Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 6 март

Објавено пред

на

1475.- Роден е италијанскиот скулптор, сликар, архитект и писател Микеланџело Буонароти, еден од најголемите ренесансни уметници.

1480.- Во Толедо е потпишан договор со кој се признава шпанското португалско освојување на Мароко, а Португалија се откажа од своето право на Канарските острови.

1629.- Германскиот император Фердинанд II Хабсбуршки издал едикт за враќање со кој им наредил на протестантските принцови да и го вратат на Католичката црква целиот имот запленет од 1552 година. Фердинанд III го отповикал едиктот со Вестфалскиот договор во 1648 година.

1836.- Мексиканците, под команда на генералот Антонио Лопез де Ана, ја зазедоа американската тврдина Аламо во Тексас. За време на опсадата која траеше 13 дена, беа убиени сите 156 Тексашани, вклучувајќи го и легендарниот Дејви Крокет.

1874.- Роден е рускиот филозоф Николај Александрович Бердјаев, професор на Московскиот универзитет (1920). Мислителот со христијанска инспирација, еден од најголемите филозофи на 20 век ја напушти Советска Русија во 1922 година и стана најпопуларниот руски филозоф на Запад. Починал на 23 март 1948 година во Франција („Христијанството и класната борба“, „Значењето на историјата“, „Филозофија на слободата“, „Човекот и машината“, „За ропството и човековата слобода“).

1882.- Принцот Милан Обреновиќ ја прогласил Србија за кралство, а себеси за крал.

1900.- Умрел германскиот инженер Готлиб Вилхелм Дајмлер, кој го конструирал првиот автомобилски бензински мотор во 1883 година. Во 1890 година, тој го основа Daimler Motoren-Gezelssaft, кој се спои со фабриката на Карл Бенц 26 години по неговата смрт за да се приклучи на Daimler-Benz, производител на престижни автомобили Мерцедес.

1927.- Роден е колумбискиот писател Габриел Гарсија Маркез. Писателот на „магичен реализам“, жанр што ги меша митовите, магијата и реалноста, најмногу придонесе латиноамериканската литература да дојде во центарот на вниманието на светската културна јавност во 1960-тите. Добитник е на Нобеловата награда за литература во 1982 година („Сто години самотија“, „Љубовта во доба на колера“).

1941.- Советот на круната на Кралството Југославија во Втората светска војна одлучи Југославија да пристапи кон Тројниот сојуз, под услов Германија и Италија да ја гарантираат нејзината неповредливост.

1944.- Летајќи од британските воздушни бази, 658 американски бомбардери започнаа деноноќно бомбардирање на Берлин за време на Втората светска војна.

1945.- Во Њујорк умре српската сликарка Милена Павловиќ Барили, една од најзначајните претставници на надреализмот во српското сликарство. Од 1939 година живее во САД, каде што беше илустратор за модниот магазин „Вог“ и сценограф и костимограф во њујоршките театри. Родена е во Пожаревац во 1909 година.

1946.- Франција го призна Виетнам како независна држава во рамките на федерацијата Индокина.

1949.- Радио Белград за прв пат ја емитуваше хумористичната емисија „Среќна вечер“, која веднаш стана една од најпопуларните радио емисии.

1953.- По смртта на Јосиф Сталин, Георги Маленков стана советски премиер и прв секретар на Комунистичката партија.

1957.- Поранешните британски колонии Голд Коуст и Тоголанд се обединија во држава наречена Гана, која се здоби со независност од Комонвелтот, што доведе до бран на деколонизација во Африка.

1973.- Умре американската писателка Перл Бак, позната по своите романи кои го опишуваат животот во Кина („Добра земја“, „Исток, запад“, „Семе на змеј“). Таа ја доби Нобеловата награда за литература во 1938 година.

1980.- Французинката со белгиско потекло, Маргерит Јурсенар, стана првата жена-членка на Француската академија.

1992.- Микеланџело, еден од најопасните компјутерски вируси, нападна илјадници компјутери ширум светот.

1993.- Членовите на бунтовничкото движење УНИТА во Ангола го зазедоа Хумбо, вториот по големина град во Ангола, по два месеци борби со владините сили.

1994 – Умре грчката актерка Мелина Меркури, многу вклучена во борбата против воената хунта во Грција во 1960-тите, потоа министер за култура во грчката социјалистичка влада („Никогаш во недела“, „Федра“, „Циган и господин“).

1998.- Во судирите со српските безбедносни сили на Косово загина Адем Јашари, еден од главните водачи на илегалната Ослободителна војска на Косово.

1999.- На северот на Камбоџа, долж границата со Тајланд, уапсен е Та Мок, последниот од водачите на маоистичкото герилско движење Црвените Кмери, за време на чиј режим во втората половина на седумдесеттите уби или умре од глад и болест околу милион луѓе.

2001.- На аџилак во Мека загинаа 34 муслимани.

2002 – Властите во Индија ја презедоа контролата врз западната индиска држава Гуџарат, по еднонеделниот судир меѓу Хиндусите и муслиманите во кој загинаа 803 луѓе, вклучително и 58 Хиндуси кои беа живи запалени во воз запален од муслиманска банда.

2004.- Умре најпознатиот бразилски плејбој Жоргињо Гинле, освојувајќи ги познатите убавици меѓу кои Мерилин Монро, Роми Шнајдер, Џејн Менсфилд, Рита Хејворт и Анита Екберг.

2005.- Физичарот и добитник на Нобеловата награда, Ханс Бете, умре во САД откако избега од нацистичка Германија и подоцна стана клучна фигура во развојот на првата атомска бомба.

2007.- Во самоубиствен бомбашки напад во ирачкиот град Хели, јужно од Багдад, загинаа 115 шиитски аџии на пат кон светиот град Карбала.

2007.- Во Париз на 77-годишна возраст умре францускиот социолог и филозоф Жан Бодријар, автор на низа важни аналитички сознанија за современото општество, политика и култура. Најважни книги: Симболичка размена и смрт (1976), Заборавете на Фуко (1977), За заведувањето (1979), Симулакруми и симулации (1981), Фатални стратегии (1983), Илузија на крајот (1992), Совршен криминал (1994 година). ), Total Screen (1997), Духот на тероризмот 2002).

2012 – Умре Роберт Б. Шерман, писател на филмски класици на Дизни. Заедно со неговиот брат Ричард, тој компонираше песни за бројни филмови на Дизни, меѓу кои „Книга за џунглата“, „Мери Попинс“, за кои освои два Оскари и една Греми награда, „Аристократи“ и „Чити Чити Бенг Бенг“.

2017 година – Американскиот претседател Доналд Трамп потпиша изменета верзија на уредбата за привремена забрана за патување за шест мнозински муслимански земји, чија оригинална верзија беше забранета од федералниот суд. Граѓаните на Иран, Либија, Сомалија, Судан, Сирија и Јемен се блокирани да влезат во САД веќе 90 дена. Ирак беше отстранет од списокот откако се согласи да соработува со американската влада и да им забрани на своите граѓани да аплицираат за визи.

2020 – Во Србија е регистриран првиот случај на инфекција со коронавирус. На тој ден, повеќе од 100.000 луѓе во светот беа заразени со вирусот, а повеќе од 3.400 починаа.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хроника6 часа

Почина лице кое било сведок на судење во Основниот граѓански суд – Скопје

На 14.10.2025 во СВР Скопје е пријавено дека во Основен граѓански суд Скопје починал З.Д., кој бил сведок на судење....

Фото: Lars Blankers @ unsplash Фото: Lars Blankers @ unsplash
Храна8 часа

Совет од експерти: Како правилно да складирате компири во текот на есента

Есента е сезона на вкусни, топли јадења – чорби, супи, печено месо и разни гарнитури – а компирите се неизбежна...

Фото: Shutter Speed @ unsplash Фото: Shutter Speed @ unsplash
Магазин8 часа

Instagram тестира нов изглед на апликацијата со нови табови за Reels и пораки

Instagram започна тестирање на нов изглед на својата апликација, кој веќе е достапен за дел од корисниците. Промената засега е...

Хороскоп11 часа

Хороскоп за среда (15 октомври)

ОВЕН Оние од вас кои планираат пократко патување денес можеби ќе бидат задоволни, особено ако се работи за семејна посета....

Временска прогноза11 часа

Доаѓа нов бран на дождови на планините снег, и тоа над 2000 нмв – ова се најновите метео вести

Под влијание на поголем влажен воздушен бран од Медитеранот, во текот на ноќта среда кон четврток (15/16 октомври) во четврток...

Lifestyle1 ден

Во сабота сите патишта водат во „Република Клуб“- Кичево, заедно со светски познатиот Dean Mickoski и Fecky Farris & Punisher

Нашиот кичевчанец, добро познатиот Деан Мицкоски гостува во сабота во „Република Клуб“ заедно со „Fecky Farris“ & „Punisher“. Нашиот промотор...

Фото: Remy Lovesy @ unsplash Фото: Remy Lovesy @ unsplash
Автомобили1 ден

Volvo го прекинува производството на моделот V90 — последниот примерок оди во музеј

По девет години и речиси 250.000 произведени примероци, Volvo официјално го прекина производството на моделите V90 и V90 Cross Country....

Фото: Solen Feyissa @ unsplash Фото: Solen Feyissa @ unsplash
Магазин1 ден

OpenAI овозможува извршување на апликации во рамките на ChatGPT

OpenAI претстави нов начин за програмерите да креираат и извршуваат апликации директно во рамките на ChatGPT. Со оваа новина, корисниците...

Технологија1 ден

Денес по десет години завршуваат безбедносните надградби за „Windows 10“

По една деценија постоење, Windows 10 официјално ја заврши својата ера. Од денес, Microsoft повеќе нема да обезбедува безбедносни надградби,...

Хроника1 ден

ТАЖНА ВЕСТ: Панчо ја загуби животната битка како последица од пожарот во Кочани, почивај во мир наш „Шорти“

По долгата и тешка борба со последиците од повредите здобиени во трагедијата во Кочани, почина Владимир Блажев – Панчо. Тој...

НАЈЧИТАНИ