Исхраната богата со ултра-обработена храна и нејзините ризици

Многу студии ја поврзаа исхраната богата со ултра-обработена храна со зголемен ризик од хронични здравствени проблеми, како што се срцеви заболувања, дебелина и рак.

Но, не се сите ултра-обработени производи штетни.

Ултра-обработената храна е широка категорија, а експертите сметаат дека постои потреба за дополнително истражување на овие производи. Некои од нив не се толку штетни како што се претпоставува. На пример, студија од 2024 година, објавена во The Lancet Regional Health – Americas, покажала дека некои ултра-обработени производи, како леб, ладни житарки, јогурт, млечни десерти и солени грицки, не се поврзани со истите ризици за здравјето на срцето како што се зашеќерените пијалоци и преработеното месо.

Како ја објаснува оваа ситуација Бони Тауб-Дикс

Овие наоди укажуваат на важноста од разгледување на ултра-обработените производи од различни аспекти, вели Бони Тауб-Дикс, водителка на подкастот за медиуми, креатор на веб-страницата BetterThanDieting.com и авторка на книгата „Прочитај го пред да го јадеш: од етикетата до масата“.

„Не треба сите ултра-обработени производи да се осудуваат“, додава Тауб-Дикс за Health, нагласувајќи дека „некои од овие производи можат да бидат корисни и практични, обезбедувајќи лесен начин да се задоволат диететските потреби“.

Недостаток на јасност во дефиницијата

Таа исто така посочува дека неодреденоста во дефинирањето на тоа што всушност претставува ултра-обработена храна придонесува за конфузија околу кои производи треба да се избегнуваат. Додека термините „нездрава храна“ и „ултра-обработена храна“ се користат во сличен контекст, „ултра-обработена“ опфаќа многу поширока категорија.

Како дефинираат ултра-обработените производи?

Иако постојат разлики во дефинициите, Тауб-Дикс ги објаснува ултра-обработените производи како „намирници кои се значително изменети при производството и кои содржат додадени шеќери, нездрави масти, натриум и вештачки состојки“.

Еве пет намирници кои се технички ултра-обработени, но не се толку лоши за вас како другите:

1. Леб од цело зрно

„Освен ако не станете наутро и не џвакате стебленце пченица, лебот што го јадете (дури и ако е од цело зрно, органски и ‘природен’) е високо обработен“, рече Тауб-Дикс.

Сепак, преработката не ги намалува здравствените придобивки од цели зрна. Американското здружение за исхрана известува дека пченичното брашно од цело зрно задржува многу повеќе хранлива вредност за време на мелењето и печењето отколку рафинираното брашно и лебот. Лебот од цело зрно обезбедува влакна, витамини од групата Б и есенцијални хранливи материи кои можат да помогнат во поддршката на варењето и да го намалат ризикот од срцеви заболувања.

Совет: Побарајте цело зрно пченица, овес или јачмен како прва состојка и проверете кратка листа на состојки.

2. Преработено месо

Преработеното месо кое се храни со трева е подобар избор од месото кое се храни со жито. Студија од 2022 година покажала дека говедското месо одгледувано на пасишта има многу поголема содржина на омега-3 масни киселини и алфа-линоленска киселина, што го прави поздраво за срцето.

Совет: Изберете месо хрането со трева за подобра хранлива вредност.

3. Хумус

Хумусот понекогаш може да содржи многу адитиви кои го прават ултра-обработен (додадени конзерванси, ароми и натриум). Сепак, едноставниот хумус базиран на наут често содржи само неколку состојки и обезбедува влакна и малку протеини.

Совет: Изберете хумус со маслиново масло или високоолеинско сончогледово масло за додадена корист за здравјето.

4. Јогурт

Јогуртот доаѓа во широк спектар на опции, од обични незасладени сорти до оние со додадени сладости.

„Јогуртот е преработена храна, а некои јогурти кои се богати со шеќер се како бонбони во кутија“, вели Тауб-Дикс.

Меѓутоа, дури и засладениот јогурт е одличен извор на пробиотици, калциум и протеини, и е поврзан со здравствени придобивки како што се намален ризик од дијабетес тип 2.

Совет: Изберете минимално обработен, обичен јогурт и додадете овошје или мед за природен вкус.

5. Конзервирани мешунки

Конзервираните мешунки понекогаш се сметаат за ултра-обработена храна, но се меѓу најздравите намирници. Тие содржат растителни протеини, влакна и есенцијални хранливи материи.

Совет: Изберете конзервирани мешунки со ниска содржина на натриум и плакнете ги за да ја намалите содржината на сол.

Извор: N1Info