Свет
Интензитетот и фреквенцијата на врнежите експоненцијално ќе се зголемат со глобалното затоплување

Интензитетот и зачестеноста на екстремните врнежи експоненцијално се зголемуваат со глобалното затоплување, што значи дека периодите со екстремно обилни дождови, кои можат да резултираат со катастрофални поплави, стануваат се почести и поинтензивни како што планетата се загрева, а последиците би можеле да бидат многу полоши од очекувавме, покажаа резултатите.истражување на научниците од Потсдамскиот институт за истражување на климатските влијанија (PIK).
Со цел да се предвидат какви ќе бидат последиците од климатските промени, научниците користат климатски модели, но се покажа дека овие најсовремени климатски модели значително го потцениле степенот до кој екстремните количини на врнежи се зголемуваат под влијание на глобалните затоплување. Ова значи дека екстремните количини на врнежи би можеле да се зголемат многу побрзо отколку што предвидуваат климатските модели.
Истражување: Интензитетот и зачестеноста на врнежите ќе се зголемат експоненцијално со глобалното затоплување
„Нашето истражување покажува дека последиците би можеле да бидат многу полоши отколку што прво мислевме“, рече еден од авторите на студијата, Андерс Леверман од Институтот во Потсдам. „Екстремните дождови ќе бидат посилни и почести, а општеството мора да се подготви за тоа“, додаде тој.
„Нашата студија потврди дека интензитетот и зачестеноста на екстремно обилните врнежи се зголемуваат експоненцијално со глобалното затоплување“, објаснува Макс Коц, водечки автор на студијата објавена во списанието за климата.
Во својата истражувачка работа, научниците споредувале симулации на бројни климатски модели со историски набљудувања на промените. Тие користеа техники кои им овозможија да филтрираат кои промени се поврзани со емисиите на стакленички гасови, а кои се предизвикани од луѓето, а кои не.
„Нашата студија потврдува дека интензитетот и зачестеноста на обилните дождови се зголемуваат експоненцијално со секое зголемување на глобалното затоплување“, рече Коц, додавајќи дека анализите покажале дека на овие промени најмногу влијае порастот на температурата, а не од други фактори како што се ветровите. .
Најпогодени ќе бидат тропските региони и северна Канада
Промените најмногу ќе ги погодат тропските региони и повисоките географски широчини, како што се Југоисточна Азија и северна Канада. Феноменот е поврзан со фактот дека потоплиот воздух може да задржи повеќе водена пареа.
Промените во зачестеноста и интензитетот на дневните екстремни врнежи на копно може да влијаат на социјалната благосостојба, економијата и социјалната стабилност, имајќи ја предвид нивната поврзаност со поплавите, но и достапноста на подземните води, а тоа може да резултира со човечки жртви и значителни финансиски загуби.
„Добрата вест е дека ова знаење ни олеснува да ја предвидиме иднината кога има екстремни врнежи“, рече Андерс Леверман. „Но, имаме и лоша: ќе биде уште полошо ако продолжиме да го поттикнуваме глобалното затоплување со емисии на стакленички гасови.
/Index
Свет
(ВИДЕО) „Ден на жалост“ во Португалија по страшната трагедија каде од шините излета жичара и одзеде најмалце 15 животи, неофицијално има и странци

Португалија денеска тагува по трагедијата што го потресе главниот град Лисабон, откако 15 лица ги загубија животите, а најмалку 18 завршија во болница по излетувањето од шините на историската жичница „Глорија“. Петмина од повредените се во критична состојба, соопштија службите за итни интервенции.
Несреќата се случила вчера околу 18 часот по локално време, на ридската траса која ја поврзува централниот плоштад Рестаурадорес со познатиот кварт Баиро Алто. Властите потврдија дека меѓу загинатите има и странски туристи, но нивната националност сè уште не е официјално објавена.
Градоначалникот на Лисабон, Карлос Моедас, по посетата на повредените во болница изјави дека градот минува низ „еден од најтешките моменти во поновата историја“. Претседателот Марсело Ребело де Соуза, пак, упати сочувство до семејствата и најави дека државата ќе ја утврди целосната одговорност за трагедијата.
#ALERTA Se descarriló el Funicular de Lisboa, el Elevador da Glória, que realiza un recorrido por la zona vieja; obligado al viajar a Portugal. Al menos 15 muertos y 18 heridos. Con mas de 100 años de historia, no le daba mantenimiento el municipio. Turistas, muchas víctimas pic.twitter.com/7ou9NYCppb
— Víctor Sánchez Baños (@vsanchezbanos) September 3, 2025
Истрагата за причините е во тек и во неа се вклучени повеќе институции – управувачката компанија „Карис“, Националниот орган за безбедност во сообраќајот и криминалната полиција. Од „Карис“ тврдат дека жичницата редовно била подложувана на инспекции, но очевидци изјавиле дека пред судирот со зграда на стрмната улица најверојатно дошло до дефект на сопирачките.
На снимки споделени на социјалните мрежи се гледа целосно превртено и оштетено возило во препознатливата жолта боја, а сведоци раскажуваат дека неколку патници биле извлечени од урнатините со помош на спасувачките екипи.
Жичницата „Глорија“, која работи веќе 140 години, е еден од симболите на Лисабон и претставува омилена атракција за туристите.
Трагедијата предизвика и меѓународни реакции. Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, и шпанскиот премиер Педро Санчез испратија пораки на поддршка и солидарност со португалскиот народ.
Свет
Гигантската ракета „Старшип“ на SpaceX во вторник навечер успешно го изведе својот десетти пробен лет

Колосот висок околу 120 метри тргна од космодромот „Старбејс“ во Тексас, заедно со новооснованиот град што расте околу него, точно во 19:30 часот по источна временска зона. Полетувањето беше поддржано од 33 „Раптор“ мотори на метан, а по приближно три минути лет беше извршено раздвојувањето на засилувачот и горниот степен.
При враќањето, бустерот „Суперхеви“ првпат изведе специјален маневар – наместо да слета со истите мотори, намерно ги исклучи и се префрли на резервните. Овој експеримент треба да им даде на инженерите увид во тоа како системот реагира при евентуален дефект. Маневарот се одвиваше како што беше планирано, а 75-метарскиот бустер прецизно заврши во Мексиканскиот Залив.
Горниот степен – исто така наречен „Старшип“ – стигна во орбитата и таму за првпат го отвори товарниот отсек, сличен на дозерка за „Пез“ бонбони, од каде беа ослободени осум тест сателити што имитираат маса на „Старлинк“. Тоа е демонстрација што SpaceX долго ја планираше, но не успеваше да ја реализира во претходните летови. Дополнително, еден „Раптор“ мотор беше повторно запален во вселенски услови, пред леталото да биде насочено кон Индискиот Океан, каде што по ударот се преврте и експлодираше.
За време на повторното влегување во атмосферата, надворешноста на леталото беше изложена на екстремни температури, што овозможи значајно тестирање на надградениот термички штит. Инженерите намерно отстранија дел од плочките и поставија нови метални и активнo ладени елементи, за да ја оценат издржливоста на обвивката.
Најголемото достигнување сепак беше тоа што „Старшип“ ја заврши целата мисија и се спушти во Индискиот Океан без губење на врската со контролниот центар – нешто што SpaceX го смета за клучна пресвртница во развојот на ракетата.
Извор: spaceflightnow.com
Свет
„Етериумот“ бележи значителен раст, ентузијазмот на инвеститорите се зголемува

„Етериум“, втората најголема криптовалута според пазарната капитализација, забележа раст од 6% и се тргува над 4.680 долари по токен — многу блиску до рекордното ниво достигнато во 2021 година.
Според аналитичарот Том Ли, голем дел од крипто-проектите и стабилните дигитални токени на Вол Стрит, кои се поддржани од средства како американскиот долар, се градат врз инфраструктурата на Ethereum.
Матичниот токен на оваа платформа, етер (ETH), порасна за над 50% откако беше донесен Законот GENIUS минатиот месец. Овој закон обезбедува регулаторна поддршка за индустријата на стабилни токени, што придонесе за зголемена доверба кај инвеститорите.
Дополнително, Комисијата за хартии од вредност неодамна го најави „Проектот Крипто“ — иницијатива за модернизација на агенцијата и воведување појасни регулативи за дигиталните средства. Овој чекор исто така одигра важна улога во поддршката на растот на „Етериум“
Аналитичката куќа Fundstrat предвидува дека цената на ETH може да достигне и до 15.000 долари до крајот на годината.
Во изминатите пет трговски денови, вредноста на етерот порасна за 16%, наспроти 4% раст на биткоинот. Зголемениот интерес доаѓа и од компании што собираат капитал за купување етер, слично на стратегијата што ја користи MicroStrategy со биткоинот. Според Спенсер Халарн од крипто-платформата GSR, токму овие приливи од институционални инвеститори придонеле за дополнителен раст на цената.
„Овој позитивен тренд дополнително го зголемува интересот на инвеститорите“, изјави Халарн за Yahoo Finance.
Еден од најактивните играчи е BitMine Immersion Technologies (BMNR), каде претседател е Том Ли од Fundstrat. Компанијата најави планови за продажба на нови акции во вредност од 20 милијарди долари, со цел да го зголеми својот удел во Ethereum и на крај да поседува 5% од вкупниот број на ETH токени во оптек. Акциите на BitMine се зголемија за околу 80% во последните пет дена.
Сличен раст бележат и други компании како SharpLink Gaming (SBET) и BTCS (BTCS), кои следат стратегии за интегрирање на Ethereum во своите деловни модели, забележувајќи пораст од 8% во последните пет сесии.
Извор: CNBC
-
Кичево2 дена
Апел за изгубено лице од Кичево, доколку имате било какво инфо известете
-
Музика18 часа
(ВИДЕО) Кичевчани во полн ефект до достигнувања на соништата, „Men Of Silver Soul“ на „Marbled In Stone“ ќе ви стане омилена веднаш!
-
Кичево2 дена
Кичево на нозе: Да помогнеме во потрагата утре во с.Белица кичевско за исчезнатата баба Велјанка
-
Кичево24 часа
Среќен крај, баба Велјанка е пронајдена жива и здрава
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (8 септември)
-
Спорт20 часа
(ФОТО) На пауза во Кичево, полека финишира 34-то издание на мото-рели „Независност Македонија 2025“
-
Хороскоп12 часа
Хороскоп за вторник (9 септември)
-
Македонија1 ден
Среќен роденден Татковино! „Нека ни е честит 8-ми септември, 34 години самостојна и независна Република Македонија!“