Занимливости
Која е разликата помеѓу „Хлорокин“ и „Хидроксихлорокин“ како лекови против маларија

Хлорокин (Арален) и хидроксихлорокин (Плаквинил) се лекови против маларија кои се користат за лекување на неколку форми на маларија.
Хлорокин (Арален) е лек кој првенствено се користи за лекување на маларија. Исто така се користи за лекување на амебијаза која се шири надвор од цревата, ревматоиден артритис и еритематозен лупус. Ја потиснува инфекцијата со маларија, запира акутни напади и го зголемува времето помеѓу третманот и релапсот. Хлорокинот е сличен на хидроксихлорокин (Плаквинил)
Механизмот на дејство на хлорокин сè уште е непознат. Се верува дека паразитите на маларија ги напаѓаат црвените крвни зрнца кај луѓето и хлорокинот може да спречи паразити на маларија да го разградат хемоглобинот во црвените крвни клетки на човекот. Хлорокинот е ефикасен против паразитите на маларијата Plasmodium vivax, P. malariae, P. ovale и подложни соеви на P. falciparum. Хлорокинот не е ефикасен за превенција од маларија.
Хидроксихлорокин е антималаричен лек што се продава под името бренд Plaquenil, кој се користи за спречување и лекување на неколку форми на маларија. Исто така, се користи за третман на лупус, ревматоиден артритис и тарда на порфирија кутанеа. Механизмот на дејство на оваа дрога е непознат, сепак се верува дека може да спречи паразити на маларија да го разградат хемоглобинот во црвените крвни клетки на човекот. Хидроксихлорокин е ефикасен против маларите паразити Plasmodium vivax, P. malariae, P. ovale и подложни соеви на P. falciparum.
Кои се несаканите ефекти на хлорокинот и хидроксихлорокинот?
Хлорокин
Чести несакани ефекти вклучуваат:
Неповратно оштетување на мрежницата
Глувост
Тинитус (ringвонење во ушите)
Намален слух
Зголемени ензими на црниот дроб
Анорексија
Гадење
Повраќање
Дијареа
Други, ретки несакани ефекти вклучуваат:
Осип
Чешање
Фотосензитивност
Губење на косата и белење на косата
Неутропенија
Напади
Главоболка
Делириум
Анксиозност
Агитација
Несоница
Конфузија
Халуцинации
Можни сериозни ефекти:
Промени на личноста
Депресија
Хипотензија
Полинеуритис
Екстрапирамидални нарушувања
Психоза
Панцитопенија
Апластична анемија
Тромбоцитопенија
Сериозни алергиски реакции
Мускулно оштетување (миопатија)
Хепатитис
Макулопатија и дегенерација на макулата
Други несакани реакции и несакани ефекти на хлорокин
Имаше ретки извештаи за сериозни реакции на кожата како што се еритема мултиформе, синдром Стивенс-Johnонсон, токсична епидермална некролиза и ексфолијативен дерматитис.
Хлорокинот може да предизвика сериозен напад на псоријаза кај пациенти со псоријаза и може да ја влоши порфиријата. Хлорокинот не треба да се користи во овие услови освен ако придобивките за пациентот не се поголеми од потенцијалните ризици.
Луѓето со промени во мрежницата или видното поле не треба да користат хлорокин освен ако не е апсолутно потребно.
Некои соеви на P. falciparum се отпорни на хлорокин и хидроксихлорокин. Отпорноста на хлорокин е широко распространета. Хлорокинот не треба да се користи за третман на инфекции на P. falciparum од области на отпорност на хлорокин или маларија, што се јавува кај пациенти каде не успеала профилакса на хлорокин. Пациентите заразени со резистентни соеви на плазмодија треба да бидат третирани со друг антималаричен лек.
Пријавени се ретинопатија, макулопатија, неповратно оштетување на мрежницата, како и дегенерација на макулата. Ретинопатија од хлорокин може да биде поврзана со дозата. За време на продолжениот третман се препорачуваат почетни и периодични прегледи на очите. Хлорокинот треба веднаш да се прекине ако има промени во видот.
Хлорокинот може да предизвика акутни екстрапирамидални нарушувања (абнормални, неконтролирани движења на телото) кои обично се повлекуваат откако ќе се прекине третманот.
Пациентите треба да се набудуваат за докажување на мускулна слабост. Доколку се појави слабост, третманот треба да се прекине.
Смртни случаи се случиле кај деца од случајно голтање на мали дози на хлорокин. Хлорокинот треба да се чува подалеку од дофат на деца.
Хидроксихлорокин
Несакани ефекти вклучуваат:
Раздразливост
Главоболка
Слабост
Осветлување или опаѓање на косата
Стомачен вознемирен
Гадење
Вртоглавица
Мускулна болка
Осип
Чешање
Поретко, хидроксихлорокинот може да влијае на коскената срцевина што доведува до намалување на белите крвни клетки (леукопенија) или тромбоцити (тромбоцитопенија) и абнормални црвени крвни клетки (анемија).
Може да се појави ретка, но потенцијално сериозна токсичност на очите. Оваа токсичност влијае на дел од окото наречено мрежница и може да доведе до слепило во боја, па дури и до губење на видот. Офталмолог (специјалист за очи) често може да открие промени во мрежницата што укажуваат на токсичност пред да настане сериозна штета. Затоа, редовните прегледи на очите, дури и кога нема симптоми, се задолжителни.
Пациентите кои имаат генетски недостаток на одреден ензим, наречен G6PD, можат да развијат тешка анемија како резултат на прекин на црвените крвни клетки. Овој недостаток на ензими е почест кај лица со африканско потекло и може да се процени со тест на крвта. Хидроксихлорокин може да ја влоши псоријазата.
Која е дозата на хлорокин наспроти хидроксихлорокин?
Хлорокин
За акутни напади на маларија кај возрасни почетната доза е 1 g проследена со дополнителни 500 mg по 6-8 часа, потоа 500 mg 24 и 48 часа по првата доза.
Дозата за лекување на деца е 10 mg / kg за првата доза, потоа 5 mg / kg на ден за 2 дена, почнувајќи од 6 часа по првата доза.
Дозата за лекување на цревна амебијаза е 1 g на ден за два дена, проследено со 500 mg на ден најмалку две до три недели.
Хлорокинот обично се комбинира со ефикасен цревен амебицид.
Хидроксихлорокин
Вообичаената доза за возрасни за лекување на маларија е првично 800 мг, проследена со 400 мг 6-8 часа подоцна и потоа 400 мг на 24 часа и 48 часа.
Дозата за спречување на маларија е 400 mg секоја недела, почнувајќи од 1 или 2 недели пред изложеноста и 4 недели по напуштањето на областа со висок ризик.
Препорачаната доза за возрасни за ревматоиден артритис е 400-600 mg на ден за 4-12 недели проследена со 200-400 mg на ден.
Системскиот еритематозен лупус се третира со 400 mg еднаш или двапати на ден неколку недели, а потоа 200-400 mg на ден.
Хидроксихлорокин треба да се зема заедно со храна или млеко со цел да се намалат стомачните тегоби.
Резиме
Хлорокин (Арален) и хидроксихлорокин (Плаквинил) се лекови против маларија кои се користат за лекување на неколку форми на маларија. Хлорокин и хидроксихлорокин се под истрага за третман на болест на коронавирус (COVID-19). Резултатите од студијата за нивната ефикасност се измешани.
Занимливости
Во најголемиот рудник за јаглен во Полска, истражувачи откриле остатоци од крокодил стар околу 17 милиони години

Истражувачи откриле остатоци од древен крокодил стар околу 17 милиони години во најголемиот рудник за јаглен во Полска, Белхатов. Се работи за изумрен вид што припаѓал на семејството гавијали – блиски роднини на денешните крокодили и алигатори – кој живеел во миоценската епоха.
– Најдени биле фосили од череп, заби, скелет и фрагмент од кожна обвивка наречена остеодерм. Овој мал фосилен дел, со дијаметар од само 30 мм, бил откриен во јуни 2023 година во седименти на дното од езеро во рудникот. Иако првично изгледал како обично парче коска, деталната анализа покажала дека станува збор за дел од кожа од крокодил.
Europe's oldest known zoo animal, Marta the alligator, will celebrate her 95th birthday in Poland tomorrow.
Marta, who first arrived at Płock Zoo in 1960, has outlived the typical lifespan of her species by decades https://t.co/pYTj6ug9LY
— Notes from Poland 🇵🇱 (@notesfrompoland) May 16, 2025
Според научниците, остатоците припаѓаат на видот диплоцинодон – изумрен вид влекач. Интересно е што ова е најсеверната точка на која досега се пронајдени фосили од крокодили од миоценот, иако има и постари откритија од периодот на креда, како на пример во Шведска.
Миоценот бил период со топла и влажна клима, што овозможило развој на богата флора и фауна. Крокодилите од тоа време можеле да пораснат и до шест метри, додека помалите, кои живееле во слатки води, достигнувале должина од три метри.
Szczątki krokodyla sprzed 17 mln lat odnaleziono na terenie kopalni „#Bełchatów”. #naukahttps://t.co/8CUDdfS4Ob pic.twitter.com/EIcGs2vnb6
— Dzieje.pl (@dziejepl) May 25, 2025
Фосилот сега е сочуван во Музејот на Геолошкиот факултет при Универзитетот во Варшава, а резултатите од истражувањето се објавени во научното списание Acta Palaeontologica Polonica, пренесува notesfrompoland.com
Занимливости
„Honda“ неодамна го одбележа 500 милионитиот произведен мотоцикл, јубилејниот мотор беше моделот „Activa“

Хонда неодамна го одбележа значајниот успех од 500 милиони произведени мотоцикли и скутери. Јубилејната машина беше скутерот „Activa“, кој излезе од нивната фабрика во Индија.
Производството на мотоцикли започна во 1949 година со моделот „Dream D-Type“ во Јапонија, само една година по основањето на компанијата. Хонда уште од почеток ја имала визијата да се прошири надвор од границите на својата татковина. Првиот нивни производствен погон надвор од Јапонија беше отворен во 1963 година во Белгија.
Со текот на годините, компанијата бележеше континуиран раст. Во 1997 година достигна 100 милиони произведени мотоцикли, а само девет години подоцна веќе имаше 200 милиони. До 2014 година, таа бројка порасна на 300 милиони, а во 2019 достигна 400 милиони возила.
– Во 2018 година, за првпат годишното производство ја надмина границата од 20 милиони единици. Хонда влезе во историјата со легендарни модели како Honda „Cub“ – најпродаваниот мотоцикл во светот, како и „CB 750 Four“ и „Gold Wing“, кој е единствениот мотоцикл со вградена воздушна перница како стандард.
Денес, Хонда произведува повеќе од 20 милиони возила годишно, располага со 37 фабрики ширум светот – од Кенија до Перу, и има мрежа од над 30.000 официјални дилери на глобално ниво, пренесуваат од гигантот за јавноста.
Извор: global.honda
Занимливости
Дали сте се запрашале што е разликата помеѓу телевизорите „QLed“ и „OLed“, звучи слично но сепак се различни

Ако сте во потрага по нов телевизор, сигурно сте се запрашале за оваа работа поради големиот избор и разни технички поими. Меѓу нив најчесто се спомнуваат „QLED“ и „OLED“, два вида технологии кои иако звучат слично, работат на сосема различен начин.
Што значат овие термини?
-
OLED значи „органска диода што емитува светлина“. Кај OLED, секој пиксел сам по себе свети или се гаси, што овозможува совршена црна боја и бесконечен контраст.
-
QLED (термин што го користи Samsung) значи „Quantum Dot LED“. Тоа е всушност напредна верзија на LCD телевизор, каде што се користи слој од квантни точки за подобри бои, но сепак е потребно LED позадинско осветлување.
Како функционираат?
-
OLED технологијата користи „емисивни“ пиксели – тие сами ја создаваат светлината.
-
QLED се потпира на надворешен извор на светлина кој ја осветлува екранот преку неколку слоеви.
Квантните точки кај QLED се мали честички кои светат со специфична боја кога ќе бидат осветлени, а тоа помага сликата да биде поостра и поразновидна во боите.
Кој ги произведува?
Samsung е лидер во QLED технологијата и нуди многу модели во 4K и 8K резолуција. Но и TCL, Amazon и други компании имаат свои QLED телевизори.
LG е водечки производител на OLED телевизори, но и Sony, Sharp, а од неодамна и Samsung нудат OLED модели. Всушност, сите OLED панели што ги гледате на пазарот се произведени од LG или Samsung.
Samsung од 2022 година прави и свои QD-OLED панели, кои ја комбинираат OLED основата со квантни точки за подобра осветленост и боја.
Споредба: OLED vs QLED
1. Контраст и црна боја:
OLED победи без конкуренција. Пикселите можат целосно да се исклучат, па црната боја е вистински црна, не сивкаста како кај QLED. Кај QLED, светлината од позадината често „протекува“, па белите објекти може да имаат ореол околу нив.
2. Осветленост:
QLED телевизорите се посветли, што е важно во простории со многу светлина. Но, OLED иако е послаб по светлина, благодарение на контрастот сè уште нуди подобар HDR ефект.
3. Гледање од страна:
OLED ги задржува боите и контрастот без разлика од каде го гледате екранот. QLED може да изгуби на квалитет при аголен поглед.
4. Резолуција и боја:
И двете технологии поддржуваат 4K и 8K. Нема голема разлика во обработката на бојата, иако QD-OLED дава мала предност во боите.
5. Големина и цена:
QLED телевизорите се поевтини и достапни во повеќе големини – од 32 до 98 инчи.
OLED телевизорите се поскапи, особено во големи димензии (над 65 инчи), и обично ги има од 42 до 97 инчи.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за четврток (26 јуни)
-
Кичево2 часа
Предмалку случена сообраќајка во близина на с.Извор кичевско, правец Кичево-Охрид
-
Хороскоп17 часа
Хороскоп за петок (27 јуни)
-
Кичево2 дена
(ФОТО) Гори ниска шума и дива депонија во атарот на с.Туин кичевско, ТППЕ Кичево уште на терен
-
Македонија5 часа
Од ноќеска цената на дизелот драстично паѓа, еве колку ќе биде литар дизел гориво од полноќ
-
Македонија7 часа
Од 1 јули до крај на месец август на државните патишта во Македонија се воведува летен времен режим на сообраќај со кој се забранува движење на тешки товарни возила
-
Македонија1 ден
Нов случај на измама: Старица дала огромна сума пари на таканаречен лекар кој и кажал лоша вест за ќерката
-
На денешен ден2 дена
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни