На денешен ден
На денешен ден – 13 јуни

323. п.н.е. – Александар III Македонски (Александар Велики), еден од најголемите воени водачи во светската историја, почина во Вавилон. Неговите легендарни победи се инспирација на уметниците и поетите со векови.
823 – Роден е францускиот крал Чарлс Втори (Шарл ле Шов), кому Договорот од Вердун во 843 година ги припои западните и централните делови на франкиската држава (денешна Франција).
1381 година – Под водство на Ват Тајлер, започна селанско востание против феудалците во англиските провинции Кент, Норфолк, Сафок и Кембриџшир, предизвикано од високи даноци.
1811 година – Роден е литературниот критичар и филозоф Висарион Григоревиќ Бјелински, основач на реалистичката естетика во руската книжевна критика. Тој ја формулираше теоретската основа на новата насока во руската литература наречена „природно училиште“, и како модел го потенцираше делото на Гогоol („Писмо до Гогоol“, „Книжевни фантазии“).
1839 година – Српскиот принц Милош Обреновиќ абдицираше во корист на неговиот син Милан и ја напушти Србија. Принцот Милан почина неколку недели откако беше избран за владетел, а пратениците го повикаа неговиот помлад брат Михаило да го заземе престолот.
1865 година – Роден е ирскиот поет и драматург Вилијам Батлер Јетс, заедно со Шо и oyојс, еден од најголемите ирски писатели. Добитник е на Нобелова награда за литература во 1923 година („Скитања на Ојсин“, „Ветер во трска“, „Грофицата Кетлин“, „Подолга земја“).
1876 година – Српско научно општество ја избра сликарката Катарина Ивановиќ за прва сопруга на академикот.
1886 година – Под мистериозни околности, баварскиот крал Лудвиг Втори се удави, три дена откако тој беше прогласен за луд и соборен. Под негово покровителство Ричард Вагнер (Ричард Вагнер) беше во периодот 1864-85 година. во Минхен работел на реформата на музиката и драмата и ги изведувал своите познати музички драми „Тристан и Изолда“ и „Нирнберг мајстори за пејачи“.
1897 година – Роден е финскиот тркач на далечина Паво Нурми, освојувајќи девет златни медали на Олимписките игри во 1920, 1924 и 1928 година. Тој собори 29 светски рекорди.
1899 година – Роден е мексиканскиот композитор и диригент Карлос Чавез, основач на симфонискиот оркестар на Мексико. Во неговите композиции тој ги воведе одликите на мексиканскиот музички фолклор и инструментите на мексиканските Индијанци („Индија“, „Четири сонца“).
1900 година – Во Кина, т.н. Боксерско востание – бунт на селаните и урбаните сиромашни против странскиот капитал и домашните феудалци. Востанието било задушено во септември 1901 година од европските сили, Јапонија и Соединетите држави.
1917 година – Со 14 готи бомбардери, Германците го бомбардираат Лондон од воздух за прв пат во Првата светска војна. Загинаа 162 лица. Пред тоа, нападите врз британската престолнина беа извршени од авион.
1943 година – Сава Ковачевиќ, командант на Третата дивизија и припадник на Врховниот штаб на ЈНА, беше убиен во битката кај Сутјеска во Втората светска војна. Посмртно беше прогласен за национален херој.
1944 година – Првите ракети Ф-1 на Германија беа истрелани врз Јужна Англија во Втората светска војна. До крајот на војната во 1945 година, повеќе од 1.000 ракетни бомби паднаа на територијата на Велика Британија, од кои 660 го погодија Лондон.
1953 година – Државниот удар во Колумбија го доведе Густаво Рохас Пинилја, кој диктаторски владееше сè до 1957 година, кога во Колумбија беше обновен демократскиот режим.
1956 година – Последните британски трупи ја напуштија базата во Суецкиот канал, со кој Велика Британија управува веќе 74 години. Египет го презеде управувањето со каналот.
1965 година – Умре еврејскиот филозоф и теолог Мартин Бубер, роден во Австрија. Пред нацистите, тој побегна во Палестина во 1938 година и стана еден од првите професори на Еврејскиот универзитет во Ерусалим. Тој се залагаше за заедничка еврејско-арапска држава („Приказни за рабинот Нахман“, „Јас и ти“, „Хасидски приказни“, „Гог и Магог“, „Слики на добро и зло“).
1982 година – Умре кралот на Саудиска Арабија Калид ибн Абдул Азиз (Калид). Него го наследи неговиот брат принцот Фахд.
1983 година – Вселенски летала од САД „Пионер 10“ орбитира околу Нептун. Тоа беше првото вселенско летало што слета надвор од Сончевиот систем.
1986 година – Умре американскиот кларинетист Бени Гудман, најпопуларниот џез музичар во 1930-тите. Тој беше еден од првите бели музичари што се спротивстави на расната сегрегација и вклучи црни музичари во неговиот џез оркестар, основан во 1934 година.
1990 година – Поради неуспешниот почеток на преговорите меѓу владата и опозицијата во Србија (8 јуни), првиот протестен митинг на опозицијата против владата на Слободан Милошевиќ се одржа на Плоштадот на Република во Белград.
1990 година – Четири лица се убиени и 200 повредени во Букурешт кога полицијата се обидува да ги смири студентските протести.
1992 година – се одржа „митинг на колена“ пред зградата на српското претседателство во Белград, во знак на протест против воената политика на српскиот претседател Слободан Милошевиќ.
1994 година – Северна Кореја објави повлекување од Агенцијата за атомска енергија на ООН и повеќе нема да дозволи пристигнување на странски инспектори.
2000 година – Во Пјонгјанг започна историски самит на двете Кореи, каде претседателите на Јужна Демократска Република Кореја и Северна Демократска Народна Република Кореја, Ким Дае-Јунг и Ким Јонг-Ил разговараат за помирувањето меѓу двете земји. Лидерите на двете Кореи се сретнаа за прв пат по распадот на обединетата земја во 1948 година.
2002 година – На првите слободни избори во историјата на Авганистан, Хамид Карзаи е избран за претседател.
2003 година – Првиот нацрт на уставот на ЕУ е усвоен во Брисел, 46 години по потпишувањето на Римскиот договор, односно формирањето на Унијата.
2004 година – На изборите за Европски парламент, партијата на германскиот канцелар Герхард Шредер го претрпе најголемиот пораз од Втората светска војна, а француската социјалистичка опозиција ја победи Конзервативната партија на претседателот quesак Ширак со големо мнозинство.
2005 година – Умре поранешниот португалски комунистички лидер Алваро Куњал, кој ги водеше комунистите 31 година. Тој беше симбол на отпор кон поранешниот фашистички режим на Антонио Оливеира Салазар.
2006 година – Умре поранешниот ирски премиер Чарлс Хоги, кој доминираше во ирската политичка сцена од 1970-тите до раните 90-ти.
2008 година – Ирските гласачи на референдум го отфрлија договорот за реформа на институциите на ЕУ – Лисабонскиот договор. Ирското „Не“ ја фрли ЕУ во нова криза на доверба, бидејќи усвојувањето на оригиналниот „европски устав“ во 2005 година беше одбиено и од француските и од данските гласачи, а тој документ беше омекнат и претворен во Лисабонски договор.
2009 година – Во Техеран избувнаа протести по објавувањето на победата на Махмуд Ахмадинеџад на претседателските избори во Иран, на која се натпреваруваше противкандидатот Мир Хосеин Мусави.
2010 година – Победата на парламентарните избори во Белгија ја постигна Новиот фламански сојуз (НВА), кој се залага за независност на Фландрија. Изборите во Белгија следеа по остри расправии за поголема независност на Фландрија и Валонија.
2011 година – На дводневен референдум, огромното мнозинство на Италијанците гласаа за укинување на законот на владата на Берлускони за враќање на нуклеарната енергија, приватизација на водоснабдувањето и имунитетот на премиерот.
2012 година – Тунискиот воен суд го осуди Бен Али, поранешниот претседател на таа земја, на 20 години затвор во отсуство на поттикнување немири, убиства и грабежи.
2015 година – Манулен Кармен, пензиониран судија, е избран за градоначалник на Мадрид, а Ада Колау, лидер на коалицијата Барселона ен кому (Заедно за Барселона), е избрана за градоначалник на тој град. Власта во тие два града премина во рацете на екстремните левичари, противници на владејачката конзервативна Народна партија на премиерот Маријан Рахој.
2020 година – Повеќе од 41 000 луѓе умираат од вирусот корона во Бразил, втора најсмртоносна земја во светот.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за недела (29 јуни)
-
Хороскоп13 часа
Хороскоп за понеделник (30 јули)
-
Кичево17 часа
(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево
-
Скопје1 ден
Во Скопје посебен режим на сообраќај за утре и задутре
-
Хроника1 ден
МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро
-
Lifestyle1 ден
Не е вода: Пијалокот што го хидрира телото најдобро
-
Lifestyle1 ден
Внимавајте кога излегувате од ладна просторија на летното сонце: Еве зошто!
-
Lifestyle1 ден
Три начини на кои тестенините можат да ви помогнат да ослабете