На денешен ден
На денешен ден: 16 јануари

1547.- Иван IV Василевич е крунисан за прв руски цар во Москва. Тој е познат по многу важни реформи во Русија, но и по суровоста кон болјарите што ја применувал во обид да ја централизира власта и по убиството на сопствениот син, поради што го добил името Грозни. Тој ја основал првата печатница во Русија во 1553 година, а во 1584 година го изградил градот Архангелск за да ја зајакне трговијата со Западна Европа. Ги поразил Монголите и го освоил Казан во 1552 година и Астрахан во 1556 година, а потоа го анектирал Сибир.
1778.- Франција ја призна независноста на САД за време на американската војна за независност од британското колонијално владеење (1775-83). Во февруари истата година, во Париз беше потпишан договор за сојуз во таа војна и илјадници доброволци тргнаа да им помогнат на Американците, вклучувајќи ги Лафајет, Сент, Сент и Кошјушко.
1794.- Умре англискиот историчар Едвард Гибон, автор на книгата „Падот и падот на Римската империја“, која се смета за една од најважните во светската историографија.
1864.- Австрија и Прусија и поставија ултиматум на Данска да го укине уставот со кој Шлезвиг и Холштајн станаа составен дел на Данска. Во војната што следела, Данците биле поразени, а спорните војводства потпаднале под заедничка управа на Прусија и Австрија.
1908.- Во Белград бил отворен хотелот „Москва“, изграден на местото на кафеаната „Голема Србија“. Зградата е проектирана од архитектот Јован Илкиќ и група архитекти од Санкт Петербург.
1920.- Во САД стапија на сила забраните, законските забрани за производство и продажба на алкохол.
1927.- Умре српскиот географ Јован Цвијиќ, основач на антропогеографијата и геоморфологијата и на Географското друштво во Белград (1910). Претседател на Српската кралска академија од 1921 година до неговата смрт и почесен доктор на повеќе странски универзитети и академии, претседател на Територијалната комисија за мировни преговори во Версај (1919-20), „Антропогеографски проблеми на Балканскиот Полуостров“, „Балкански Полуостров и јужнословенски земји“, „Етногеографски карти“ југословенски земји“).
1945.- Германската офанзива во Ардените, Белгија, заврши со победа на сојузничките сили под команда на генералите Бернард Монтгомери и Омар Бредли. Германците во таа операција изгубиле 220.000 војници (110.000 затвореници), а сојузничките сили изгубиле 77.000 (21.000 затвореници).
1957.- Умре италијанскиот диригент Артуро Тосканини, еден од најважните во 20 век. Диригирал во Миланската скала и Метрополитен операта во Њујорк, каде што организирал и симфониски оркестар.
1969.- Во центарот на Прага, чешкиот студент Јан Палах изврши самоубиство со палење во знак на протест против окупацијата на Чехословачка од советските членови на Варшавскиот пакт во август 1968 година.
1969.- Советските космонаути во вселенското летало „Сојуз 4“ Владимир Шаталов и „Сојуз 5“ Борис Вољанов, Алексеј Јелисејев и Евгениј Крунов за прв пат во историјата поврзале две летала со екипаж во орбитата околу Земјата.
1979.- Иранскиот шах Реза Пахлави ја напушти земјата под притисок на следбениците на ајатолахот Хомеини, кои подоцна ја презедоа власта.
1987.- Водачот на кинеската Комунистичка партија Ху Јаобанг поднесе оставка, прифаќајќи ја вината за политичките грешки што предизвикаа студентски немири. Жао Зијанг ја презеде функцијата генерален секретар на партијата.
1991.- САД и западните сојузници ја започнаа операцијата „Пустинска бура“ во Заливската војна со масивни воздушни напади врз воени и индустриски цели во Ирак и Кувајт, 19 часа по ултиматумот на ОН до Багдад.
1993.- Во опколеното Сараево, кое со месеци е без струја и вода, осум лица загинаа, а 19 се ранети од граната која паднала на место каде што луѓето чекале ред за вода.
1996.- Рускиот премиер Анатолиј Чубаис, креатор на програмата за приватизација, поднесе оставка.
1998.- Во експлозија на метан во рудникот Соко во Читлук кај Сокобања загинаа 29 рудари.
2000 – Рикардо Лагос е избран за претседател на Чиле. Тој е првиот социјалистички претседател по соборувањето на Салвадор Аљенде, кога беше убиен во 1973 година од пучистите предводени од генералот Аугусто Пиноче.
2001 – Во обид за државен удар во Демократска Република Конго (Заир) беше убиен претседателот Лоран Дезире Кабила, а неговиот син Џозеф ја презеде функцијата. Кабила дојде на власт во мај 1997 година по бунтот, поддржан од Уганда и Руанда, против тогашниот диктатор Мобуту Сеса Секо.
2001.- Во Љубљана умре Сергеј Крајгер, познат словенечки и југословенски политичар од комунистичката ера. Бил член на Претседателството на СФР Југославија од 1970 година и претседател на Претседателството од мај 1981 до мај 1982 година.
2002.- Советот за безбедност на ОН едногласно усвои санкции против Ал Каеда и Талибанците во Авганистан и во странство.
2003.- Шатлот Колумбија беше лансиран од вселенскиот центар Кенеди во Флорида. Непосредно пред слетувањето на Флорида (1 февруари) по 16-дневна мисија, шатлот се распадна во пламен над Тексас. Загинаа сите седум астронаути, вклучувајќи го и првиот израелски астронаут, Илон Рамон.
2004 – Врховниот суд на Шпанија ја потврди забраната за радикалната баскиска сепаратистичка партија Батасуна, за која долго се веруваше дека е политичко крило на баскиската вооружена терористичка група ЕТА. Батасуна е првата партија која е забранета во Шпанија од 1975 година.
2005.- На изборите во Хрватска, претседателот Стјепан Месиќ во вториот круг доби нов петгодишен мандат.
2006.- Американец кој дезертирал од маринците за време на Виетнамската војна, бил уапсен во Тексас по 36 години во бегство.
2009.- Умре белградскиот новинар, публицист и еден од најпознатите филмски критичари Богдан Тирнаниќ.
2014 – Повеќе од 1.000 луѓе се убиени во двенеделни борби, најжестоки од судирите меѓу ривалските бунтовнички групи во Сирија, соопшти Сириската опсерваторија за човекови права.
2014.- Димитрије Јаниќијевиќ, кандидатот на Независната либерална партија за градоначалник на Косовска Митровица е убиен пред својата куќа во северниот дел на овој град.
2016 – Таи Инг Вен (59) е избрана за прва жена претседател на Тајван како лидер на Прогресивната демократска партија (ДПП), која отворено се залага за независност на Тајван од Кина.
2016 – Укинати се санкциите кон Иран, врз основа на договорот на оваа земја и шесте светски сили (САД, Русија, Кина, Велика Британија, Франција и Германија) од 14 јули 2015 година, со што се ограничува нуклеарната програма на Иран во замена за укинување на меѓународните санкции. .
2017 – Во Киргистан, во несреќата на транспортен авион на турска компанија загинаа 37 лица, главно жители на село недалеку од Бишкек, каде што авион се урна при обид да слета во густа магла.
2018.- Убиен е Оливер Ивановиќ, претседател на Граѓанската иницијатива СДП, откако непознато лице испукало неколку истрели кон него во северниот дел на Косовска Митровица.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Кичево1 ден
Вчера во Кичево при засилена акциска контрола на МВР изречени 86 санкции во еден ден
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за четврток (10 јули)
-
Временска прогноза1 ден
Од ноќеска брз продор на засилен ладен ветер, кој создава дополнителен проблем со пожарите
-
Хороскоп11 часа
Хороскоп за петок (11 јули)
-
Македонија20 часа
(ФОТО) МВР: Фатени тројца малолетници, со бензин, петарди и запалка
-
Скопје2 дена
Повторно целосно прекинат сообраќајот кон Граничниот премин Блаце поради пожар
-
Скопје16 часа
Лишени уште две лица во Скопје, фатени како предизвикуваат пожар
-
Македонија1 ден
ЦУК: Вчера најмногу повици до сега во еден ден