На денешен ден
На денешен ден: 30 октомври

1735.- Роден е американскиот државник Џон Адамс, еден од најистакнатите борци за американската независност, прв потпретседател (1789-97) и втор претседател на САД (1797-1801). Учествувал во изготвувањето на Декларацијата за независност во 1776. Неговиот син Џон Квинси бил шестиот претседател на САД во 1825 година.
1751.- Роден е Ричард Бринсли Шеридан, заедно со Голдсмит, најважниот англиски драмски писател во 18 век. Како член на британскиот парламент од 1780 до 1812 година, тој стана познат како голем оратор („Училиште за озборувања“, „Ривали“, „Критичар“).
1762.- Роден е францускиот писател Андре де Шение, кој во своето дело ги усогласува старите поетски форми со новите сензибилитети, па историчарите на литературата обично го претставуваат како последен поет на класицизмот и прв романтичар. Поздравувајќи ја Француската револуција, Шениер остро се спротивстави на јакобинската диктатура, поради што беше погубен на гилотина во 1794 година („Хермес“, „Америка“, „Јамби“).
1817.- Симон Боливар ја формира првата независна влада на Венецуела.
1830.- Умре црногорскиот владика Петар I Петровиќ Његош, кој по доаѓањето на власт во 1782 година придонесе за развојот на црногорската државност. Првиот закон го донел во 1796 година (Кодекс на Петар I), а во 1803 година основал централно судско тело (Кулук).
1864.- Потпишан е Виенскиот мир, принудувајќи ја Данска да и ги отстапи на Прусија провинциите Шлезвиг, Холштајн и Лауенбург.
1869.- Во Белград е отворена новата зграда на Народниот театар, изградена по проектот на Александар Македонски, со изведбата на алегориската слика на Јоргос Милетиќ „Постхумната слава на принцот Михаил“.
1905.- За време на првата (февруарска) руска револуција, рускиот цар Николај II Александрович Романов на „Октомврискиот манифест“ му понуди пошироко право на глас, избран парламент (Дума) со законодавна моќ и гаранција за граѓанските слободи.
1910.- Умре швајцарскиот филантроп Жан Анри Динан, творец на идејата на Црвениот крст и еден од основачите на Меѓународниот комитет на Црвениот крст во 1863 година, добитник на Нобеловата награда за мир во 1901 година.
1918.- Словачка прогласи отцепување од Унгарија и се обедини со Чешка за да ја формира Чехословачка, првата држава создадена по распадот на Австро-Унгарија во Првата светска војна.
1918.- Со капитулацијата на Турција, која во 1914 година влезе во Првата светска војна на страната на централните сили, Отоманската империја престана да постои.
1922.- Два дена по „Маршот кон Рим“, Бенито Мусолини ја формира првата фашистичка влада во Италија.
1938.- Милиони Американци во паника слушаа радио драма заснована на романот „Војна на световите“ на Херберт Џорџ Велс, снимен од Орсон Велс, мислејќи дека тоа е вистински напад на Марс на Земјата.
1973.- Отворен за сообраќај мостот на Босфор кој ги поврзува Европа и Азија.
1974.- Со нокаут над Џорџ Форман, Мухамед Али триумфално се врати во боксот на 32-годишна возраст.
1975.- Принцот Хуан Карлос го презеде раководството на Шпанија од тешко болниот диктатор Франциско Франко.
1975.- Во близина на Прага се урна авион DC-9 на југословенската компанија „Инекс-Адриа“, при што загинаа 75 чехословачки туристи кои се враќаа од летниот одмор на Јадранот.
1990 – Кина ги објави резултатите од пописот кои покажуваат население од 1.300 милиони.
1995.- Минимум 50,6 отсто од жителите на Квебек гласаа на референдум против независноста на канадската покраина.
1998.- Според договорот меѓу претставниците на југословенската армија и НАТО, потпишан на 15 октомври, авионите на НАТО ја започнаа мисијата за следење на воздушниот простор на Косово наречена Орловото око.
2000.- Судија на шпанскиот Врховен суд, неговиот телохранител и возачот загинаа, а 35 други беа повредени во експлозија на автомобил-бомба во Мадрид, осомничени од членовите на баскиското сепаратистичко движење ЕТА.
2001 – Лондонскиот клуб на доверители го намали долгот на СР Југославија за 600 милиони долари – од 2,8 на 2,2 милијарди.
2003 – Донаторска конференција во Хаг собра 15,7 милиони евра за основање и работа на Трибунал за воени злосторства во Сараево.
2003.- Врховниот суд во Рим го ослободи поранешниот италијански премиер Џулио Андреоти, претходно осуден на 24 години затвор за соучество во убиството на новинарот Кармин Пикорели во 1979 година.
2006.- Поранешниот чилеански диктатор Аугусто Пиноче е ставен во домашен притвор поради тортура, убиства и киднапирања за време на неговото 17-годишно владеење. Пиноче почина на 10 декември 2006 година во болница во Сантијаго. Се проценува дека за време на неговата диктатура, околу 3.000 луѓе биле убиени во политички немири и прогони, додека околу 28.000 биле подложени на различни форми на тортура.
2008.- Почина сликарот и карикатурист Исмет-Ицо Вољевица, автор на комичниот цртан филм Грга во загрепски Вечерњи лист.
2011.- Во вториот круг од претседателските избори во Бугарија е избран Росен Плевнелиев, кандидатот на бугарскиот премиер Бојко Борисов.
2012.- Ураганот Сенди, кој го погоди источниот брег на САД, уби 39 луѓе, а милиони жители остави без струја и јавен превоз.
2017 – Концентрациите на јаглерод диоксид во атмосферата, кои предизвикуваат глобално затоплување, поставија рекорд во 2016 година, објави Светската метеоролошка организација.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Македонија21 час
МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за понеделник (30 јули)
-
Хороскоп18 часа
Хороскоп за вторник (1 јули)
-
Кичево2 дена
(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево
-
Магазин23 часа
Вечерва започнува првиот фитнес подкаст во Македонија за сите љубители на здравиот живот заедно со „Adastra“ и Дејан Пауновски „Pakigram“
-
Македонија1 ден
Од ноќеска цената на нафтените деривати се намалува, ова е новата цена
-
Македонија1 ден
СВР Охрид изнесе детали за запалениот глисер, бил приватна сопственост
-
Спорт2 дена
Ландо Норис ја забележа својата трета победа