Следете не

На денешен ден

На денешен ден: [20 февруари]

Објавено пред

на

1631.- Германските протестантски принцови склучија сојуз со шведскиот крал Густав II, со што Шведска влезе во Триесетгодишната војна (1618-48). 1707.- Последниот индиски голем магнат Ауранџеб умре, соборувајќи го својот татко во 1658 година, убивајќи ги своите браќа и узурпирајќи го тронот. Ги освои Дин, Кандахар и Кабул и се нарече себеси „Аламгир“ (освојувач на светот). Ја охрабрувал уметноста и науката, основал училишта и фанатично го ширел исламот, прогонувајќи го хиндуизмот. Со неговата смрт започна слабеењето на државата Могал.

1790.- Умре австрискиот император Јосиф II, најстариот син на Марија Тереза ​​и совладетел на Австрија од 1765 до 1780 година, поради толеранцијата со која ја признал слободата на вероисповед во Австриската империја.

1809.- По долга опсада, Французите ја зазеле Сарагоса, отфрлајќи го братот на Наполеон Јосиф како крал на Шпанија.

1860.- Во Нови Сад излезе првиот број на „Даница“, најважното книжевно списание на српскиот романтизам, под иницијатива и уредување на Ѓорѓе Поповиќ. „Даница“ собра стотина писатели, меѓу кои Јаков Игњатовиќ, Ѓуро Јакшиќ, Јован Јовановиќ Змај, Лаза Костиќ, Љубо Ненадовиќ.

1886.- Роден е унгарскиот револуционер Бела Кун, еден од основачите на Комунистичката партија на Унгарија – водач на Унгарската советска револуција од 1919 година. Застрелан е за време на сталинистичките чистки во СССР во 1939 година, а рехабилитиран по смртта на Сталин.

1908.- Умре писателот Симо Матавуљ, член на Српската кралска академија, еден од најистакнатите претставници на српскиот реализам. Неговото најзначајно дело е романот „Бакоња фра Брне“.

1920.- Умре американскиот истражувач адмирал Роберт Едвин Пири, кој првпат пристигна на Северниот пол во април 1909 година. Тој, исто така, го испитал најсеверниот дел на Гренланд, пловел околу него и во 1901 година утврдил дека тоа е остров.

1938.- Британскиот министер за надворешни работи Ентони Иден поднесе оставка во знак на протест против попустливата политика на премиерот Невил Чембрлен кон германскиот диктатор Адолф Хитлер.

1942 – Јапонска инвазија на Тимор, Португалија и островот Бали во холандските Источни Индија.

1962.- По успешните суборбитални летови со екипаж, Соединетите Американски Држави го лансираа вселенското летало Меркур-Атлас 6 во орбитата околу Земјата, со кое првиот американски астронаут Џон Глен ја обиколи Земјата три пати. Летот траеше четири часа, 55 минути и 23 секунди.

1967.- Индонезискиот претседател Ахмет Сукарно му ја предаде целата извршна власт на генералот Сухарто, задржувајќи ја само „титулата“ претседател.

1979.- Во ерупција на индонезискиот вулкан Синир загинаа 175 луѓе.

1985.- Во Ирска е легализирана продажбата на контрацептивни средства и покрај жестокото противење на Римокатоличката црква.

1986.- Следува верски конфликт меѓу Хиндусите, Муслиманите и Сиките, а полициски час е воведен во три индиски држави.

1991.- Со усвојувањето на амандманот 99 на Уставот со кој Република Словенија се дефинира како независна држава, словенечкиот парламент покрена иницијатива за отцепување од СФР Југославија, додека хрватската влада до Собранието поднесе амандман на Уставот според кој само нејзините закони важат во Хрватска.

1996.- Зетовите на ирачкиот претседател Садам Хусеин, генерал Хусеин Камел Хасан и неговиот брат Садам Камсел се вратија со своите семејства во Ирак од шестмесечен егзил во Јордан. Претседателот ги помилувал, но три дена подоцна и двајцата биле убиени.

1999.- Во косовските области Подуево, Ораховац и Сува Река се интензивира вооружениот конфликт меѓу косовските безбедносни сили и членовите на екстремистичката организација Ослободителната војска на Албанците на Косово (ОВК).

2000.- За седум дена, српската полиција приведе 24 активисти на студентската организација „Отпор“ поради постери и графити против режимот. Апсењето на активистите на „Отпор“ и оневозможувањето на работата на независните медиуми траеше до изборите во септември, на кои со победата на Демократската опозиција на Србија беше соборен режимот на Слободан Милошевиќ.

2002.- Во пожар на возот Каиро-Луксор загинаа 373 лица, а 66 беа повредени.

2003 – Во пожар на рок концерт на Грејт Вајт во ноќен клуб во Западен Ворвик, Род Ајленд, загинаа 100, а 200 беа повредени.

2003.- Командантот на пакистанските воздухопловни сили Мушаф Али Мир (Муршал), неговата сопруга и 15 други загинаа кога воен авион Фокер-27 се урна кај Кохат на северозапад.

2005.- Израелската влада одлучи да се повлече од Појасот Газа и постепено да ги укине еврејските населби.

2006.- Во виенската палата Даун Кински започнаа дводневните разговори меѓу претставниците на Србија и Косово за децентрализацијата на власта во Косово. Тоа беше и почеток на директни преговори за статусот на Косово.

2009.- Русија ги укина визите за патување за српските граѓани.

2009 година – Врз основа на одлуката на Основниот суд во Бања Лука, Исламската заедница во Босна доби околу 32 милиони евра од Република Српска и градот Бања Лука, како компензација за уривањето на 16 џамии во Бања Лука во текот на 1992 г. Војна од 1995 година.

2013.- Бугарската влада поднесе оставка по масовните протести против високите цени на електричната енергија и падот на животниот стандард, приклучувајќи им се на другите европски влади кои паднаа поради „стегањето ремени“ за време на четиригодишната економска криза.

2017 година – Глад погоди неколку области на Јужен Судан уништени од тригодишна војна и речиси половина од населението има потреба од помош во храна.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 19 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

⚔️ Империјализам и воени конфликти

  • 14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.

  • 636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.

  • 1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.

  • 1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.


🧠 Наука и техника

  • 1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.

  • 1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.

  • 1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.


🎭 Култура и уметност

  • 1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.

  • 1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.

  • 1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.

  • 2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.


🌍 Политички превирања и државни удари

  • 1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.

  • 1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.

  • 2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.


✈️ Технологија и летови

  • 1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.

  • 1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 14 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Историски битки и политички настани

  • 1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.

  • 1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.

  • 1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.

  • 1941Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.

  • 1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.

  • 1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.

  • 2015САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.


⚔️ Воени конфликти и кризи

  • 1900 – Крај на Боксерската буна.

  • 1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.

  • 2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.

  • 2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.


🧪 Наука и технологија

  • 1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.

  • 1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.

  • 1893Франција воведува први регистарски таблички.


🧍‍♂️ Значајни личности (родени/починати)

  • 1777 – Ерстед (научник)

  • 1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.

  • 1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.

  • 2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.

  • 2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.

  • 2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.


🌍 Катастрофи и трагедии

  • 2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).

  • 2017Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).

  • 2018Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).

  • 2021Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).

  • 2022Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија2 часа

Запленета поголема количина цигари без бандероли и дробен тутун во Тетовo, лишени од слобода две лица

Денеска (21.08.2025) околу 05:30 часот во Тетово, полициски службеници од Мобилната единица за компензаторни мерки при Одделот за гранични работи...

Магазин5 часа

Nintendo Switch 2 поставува нов рекорд: продадени над 6 милиони конзоли за помалку од еден месец

Импресивен почеток за новата генерацијаNintendo во својот последен квартален извештај објави дека Switch 2 е продаден во 5,82 милиони примероци...

Хороскоп18 часа

Хороскоп за четврток (21 август)

ОВЕН Денес ќе бидете стимулирани на различни начини. Ќе бидете фасцинирани од се што блеска, па внимавајте да не ги...

Кичево1 ден

Непланиран времен прекин на електрична енергија во кичевските села Вранештица, Цер, Кладник и околината

Од „ЕВН Дистрибуција“ информираат дека има непланиран дефект на електрична енергија во кичевските села Вранештица, Цер, Кладник и околината. Веројатно...

Спорт1 ден

Фудбалската репрезентација на Македонија до 16 години убедливо ја победи Црна Гора на пријателскиот меч одигран вчера на „Билјанини Извори“ во Охрид

Македонската фудбалска репрезентација до 16 години забележа убедлива победа од 3:0 против селекцијата на Црна Гора на пријателскиот натпревар кој...

Македонија1 ден

УЈП: Фирми во Македонија не исплатиле плати и придонеси на своите вработени

Голем број компании не ги испочитуваа законските обврски за јули. УЈП испрати опомени. Според податоците на Управата за јавни приходи...

Кичево1 ден

Претставници од КУД „Бисер“ – Кичево се натпреваруваат за најубава народна носија на фестивалот во Полска, да им дадеме македонска поддршка

Меѓународниот фестивал на фолклорот на планинските предели кој се одржува во Закопане во срцето на Полските Карпати, на платото во...

Храна1 ден

Направете домашен кечап – без хемикалии и адитиви

Кечапот е еден од најчестите додатоци на трпезата – совршено се комбинира со помфрит, бургери, печени компири и многу други...

Магазин1 ден

Серијата Xiaomi 16 носи големи промени и два Pro модели

Премиум серијата паметни телефони на Xiaomi досега секогаш се состоеше од три модели – основен, Pro и Ultra. Првите два...

Магазин1 ден

Кога треба да ги замените HDMI каблите?

HDMI 2.1 носи значителни предности во однос на HDMI 2.0 – поголема брзина, подобар звук и можност за 4K на...

НАЈЧИТАНИ