На денешен ден
5 август – На денешен ден

1583 – Хемфри Гилберт ја основа првата англиска колонија во Северна Америка, во Сент Џон, Њуфаундленд.
1716.- Австрискиот принц Јуџин Савојски (Евгениј де Савоја), со војска од 40.000 војници, во битката кај Петроварадин и нанел тежок пораз на османлиската војска од 150.000 луѓе под команда на Дарнад Али-паша. Во битката загинале околу 30.000 отомански војници. Една година подоцна, Јуџин Савојски го освоил Белград, кој останал под австриска власт до 1739 година.
1844.- Роден е сликарот Илја Јефимович Рјепин, главниот претставник на реализмот во руското сликарство. Тој изврши големо влијание врз уметниците од своето време, а советските социјалистички реалисти го сметаа за пример („Ергени на Волга“, „Литија“, „Иван Грозни и неговиот син Иван“, „Царицата Софија“).
1850.- Роден е францускиот писател Ги де Мопасан (Гај, Мопасан), еден од најважните автори на кратката форма. Објавил 300 раскази, од кои многумина се сметаат за ремек-дела на светската литература („Дунда“, „Тоан“, „На вода“, „Џердан“).
1895.- Германскиот филозоф Фридрих Енгелс (Фридрих), еден од основачите на научниот социјализам и најблискиот соработник на Карл Маркс (Карл Маркс), со кого ја организирал Првата интернационала во 1864 година – меѓународно здружение на работници („Anti-Diering „, „Потекло“) почина во лондонските семејства, приватната сопственост и државата“, „Лудвиг Фојербах и крајот на германската класична филозофија“).
1906.- Роден е Џон Хјустон, еден од најпознатите американски филмски режисери кој се прославил со филмовите „Малтешкиот сокол“, „Богатството на Сиера Мадре“, „Џунгла на асфалт“.
1914.- Црна Гора и објави војна на Австро-Унгарија. Куба, Мексико, Уругвај и Аргентина прогласија неутралност во Првата светска војна.
1914 – Првите електрични сигнали за регулирање на премин во различни сообраќајни правци – семафори, беа поставени на аголот на авенијата Евклид и Источната 105-та улица во Кливленд, Охајо, САД.
1915.- Германците го окупираа полскиот главен град Варшава за време на Првата светска војна.
1940.- Летонската Советска Социјалистичка Република се приклучи на СССР.
1943.- Водовите од 222-та артилерија во Москва ја одбележаа победата над германските трупи на Источниот фронт во Втората светска војна. Советската армија ги ослободи градовите Орел и Белгород.
1949.- Во земјотрес со јачина од 6,75 степени според Рихтеровата скала во Еквадор загинаа 6.000 луѓе, а 100.000 останаа без покрив над главата.
1960 – Горна Волта (Буркина Фасо) стекна независност од Франција.
1962.- Американската филмска актерка Мерлин Монро, една од најголемите холивудски ѕвезди и секс симбол на половината на 20 век, изврши самоубиство на 36-годишна возраст („Џунгла на асфалт“, „Автобуска станица“, „Некои го сакаат тоа жешко. “).
1963.- СССР, САД и Велика Британија потпишаа договор за забрана на нуклеарни тестови во Москва.
1974.- Американскиот претседател Ричард Никсон призна дека учествувал во прикривањето на аферата „Вотергејт“ и блокирањето на истрагата за упадот на седиштето на Демократската партија во деловниот центар „Вотергејт“. Тој поднесе оставка на 9 август.
1984.- Умре британскиот театарски и филмски актер Ричард Бартон, кој стана познат во театарот играјќи ги ликови од делата на Шекспир, а потоа и во филмовите („Клеопатра“, „Кој се плаши од Вирџинија Вулф“, „Бекет“, „Ноќни игуани “). Во југословенскиот филм „Сутјеска“ го играше Јосип Броз Тито.
1994.- Авионите на НАТО ги бомбардираа позициите на босанските Срби околу Сараево, откако припадниците на армијата на Република Српска зедоа дел од оружјето од складиштето на мировните сили на ОН (Унпрофор) на планината Игман.
1995.- САД и Виетнам воспоставија дипломатски односи по неколку децении непријателство и ветија дека ќе ја подобрат соработката.
1998.- Умре Тодор Живков, секретар на Комунистичката партија на Бугарија од 1954 година и претседател на Државниот совет (шеф на државата) од 1971 до 1989 година, кога реформистите во Комунистичката партија го принудија да поднесе оставка.
2000 – Британскиот актер Сер Алек Гинис, добитник на Оскар за филмот „Мост на реката Кваи“ во 1957 година и Оскар за севкупен придонес во кинематската уметност во 1980 година („Бандата на ридот на лаванда“, „Големи очекувања“ , „Оливер Твист“) почина. , „Лоренс од Арабија“, „Војна на ѕвездите“).
2005 – Првиот генерален гувернер на Канада стана имигрант со темна кожа, Михаел Жан.
2009.- Умре американскиот сценарист и холивудски филмски продуцент Бад Шулберг. Доби Оскар за сценарио на филмот „On the Docks of New York“ со Марлон Брандо во главната улога.
2010 – 33 рудари останаа во урнатата окна на рудникот за бакар Сан Хозе во Чиле, чие спасување траеше 69 дена, а за тоа беше снимен и филм.
2011.- Сондата на американската агенција НАСА „Џуно“ на соларна енергија полета на петгодишно патување до Јупитер, најголемата планета на Сончевиот систем, каде што пристигна на 4 јули 2016 година.
2013 – Во Турција, група од 254 офицери, војници, адвокати и новинари беа осудени на доживотен затвор или 20 години затвор за обид за соборување на тогашниот премиер Реџеп Таип Ердоган во 2003 година. Апелациониот суд ја поништи таа пресуда во април 21, 2016 година.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
-
Хороскоп14 часа
Хороскоп за понеделник (18 август)
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за недела (17 август)
-
Временска прогноза2 дена
Утре попладне најава за локален пороен дожд и дестабилизација, додека во понеделник дожд и грмежи речиси на секаде во Македонија
-
Кичево57 минути
ОВР Кичево лиши од слобода кичевчанка која вчера на „Магистрален пат“ возела со брзина 107 км/ч
-
Македонија2 дена
„Центарот за Безбедност на Вода на Црвен Крст Охрид“, денес по силниот ветер спаси оддалечени луѓе од брегот на охридско езеро!
-
Скопје2 дена
Примил 10 000 евра за наводно да влијае врз судски постапки, кривична пријава против лице од Скопје
-
Скопје24 часа
Ноќеска скопјанец предизвикал сообраќајка, пијан 3,30 промили алкохол во крвта
-
Македонија17 часа
Во Штипската болница вчера бил донесен работник од Бангладеш, се повредил при работа