На денешен ден
На денешен ден (13 септември)

1506.- Умре италијанскиот сликар и гравур Андреа Мантења, најважниот претставник на Високата ренесанса во Падова и Мантова, автор на познатите фрески во црквата Ермитаж во Падова, уништени во Втората светска војна.
1592.- Умре францускиот писател и филозоф Мајкл Ејкем (Монтењ).
1598 – Умре Филип Втори, крал на Неапол (1554), господар на Холандија (1555), а по повлекувањето на неговиот татко Чарлс V (1556), крал на Шпанија, Сицилија и Сардинија. Апсолутист и фанатичен католик, неговата политика предизвика востание во Холандија, што доведе до независност на северната провинција (1581). Тој ја победи турската флота во близина на Лепанто во 1571 година, но кампањата на неговата „непобедлива армада“ (1588) кон Англија заврши со катастрофален пораз.
1759.- Британците ги победија Французите во решавачка битка кај Квебек и обезбедија британска превласт во Канада.
1788 – Newујорк е прогласен за прв федерален главен град на Соединетите држави. Градот е основан во 1626 година од холандски доселеници и го носи името Нов Амстердам, а дваесет години подоцна бил окупиран од Англичаните и го добил името Newујорк во чест на војводата од Јорк, подоцна крал на Англија.
1819.- Родена е германската пијанистка Клара Шуман, која ја започна својата концертна кариера во деветтата година и стана еден од најголемите мајстори за пијано во 19 век.
1842 – Народното собрание на Кнежевството Србија, во кое мнозинство имаа бранителите на Уставот, го прогласи Александар Караѓорѓевиќ, син на водачот на Првото српско востание, Караѓорѓ, за принц. Бранителите на Уставот претходно го соборија принцот Михајло Обреновиќ, кој потоа избега во Австрија.
1874.- Роден е австрискиот композитор Арнолд Шенберг. Како основач на Виенската атонална школа, поддржувач на експресионизмот во музиката и креатор на нов начин на компонирање – додекафонија, тој значително влијаеше врз развојот на музиката од 20 век (опера „Мојсеј и Арон“, симфониска песна „Пелеас и Мелисандра “, кантати” Гурелидер “и” Преживеани “од Варшава”).
1882 – За време на Египетското востание, британските трупи ја победија египетската армија кај Тел ел Кебир и продолжија да ги освојуваат Египет и Судан.
1908.- Првиот воз помина низ Црна Гора на пробно возење од Вирпазар до Бар. Редовниот железнички сообраќај беше воспоставен на 2 ноември.
1922 година – Највисоката температура на студениот воздух е измерена во Ал Азизија во Либија – 58 степени Целзиусови.
1923.- Во Шпанија беше воведен државен удар од страна на генералот Мигел Примо де Ривера (Мигел) со одобрување од кралот Алфонсо XIII.
1955.- Воспоставени се дипломатски односи помеѓу СССР и Западна Германија.
1971.- Во затворот во Newујорк Атика загинаа 31 затвореник и 11 затворски чувари, кога припадниците на американската полиција и Националната гарда интервенираа за да го задушат петдневниот бунт во затворот.
1977.- Умре американскиот диригент со полско потекло Леополд Стоковски. Тој ја диригираше Newујоршката филхармонија од 1946 до 1950 година, а во 1962 година го основа американскиот симфониски оркестар. Тој ја напиша книгата „Музика за сите нас“, која е преведена на речиси сите светски јазици.
1989.- Во Кејптаун се одржаа најголемите демонстрации против апартхејдот во Јужна Африка. Демонстрантите, кои минаа низ центарот на градот со песна и танц, беа предводени од надбискупот Дезмонд Туту.
1991.- Советскиот Сојуз и САД се согласија да го прекинат снабдувањето со оружје за завојуваната страна во Авганистан.
1992.- Умре американскиот филмски актер Ентони Перкинс (Ентони), добитник на Оскар за филмот „Пријателско убедување“.
1993.- Израел и Палестинската ослободителна организација (ПЛО) потпишаа мировен договор во Вашингтон, кој предвидува палестинска самоуправа на окупираните територии.
1998.- На вторите повоени општи избори во Босна и Херцеговина повторно победија босанските муслимански, српски и хрватски национални политички партии. Тригодишната војна, водена од водачите на националните групи, заврши во декември 1995 година со потпишување мировен договор во Дејтон, САД, а првите повоени избори се одржаа во 1996 година.
1999.- Доајенот на српското новинарство Предраг Милојевиќ и истакнатиот филмски режисер Владимир Погачиќ починаа во Белград.
1999.- Четвртата голема експлозија, во серијата експлозии што ја потресоа Москва две недели, уништи станбена зграда и уби 118 луѓе.
2000.- Натурализираниот Американец со тајванско потекло, Вен Хо Ли, американски владин истражувач, излезе од затвор со извинување од судија. Помина девет месеци во самица, обвинувајќи ја американската влада дека претставува закана за националната безбедност.
2001.- Американскиот државен секретар Колин Пауел потврди дека водачот на Ал Каеда, Осама бин Ладен, за кој се веруваше дека се крие во Авганистан, е главниот осомничен за терористичките напади на 11 септември во САД.
2006.- Бомбаш -самоубиец уби 114 луѓе во Багдад, удирајќи го неговото комбе врз толпа шиитски муслимани.
2008.- Универзитетот во Белград ја одбележа својата 200 -годишнина.
2008.- Боливиската влада воведе вонредна состојба во регионот Амазон во земјата по судирите меѓу поддржувачите на претседателката Ева Моралес и десничарските провинциски гувернери кои се противат на социјалистичките реформи на шефот на државата, при што загинаа најмалку 10 лица.
2010.- Во Венецуела се урна авион со 51 патник и член на екипажот, при што преживеаја 33 лица, загинаа 14, а исчезнаа четворица. Авионот „АТР-42“ на авиокомпанијата Конвиас летал од карипскиот остров Маргарита кон градот Пуерто Ордас.
2010 – Третостепениот совет на Судот на Босна и Херцеговина ја потврди 17 -та година затвор за Суад Капиќ, поранешен припадник на Третиот корпус на Армијата на Босна и Херцеговина, прогласен за виновен за злосторства извршени во Сански Мост и септември 1995 година убиства на четворица српски воени затвореници.
2013 – Четворица Индијанци се осудени на смрт со бесење за силување и фатални повреди нанесени на млада жена во јавниот превоз во Newу Делхи. Случајот предизвика бурна реакција од нација во која прикривањето на силување и други видови сексуални прекршоци е дел од културата што не го поттикнува пријавувањето на овој вид насилство. Под притисок на јавноста и непрекинати демонстрации, индиските власти ја заострија казнената политика и формираа експресни судови за сексуални престапи.
2015 година – 34 луѓе, вклучувајќи четири бебиња и 11 деца, се удавија во близина на островот Фармаконис (Грција) кога превртениот брод се преврте. Спасени се 68 луѓе, а 30 успеале да пливаат до брегот на тој остров.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Македонија21 час
МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за понеделник (30 јули)
-
Хороскоп19 часа
Хороскоп за вторник (1 јули)
-
Кичево2 дена
(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево
-
Магазин24 часа
Вечерва започнува првиот фитнес подкаст во Македонија за сите љубители на здравиот живот заедно со „Adastra“ и Дејан Пауновски „Pakigram“
-
Македонија1 ден
Од ноќеска цената на нафтените деривати се намалува, ова е новата цена
-
Македонија1 ден
СВР Охрид изнесе детали за запалениот глисер, бил приватна сопственост
-
Спорт2 дена
Ландо Норис ја забележа својата трета победа