Занимливости
Откриена тајната на пајажината! Еве како настанува

Тим кинески истражувачи откри хиерархиски механизам со кој пајакот ги плете нишките на својата мрежа, што се очекува да биде корисно за производство на вештачки влакна инспирирани од пајакови мрежи.
Централната нишка на пајаковата мрежа е свилениот конец, кој има добри механички својства и бионички потенцијал за примена, но количината на природна пајакова свила е ограничена.
Како што пренесува Ксинхуа, многу истражувачи го проучуваат процесот на лачење и синтеза на централната свилена нишка кај пајаците со надеж дека ќе можат да направат вештачка синтеза.
Истражувачите од Универзитетот во Југозападна Кина се првите кои претставија геном на ниво на хромозом за пајакот Joro (Trichonephila clavate), кој има шарено тело и плете голема златна мрежа, идентификувајќи 37.607 гени за кодирање на протеини.
Главната ампуларна жлезда (млечна жлезда), изворот на свилената нишка, се состои од опашка, кесичка и издолжен канал. Истражувачите пронајдоа хиерархиска биосинтеза на супстанции како што се спидроини (главните протеини во свилената мрежа), органски киселини и липиди во различни делови на млечната жлезда.
Истражувачите ги објавија своите наоди во списанието „Nature Communications“ наведувајќи дека студијата обезбедила теоретска основа за проучување на потеклото и еволуцијата на пајаците, свилените нишки и развојот на вештачки влакна инспирирани од пајажината.
/informer
Занимливости
„Астероидот 2025 PM“ безбедно прелета покрај Земјата

Астероидот кој беше откриен годинава, безбедно прелета покрај Земјата на растојание од околу еден милион километри — што е над два и пол пати подалеку од оддалеченоста на Месечината.
Според Лабораторијата за сончева астрономија при IKI RAN, најновите набљудувања овозможија попрецизно да се утврдат неговите димензии. Се покажало дека астероидот има дијаметар од приближно 53 метри, што е малку повеќе од првичните проценки. Неговата орбита е темелно проучена и не постои ризик од судир со Земјата.
Минувањето се случи денеска во 11:03 часот по средноевропско време, точно како што беше предвидено.
Во втората половина на септември се очекува уште едно блиско прелетување: астероидот 2025 FA22, со дијаметар од околу 200 метри, ќе помине на слична оддалеченост од околу еден милион километри. Иако не претставува непосредна закана, астрономите внимателно го следат поради неговата големина, со што тој се вбројува меѓу потенцијално опасните објекти, пишуваат светските медиуми.
Занимливости
Во Македонија возиме драстично поевтино гориво за разлика од соседството?

Во следната недела во соседна Србија, цената на дизелот ќе биде пониска, имено литар еуродизел чини 192 динари, додека цената на бензинот е 178 динари. Во наша валута на македонски денари, тоа значи дека во Србија литар дизел до следниот петок ќе се продава за 101 денар, додека бензинот 93,50 денари.
Ако го споредиме со износите од минатата недела, еуродизелот поевтини за еден динар, додека цената на литар бензин остана иста.
Според моменталните податоци од берзата, цената на суровата нафта малку се зголеми на 66.839 долари, а цената на нафтата Брент падна на 66.546 долари.
Кај нас моменталната цена на еуродизелот е 68,50 ден/лит, додека бензинот (95 октани) на малопродажните објекти се продава за 74,50 ден/лит, а (98 октани) за 76,50 ден/лит.
Занимливости
Во најголемиот рудник за јаглен во Полска, истражувачи откриле остатоци од крокодил стар околу 17 милиони години

Истражувачи откриле остатоци од древен крокодил стар околу 17 милиони години во најголемиот рудник за јаглен во Полска, Белхатов. Се работи за изумрен вид што припаѓал на семејството гавијали – блиски роднини на денешните крокодили и алигатори – кој живеел во миоценската епоха.
– Најдени биле фосили од череп, заби, скелет и фрагмент од кожна обвивка наречена остеодерм. Овој мал фосилен дел, со дијаметар од само 30 мм, бил откриен во јуни 2023 година во седименти на дното од езеро во рудникот. Иако првично изгледал како обично парче коска, деталната анализа покажала дека станува збор за дел од кожа од крокодил.
Europe's oldest known zoo animal, Marta the alligator, will celebrate her 95th birthday in Poland tomorrow.
Marta, who first arrived at Płock Zoo in 1960, has outlived the typical lifespan of her species by decades https://t.co/pYTj6ug9LY
— Notes from Poland 🇵🇱 (@notesfrompoland) May 16, 2025
Според научниците, остатоците припаѓаат на видот диплоцинодон – изумрен вид влекач. Интересно е што ова е најсеверната точка на која досега се пронајдени фосили од крокодили од миоценот, иако има и постари откритија од периодот на креда, како на пример во Шведска.
Миоценот бил период со топла и влажна клима, што овозможило развој на богата флора и фауна. Крокодилите од тоа време можеле да пораснат и до шест метри, додека помалите, кои живееле во слатки води, достигнувале должина од три метри.
Szczątki krokodyla sprzed 17 mln lat odnaleziono na terenie kopalni „#Bełchatów”. #naukahttps://t.co/8CUDdfS4Ob pic.twitter.com/EIcGs2vnb6
— Dzieje.pl (@dziejepl) May 25, 2025
Фосилот сега е сочуван во Музејот на Геолошкиот факултет при Универзитетот во Варшава, а резултатите од истражувањето се објавени во научното списание Acta Palaeontologica Polonica, пренесува notesfrompoland.com
-
Кичево1 ден
ЕВН: Времен прекин на електрична енергија утре во следните кичевски места
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за четврток (11 септември)
-
Кичево1 ден
Денес е 11-ти септември – Ден на ослободувањето на град Кичево, далечната 1943, пред 82 години станува првоослободениот град во Македонија
-
Хороскоп13 часа
Хороскоп за петок (12 септември)
-
Кичево22 часа
Вечерва во НУЦК „Кочо Рацин“ прва изложба на кичевчанецот Зоран Здравески насловена како „Железна поезија“, вечер на креација, инспирација и разговори
-
Македонија2 дена
(ФОТО) Полицијата на РЦ Запад уапси двајца скопјани, кај нив се најдени шприцеви со течност и дрога
-
Култура1 ден
Денеска е строг пост – Се одбележува празникот „Отсекување на главата на свети Јован Крстител“, според народни верувања, се јаде само посна, едноставна храна
-
Хроника23 часа
Трагедија во Кавадарци: Млад жител од Кина додека извршувал работни задачи во фабрика бил удрен од кран, починал на самото место