Следете не

Lifestyle

Климатски промени, се помалку време да се избегне точката од која нема враќање

Објавено пред

на

Светот е на добар пат не само да го надмине просечниот пораст на глобалната температура за 1,5 степени Целзиусови, туку и да дојде до точка од која нема враќање, каде екстремните бури, суши, поплави ќе бидат вообичаена појава.

Сите мрачни сценарија кои научниците предвидуваа дека ќе се случат поради климатските промени, временските услови се исполнуваат од година во година – бури, поплави, суши, топење на глечерите и уривање на ледените плочи… Катастрофалните климатски промени се побрзи и поинтензивни од сите предупредувања.

Глобалната просечна температура расте во согласност со она што го предвидоа научниците, но проблемот е што ефектите од тој пораст беа неочекувано екстремни.

„Многу од ефектите на климатските промени се одвиваат побрзо отколку што предвидовме, иако самото затоплување е во согласност со проекциите. Без сомнение, екстремните временски настани ќе бидат подрастични отколку што мислевме. Веќе ги гледаме – катастрофални поплави во Пакистан, отсуство на сушна сезона на дождови во Сомалија веќе четири години, деструктивни пожари во Калифорнија“, велат американскиот климатолог Мајкл Е. Ман од Универзитетот во Пенсилванија и Јохан Рокстром, директор на Потсдам. Институт за клима.

Непредвидениот интензитет на климатските промени се игра во свет кој е за 1,2 степени Целзиусови потопол од прединдустрискиот, а температурите ќе продолжат значително да растат и покрај ветувањата на владите ширум светот дека ќе направат се што е можно за да го запрат растот на 1,5 степени.

Таа бројка најверојатно ќе биде надмината оваа деценија, а резултатот ќе биде уште полоши суши, топлотни бранови, поплави и почести избувнувања на епидемии.

Четири системи на работ на колапс

Но, тоа не е се, додава Рокстром. Тој и неговите колеги неодамна објавија истражување кое покажува дека додека не се постигне глобално просечно зголемување на температурата од 1,5 степени, четири главни системи ќе бидат изложени на ризик.

„Овие системи ги вклучуваат ледените плочи на Гренланд и Западен Антарктик, кои ќе почнат да исчезнуваат. Крајниот резултат ќе биде пораст на нивото на морето за неколку метри во наредните децении“, објаснува Рокстром.

Следниот систем се слоевите на вечниот мраз во Канада и Русија кои ќе почнат да се топат и да ослободуваат огромни количества заробен метан. Метанот е многу пати помоќен стакленички гас од јаглерод диоксидот.

На крајот, порастот на температурата ќе доведе до колапс на сите планетарни системи на корални гребени.

„Ова би значело дека на нашите деца и идните генерации ќе им ја предадеме планетата која незапирливо ќе се движи кон тоа да има се помалку простор за нормален живот“, истакнува Рокстром.

Планетата е на работ на метеоролошка катастрофа пред климатскиот самит Cop27 во Египет, каде главната точка на разговор ќе биде минатонеделниот извештај на ОН во кој се вели дека светот е на пат да ја зголеми просечната температура за 2,8 степени Целзиусови во споредба со пред индустриски нивоа со оваа стапка.ниво.

Исто така, се обвинуваат многу влади дека губат една година не правејќи ништо за да ги исполнат нивните ветувања од минатогодишниот самит Cop26 во Глазгов.

/rts

Lifestyle

Не ја потценувајте моќта на друштвените игри: Еве како тие им користат на децата и ги учат да бидат подобри луѓе

Објавено пред

на

Фото: Judy Beth Morris @ unsplash
Фото: Judy Beth Morris @ unsplash

Друштвените игри често ги гледаме само како забава, но нивното влијание врз децата е многу подлабоко. Додека се смеат, ги планираат своите потези и чекаат на ред, тие всушност развиваат вештини што ќе им служат цел живот.

Малкумина не играле „Не лути се човече“, „Уно“, „Ризик“, „Џенга“ или „Меморија“ во детството. Тие игри не се само моменти на забава – тие се дел од растењето и учењето.

Истражувањата покажуваат дека дури и кратка разиграна интеракција може да ја подобри концентрацијата, меморијата и способноста за решавање проблеми. Со други зборови, друштвените игри имаат многу поголема улога од едноставното пополнување на времето.

Како друштвените игри влијаат врз развојот на децата?

1. Поттикнуваат заедништво

Првата асоцијација на друштвени игри е група луѓе – пријатели или семејство. Со тек на времето, играњето често станува само изговор за дружење, смеење и разговор. Победата станува споредна, а социјалните вештини – примарни.
Истражување објавено во Scandinavian Journal of Psychology укажува дека децата кои почесто играат друштвени игри уште во предучилишна возраст развиваат подобри социјални способности и стануваат поотворени и дружељубиви.

2. Го развиваат комуникациското умеење и емпатијата

Секоја игра има свои правила – чекање на ред, донесување заеднички одлуки, тактики. Преку нив децата учат да комуницираат, да споделуваат и да ги разбираат туѓите чувства.
Податоци од 2024 година покажуваат дека јасно структурираните игри ја зголемуваат социјалната интелигенција – особено кај деца кои во почетокот имаат потешкотии во нови средини.

3. Ја зголемуваат концентрацијата и меморијата

Од шах до „Не лути се човече“, секоја игра бара стратегија, планирање и анализа. Студии од 2024 и 2025 година открија дека децата кои редовно играат друштвени игри имаат подобар распон на внимание и посилна концентрација – вештини корисни и во секојдневието.

4. Го подобруваат логичкото размислување

Истражувачи од Канада утврдиле дека децата кои редовно играат друштвени игри имаат подобар успех во училиште, особено по математика. Причината: игрите поттикнуваат логичко размислување, препознавање на причинско-последични врски и донесување одлуки. Децата кои играле повеќе тимски и натпреварувачки игри покажале и поголема мотивација за учење.

5. Помагаат во контрола на емоциите

Преку игра, децата учат важни животни лекции – како да ја прифатат победата и поразот, како да останат смирени и зошто е важно да се почитуваат правилата. Родителите тука имаат клучна улога: ако реагираат смирено и разговараат со децата за нивното однесување за време на играта, тие им помагаат подобро да ги контролираат емоциите и да соработуваат со другите.

Друштвени игри во современиот свет

И покрај бројните придобивки, децата сè почесто избираат видео-игри. Податоците на ЕУ покажуваат дека 69% од децата од 6 до 10 години и 85% од децата од 11 до 14 години играат видео-игри секој ден.
Затоа, производителите на друштвени игри бараат креативни решенија за да ги привлечат децата и да им покажат дека и „офлајн“ забавата може да биде подеднакво возбудлива.

Извор: 24H

Прочитај повеќе...

Lifestyle

Трикот за совршено сварени јајца

Објавено пред

на

Фото: David B Townsend @ unsplash
Фото: David B Townsend @ unsplash

Варените јајца се едни од наједноставните и најхранливи оброци – богати со протеини, витамини и минерали. Но, речиси секој барем еднаш се сретнал со непријатната сиво-зелена жолчка или со лушпа што тешко се лупи.

За среќа, постои едноставен метод во четири чекори кој гарантира совршени резултати секој пат.

1. Почнете со студена вода

Јајцата најпрво се ставаат во тенџере, а дури потоа се прелеваат со ладна вода. Ако се додадат во веќе зовриена вода, многу полесно можат да се скршат.

2. Кратко вриење

Ставете го тенџерето на силен оган и почекајте водата да зоврие. Штом ќе почне да врие, тргнете од оган и веднаш покријте. Тајната е во тоа што јајцата не остануваат долго на висока температура, што ја спречува жолчката да добие зелена нијанса.

3. Времето е клучно

Должината на „стоење“ во топлата вода зависи од текстурата што ја посакувате:

  • 4–5 минути → меко варени јајца

  • 7–8 минути → средно варени

  • 10–12 минути → тврдо варени

4. Ладна водена бања

Веднаш по варењето, исцедете ја топлата вода и јајцата потопете ги во сад исполнет со многу ладна вода и коцки мраз. Овој „шок“ ја прекинува термичката обработка и ја зачувува совршената текстура на жолчката и белката. Ако планирате да ги излупите, нежно потчукнете ги за да ја испукате лушпата и оставете ги во водата подолго време – потоа ќе се лупат лесно и рамномерно.

Извор: Nezavisne

Прочитај повеќе...

Lifestyle

Никогаш не ставајте ја оваа храна во замрзнувач

Објавено пред

на

Фото: Dev Benjamin @ unsplash
Фото: Dev Benjamin @ unsplash

Замрзнувачот често е „спасител“ кога сакаме да зачуваме остатоци од јадење или да го продолжиме рокот на траење на храната. Но, не секоја намирница е погодна за замрзнување – кај некои целосно се менува вкусот, текстурата и дури и хранливата вредност.

Пржена храна

По одмрзнувањето, пржената храна ја губи крцкавоста и станува мека и мрсна. Маслото се распределува нерамномерно и го уништува вкусот.

Јајца

Варените јајца стануваат густи и гумени, а нивниот вкус се менува на непријатен начин.

Зеленчук со многу вода

Краставици, зелена салата и слични зеленчуци ја губат цврстината и стануваат како каша. Доматите, исто така, го менуваат изгледот и вкусот по одмрзнувањето.

Компири

  • суров компир – никогаш не замрзнувајте! По одмрзнувањето станува чуден, со сладок вкус.

  • преработен компир (помфрит, крокети) – може да се замрзне без големи промени.

Млечни производи

Јогуртот и павлаката стануваат воденести или зрнести. Меките сирења (како крем сирење, бри) ја губат мазноста и добиваат грд изглед. Дури и тврдите сирења не остануваат исти ако подолго се чуваат во замрзнувач.

Тестенини и ориз

Варени тестенини и ориз после замрзнување стануваат лепливи и ја губат формата.

Извор: SD

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хроника8 часа

Во Битола на „Партизанска“ удрен пешак со своето куче. На пешакот му се констатирани тешки телесни повреди, додека кучето било усмртено

На 07.10.2025 во 18:26 часот во СВР Битола е пријавено дека на крстосница од ул. „Партизанска“ и ул.„Север Југ“ во...

Македонија9 часа

Прилеп: Традицијата продолжува, на 11-ти октомври на „Авто слалом“, кичевчанецот Кристијан Бојоски во нов поход кон пиедесталот на награди!

Во сабота по повод „11-ти октомври“, Прилеп повторно ќе биде домаќин на Авто-слалом натпревар. Истиот е предвиден да започне од...

Фото: Charlie Deets @ unsplash Фото: Charlie Deets @ unsplash
Автомобили10 часа

Tesla воведува поевтини модели: Дали тоа ќе ја зголеми продажбата?

По официјалната презентација на новите поевтини модели, цената на акциите на Tesla падна. Иако компанијата конечно претстави попристапни верзии на...

Фото: Windows @ unsplash Фото: Windows @ unsplash
Магазин10 часа

Инсталацијата на Windows 11 станува сложена, потребни се интернет и сметка на Microsoft!

Microsoft целосно ги укина сите начини за инсталирање на Windows 11 без интернет-врска и сметка на Microsoft. Од сега, интернет...

Фото: Judy Beth Morris @ unsplash Фото: Judy Beth Morris @ unsplash
Lifestyle11 часа

Не ја потценувајте моќта на друштвените игри: Еве како тие им користат на децата и ги учат да бидат подобри луѓе

Друштвените игри често ги гледаме само како забава, но нивното влијание врз децата е многу подлабоко. Додека се смеат, ги...

Фото: Amanz @ unsplash Фото: Amanz @ unsplash
Магазин11 часа

5 телефони со најдобри звучници во 2025 година

Во 2025 година паметните телефони нудат звук што се приближува до квалитетот на наменски преносни звучници – од длабок бас...

Фото: Heidi Fin @ unsplash Фото: Heidi Fin @ unsplash
Магазин11 часа

Spotify воведува нови правила за музика со вештачка интелигенција и антиспам

Spotify објави нов сет на политики насочени кон музиката создадена со вештачка интелигенција (ВИ) и спречување на спам содржини на...

Кичево12 часа

Ноќеска „ТППЕ Кичево“ со полни раце работа, спречен поголем пожар во населба „Девеана“

Ноќеска нешто по 4 часот до „ТППЕ Кичево“ примен бил повик за настанат пожар во приватен објект лоциран во кичевската...

Хороскоп23 часа

Хороскоп за среда (8 октомври)

ОВЕН Ќе ви биде доста тешко да ги контролирате емоциите, особено кога станува збор за љубовни интереси и односи со...

Кичево24 часа

Кичевските бербери на состанок одлучија да ги поскапат нивните услуги

Почитувани граѓани, по одржаната средба со сите бербери од градот, е донесена заедничка одлука за усогласување и промена на ценовникот...

НАЈЧИТАНИ