Следете не

На денешен ден

На денешен ден: 19 јануари

Објавено пред

на

419 – Во Стогодишната војна меѓу Франција и Англија, градот Руан му се предаде на англискиот крал Хенри V, со што заврши освојувањето на Нормандија.

1736.- Роден е шкотскиот инженер и физичар Џејмс Ват. Тој ја развил и усовршил конструкцијата на парната машина (1765), која станала главен иницијатор на Индустриската револуција од втората половина на 18 век.

1785.- Во Нови Сад умре Захарија Стефановиќ Орфелин, поет, историчар, научник, теолог, издавач, картограф, калиграф, преведувач, лексикограф и фармацевт. Роден во Вуковар во 1726 година, тој беше еден од најпросветените Срби во 18 век. Неговото најзначајно книжевно дело е „Животот на Петар Велики“, а неговото дело „Калиграфија“ (1778) му донесе членство во Виенската академија на уметностите.

1809.- Роден е американскиот писател Едгар Алан По. Речиси непознат во текот на неговиот живот, тој стана еден од највлијателните поети кога вредноста на неговото дело ја открија француските поети Бодлер, Маларм и Валери. Во книгата „Филозофија на композицијата“ ја анализирал поетската постапка на најпознатата песна „Гавран“. Неговите раскази се сметаат за претходник на детективскиот роман.

1853.- Во Рим за првпат е изведена операта „Трубадур“ од Верди.

1878.- Српската војска во војната со Турција го освоила Врање.

1899.- Велика Британија и Египет воспоставија заедничка контрола над Судан.

1902.- Во Петроград е роден византискиот научник Георгије Острогорски. Тој е долгогодишен професор по византиска историја на Универзитетот во Белград и основач на Византискиот институт на Српската академија на науките и уметностите и е едно од најголемите имиња во византиологијата на 20 век. Во бројни дела ги проучувал сите аспекти на византискиот живот, а неговата „Историја на Византија“ е преведена на повеќе светски јазици.

1916.- Првите единици на српската војска почнаа да пристигнуваат на грчкиот остров Крф во Јонското Море по повлекувањето низ Албанија во Првата светска војна. До април, 140.000 српски војници пристигнаа на Крф.

1918.- Болшевиците го распуштија Уставотворното собрание на Русија во Санкт Петербург.

1919.- Кралството на Србите, Хрватите и Словенците во Србија и Црна Гора го замени јулијанскиот календар со грегоријанскиот календар, кој веќе беше во употреба во другите делови на новосоздадената држава. Српската православна црква го запази Јулијанскиот календар.

1938.- Умре Бранислав Нушиќ, најголемиот српски и југословенски комичар, член на Српската кралска академија. Негови примери беа Гогољ и поранешните српски комичари Стерија и Трифковиќ. Неговите комедии сè уште се на театарските репертоари („Сомнително лице“, „Госпоѓа министерка“, „Пратеничка“, „Заштита“, „Ужаленото семејство“, „Покојникот“).

1938.- Генералот Франциско Франко ги бомбардираше Барселона и Валенсија за време на шпанската граѓанска војна. Загинаа најмалку 700 луѓе.

1945.- Советската Црвена армија го зазеде Берлин за време на Втората светска војна и го зазеде полскиот град Краков.

1966.- Индира Ганди е избрана за премиер на Индија, осум дена по ненадејната смрт на премиерот Лала Бахадур Шастри. Сиките екстремисти, членови на нејзиното лично обезбедување, ја убиле на 31 ноември 1984 година, пред нејзината резиденција во Њу Делхи.

1983.- Умре докторот и научник Александар Костиќ, автор на првите југословенски учебници „Основи на хистологијата“ и „Основи на ембриологијата“ и „Медицински речник“ кои се преведени на повеќе странски јазици.

1983.- Во Боливија е уапсен воениот злосторник Клаус Барби, озлогласениот нацистички бос на Лион во Франција под германска окупација за време на Втората светска војна.

1989.- Советскиот Сојуз објави дека еднострано ќе повлече некои нуклеарни проектили со краток дострел од Европа.

1993.- Првите американски војници ја напуштија Сомалија по неуспешната американска интервенција во оваа африканска земја.

1995.- Руските трупи ја окупираа претседателската палата во Грозни, главниот град на Чеченија.

2000.- Поранешниот италијански премиер Бетино Кракси умре во егзил во Тунис, заминувајќи од Италија во 1994 година откако беше обвинет за корупција.

2002.- Умре Марти Миетунен, кој како член на Партијата на Центарот беше член на неколку фински влади од 1950-тите до крајот на 1970-тите, а потоа и премиер во неколку мандати.

2003.- Индиските власти соопштија дека 1.300 луѓе ширум регионот починале во декември 2002 година од силен студ во делови на Индија, Бангладеш и Непал.

2003.- Умре новинарката Франсоа Жиру, која пишува за политика, секс и феминизам. Била главен и одговорен уредник на женското списание „Ел“, и ко-основач на водечкиот неделник „Л’Експрес“. Жирито беше првиот француски министер за женски прашања.

2006.- Умре соул ветеранот Вилсон Пикет, познат по неговите хитови „Mustang Sallhy“, „In the Midnight Hour“ и „Fanky Broadway“.

2007.- Во Истанбул е убиен новинарот Хрант Динк, истакнат член на ерменската заедница во Турција и честа цел на националистички напади поради обвинувањата за геноцид врз Ерменците во Првата светска војна.

2009.- Во Москва беа убиени адвокатот Станислав Маркелов и новинарката на Нова Газета, Анастасија Бабурова, која работеше на студија за неонацистичките групи во Русија.

2011.- Европскиот парламент во Стразбур го ратификуваше Договорот за стабилизација и асоцијација (ДСА) меѓу Србија и ЕУ и донесе резолуција за европската интеграција на Србија, повикувајќи ги преостанатите членки на Унијата да го ратификуваат договорот и да го поддржат пристапот на Србија во ЕУ.

2013 – Четиридневната заложничка криза во фабрика за гас во јужен Алжир заврши со упад на алжирските специјални сили. Во судирот загинаа 32 екстремисти и 23 заложници, додека 107 странски заложници и 685 Алжирци беа ослободени.

2015.- Почина професорот на Факултетот за политички науки и поранешен амбасадор на Србија во Франција, Предраг Симиќ.

2016 – Умре Еторе Скола, италијански режисер на повеќе од 40 играни и документарни филмови, од кои најпознати се „Добро, лошо, зло“ (Brutti, sporchi e cattivi), „Посебен ден“ (Una Giornata particolare) и „ Вива Италија“.

2017 – Лавина погоди хотел на планината Гран Сасо во италијанскиот регион Абруцо и уби 29 луѓе.

На денешен ден

Светот на денешен ден (20 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.

1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.

1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.

1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.

1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.

1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.

1917 – Украина беше прогласена за република.

1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.

1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.

1924 – Задушено курдското востание во Турција.

1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.

1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.

1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.

2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.

2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (18 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

Среден век и големи откритија

  • 1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.

  • 1493Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.

18. и 19. век

  • 1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.

  • 1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.

Почеток на 20. век

  • 1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.

  • 1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.

  • 1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.

  • 1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.

Првата светска војна и последици

  • 1918Латвија прогласува независност.

  • 1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.

1920-ти и 1930-ти

  • 1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.

  • 1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.

  • 1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.

Втора светска војна и по неа

  • 1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.

  • 1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.

  • 1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.

Втора половина на 20. век

  • 1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.

  • 1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.

  • 1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).

  • 1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.

  • 1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.

  • 1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.

  • 1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.

  • 1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.

Распадот на Југославија

  • 1991 – ЈНА го освојува Вуковар.

  • 1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.

  • 1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.

  • 1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.

Кон крајот на векот

  • 1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.

  • 1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.

  • 1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.

21. век

  • 2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.

  • 2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.

  • 2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.

  • 2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.

  • 2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.

  • 2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.

  • 2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (8 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.

1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.

1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.

1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.

1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.

1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.

1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.

1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).

1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.

1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.

1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.

1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.

1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.

1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.

1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.

1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.

1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.

1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.

1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.

1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.

1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.

1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.

2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.

2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.

2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.

2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.

2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп10 часа

Хороскоп за недела (23 ноември)

ОВЕН Повеќето денови ќе бидете многу емотивни и склони кон промени во расположението. Исклучително е важно да се држите до...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за сабота (22 ноември)

ОВЕН Иако вашите очекувања не се преголеми, денес е неповолен ден за вас, па тешко дека ќе успеете да остварите...

Спорт2 дена

Утре во Кичево, „ФК Напредок“ го дочекува „ФК Џепчиште“ во третата македонска фудбалска лига запад во претпоследното коло од есенскиот дел

Утре сабота (22.11) со почеток од 13:00ч на градскиот стадион во Кичево, домашната екипа на „ФК Напредок“ го дочекува „ФК...

Македонија2 дена

Поради обилен дожд, на подрачјето од Општина Ресен се поплавени над 50 куќи и магацински простории

Поради обилните врнежи, на подрачјето на Општина Ресен дошло до излевање на Болнска и Источка река во селата Царев Двор...

Фото: Clint Patterson @ unsplash Фото: Clint Patterson @ unsplash
Магазин2 дена

Microsoft ја враќа една од најбараните функции

Microsoft конечно ја враќа една од најбараните функции на лентата со задачи во Windows 11. Иако Windows 11 веќе не...

Фото: Leon Bublitz @ unsplash Фото: Leon Bublitz @ unsplash
Магазин2 дена

YouTube повторно воведува директни пораки: Моментално се тестира!

YouTube го тестира враќањето на директните пораки, дозволувајќи им на корисниците да споделуваат видеа и да разговараат во рамките на...

Фото: Jonas Leupe @ unsplash Фото: Jonas Leupe @ unsplash
Магазин2 дена

За прв пат Android телефони поддржуваат AirDrop: овие четири модели можат директно да споделуваат фотографии со iPhone

Серијата Pixel 10 ја воведува првата вистинска директна размена на датотеки помеѓу Android Quick Share и Apple AirDrop, без потреба...

Фото: Solen Feyissa @ unsplash Фото: Solen Feyissa @ unsplash
Магазин2 дена

Gemini го претвора текстот во видео

Gemini сега може да креира клип од 8 секунди директно од текстуално барање. Google официјално ја претстави новата функција за...

Фото: Oberon Copeland @ unsplash Фото: Oberon Copeland @ unsplash
Магазин2 дена

Roblox ќе ги спречи децата да разговараат со непознати возрасни

По зголемениот притисок од родители и институции, Roblox конечно воведува проширени безбедносни мерки со цел подобра заштита на малолетниците. Новите...

Македонија2 дена

ЦУК: Истакна соопштение за состојбата на водостоите на реките, излевања, поплавени објекти и одрони по региони ширум Македонија

Поради обилните врнежи од дожд во последното деноноќие на повеќе локации во државата се регистрирани зголемување на водостоите на реките...

НАЈЧИТАНИ