Следете не

На денешен ден

На денешен ден: 23 јануари

Објавено пред

на

1516.- Почина Фернандо II, крал на Арагон од 1479 година. За време на нивното владеење, Гранада била освоена во 1492 година, последното упориште на Мавр, истата година биле протерани Евреите, а во 1480 година бил основан инквизиторски суд. Тие ја опремиле експедицијата на Кристофоро Коломбо, кој ја открил Америка, а во 1503 година го преземале Кралството Неапол од Франција.

1719.- Со обединувањето на Вадуц и Шеленберг е создадено кнежеството Лихтенштајн.

1783.- Роден е францускиот писател Мари Анри Бејл, познат под псевдонимот Стендал, основоположник на големата литературна ера на францускиот реализам („Црвено-црни“, „Картуски манастир во Парма“, „Лисјен Левен“).

1793.- Русија и Прусија се договорија за втора поделба на Полска.

1806.- Умре англискиот државник Вилијам Пит Помладиот, кој во 1783 година на 24-годишна возраст стана најмладиот премиер во британската историја. Водел експанзивна колонијална политика, ја консолидирал британската власт во Индија и бил главниот организатор на коалициите против револуционерната и наполеонска Франција во Европа.

1832.- Роден е францускиот сликар Едуар Мане, претходник на импресионизмот и зачетник на новиот уметнички израз кој означи пресврт во француското и европското сликарство.

1878.- На барање на султанот Абдул Хамид II, Британија ја испратила својата флота во Константинопол за време на Руско-турската војна.

1898.- Роден е Сергеј Михајлович Ајзенштајн, најзначајниот руски филмски режисер и теоретичар кој силно влијаел на тековите на светската кинематографија. Своите идеи и искуства ги презентирал во две книги објавени во Њујорк – „Филмско чувство“ (1942) и „Филмска форма“ (1949), а неговиот филм „Оклопен Потемкин“ (1925) е едно од ремек-делата на филмската уметност.

1920.- Холандија одби да им го екстрадира на сојузниците поранешниот германски император Вилијам Втори, кој емигрирал во Холандија по неговата абдикација во ноември 1918 година. Се бараше негова екстрадиција за да биде казнет за злосторствата што ги направиле Германците во Првата светска војна.

1928.- Родена е Жана Моро, француска филмска актерка која стана позната во француските филмови „Нов бран“ по Втората светска војна. Жил и Џим“).

1931.- Умре руската балерина Ана Павловна Павлова, најголемата уметничка на класичниот балет на почетокот на 20 век. Кариерата ја започна во Санкт Петербург со познатиот Вацлав Нижински во рускиот балет на Сергеј Диагилев. Потоа основала своја група со која со голем успех настапувала низ светот.

1943.- Британската армија под водство на фелдмаршалот Монтгомери го зазеде Триполи, Либија, за време на Втората светска војна.

1944.- Умре норвешкиот сликар Едвард Мунк, еден од основоположниците на експресионистичката уметност, автор на познатата слика „Врисок“.

1945.- Советските трупи упаднале во реката Одра во Полска за време на Втората светска војна на пат кон Берлин.

1968.- Севернокорејската морнарица го зазеде американскиот шпионски брод Пуебло. Екипажот на бродот беше ослободен во декември.

1989.- Умре шпанскиот надреалистички сликар Салвадор Дали, еден од најголемите уметници на 20 век. Работел и како костимограф и сценограф во филмовите „Андалузиско куче“ и „Златно доба“ на шпанскиот режисер Луј Бонуел. Тој беше погребан во криптата под стаклената купола во музејот Дали во Фигерас, Каталонија.

1997.- Белградските студенти со огномет, свирежи и труби го одбележаа 100-тиот час непречено стоење пред полицискиот кордон на улицата Коларчева во центарот на Белград. Полицијата почна да ги спречува студентските и граѓанските антирежимски демонстрации кои започнаа на 20 ноември поради фалсификувањето на локалните избори во Србија на 24 декември.

2000.- Повеќе од милион демонстранти маршираа низ центарот на Мадрид протестирајќи против ескалацијата на насилството од баскиската сепаратистичка група ЕТА, во чии насилни дејства загинаа околу 800 луѓе во текот на 32 години.

2002.- Во Париз умре еден од најпознатите француски и светски социолози Пјер Бурдје, иницијатор на насоката на критичката социологија на новото време, жесток критичар на неолиберализмот и глобализацијата. Неговата книга „Мизеријата на светот“ (1993) беше комерцијален успех како ниту едно друго дело од областа на социологијата.

2002.- Дописникот на американскиот Волстрит журнал, Даниел Перл, е киднапиран и убиен во пакистанската престолнина Карачи, за да ги истражи исламските милитантни групи во земјата.

2003.- Во Боливија, истакнати бизнисмени ја повикаа владата веднаш да прогласи вонредна состојба, со што завршија протестите низ целата земја, кои ја задушија економијата и загубија животи. Осум лица беа убиени за време на демонстрациите на стотици илјади луѓе кои со денови ги блокираа автопатите барајќи намалување на сиромаштијата.

2003.- Во Италија умре Џовани Ањели, кој беше на чело на познатата автомобилска компанија „Фиат“ околу 30 години и успеа да ја претвори семејната компанија за автомобили, основана од неговиот дедо во 1899 година, во голем индустриски конгломерат.

2005.- Умре Џони Карсон, американски комичар кој речиси 30 години го водеше најпопуларното телевизиско шоу „Tonight’s Show“.

2006.- Во железничка несреќа на линијата Бијело Поље-Бар, кај Биоце, кај Подгорица, загинаа 45, а повеќе од 200 беа повредени.

2007.- Умре академик Никола Милошевиќ, филозоф, публицист, писател и литературен критичар, професор на Филолошкиот факултет во Белград, лидер на Српската либерална партија и пратеник на изборната листа на Демократската партија на Србија.

2008.- Умре Зоран Предиќ, новинар и ТВ критичар, уредник на „Радио ТВ Ревија“, директор на ЈУ ИНФО, Политика, Студио Б и Елмаг.

2012.- Францускиот Сенат усвои закон според кој негирањето дека Отоманска Турција извршила геноцид врз Ерменците е кривично дело. Турскиот премиер Таип Ердоган остро протестираше поради усвојувањето на таканаречениот „дискриминаторски и расистички“ закон.

2015 – Умре Абдула бин Абдулазиз ал-Сауд, саудиски крал кој се сметаше за реформатор, дозволи благи критики на неговата влада и веруваше дека на жените треба да им се дозволи да работат. Кралот на Саудиска Арабија од август 2005 година, а со земјата управува од 1996 година, откако неговиот полубрат, кралот Фахд, доживеа мозочен удар.

2016.- Репрезентацијата на Србија ја освои третата последователна титула на Европското првенство во ватерполо. Финалниот натпревар меѓу Србија и Црна Гора го следеле над 18.000 луѓе, што е рекорд во историјата на тој спорт.

2019 година – Летонија доби нова влада предводена од Кристијанис Каринс, со што се стави крај на политичката блокада што трае од октомври минатата година, кога во оваа земја се одржаа парламентарни избори, на кои ниту една партија не освои мнозинство.

2021 – Умре Лери Кинг, американски новинар и ТВ водител, кој има направено бројни интервјуа со познати личности повеќе од половина век од неговата кариера.

На денешен ден

Светот на денешен ден (20 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.

1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.

1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.

1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.

1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.

1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.

1917 – Украина беше прогласена за република.

1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.

1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.

1924 – Задушено курдското востание во Турција.

1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.

1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.

1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.

2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.

2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (18 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

Среден век и големи откритија

  • 1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.

  • 1493Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.

18. и 19. век

  • 1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.

  • 1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.

Почеток на 20. век

  • 1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.

  • 1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.

  • 1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.

  • 1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.

Првата светска војна и последици

  • 1918Латвија прогласува независност.

  • 1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.

1920-ти и 1930-ти

  • 1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.

  • 1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.

  • 1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.

Втора светска војна и по неа

  • 1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.

  • 1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.

  • 1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.

Втора половина на 20. век

  • 1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.

  • 1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.

  • 1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).

  • 1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.

  • 1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.

  • 1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.

  • 1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.

  • 1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.

Распадот на Југославија

  • 1991 – ЈНА го освојува Вуковар.

  • 1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.

  • 1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.

  • 1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.

Кон крајот на векот

  • 1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.

  • 1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.

  • 1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.

21. век

  • 2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.

  • 2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.

  • 2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.

  • 2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.

  • 2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.

  • 2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.

  • 2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (8 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.

1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.

1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.

1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.

1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.

1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.

1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.

1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).

1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.

1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.

1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.

1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.

1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.

1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.

1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.

1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.

1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.

1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.

1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.

1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.

1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.

1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.

2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.

2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.

2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.

2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.

2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија3 часа

Државниот пазарен инспекторат изврши инспекциски надзори во пет градови, затекнати биле низа неправилности кај 16 правни субјекти кои продавале тутунски производи

Државниот пазарен инспекторат на ден 17.11.2025 година и 18.11.2025 година, изврши инспекциски надзори на територија на градовите Скопје, Тетово, Гостивар,...

Временска прогноза5 часа

Нови врнежи од дожд на планините ќе провејува снег, продор на ладен бран од север може да резултира со снег на превоите

Територијата на Република Македонија останува да биде под влијание на циклонскиот систем од Џенова и на серија на влажни воздушни...

Спорт6 часа

Данска првиот предизвик за „рисовите“ во март, за пласман на големиот мундијал во САД, Мексико и Канада

Во централата на ФИФА во Цирих денес беше одржана ждрепката за европскиот плејоф за пласман на Светското првенство 2026. Македонската...

Кичево9 часа

ЦУК со известување за изминатото деноноќие, во Кичево побарана била општинска интервенција во делот на ул. „Прилепска“

Во изминатото деноноќие, поради обилните врнежи, екипите на Регионалните центри за управување со кризи интервенираа на повеќе критични локации низ...

Здравје и убавина10 часа

Ова е најдоброто време за ручек

Според резултатите едно поодамнешно истражување објавено во списанието American Journal of Clinical Nutrition, за поуспешно намалување на телесната тежина препорачливо...

На денешен ден19 часа

Светот на денешен ден (20 ноември)

1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија. 1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради...

Хороскоп21 час

Хороскоп за четврток (20 ноември)

ОВЕН За да го привлече вашето внимание, некој упорно ќе ги извртува работите надвор од контекст. Ако нешто ви изгледа...

Магазин22 часа

Порака од возач на Брза Помош, почит за сите возачи, наши спасители!

Кога ќе видите дека брзата помош се движи бавно, иако со вклучени сирени, тоа не значи дека возачот се шегува....

Македонија23 часа

Албански државјанин фатен на „Ќафасан“ со 332 парчиња риба белвица

На 18.11.2025 во 13:30 часот на Граничен премин Ќафасан, на излез од државата, полициски службеници го лишија од слобода Р.К.(59)...

Македонија1 ден

Јанев и Спироски во македонската делегација на регионалниот стратешки состанок во Тирана, организиран и поддржан од британските агенции за спроведување на закон

Во Тирана, Албанија, се одржа регионален стратешки состанок организиран и поддржан од британските агенции за спроведување на законот, на кој...

НАЈЧИТАНИ