На денешен ден
13 ноември – На денешен ден
1093.- Шкотскиот крал Малколм III (Малколм) починал за време на петтиот неуспешен обид да ја освои Англија. Тој дошол на власт во 1057 година, откако го победил и убил кралот Магбет. Така тој се одмаздил на својот татко кралот Данкан I (Данкан), кој бил убиен од Магбет во 1040 година.
1782.- Роден е Есајас Тегнер (Есаиас), еден од најголемите шведски поети, автор на познатата „Сага за Фритјоф“.
1813.- Во Његуш е роден Петар II Петровиќ Његош, црногорски епископ, филозоф и државник, голем епски поет, автор на познатото драмско-епско дело „Планински венец“. Како државник ги поставил темелите на модерната црногорска држава, ја основал извршната власт и сенатот, ги организирал судовите и вовел даноци. За време на неговото владеење, во 1834 година во Цетиње била основана првата печатница и било изградено првото училиште. Во своето книжевно наследство ги оставил и епот „Луча Микрокосма“, драмата „Лажниот император Шќепан Мали“, песни.
1868.- Умре италијанскиот композитор Џоакино Антонио Росини (Џоакино, Росини), автор на 39 опери, од кои најпознати се „Севилскиот бербер“, „Вилијам Тел“, „Отело“.
1871.- Роден е Владислав Рибникар, основач, прв директор и главен уредник на весникот „Политика“ (1904). Тој е еден од основачите на ТАНЈУГ и прв директор на таа агенција (1943). Бил министер за образование на ФНР на Југославија во 1945 година и претседател на Комитетот за култура и уметност во 1946 година.
1912.- Роден е францускиот писател со романско потекло Ежен Јонеско, кој со својата антидрама се спротивстави на класичниот театар отфрлајќи ги сите дејствија, каузалности и традиционални шеми на класичните драмски дела („Ќелавата пејачка“, „Лекција“, „Столови“ , „Носорогот“, „Магбет“).
1941.- Првиот британски носач на авиони „Арк Ројал“ беше погоден во Втората светска војна од германско торпедо кај Гибралтар и потона следниот ден.
1942.- Почна решавачката воздушно-морска битка меѓу јапонските и американските трупи во близина на Гвадалканал во Тихиот Океан. Во тридневните борби двете страни претрпеа големи загуби во бродови, но Американците постигнаа стратешки успех.
1944.- Партизанските единици на Народноослободителната војска на Југославија го ослободиле Скопје во Втората светска војна.
1945.- Францускиот генерал Шарл де Гол (Шарл, Гол) беше избран со гласовите на сите 555 пратеници за претседател на привремената влада, по што формираше коалициски кабинет во кој влегоа и пет комунисти.
1965.- Умре српскиот археолог Владимир Петковиќ, професор на Универзитетот во Белград, управител на Народниот музеј во Белград и член на Српската академија на науките и уметностите, експерт за српската средновековна уметност. Ги водеше ископувањата на Стоби и Царичина град.
1970 – Хафез ал Асад (Асад) ја презеде власта во Сирија со воен удар.
1974.- Умре италијанскиот филмски режисер и актер Виторио де Сика (Виторио, Сика), еден од креаторите на неореализмот („Крадци на велосипеди“, „Станица Термини“, „Кокар“, „Градина на Финците од Контини“).
1975.- Светската здравствена организација објави дека во Азија за прв пат во историјата е искоренета сипаница.
1980 – Американското вселенско летало Војаџер I ги испрати првите слики одблиску на Сатурн.
1985.- Во ерупцијата на вулканот Невадо дел Руиз во централна Колумбија, градот Армеро бил уништен. Загинаа околу 25.000 луѓе.
1994.- На референдум, Швеѓаните со 52,2 отсто од гласовите одлучија нивната земја да влезе во Европската унија.
1999.- Во земјотрес во Турција загинаа повеќе од 450 луѓе, а околу 2.500 беа повредени.
2000 – Претседателот на Филипините Џозеф Естрада (Јозеф) е обвинет за корупција. Во 2002 година, под притисок на протестите на граѓаните и војската, тој се повлече од власт и се предаде на Специјалниот суд за борба против корупцијата.
2001 – Борците на северната алијанса против талибанците влегоа во главниот град на Авганистан, Кабул.
2005.- Неколку илјади француска полиција беа распоредени за обезбедување на Ајфеловата кула, Елисејските полиња и метро станиците во Париз, по пораката објавена на Интернет повикувајќи на „насилна акција“. Немирите во предградијата на француските градови траат од 27 октомври, по смртта на двајца тинејџери со африканско потекло, кои мислеле дека ги гони полицијата и загинале во несреќа.
2006.- Владата на Чад прогласи вонредна состојба поради интензивирањето на конфликтот меѓу Арапите и другите популации, во кој загинаа стотици луѓе.
2006.- Почина италијанскиот пејач Марио Мерола, кој важеше за „крал“ на класичната неаполска песна.
2007 – Генералниот секретар на ОН Бан Ки-мун го назначи белгискиот судија Серж Брамерц за главен обвинител на Хашкиот трибунал, на местото на Карла дел Понте.
2010.- Со оставката од функцијата премиер на Франција, Франсоа Фијон го отвори патот за реконструкција на владата, која повторно ќе ја води. Францускиот претседател Саркози ја најави оваа реконструкција на владата по усвојувањето на реформата на пензискиот систем.
2011.- Поранешниот еврокомесар Марио Монти беше назначен за шеф на новата италијанска влада. Пред него таа функција ја имаше Силвио Берлускони, кој беше обвинет дека со скандали и судски постапки го загрозува кредибилитетот на земјата.
2015 – 129 луѓе беа убиени во терористички напади низ Париз. Нападнати се ресторан, кафуле, национален стадион и концертна сала, а одговорноста за нападите ја презеде Исламската држава.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Хроника1 денЕдногодишно бебе почина во кичевската болница, било донесено во тешка здравствена состојба, реанимација и медицинската помош не помогнале
-
Кичево4 часаОВР Кичево поднесе кривична пријава против поранешниот градоначалник, постапувал спротивно на законот за пожарникарство
-
Кичево8 часа„Венаки“ Кичево: Пристигнува гооолемиот „Black Friday“ со неверојатен попуст до -70% на цени на одредени производи од светски производители за санитарија и останата покуќнина
-
Хороскоп2 денаХороскоп за понеделник (24 ноември)
-
Хороскоп18 часаХороскоп за вторник (25 ноември)
-
Македонија1 ден16 годишник од Охрид извршил обљуба врз 12 годишно девојче, видеото стигнало до уценувач
-
Македонија1 денСе вози во „алкохолизирана“ состојба, МВР презеде мерки врз возачи на кои им е констатирано дека возеле под дејство на алкохол
-
Хроника2 часаМлад затвореник од струшко починал, откако во тешка здравствена состојба бил донесен во Општата болница во Охрид
