Следете не

На денешен ден

18 јануари – На денешен ден

Објавено пред

на

1520.- Кралот на Данска и Норвешка Кристијан II ја освоил Шведска.

1535.- Шпанскиот конквистадор Франциско Пизаро ја основал Лима, сегашен главен град на Перу.

1654.- Водачот на запорожјските козаци, хетман Богдан Хмелницки, ја признал врховната власт на московскиот император. Ова ја обедини Украина со Русија, што ја предизвика Руско-полската војна (1654-67).

1689.- Роден е францускиот филозоф Шарл Луј де Секунд Монтескје. Автор е на капиталното дело „Духот на законот“, во кое ја разви теоријата за поделба на власта на законодавна, извршна и судска, што стана основа на парламентарната демократија.

1778.- Англискиот морепловец Џејмс Кук ги открил Хаваите, кои ги нарекол Сендвич Острови по Лорд Сендвич.

1871.- Во Салата на огледалата на Версајската палата, кралот Вилхелм I од Прусија бил прогласен за прв император на новата германска империја.

1882.- Роден е англискиот писател Ален Александар Милн, автор на популарните романи за деца „Кога бевме многу млади“, „Вини Пу“, „Куќата на Пуовиот агол“, „Сега сме шестмина“.

1904.- Роден е американскиот филмски актер со англиско потекло Арчибалд Александар Лич, познат како Кери Грант. Играше во комедии на Хауард Хокс, и толкуваше ликови улоги во филмовите на Алфред Хичкок (Хичкок) („Грозната вистина“, „Приказната за Филаделфија“, „Север-Северозапад“, „Држи го крадецот!“).

1909.- Роден е писателот Оскар Давичо, кој во 50-тите и 60-тите години значително влијаел на поезијата на Југославија. Бил и еден од најактивните и најистакнатите фигури во литературниот живот на Белград и Југославија (стихозбирки „Цреша на ѕидот“, „Настанјене очи“, романи „Песма“, „Бетон и свици“).

1919.- Францускиот премиер Жорж Клемансо ја отвори мировната конференција во Версај по завршувањето на Првата светска војна. Со мировниот договор потпишан на 28 јуни, Германија ја презеде одговорноста за војната, се обврза да плати воени репарации и и беше забрането да се вооружува. Беа создадени новите држави Полска, Унгарија, Чехословачка, Естонија, Летонија, Литванија и Кралството на Србите, Хрватите и Словенците.

1944.- По седумдневни жестоки борби, советските трупи во Втората светска војна ја прекинаа блокадата на Ленинград, каде за време на германската опсада од септември 1941 година, околу 620.000 луѓе умреа од исцрпеност и глад.

1974.- По седумдневни преговори, Египет и Израел потпишаа договор за раздвојување на воените сили долж Суецкиот канал.

1977.- Претседателот на Сојузниот извршен совет (Владата) на СФР Југославија, Џемал Биједиќ, неговата сопруга Разија и уште шест патници загинаа во авионска несреќа кај Сараево.

1977.- Во најтешката железничка несреќа во Австралија, 80 луѓе загинаа кога воз удри во бетонски мост во Сиднеј.

1989.- Четврти ден по ред, илјадници Чехословаци се собраа на централниот Вацлавски плоштад во Прага извикувајќи „Слобода“, „Вистина“ и „Човекови права“ во мирен протест против комунистичките власти.

1991.- Јорданскиот парламент ги осуди воздушните напади врз Ирак во операцијата „Пустинска бура“ и ги повика арапските и исламските земји да преземат акција против САД и нивните сојузници.

1996.- Пратеничката група на грчката владејачка партија, социјалистичката ПАСОК, го избра реформистот Костас Симитис за премиер, откако тешко болниот основач на ПАСОК Андреас Папандреу поднесе оставка.

1997.- Франц Враницки поднесе оставка од функцијата австриски канцелар, која ја извршуваше речиси 11 години.

1999.- Одлуката на владата на СР Југославија да го прогласи претставникот на ОБСЕ во Косово, Вилијам Вокер за „персона нон грата“ и да ѝ одбие дозвола на главниот обвинител на Меѓународниот трибунал за воени злосторства, Луиз Арбор, да влезе во СРЈ, дополнително ги заостри односите на Белград со меѓународната заедница.

2001.- САД ги укинаа санкциите кон СР Југославија воведени на почетокот на 1999 година поради политиката на режимот на Слободан Милошевиќ кон Албанците во Косово. Тогаш на американските компании им беше забрането да работат со СРЈ. Укинувањето на таа забрана и американските санкции ја отворија вратата за давање странски заеми на СРЈ.

2002.- Владата на Сиера Леоне објави крај на граѓанската војна во која загинаа 50.000 луѓе, главно цивили. Војната против Владата ја водеше Револуционерниот обединет фронт (РУФ), познат по својата бруталност.

2003.- Слободан Милошевиќ беше реизбран за претседател на Социјалистичката партија на Србија (СПС) на Шестиот вонреден конгрес, иако веќе беше во притвор во Хаг.

2005 – Европскиот производител на авиони „Ербас“ го претстави својот нов авион А380, најголемиот патнички авион некогаш направен, во Тулуз (Франција). Новиот двокатен авион има распон на крилата од 80 метри, опашка висока до седумкатна зграда и повеќе од 550 седишта. Во неговиот развој беа вложени 13 милијарди долари.

2009.- Премиерите на Русија и Украина, Владимир Путин и Јулија Тимошенко, постигнаа договор за испорака на гас за Украина и транспорт на руски гас до европските потрошувачи.

2015 – Една од најлошите епидемии на ебола во Западна Африка заврши во Мали, која однесе над 6.500 човечки животи.

2016.- Почина Мишел Турние, еден од големите француски писатели од втората половина на 20 век, добитник на наградата Гонкур за делото „Кралот на елфовите“.

2016.- Македонскиот претседател Ѓорѓе Иванов му го довери на Емил Димитриев мандатот за формирање преодна влада која ќе ги подготви вонредните парламентарни избори закажани за 24 април.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 19 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

⚔️ Империјализам и воени конфликти

  • 14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.

  • 636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.

  • 1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.

  • 1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.


🧠 Наука и техника

  • 1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.

  • 1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.

  • 1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.


🎭 Култура и уметност

  • 1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.

  • 1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.

  • 1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.

  • 2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.


🌍 Политички превирања и државни удари

  • 1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.

  • 1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.

  • 2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.


✈️ Технологија и летови

  • 1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.

  • 1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 14 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Историски битки и политички настани

  • 1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.

  • 1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.

  • 1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.

  • 1941Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.

  • 1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.

  • 1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.

  • 2015САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.


⚔️ Воени конфликти и кризи

  • 1900 – Крај на Боксерската буна.

  • 1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.

  • 2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.

  • 2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.


🧪 Наука и технологија

  • 1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.

  • 1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.

  • 1893Франција воведува први регистарски таблички.


🧍‍♂️ Значајни личности (родени/починати)

  • 1777 – Ерстед (научник)

  • 1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.

  • 1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.

  • 2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.

  • 2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.

  • 2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.


🌍 Катастрофи и трагедии

  • 2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).

  • 2017Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).

  • 2018Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).

  • 2021Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).

  • 2022Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп4 часа

Хороскоп за четврток (21 август)

ОВЕН Денес ќе бидете стимулирани на различни начини. Ќе бидете фасцинирани од се што блеска, па внимавајте да не ги...

Кичево13 часа

Непланиран времен прекин на електрична енергија во кичевските села Вранештица, Цер, Кладник и околината

Од „ЕВН Дистрибуција“ информираат дека има непланиран дефект на електрична енергија во кичевските села Вранештица, Цер, Кладник и околината. Веројатно...

Спорт16 часа

Фудбалската репрезентација на Македонија до 16 години убедливо ја победи Црна Гора на пријателскиот меч одигран вчера на „Билјанини Извори“ во Охрид

Македонската фудбалска репрезентација до 16 години забележа убедлива победа од 3:0 против селекцијата на Црна Гора на пријателскиот натпревар кој...

Македонија16 часа

УЈП: Фирми во Македонија не исплатиле плати и придонеси на своите вработени

Голем број компании не ги испочитуваа законските обврски за јули. УЈП испрати опомени. Според податоците на Управата за јавни приходи...

Кичево17 часа

Претставници од КУД „Бисер“ – Кичево се натпреваруваат за најубава народна носија на фестивалот во Полска, да им дадеме македонска поддршка

Меѓународниот фестивал на фолклорот на планинските предели кој се одржува во Закопане во срцето на Полските Карпати, на платото во...

Храна17 часа

Направете домашен кечап – без хемикалии и адитиви

Кечапот е еден од најчестите додатоци на трпезата – совршено се комбинира со помфрит, бургери, печени компири и многу други...

Магазин17 часа

Серијата Xiaomi 16 носи големи промени и два Pro модели

Премиум серијата паметни телефони на Xiaomi досега секогаш се состоеше од три модели – основен, Pro и Ultra. Првите два...

Магазин17 часа

Кога треба да ги замените HDMI каблите?

HDMI 2.1 носи значителни предности во однос на HDMI 2.0 – поголема брзина, подобар звук и можност за 4K на...

Lifestyle17 часа

Зошто е корисно да испиеме чаша вода веднаш по будењето?

Водата е најважниот извор на живот и сочинува околу 60% од нашето тело. Редовната хидратација е клучна за добро здравје,...

Македонија18 часа

(ФОТО) Претрес во Штип, пронајдени оружје и муниција, приведени три лица

На 19.08.2025 во 18:30 часот во Штип, полициски службеници од отсекот за недозволена трговија со дрога и оружје при СВР...

НАЈЧИТАНИ