Следете не

На денешен ден

На денешен ден: 6 февруари

Објавено пред

на

1515.- Почина венецијанскиот издавач и печатар Алдо Мануцио, познат по тоа што прв употребил закосени букви и вовел мал практичен формат. Неговите изданија (алдин) се библиофилни реткости денес.

1701 – Започна војната за шпанското наследство, по што Шпанија го загуби Гибралтар, имотите во Холандија, Милано, Неапол и Сардинија. Војната се водеше на европско тло и во колониите, а заврши со мировниот договор од Утрехт од 1715 година.

1793.- Умре италијанскиот писател Карло Голдони, реформатор на италијанскиот театар. Напишал над сто драми и се смета за основоположник на италијанската реалистична комедија („Мирандолина“, „Рибарски кавги“, „Тврдина“, „Коцкар“, „Ласкавац“).

1830.- Во Србија е објавен хатишерифот на турскиот султан Махмуд II за автономијата на Србија во рамките на Отоманската империја. На крајот на септември, султанот издал берат со кој го признал наследното кнежевско достоинство на кнезот Милош Обреновиќ, под турски суверенитет и руска заштита.

1864.- Во Виена умре Вук Стефановиќ Караџиќ, реформатор на српскиот јазик и правопис. Објавил повеќе збирки народни песни и раскази, прва српска граматика („Писменица“) и речник (1818). Неговите посмртни останки биле пренесени од Виена во 1897 година и погребани заедно со Доситеј Обрадовиќ пред катедралата во Белград.

1876.- Во Србија е основано Друштвото на Црвениот крст, помалку од 13 години по првата меѓународна конференција на Црвениот крст во Женева. Иницијатор беше воениот лекар Владан Ѓорѓевиќ, а за прв претседател беше избран митрополитот Михајло.

1905.- Полскиот политичар Владислав Гомолка, лидер на Полската работничка партија (комунисти), е роден од 1943 до 1948 година и од 1956 до 1970 година, кога под притисок на работничките немири поднесе оставка. Во 1949 година бил отстранет од раководството на партијата, а потоа уапсен како националист. Тој беше ослободен од затвор кон крајот на 1954 година. Се сметаше за симбол на отпорот кон советската власт.

1931.- Родена е Марија Естела Изабелита Мартинез, подоцна позната како Изабела Перон, претседателка на Аргентина од 1974 година, кога го наследи нејзиниот покоен сопруг, Хуан Доминго Перон (Хуан). Таа беше соборена со воен удар во 1976 година, по што беше затворена до 1981 година, врз основа на одлука на воената хунта.

1932.- Роден е францускиот филмски режисер Франсоа Труфо, еден од креаторите на „новиот бран“ на францускиот филм. Светската слава ја стекна со својот прв филм „400 удари“ снимен во 1959 година, а доби и Оскар за филмот „Американска ноќ“.

1952.- Умре британскиот крал Џорџ Шести, за време на чие владеење Индија стекна независност (1947), а британските кралеви ја загубија титулата „Крал на Индија“. Него го наследи неговата ќерка, кралицата Елизабета Втора.

1958.- Во авионска несреќа на аеродромот во Минхен загинаа 23 патници, меѓу кои и осум играчи на англискиот фудбалски клуб Манчестер Јунајтед. Несреќата се случила на враќање од Белград, каде англискиот тим го играше натпреварот од Купот на европските шампиони со „Црвена звезда“.

1993.- Умре американскиот тенисер Артур Еш, првиот црн играч кој го освоил Вимблдон во 1975 година.

1993.- Претставниците на трите завојувани страни во Босна го отфрлија мировниот план на копретседателот на Конференцијата за поранешна Југославија на преговорите во Њујорк. Копретседателите Венс и Овен побараа од Советот за безбедност на ОН да го поддржи планот со обврзувачка резолуција, а американскиот претседател Бил Клинтон најави алтернативен план за решавање на босанската криза.

1994.- Водачот на опозициските социјалдемократи Марти Ахтисари победи на првите директни претседателски избори во Финска, победувајќи ја министерката за одбрана Елизабет Рен.

1999.- Францускиот претседател Жак Ширак ја отвори мировната конференција за Косово во замокот Рамбује во близина на Париз. Делегацијата на Југославија ја предводеше српскиот вицепремиер Ратко Марковиќ, а албанската делегација еден од лидерите на Ослободителната војска на Косово, Хашим Таќи.

2000 – Финска ја доби првата сопруга на претседателот Тарја Халонен, тогашниот министер за надворешни работи.

2000.- Русија објави крај на воените операции во главниот град на Чеченија, Грозни.

2001.- На изборите во Израел победи десничарската партија Ликуд, а нејзиниот лидер Ариел Шарон беше избран за премиер на местото на Ехуд Барак, чија Лабуристичка партија беше поразена.

2001.- Педесет години подоцна, за прв пат, кинески брод легално плови и се закотви на тајванскиот остров Жуемои.

2002.- Католичкиот свештеник Атанас Серомба му се предаде на Хашкиот трибунал, каде што беше обвинет за геноцид во Руанда во 1994 година од членовите на етничката заедница Хуту над Туцима.

2004.- Во самоубиствен бомбашки напад во московското метро загинаа 41, а повеќе од 100 беа повредени.

2007 – Славко Михалиќ, хрватски поет и академик, добитник на многубројни книжевни награди и признанија („Патот кон непостоењето“), „Почеток на заборавот“, „Дерекодушен егзил“, „Љубов за вистинска земја“, „Градина. на црните јаболка“ почина на 79-годишна возраст. „„Излеана балада“).

2009.- Пакистанскиот нуклеарен научник Абдул Кадир Кан, кој се сметаше за креатор на пакистанската атомска бомба, беше ослободен од домашен притвор по пет години. Во 2004 година, Кан призна дека продавал нуклеарни тајни на Иран, Либија и Северна Кореја.

2012.- Српскиот тенисер Новак Ѓоковиќ ја освои наградата на Светската спортска академија „Лауреус“ за најдобар спортист во 2011 година.

2012.- Бран студено време ја зафати Европа, убивајќи повеќе од 350 луѓе и предизвика сообраќаен хаос.

2014.- Умре поранешниот висок чехословачки комунистички функционер Васил Билак, главниот иницијатор на писмото со кое се поканува Советскиот Сојуз да им се придружи на трупите на Варшавскиот пакт во Чехословачка во 1968 година и да ја задуши контрареволуцијата (Прашка пролет).

2017 – Кралицата Елизабета Втора е првиот британски монарх кој поминал 65 години на тронот. По повод јубилејот на сафирот, Бакингемската палата објави портрет на кралицата направен од познатиот британски фотограф Дејвид Бејли.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.

1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.

1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.

1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.

Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.

1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.

1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.

1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.

2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.

2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.

Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.

1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.

Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.

2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (26 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Античко и средновековно време

  • 604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.

  • 735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.

  • 1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.


🕌 Историја на Азија

  • 1659 г.Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.


👑 Европска политика и култура

  • 1805 г.Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.

  • 1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.

  • 1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.

  • 1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.

  • 1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.

  • 1896 г.Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.


⚔️ 20 век – војни и политики

  • 1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.

  • 1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.

  • 1955 г.Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.

  • 1966 г.Британска Гвајана станала независна држава.

  • 1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.

  • 1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.

  • 1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.

  • 1991 г.Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.

  • 1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.

  • 1997 г.Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.

  • 1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.

  • 2001 г.Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.

  • 2002 г.Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.

  • 2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.

  • 2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.

  • 2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.

  • 2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.

  • 2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.

  • 2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.

  • 2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.

  • 2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.

  • 2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (24 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🪐 Наука и технологија

  • 1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.

  • 1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.

  • 1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.

  • 1844Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“


⚔️ Историски и политички настани

  • 1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.

  • 1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.

  • 1993Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.

  • 2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.


👑 Личности

  • 1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.

  • 1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.

  • 1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.

  • 2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.


🧱 Културни и социјални настани

  • 1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.

  • 1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.

  • 1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп7 часа

Хороскоп за понеделник (9 јуни)

ОВЕН Постојат важни цели што можете да ги постигнете во различни фази или во некои решенија. Се грижите за осмислување...

Македонија16 часа

Штипјанец се здобил со тешки телесни повреди откако паднал на коловозот, управувајќи мопед

На 07.06.2025 во СВР Штип било пријавено дека околу 21.20 часот на ул.„Крушевска Република“ во Штип, Р.Ѓ.(58) од Штип, управувајќи...

Спорт16 часа

Управниот одбор на ФФМ донесе низа важни одлуки, меѓу нив усвоен беше новиот систем на натпреварување во МФЛ

На редовната седница на Управниот одбор на Фудбалската федерација на Македонија (ФФМ) беа донесени важни одлуки кои се однесуваат на...

Култура16 часа

Денеска е „Духовден“ – Празник на Светиот Дух

Денес се слави Духовден, голем христијански празник посветен на слегувањето на Светиот Дух врз апостолите. Овој празник, познат и како...

Временска прогноза1 ден

Алармот е вклучен, денес ќе имаме најтопол ден од почеток на 2025-та година!

Денес (недела 8 јуни) во Македонија топлотниот бран од Африка ќе го достигне својот максимум и температурите ќе се искачуваат...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за недела (8 јуни)

ОВЕН Постојат важни цели што можете да ги постигнете во различни фази или во некои решенија. Се грижите за осмислување...

Спорт1 ден

(ВИДЕО) Американската тенисерка Гауф триумфираше на „Ролан Гарос“ по победата над белорусинката Арина Сабаленка

Американската тенисерка Коко Гауф триумфираше на Ролан Гарос, совладувајќи ја Арина Сабаленка со резултат 2-1 во сетови (6-7, 6-2, 6-4)....

Спорт2 дена

(ВИДЕО) „Капа доле“ за прикажаната игра упати Милевски, додека Омерагиќ во соблекувалната укажа поддршка и честитки до играчите на македонската репрезентација!

Во рамки на вчерашниот успешен меч завршни зборови со фудбалерите имаа селекторот на македонската фудбалска репрезентација Благоја Милевски и првиот...

Македонија2 дена

Попладнево почувствуван земјотрес во Македонија

Телеметриската сеизмолошка мрежа на Република Македонија, преку сеизмолошките станици инсталирани ширум територијата, одржувани од Сеизмолошката опсерваторија при Природно-математичкиот факултет во...

Македонија2 дена

Срамота: Пред Духовден во село во Македонска Каменица оштетени гробови

На 06.06.2025 во 16.20 часот во Полициското одделение Македонска Каменица, Љ.Г. (60) од Македонска Каменица пријавил дека во периодот од...

НАЈЧИТАНИ