На денешен ден
28 февруари – На денешен ден
1525.- Шпанскиот освојувач Хернан Кортез го погубил последниот цар на Ацтеките, Куаухтемок.
1825.- Русија и Велика Британија потпишаа договор со кој се определуваа границата на Алјаска и Канада, територии кои тогаш беа во посед на Русите и Британците.
1832.- Во Белград е основана Националната библиотека на Србија како составен дел на Државната печатница. Библиотеката тогаш била под Министерството за образование, а од 1871 година е самостојна институција. Одлуката за основање ја донел кнезот Милош Обреновиќ.
1844.- За време на презентацијата на новата фрегата „Принстон“, која ја организираше американската морнарица на реката Потомак, еден од топовите експлодира на бродот, при што загинаа државниот секретар, секретарот на морнарицата и неколку други службеници на американската влада.
1862.- Во Србија бил донесен првиот закон за правната професија.
1869.- Умре францускиот писател и дипломат Алфонс де Ламартин (Алфонс, Ламартин), еден од најголемите лиричари на романтизмот. Неговата прва книга „Поетски медитации“ (1820) му донесе слава, а потоа и најважната збирка „Поетски и религиозни хармонии“ со познатата „Химна на ноќта“ во превод на Његош. Во прозното дело „Патот кон исток“ со симпатии ја опиша Србија и нејзината борба за слобода.
1916.- Завршен е трансферот на најголемиот дел од српската војска од околу 140.000 војници од окупирана Србија во Првата светска војна на островот Крф. Закрепната во следните месеци, реорганизирана и вооружена, српската војска се вратила во битката на Солунскиот фронт во летото истата година. За време на повлекувањето низ Албанија од декември 1915 година, повеќе од 200.000 војници и цивили умреле од глад, исцрпеност и зима.
1922.- Велика Британија официјално ја прогласи независноста на Египет, но ја задржа контролата над Суецкиот канал и одбранбените работи на земјата.
1931.- Членот на Долниот дом на британскиот парламент Освалд Мозли ја основал „Новата партија“, која една година подоцна станала Британска унија на фашисти.
1933.- Ден по палењето на Рајхстагот, Хитлер го убедил германскиот претседател Пол фон Хинденбург да го потпише Законот за одбрана на народот и државата, со кој се укинале личните слободи, слободата на говорот и печатот и правото на собирање. Во следните неколку дена беа уапсени повеќе од четири илјади комунисти.
1941.- Во егзил умре поранешниот шпански крал Алфонсо XIII. Одбивајќи да абдицира во 1931 година, кога републиканците победија на шпанските избори, кралот беше принуден да ја напушти земјата.
1948.- Последните британски воени единици ја напуштија Индија. Во 1947 година, лабуристичката влада ја укина британската власт над Индија.
1953.- Во Анкара, Југославија, Грција и Турција потпишаа договор за политичка, економска и воена соработка, познат како Балкански сојуз.
1974.- САД и Египет ги вратија дипломатските односи по седумгодишна пауза.
1975.- Во најголемата несреќа на подземната железница во Велика Британија, 42 патници загинаа кога воз со полна брзина удри во оградата на станицата Мооргејт на лондонското метро.
1986.- Во центарот на Стокхолм е убиен шведскиот премиер и водач на Социјалдемократската партија Олоф Палме (Олоф). Еден од најпопуларните европски политичари во тоа време, тој беше убиен на улица додека со сопругата се враќаше дома од кино.
1991.- Заврши Заливската војна, водена 42 дена од страна на САД и нивните сојузници против Ирак. Ирачките сили беа принудени да го напуштат Кувајт, кој го окупираа на 1 август 1990 година.
1991.- Српскиот национален совет и Извршниот совет на ДЗР Краина одлучија ДЗР Краина да се отцепи од Република Хрватска и да остане во Југославија.
1993.- Американските воени транспортери ги фрлија првите товари со хуманитарна помош во храна и лекови над источна Босна, со што започна „Операцијата Падобран“ во Босна и Херцеговина разурната од војна.
1994.- Во зоната „забранети летови“ над Босна и Херцеговина западно од Бања Лука, два американски авиони Ф-16 соборија четири српски авиони од типот „Галеб“.
1997.- Во Иран, земјотрес уништи повеќе од 20 села, а загинаа околу 1.000 луѓе.
1998.- По убиството на четворицата српски полицајци кај Глоговац и Србица, во областа Дреница на Косово, започнаа судири меѓу српските безбедносни сили и косовските Албанци, припадници на илегалната Ослободителна војска на Косово.
2004 – Африканските лидери се согласија на самит да формираат африкански мултинационални сили, кои ќе бидат способни да интервенираат низ Африка, со цел да се стави крај на граѓанските војни и да се спречи геноцид.
2008.- Министерството за правда на Србија испрати барање до Руската Федерација за екстрадиција на Марко Милошевиќ и Мирјана Марковиќ, синот и сопругата на Слободан Милошевиќ. Против нив во Србија беа покренати неколку истраги, меѓу кои и обвинението за шверц на тутун.
2009.- На 85-годишна возраст почина норвешкиот архитект Свере Фен, познат по комбинирањето на модерните форми и скандинавската традиција. Во 1997 година ја добива наградата Прикер за својата работа, една од најзначајните награди во областа на архитектурата.
2011. – Почина француската актерка Ен Жирардо, која се прослави со улогите во филмовите на познати режисери како Лусин Висконти (Роко и неговите браќа), Клод Лелуш, Марко Ферери и Андре Кајат. Добитничка е на неколку француски филмски награди, меѓу кои и три Цезари.
2011.- На 90-годишна возраст почина американската актерка Џејн Расел, секс симбол во средината на минатиот век. Таа постигна забележителни улоги во вестерн „Одметник“ и култниот филм на Хауард Хокс „Мажите претпочитаат русокоси“.
2012 – Новиот протокол за Конвенцијата за правата на детето беше потпишан од 20 земји, меѓу кои и Србија. Документот ги зајакнува протоколите за заштита на децата, за забрана на продажба и проституција на деца, детска порнографија, како и вмешаност на деца во вооружени конфликти.
2016 – 33 лица загинаа во две експлозии предизвикани од бомбаши самоубијци на пазар во Багдад (Ирак).
2021.- Сликата „Средба со задоволство“ на белгискиот надреалистички сликар Рене Магрит е продадена на аукција во Лондон за 22,4 милиони евра.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
-
Кичево8 часаКичевски „ЈКП Комуналец“ ги засука ракавите за почисто и поубаво Кичево во пресрет на новогодишните празници
-
Кичево1 денОВР Кичево поднесе кривична за лице од скопско, најдена банкарска картичка употребил за купување на производи
-
Хороскоп2 денаХороскоп за четврток (27 ноември)
-
Временска прогноза2 денаПопоски: Врнежите од дожд не престануваат, особено внимание во недела, каде можни се врнежи од снег и на превоите до 1000 нмв.
-
Хороскоп1 денХороскоп за петок (28 ноември)
-
Lifestyle1 ден„Travelers Cycling Macedonia“ – Кичево ја лансира првата андроид мобилна апликација за велосипедизам во Македонија
-
Македонија1 денБензините остануваат исто, додека Дизелот од ноќеска со нова намалена цена за литар
-
Македонија2 денаАМСМ: На патниот правец Отешево – Сирхан, поради одрон на патот, сообраќајот се одвива по една сообраќајна лента
