На денешен ден
На денешен ден: 12 февруари

1804.- Почина филозофот Имануел Кант, основач на германската класична филозофија, еден од највлијателните филозофи чие дело доведе до револуционерна промена.
1809.- Роден е Абрахам Линколн, претседател на САД од 1860 година до 15 април 1865 година, кога бил убиен во Вашингтон од фанатичен поддржувач на ропството. Од 1861 до 1865 година ја водеше граѓанската војна против отцепените јужни држави и успеа да ја зачува Унијата, а во 1863 година прогласи укинување на ропството во САД.
1818 – Чиле прогласи независност од Шпанија.
1832.- Пацифичките острови Галапагос ги припои Еквадор.
1851.- Едвард Харгрејвс најде злато во Самерхил Крик во Нов Јужен Велс, предизвикувајќи „златна треска“ во Австралија.
1882.- Роден е сликарот Љубомир Ивановиќ. Тој значајно придонел за развојот на графиката и цртежот во српското сликарство, а неговите дела со мотиви од Србија и Македонија, покрај уметноста, имаат и исклучителна документарна вредност.
1899.- Германија ги купи од Шпанија островите Каролина и Маријана во Пацификот.
1912.- Абдицирал последниот кинески император Пу Ман Ји од династијата Манчу, Кина станала република, а првиот претседател Сун Јат Сен.
1942.- Германските војници убиле 42 затвореници во Втората светска војна, избегале од логор во близина на Ниш, а 105 избегале. Во знак на одмазда беа застрелани 850 луѓе.
1953.- Советскиот Сојуз ги прекина дипломатските односи со Израел по бомбашкиот напад врз советската амбасада во Тел Авив.
1961.- Објавено е дека членовите на сепаратистичкото движење Катанга го убиле премиерот на Конго и националниот херој Патрис Лумумбу (Патрис). Датумот и околностите под кои е убиен никогаш не се откриени.
1973.- Северен Виетнам ја ослободи првата група американски воени заробеници за време на Виетнамската војна.
1974.- Во Москва беше уапсен рускиот писател Александар Солженицин, добитник на Нобеловата награда за литература во 1970 година, кој следниот ден му беше одземено советското државјанство и протеран од земјата. По две децении во егзил во Вермонт (САД), тој се вратил во Русија во 1994 година.
1979.- Авион се урна во Герила, при што загинаа најмалку 50 луѓе.
1986.- САД го екстрадираа воениот злосторник во СФР Југославија Андрија Артуковиќ, министер за внатрешни работи на усташката влада на Независната држава Хрватска во Втората светска војна. Југословенските власти го обвинија Артуковиќ, кој по војната побегна од земјата, за воени злосторства врз цивили, од кои повеќето Срби и Евреи.
1993.- Поранешниот претседател на Мали Муса Траоре и тројца високи офицери беа осудени на смрт за масакрите во 1991 година.
1999.- Американскиот Сенат го ослободи претседателот Бил Клинтон од обвинение за лажно сведочење и попречување на правдата, завршувајќи ја неговата „сексуална афера“ со Моника Левински една година подоцна и избегнувајќи го неговото отповикување.
1999.- Полска, Унгарија и Чешка се приклучија на НАТО како први поранешни членки на Варшавскиот пакт, советскиот воено-политички блок.
2002.- Започна судењето на поранешниот српски и југословенски претседател Слободан Милошевиќ, првиот шеф на државата кому му се судеше пред Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија (МКТЈ). Во мај 1999 година, Милошевиќ беше обвинет за злосторства против човештвото, кршење на законите и правилата за војна и геноцид за време на војната во Хрватска во 1992 година, 1992-1995 година. а во Косово во 1999. Почетокот на „процесот на векот“ беше покриен од повеќе од илјада најголеми светски медиуми.
2002.- Пакистанските власти го уапсија милитантниот исламист Ахмад Омар Саид Шеик, британски државјанин, главниот осомничен за киднапирањето на американскиот известувач Даниел Перл, кој известуваше за Волстрит журнал.
2003.- Во судирите меѓу армијата и бунтовничката полиција и другите демонстранти за време на протестите во Ла Паз, Боливија, загинаа 30 луѓе, а 160 беа повредени.
2004.- Светската здравствена организација потврди дека тестовите покажале дека смртоносниот птичји грип кој уби многу луѓе не може да се пренесе од човек на човек.
2012 – Грчкиот парламент ги усвои клучните мерки за штедење и Законот за намалување на долгот, кои беа побарани од странските кредитори за да и се овозможи на грчката држава да избегне банкрот. Во масовните немири кои следеа по демонстрациите за време на седницата на Собранието, беа повредени 120 лица, опожарени се 45 згради, меѓу кои и две историски кина, а беа урнати десетици продавници и кафулиња во центарот на Атина.
2013 – Соборениот претседател на Киргистан Курманбек Бакиев беше осуден во отсуство на 24 години затвор за злосторства што ги извршил додека бил на власт.
2013 – Северна Кореја изврши подземна нуклеарна проба.
2016 – Поглаварот на Римокатоличката црква, папата Франциско и поглаварот на Руската православна црква, Кирил, ја потпишаа Декларацијата за верско единство во Хавана и повикаа на итна акција за помош на христијаните во Ирак и Сирија.
2017 – Пратениците го избраа Франк-Валтер Штајнмаер, кој претходно беше министер за надворешни работи, за нов претседател на Германија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
-
Хороскоп13 часа
Хороскоп за понеделник (18 август)
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за недела (17 август)
-
Временска прогноза2 дена
Утре попладне најава за локален пороен дожд и дестабилизација, додека во понеделник дожд и грмежи речиси на секаде во Македонија
-
Македонија2 дена
„Центарот за Безбедност на Вода на Црвен Крст Охрид“, денес по силниот ветер спаси оддалечени луѓе од брегот на охридско езеро!
-
Скопје2 дена
Примил 10 000 евра за наводно да влијае врз судски постапки, кривична пријава против лице од Скопје
-
Скопје23 часа
Ноќеска скопјанец предизвикал сообраќајка, пијан 3,30 промили алкохол во крвта
-
Македонија17 часа
Во Штипската болница вчера бил донесен работник од Бангладеш, се повредил при работа
-
Временска прогноза3 часа
Се чини полека летните горештини попуштаат, денес повторно нестабилно си повремен пороен дожд во попладневните часови