На денешен ден
Светот на денешен ден (19 ноември)
1600.- Роден е англискиот крал Чарлс I Стјуарт (Чарлс Стјуарт), чие авторитарно владеење (од 1625 година) предизвикало граѓанска војна меѓу ројалистите и парламентарците. По победата на армијата на Парламентот под водство на Оливер Кромвел, кралот бил осуден на смрт и погубен во 1649 година. 1711.- Роден е Михаил Василиевич Ломоносов, руски научник, поет и академик, светски познат енциклопедист. Автор е на првата руска граматика и основач на Московскиот универзитет (1755).
1809.- Во битката кај Окана, 30.000 војници на Наполеон победиле 50.000 Шпанци, по што Франција ја освоила цела Андалузија, освен пристанишниот град Кадиз.
1828.- На 31-годишна возраст од тифус умре австрискиот композитор Франц Петер Шуберт (Франц, Шуберт), еден од првите и најважни претставници на музичкиот романтизам. Неговиот богат опус (998 дела), создаден во краток творечки распон помеѓу 1810 и 1828 година, ги содржи речиси сите музички жанрови, меѓу кои најпознати се соло песните („Убавата мелничарка“, „Зимско патување“).
1885.- Во Српско-бугарската војна, српската војска била тешко поразена во битката кај Сливница.
1888.- Роден е кубанскиот велемајстор Хозе Раул Капабланка и Граупера, светски шампион во шах од 1921 до 1927 година, еден од најдобрите шахисти во светот.
1916.- Српските и руските единици ја ослободиле Битола од Бугарите во Првата светска војна.
1942.- Во Втората светска војна, советските трупи извршија моќен контранапад во Сталинград и ја опколија германската Шеста и четврта панцирска армија.
1944.- Претседателството на АВНОЈ на првото заседание во Белград донесе одлука на Јосип Броз Тито да му се додели титулата народен херој, на предлог на Антифашистичкото собрание на народното ослободување на Србија. Вториот Орден народен херој на Јосип Броз му беше доделен во 1972 година, а во 1977 година беше одликуван со третото херојско знаме.
1946.- Во Париз започна првата конференција на УНЕСКО.
1977.- Египетскиот претседател Анвар ел Садат (Анвар) пристигна во мировна мисија во Израел, како прв арапски лидер што ја посети таа земја. Посетата предизвика остри протести на Палестинците.
1984.- Во Мексико Сити, во експлозија на гас и пожар загинаа 550 луѓе, а 4.200 беа повредени.
1988.- Во Белград, на Ушќе, се одржа најголемата средба во низата вакви собири што тогашниот претседател на Сојузот на комунистите на Србија, Слободан Милошевиќ, ги организираше низ Србија во текот на годината. Во говорот на митингот, за кој се тврдеше дека има милион луѓе, Милошевиќ повика на одбрана на „српските национални интереси“, палејќи го „фитилот“ што ќе ја доведе земјата во состојба на хаос во наредниот период.
1990.- Водачите на НАТО и Варшавскиот пакт потпишаа договор за конвенционалните сили во Европа и за уништување на некои оружја и прогласија крај на „Студената војна“ на двата воени блока.
1994.- Советот за безбедност на ОН едногласно донесе резолуција со која се одобрува употребата на воздушните сили на НАТО на територијата на Краина во Хрватска, во зоните под заштита на ОН.
1995.- Бомбаш самоубиец влетал со камион со експлозив во египетската амбасада во Исламабад. Во експлозијата загинаа 16, а повредени се повеќе од 60 луѓе.
1996.- Со собирот на 35.000 луѓе во Ниш, започнаа протестите поради фалсификување на изборните резултати од вториот круг од локалните избори во Србија, на кои победи коалицијата „Заедно“. Протестите низ Србија, кои траеја три месеци, заедно со притисокот на меѓународната заедница, го принудија претседателот на Србија, Слободан Милошевиќ, да ја признае првата победа на опозицијата по укинувањето на социјалистичкиот режим на територијата на поранешна Југославија. на 11 февруари 1997 г.
1996.- За време на првата, историска средба меѓу папата Јован Павле Втори и кубанскиот претседател Фидел Кастро во Ватикан, поглаварот на Римокатоличката црква ја прифати поканата да ја посети комунистичка Куба.
1998.- Со сведочењето на независниот обвинител Кенет Стар (Кенет Стар), кој го обвини американскиот претседател Бил Клинтон (Бил Клинтон) за лажно сведочење и попречување на правдата, формално започна процесот на смена на шефот на државата, трет во историјата на САД. .
2000.- Илјадници Шпанци се собраа околу гробот на генералот Франциско Франко во Вале де лос Каидос по повод 25-годишнината од смртта на диктаторот.
2003.- Националното движење „Отпор“, кое водеше акции против поранешниот режим на Слободан Милошевиќ, прерасна во политичка партија. Со влегувањето во Демократската партија на 8 септември 2004 година, „Отпорот“ престана да постои.
2003.- Американски воен брод по речиси 30 години влезе во виетнамското пристаниште Хо Ши Мин (поранешен Сајгон).
2004.- Претседателот на Србија и Црна Гора (СЦГ) Светозар Маровиќ пристигна во Париз во посета на УНЕСКО. Тоа е прва официјална посета на Белград на таа организација по Втората светска војна.
2007.- Уапсен е Кије Сампан, еден од најблиските соработници на озлогласениот водач на Црвените Кмери, Пол Пот. Сампан беше петти од најблиските соработници на Пол Пот на кои им се судеше за злосторства за време на владеењето на теророт на Црвените Кмери од 1975 до 1979 година. година, во текот на која беа ликвидирани меѓу 1,4 и 1,7 милиони луѓе.
2009.- Белгискиот премиер Херман ван Ромпуј беше назначен за прв претседател на Европската унија.
2009.- Белгискиот премиер Херман ван Ромпуј беше назначен за прв претседател на Европската унија.
2014 – Умре американскиот режисер Мајк Николс (Мајк Николс), автор на филмови за кои ги доби наградите Еми, Греми, Оскар и Тони: „Дипломирал“ (1967), „Кој се плаши од Вирџинија Вулф? (1966), „Квака 22“ (1970), „Работно девојче“ (1988) и „Блискост“ (2004).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 19 август
На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
⚔️ Империјализам и воени конфликти
-
14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.
-
636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.
-
1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.
-
1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.
🧠 Наука и техника
-
1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.
-
1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.
-
1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.
🎭 Култура и уметност
-
1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.
-
1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.
-
1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.
-
2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.
🌍 Политички превирања и државни удари
-
1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.
-
1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.
-
2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.
✈️ Технологија и летови
-
1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.
-
1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август
На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни
На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
-
Кичево2 денаОВР Кичево лиши од слобода кичевчанка која вчера на „Магистрален пат“ возела со брзина 107 км/ч
-
Кичево2 денаИграорците на КУД „Бисер“ од Кичево во Полска, се натпреваруваат за најубава македонска носија на меѓународен фестивал
-
Спорт1 ден(ВИДЕО) Кичевски „ФК Напредок“ со полна пареа ги започна припремите за новата сезона, сонот е познат – „Враќање на победничките патеки“
-
Хороскоп1 денХороскоп за вторник (19 август)
-
Македонија14 часаМВР соопшти за деталите околу сообраќајката кај с.Ботун на магистралниот пат Охрид-Кичево, каде учесници беа два автомобили и едно тешко товарно возило
-
Култура18 часаДенес е празник, „Преображение Господово“ – За многу години!
-
Хороскоп4 часаХороскоп за среда (20 август)
-
Македонија2 денаДенес во Штип, Македонската Армија одбележува 33 години од своето формирање, три децении исполнети со професионализам, посветеност и храброст
