На денешен ден
5 јули – На денешен ден

1596.- Англиските морнари го опустошиле шпанскиот брег и го ограбиле Кадиз, пристаниште кое добило првокласно значење со откривањето на Америка.
1811.- Венецуела стана првата јужноамериканска земја која прогласи независност од Шпанија.
1830.- Во походот против Алжир, Французите го зазеле градот Алжир. Алжир остана под француска власт до 1962 година, кога северноафриканската земја стекна независност.
1865.- Вилијам Бут ја основал „Христијанската мисија“ во Лондон, која подоцна била наречена „Армија на спасот“ и главно била ангажирана во хуманитарна работа. Таа беше многу активна во периодот по Втората светска војна.
1865.- Во Велика Британија беше донесен првиот закон за ограничување на брзината во светот – две милји на час.
1879.- Роден е американскиот тенисер и политичар Двајт Дејвис, министер за војна (1925-29). Тој го основал тенискиот натпревар „Дејвис куп“ во 1900 година.
1880.- Роден е чешкиот виолинист и композитор Јан Кубелик, кој го споредувале со Паганини поради неговиот виртуозен стил (шест концерти за виолина, Американска симфонија).
1889.- Умре писателот Јаков Игњатовиќ, зачетникот на реализмот во српската литература. Пишувал песни, културно-историски написи, патописи, романи и раскази и уредувал српски весници и српски Летопис („Вечен младоженец“, „Трпен спасен“, „Милан Наранџиќ“).
1889.- Роден е францускиот писател, сликар и режисер Жан Кокто. Како експериментатор ги поминал сите фази на модерната уметност – кубизам, дадаизам, надреализам, а поради различноста на неговите дела се смета за корифа на францускиот дух („Орфеј“, „Страшни деца“, „Петел и Арлекин“). Станал член на Француската академија во 1955 година.
1891.- Роден е хрватскиот поет Августин Тин Ујевиќ, кој со својата лирика и боемски живот го одбележа периодот меѓу двете светски војни во југословенската литература („Лелек себра“, „Колајна“, „Жедан камен на студенцу“).
1901.- Роден е рускиот театарски режисер и актер Сергеј Владимирович Обрастов, основач на Државниот централен куклен театар. Режирал повеќе од 50 куклени претстави, кои се сметаат за антологиски дела од тој театарски жанр.
1911.- Роден е францускиот државник Жорж Помпиду, претседател на Франција (1969-74) по пензионирањето на Шарл де Гол. Како близок соработник на Де Гол, неговиот шеф на кабинет и премиер од 1962 до 1968 година, тој најмногу ги следел идеите на неговиот познат претходник.
1932.- Во Португалија, Антонио де Оливеира Салазар стана премиер, кој во 1933 година воспостави профашистичка диктатура, која заврши дури во 1974 година, четири години по неговата смрт.
1943.- Со германската офанзива од правецот на Орел и Харков против советските позиции, започнала битката Курск-Орел, една од најголемите во Втората светска војна.
1959.- Индонезискиот претседател Ахмед Сукарно го распушти парламентот, го суспендираше Уставот од 1950 година и воспостави диктатура.
1975.- Американскиот тенисер Артур Еш стана првиот црнец победник на турнирот Вимблдон.
1975.- Зеленортските Острови добија независност по 500 години португалско владеење.
1977.- Во Пакистан беше извршен воен удар со кој генерал Мохамад Зиа ул-Хак го собори премиерот Зулфикар Али Буто.
1980.- Шведскиот тенисер Бјорн Борг го освои турнирот Вимблдон по петти пат по ред.
1994.- Палестинскиот лидер Јасер Арафат (Јасер), кој пристигна на Западниот Брег по 27 години егзил, најави создавање на држава Палестина на територијата под палестинска самоуправа, со главен град во источен Ерусалим.
2001.- Македонските власти и вооружените албански бунтовници постигнаа договор за прекин на огнот. Мировниот договор со кој заврши повеќемесечниот конфликт во Македонија беше потпишан на 13 август во Охрид.
2002.- Почина легендарниот бејзбол играч Тед Вилијамс (Вилијамс), еден од најголемите „бокали“ на сите времиња и последен Американец кој постигнал 400 „хитови“ во една сезона.
2003.- Две Чеченки поставија експлозив на рок фестивал на московскиот аеродром Тушино. Во експлозијата загинаа 16 лица, меѓу кои и женски терористи, а 60 беа повредени.
2004.- Во Индонезија беа одржани првите директни претседателски избори, шест години по завршувањето на 32-годишната диктатура на поранешниот претседател Сухарто.
2007 – Белгискиот кривичен суд го осуди поранешниот армиски мајор на Руанда Бернард Нтукахаг на 20 години затвор за убиство на десет Белгијци – мировници на ОН и неодреден број цивили во Руанда, на почетокот на геноцидот во 1994 година.
2015.- На референдумот во Грција, граѓаните ги отфрлија мерките за штедење понудени од меѓународните кредитори во замена за финансиска помош за спас на економијата.
2018 – Осум Бошњаци беа осудени пред Судот на Босна и Херцеговина на затворски казни од пет до десет години за воени злосторства извршени врз српски и хрватски цивили во логорите во областа на општина Сараево Хаџиќи во периодот од мај 1992 година. до јануари 1996 година.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за среда (2 јули)
-
Хороскоп12 часа
Хороскоп за четврток (3 јуни)
-
Македонија2 дена
(ФОТО) СВР Охрид и „РЦ Запад“ подготвени за туристичката сезона и безбедноста на граѓаните и туристите
-
Магазин2 дена
(ВИДЕО) Хитот од Спасен Сиљаноски „Ќе ти дојдам вечер“ популарна и помеѓу најмладите генерации
-
Автомобили22 часа
Најдобрите и најлошите автомобили за 2025 според корисниците
-
Автомобили22 часа
Дали би направиле место за резервно тркало?
-
Магазин22 часа
Експертите ја откриваат вистината за навиките што влијаат на траењето на батеријата на мобилниот телефон