Следете не

На денешен ден

Светот „На денешен ден“ – 8 март

Објавено пред

на

1500.- Португалскиот морепловец Педро Алварез Кабрал (Кабрал) тргнал од Лисабон на патување во Индија. Менувајќи ја претходно познатата рута, тој се оддалечил од африканскиот брег кон запад, кон Јужна Америка и така го открил денешен Бразил, прогласувајќи го за португалска колонија. Истата година, бразилскиот брег бил откриен од Шпанецот Висенте Пинзон (Висенте).

1846.- Во Белград е отворена првата читална во Србија, наречена Српска читална, подоцна Белградска читална.

1879.- Роден е српскиот сликар и скулптор Михаило Миловановиќ, еден од основачите на Друштвото на ликовните уметници на Србија, воен сликар на Врховната команда на српската војска во Првата светска војна, автор на познатите портрети на српските војводи Радомир Путник. , Живојин Мишиќ, Степа Степановиќ и Петар Бојовиќ, кралот Петар I Караѓорѓевиќ и регентот Александар Караѓорѓевиќ.

1879.- Роден е германскиот хемичар и физичар Ото Хан, кој заедно со Фриц Штрасман во 1939 година ја откриле фисијата на јадрото на атомите на ураниум со помош на неутрони, со што ја отвориле ерата на нуклеарните реактори. Добитник е на Нобеловата награда за хемија во 1944 година.

1889.- Умре шведскиот бродски инженер и пронаоѓач Џон Ериксон, пронаоѓач на првата успешна бродска завртка.

1910.- Во Копенхаген, на иницијатива на германската револуционерка Клара Цеткин, била одржана Втората конференција на жените социјалисти. На оваа конференција беше воспоставен празникот Денот на жената во спомен на демонстрациите на Американките во Чикаго на 8 март 1909 година. Првото одбележување на Денот на жената во Србија се одржа во 1914 година.

1917.- Со немири и штрајкови во Петроград, во Русија започна „Февруарската револуција“.

1921.- Француските трупи влегле во Дизелдорф и во другите градови во Рур, откако Германија не платила воена отштета, како што налага Версајскиот мировен договор потпишан по Првата светска војна.

1922.- Во Загреб со бесење беше погубен Алија Алијагиќ, кој во 1921 година во Делнице го уби југословенскиот министер за внатрешни работи Милорад Драшковиќ, креаторот на Обзнана, владин декрет за забрана на работата на Комунистичката партија на Југославија.

1942.- Во Втората светска војна, јапонските трупи го окупираа главниот град на Бурма, Рангун, еден ден откако Британците го напуштија градот.

1942.- Умре кубанскиот велемајстор Хозе Раул Капабланка, светски шампион во шах од 1921 до 1927 година, кој ја освои титулата победувајќи го германскиот велемајстор Емануел Ласкер, а загуби од рускиот велемајстор Александар Алехин.

1950.- Советскиот маршал Климент Ворошилов објавил дека СССР тестирал атомска бомба во септември 1949 година, во време кога се сметало дека САД се единствената земја што поседува нуклеарно оружје.

1965 – 3.500 американски маринци слетаа во Јужен Виетнам, со што започна масовното вклучување на американските копнени трупи во Виетнамската војна. До почетокот на 1968 година, бројот на американски војници во Јужен Виетнам се искачи на 525.000.

1971 – Боксерот Џо Фрејзер го победи Мухамед Али и ја освои титулата апсолутен светски шампион во тешка категорија. Во „натпреварот на векот“ во њујоршкиот Медисон Сквер Гарден, Али се обиде да ја врати титулата светски шампион што му беше одземена во 1968 година поради одбивањето да оди во Виетнамската војна. Но, тој не можеше да ја врати старата форма, беше побавен и потежок од претходно и Фрејзер победи со одлука на судиите по 15 рунди.

1973.- Едно лице загина, а 238 се повредени во експлозија на автомобил-бомба, поставена од припадници на ИРА пред седиштето на Олд Бејли и Скотланд Јард во Лондон.

1993.- Со посредство на Меѓународниот комитет на Црвениот крст, од логорите во Босна и Херцеговина беа ослободени 5.540 затвореници притворени за време на војната во Босна. Според сознанијата на таа организација, уште 3.100 затвореници останале притворени во српски, хрватски и муслимански логори.

1994.- Повеќе од 100 интелектуалци од целиот свет потпишаа Апел до сите европски влади и ОН со барање да спречат масакри во Босна и на територијата на цела поранешна Југославија и СР Југославија да им го предаде тешкото оружје на ОН. Доколку југословенските власти одбијат, беше побарано неговото оружје да биде уништено со воздушно бомбардирање, „што е можно повеќе спасувајќи човечки животи“.

1999.- Во операција на Блицкриг, армијата на Шри Ланка зазеде повеќе од 500 квадратни километри територија на северот на земјата, која беше под контрола на сепаратистичката герилска група Тамилски тигри. Од 1983 година, околу 57.000 луѓе загинаа во судирите меѓу сепаратистите и владините сили.

2001.- НАТО одобри влез на југословенските воено-полициски сили во првиот сектор на копнената безбедносна зона на административната граница на Србија и Косово. Копнената безбедносна зона е формирана врз основа на Кумановскиот договор, кој беше потпишан во јуни 1999 година од страна на НАТО и Југословенската армија по завршувањето на воздушните напади на НАТО врз СР Југославија. Југословенските сили влегоа во првиот сектор на 14 март.

2001.- Меѓународниот суд за воени злосторства во Хаг формираше специјален тим за истрага на злосторствата на Ослободителната војска на Косово. Првото обвинение против Албанците од Косово беше покренато во февруари 2003 година.

2004 – Трибуналот во Хаг ги обвини обвиненијата против хрватските генерали Младен Маркач и Иван Чермак, за злосторства против српските цивили во Книнска Краина за време на воената операција Бура во август 1995 година. нив, Чермак 2011 година, а Маркача една година подоцна.

2005.- Во специјална операција во Чеченија, беше убиен сепаратистичкиот водач Аслан Масхадов, кого Москва го обвини за серија смртоносни напади во Русија, вклучително и киднапирање на училиште во Беслан, кога загинаа околу 400 заложници, од кои половината беа деца.

2010 – Најмалку 500 луѓе загинаа во верски конфликти во централна Нигерија.

2013.- Почина Евалд Хајнрих фон Клајст, последниот жив учесник во неуспешниот обид за атентат врз Адолф Хитлер во 1944 година.

2014 – Авион на Малезија ерлајнс со 239 патници и членови на екипажот на линијата Куала Лумпур – Пекинг изгуби контакт со контролата на летање во Виетнам. И покрај обемната потрага во која беа вклучени неколку земји, неговата судбина остана непозната.

2017 година – Велика Британија и должи близу две милијарди евра на Европската унија поради ненаплата на царините за кинеската стока која преку таа земја влегла на пазарот на ЕУ.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (15 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

На денешен ден 15 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по ред:

1806 – Француски трупи под команда на Наполеон Бонапарта влегуваат во Варшава.

1840 – Ковчегот со останките на францускиот император Наполеон I е положен во „Homme des Invalides“ во Париз, 19 години по неговата смрт во егзил на островот Света Елена.

1914 – Битката кај Колубара завршува со ослободувањето на Белград во Првата светска војна. Победата, за која исклучителни заслуги му припаѓаат на командантот на Првата армија, генерал Живојин Мишиќ, го подигна угледот на Србија меѓу сојузниците и ја зајакна самодовербата на српската армија и народ.

1961 – Генералното собрание на Обединетите нации го отфрли советскиот предлог за прием на Народна Република Кина во светската организација.

1961 – Поранешниот нацистички функционер Адолф Ајхман, организатор и извршител на геноцидот врз Евреите во Втората светска војна, е осуден на смрт во Ерусалим, а потоа обесен. По војната, тој живеел во Аргентина под лажно име до 1960 година, кога бил откриен и уапсен од припадници на израелската тајна служба.

1991 – Околу 500 луѓе ги загубиле животите кога фериботот „Салем експрес“ удрил во корален гребен пред египетското пристаниште Сафага и потонал.

2000 – Нуклеарната централа Чернобил во Украина е затворена, каде што еден од блоковите на електраната експлодирал на 26 април 1986 година, предизвикувајќи ја најлошата нуклеарна катастрофа од почетокот на употребата на нуклеарните централи.

2001 – Кривата кула во Пиза во Италија повторно се отвора за посетители, по 12-годишна пауза поради реновирање.

2011 – Градското собрание на Белград официјално го именува Мостот на Ада.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (9 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред:

1824

  • Во Перуанската војна за независност, силите на Симон Боливар ја победија шпанската војска во битката кај Ајакучо – клучна за независноста на Перу.

1825

  • Константин стана нов цар на Русија; веднаш беа ковани монети со неговиот лик – познатата Константинова рубља.

1890

  • Започна третото официјално светско првенство во шах (1890/91) помеѓу Штајниц и Гунсберг.

1905

  • Премиера на едночинката „Салома“ од Рихард Штраус во Дрезден, шокирана публика.
  • Франција донесе декрет за одвојување на црквата од државата.

1917

  • Турските трупи го предадоа Ерусалим на Британците во Првата светска војна.

1935

  • Во Загреб е основана Федерацијата за лизгање на мраз и хокеј.

1941

  • Кина им објавува војна на Јапонија, Германија и Италија во Втората светска војна.

1944

  • Даниловград е ослободен по неколкудневни борби од фашистичкиот окупатор.

1961

  • Тангањика добива независност во рамките на Британскиот Комонвелт со Јулиус Њерере за премиер.
    (1962 – станува република, ист ден)

1967

  • Николае Чаушеску станува претседател на Романија.

1978

  • Се игра првиот натпревар од Женската професионална кошаркарска лига (WBL) – Чикаго Хасл vs. Милвоки Доус.

1985

  • Поранешните аргентински лидери Хорхе Видела и Емилио Масера осудени на доживотен затвор.
  • ГС на ОН едногласно усвојува резолуција за осуда на сите терористички акти.

1987

  • Протестите во Појасот Газа ја започнаа Првата Интифада; потоа се прошири во Западен Брег и Ерусалим.

1990

  • Лех Валенса победува на претседателските избори во Полска.
  • На првите повеќепартиски избори во Србија победи Социјалистичката партија; Милошевиќ станува претседател.

1991

  • Касарните на Трсат и командата на Риечкиот корпус предадени на хрватската армија; последниот војник на ЈНА ја напушта Риека.

1992

  • ФИФА ѝ забранува на Југославија да учествува во квалификациите за СП 1994, согласно санкциите на ОН.

1994

  • Шин Фејн започнува мировни преговори со британската влада по повеќе од 70 години.

1995

  • Врховниот суд на Полска ја потврдува победата на Квашњевски и ја отфрла жалбата за Валенса.

1996

  • ОН го одобрува договорот „нафта за храна“ – Ирак се враќа на светскиот нафтен пазар по 1990.

1999

  • Српските власти ја осудуваат Флора Бровина на 12 години затвор; ослободена во 2000 по заминувањето на Милошевиќ.

2000

  • Југославија и Словенија воспоставуваат дипломатски односи.

2002

  • „Јунајтед ерлајнс“ поднесува барање за банкрот – најголем во историјата на авиоиндустријата.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (1 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

  • 1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.

  • 1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.

  • 1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.

  • 1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.

  • 1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.

  • 1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.

  • 1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.

  • 1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.

  • 1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.

  • 1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.

  • 1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.

  • 1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.

  • 1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.

  • 1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.

  • 1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.

  • 1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.

  • 1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.

  • 1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.

  • 1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.

  • 1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.

  • 2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.

  • 2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.

  • 2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Фото: Jonas Leupe @ unsplash Фото: Jonas Leupe @ unsplash
Магазин1 час

Голема промена кај паметните телефони: SIM-картичката станува минато

Класичните пластични SIM-картички полека исчезнуваат од паметните телефони. Според експертите, меѓу кои и Александар Рабе од Здружението на интернет индустријата,...

Фото: Shutter Speed @ unsplash Фото: Shutter Speed @ unsplash
Магазин1 час

Следниот голем чекор на Instagram: како Meta планира да се натпреварува со YouTube и TikTok

Instagram планира постепено да воведува нови промени, а нивната имплементација ќе зависи и од реакцијата на корисниците. Не се прикажува?...

Фото: Kamil Switalski @ unsplash Фото: Kamil Switalski @ unsplash
Магазин1 час

Nintendo Switch 2 сега може да користи Google Pixel како веб-камера

Недостатокот на вградена камера на Nintendo Switch 2 значи дека за видео повици преку функцијата GameChat е потребна надворешна камера....

Фото: Bryan Angelo @ unsplash Фото: Bryan Angelo @ unsplash
Магазин1 час

OpenAI и Amazon: потенцијална инвестиција од над 10 милијарди долари

OpenAI е во напредни преговори со Amazon за потенцијална инвестиција и договор за користење на чипови за вештачка интелигенција, потврди...

Култура2 часа

На врата ни доаѓа големиот празник Св.Никола, светоцот заштитник на децата, сиромашните и работниците, за многу години најчестата слава во македонските домови!

Православните верници во Македонија во петок го одбележуваат празникот посветен на Свети Никола Чудотворец еден од најпочитуваните христијански светци и...

Спорт3 часа

„Њујорк Никс“ шампиони на НБА Купот 2025-та!

Њујорк Никс го освоија трофејот во НБА Купот по голема победа од 124-113 над Сан Антонио Спарс во финалето. Иако...

Хороскоп14 часа

Хороскоп за среда (17 декември)

ОВЕН Не очекувајте работите да одат како што сакате. Најверојатно ќе се соочите со проблеми поврзани со пријателите, соседите и...

Здравје и убавина22 часа

Неколку совети како да ги намалите масните наслаги на нозете кои со време биле наталожени

Топењето на масните наслаги на кој било дел од телото не е процес што се случува преку ноќ. Потребни се...

Кичево1 ден

Пополнета рубрика 2025: „Зошто вредиТ да си од Кичево“ – некои натписи сигурно за прв пат ќе ги прочитате

Кога ќе те прашаат: „Од кај си?“, ти им викаш: „Од Кичево“. Е, често пати потоа те гледаат коцкесто бидејќи...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за вторник (16 декември)

ОВЕН Направете планови за работа што ќе бара вистински професионалци, веројатно луѓе постари од вас. Без разлика на кој пол...

НАЈЧИТАНИ