Европската унија. Планот на Шуман беше потпишан во 1951 година од шест земји. Овој датум се одбележува како Ден на европската интеграција.

1952.- Во цела Југославија се одржаа масовни протести поради Лондонскиот договор, во кој зоната „А“ на слободната територија Трст и припаѓа на Италија.

1960.- САД станаа првата земја која ги легализираше апчињата за контрацепција.

1976.- Улрике Мајнхоф, водач на западногерманската терористичка група Бадер-Мајнхоф, се обеси во затворска ќелија.

1978.- Телото на поранешниот италијански премиер Алдо Моро, киднапирано од терористите на Црвената бригада пред 54 дена, беше пронајдено во паркиран автомобил во центарот на Рим.

1986.- Умре непалскиот планинар Тензинг Норгај, освојувајќи го првиот „покрив на светот“ Монт Еверест со Новозеланѓанецот Едмунд Хилари во мај 1953 година.

1993.- Во Мостар започнаа конфликти меѓу Хрватите и муслиманите, што доведе до поделба на градот на муслимански и хрватски дел. Дотогаш, муслиманите и Хрватите беа сојузници во борбата против Србите во босанската војна (1992-1995).

1995.- На крајот на тридневната прослава на 50-годишнината од крајот на Втората светска војна во Европа и Денот на победата, светските лидери повикаа на глобално помирување. Централните прослави се одржаа во Париз и Москва.

1996 – Јовери победи на првите претседателски избори во Уганда по 16 години.

2001 – Претседателот на СР Југославија Воислав Коштуница во Њујорк ја доби наградата на Институтот Исток-Запад за светски државник на годината.

2001 – 126 луѓе ги загубија животите во хаос на стадионот во Акра, Гана, кога полицијата фрли солзавец врз разгневените навивачи.

2002.- Во експлозија на нагазна мина за време на прославите на Денот на победата во јужната руска република Дагестан во градот Каспијск загинаа 42 лица, а 150 беа повредени.

2004.- Чеченскиот претседател Ахмад Кадиров и уште 24 други загинаа во експлозија на бомба на стадионот во Грозни, главниот град на Чеченија, за време на прославата на Денот на победата.

2010 – Лина Хорн (Лена), џез пејачка која ги проби меѓурасните бариери и стана една од првите црни познати личности во Холивуд и на Бродвеј, почина на 93-годишна возраст.

2012 – Slika američkog ekspresioniste Marka Rotkoa prodata je na Kristijevoj (Christie’s) aukciji u Njujorku za 86,9 miliona dolara i postala najskuplje delo savremene umetnosti prodato na aukcijama.

2015 – Rusija je održala ogromnu vojnu paradu na Crvenom trgu, u sklopu proslave 70. godišnjice pobede nad fašizmom. Proslavu je obeležilo skoro potpuno odsustvo evropskih lidera koji su bojkotovali paradu u znak protesta zbog ruskih akcija u Ukrajini.

2015 – U obračunu pripadnika makedonske policije sa naoružanom terorističkom grupom u Kumanovu poginulo je osam policajaca i 14 napadača.

2016 – Bivši gradonačelnik grada Davaoa, Rodrigo Duterte postao je novi predsednik Filipina.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Спорт54 минути

Ландо Норис ја забележа својата трета победа

Ландо Норис ја забележа својата трета победа оваа сезона и вкупно седма во кариерата, триумфирајќи на патеката Ред Бул Ринг....

Кичево3 часа

(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево

Во 18:17ч денес пријавено било дека гори дива депонија во близина на с.Пополжани кичевско од битолска страна. Како што не...

Хроника10 часа

МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро

На  28.06.2025 година во ОВР Дебар е пријавено дека, во водите на Дебарското езеро во близина на пумпната станица- Дебар,...

Македонија10 часа

Охридската полиција спаси четири лица од пловен објект, откако вчера им се скршил дел од едрилицата

На 28.06.2025 во 19.30 часот, во Полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека лица од пловен објект...

Скопје12 часа

Во Скопје посебен режим на сообраќај за утре и задутре

СВР Скопје ги известува граѓаните дека на 30.06.2025 (понеделник) и 01.07.2025 (вторник) поради одржување на средба на лидерите од Западен...

Lifestyle12 часа

Три начини на кои тестенините можат да ви помогнат да ослабете

Кога ќе се споменат тестенини и слабеење во иста реченица, многумина веднаш помислуваат на јаглехидрати кои треба да се избегнуваат....

Lifestyle12 часа

Не е вода: Пијалокот што го хидрира телото најдобро

Пијалок што хидрира подобро од водата? Еве што откри науката! Кога сте жедни, веројатно веднаш посегнувате по чаша вода. Но,...

Lifestyle12 часа

Внимавајте кога излегувате од ладна просторија на летното сонце: Еве зошто!

Клима уредот е најдобриот пријател во летните горештини, но дали знаевте дека ненадејното излегување од ладен простор на врело сонце...

Хороскоп23 часа

Хороскоп за недела (29 јуни)

ОВЕН Ќе ви биде доста тешко да ги контролирате емоциите, особено кога станува збор за љубовни интереси и односи со...

Lifestyle1 ден

Кајгана како од хотел: кремаста, богата и совршена со еден едноставен трик

Не мора да одите во скап ресторан за да уживате во совршено кремаста кајгана која се топи во устата. Со...

НАЈЧИТАНИ