Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 1 јули

Објавено пред

на

1569 година – Создаден е Сојузот на Лублин, обединувајќи ги Литванија и Полска. Со поделбата на Полска во 1795 година, поголемиот дел од Литванија и припаѓаше на Русија.

1804 година – Роден е францускиот писател Georgeорџ Санд, претходник на феминизмот, автор на сентиментални, социјални и рурални романи и приказни („Индијана“, „Лили“, „ondаволско езерце“, „Мајстори трубачи“, „Приказната за мојот живот“) . Таа, исто така, остави обемна преписка и мемоари.

1835 година – Во Пешта излезе првиот број на „Српска народна листа“ на илустрираниот литературен неделник на Србите во Унгарија, инициран од публицистот и уредник на „Хроника“ на Матица Српска, Теодор Павловиќ. Трудот беше објавен со кратки прекини до 1848 година.

1839 година – Умре турскиот султан Махмуд Втори, последниот владетел на османлиското освојување. Тој дојде на власт во 1808 година и со реформи се обиде да го запре падот на Отоманската империја. Тој спроведе реформи во армијата според европскиот модел и ги укина јаничарите. Тој признал проширена автономија на Србија (хатишериф од 1830 година).

1860.- Умре американскиот индустријалец Чарлс Гудјер.Во 1839 година тој го откри процесот на вулканизација од гума, што придонесе за брзиот развој на индустријата за гума, особено за производство на автомобилски гуми.

1867 година – Онтарио, Квебек, Нова Шкотска и Newу Бранзвик прогласија федерална унија на Канада, на која му е доделен статус на власт со „Северноамериканскиот закон“ на британскиот парламент.

1872 година – Роден е францускиот инженер и пилот Луис Блериот, основач на француската авијација. Тој беше првиот што прелета преку Ла Манш во 1909 година.

1876 ​​година – Умре рускиот револуционерен анархист Михаил Александрович Бакунин. Поради ширењето на либералните идеи, рускиот Сенат го лиши од благородни титули во 1844 година и го осуди на затвор во Сибир, од каде успеа да избега во Западна Европа, каде што ги продолжи своите револуционерни активности.

1887 година – Првата астрономска и метеоролошка станица во Србија, организирана од професорот на Големата школа Милан Недеjковиќ, започна со работа во неговата куќа во Врачар, Белград. Во 1902 година, тој започна да ја објавува првата општа временска прогноза.

1896 година – Умре американската писателка Хариет Елизабет Бичер Стоу.

1902 година – Роден е германскиот филмски режисер Вилијам Вајлер, добитник на Оскар за „Госпоѓа Минивер“, „Бен Хур“ и „Најубавите години од нашите животи“. Тој се прослави и со филмовите „Мали лисици“, „Кери“, „Одмор во Рим“. 1921 година – На таен состанок во Шангај, Комунистичката партија на Кина е основана и ја презема власта во 1949 година.

1921 година – Вакцината против ТБ прво се администрира на деца. 1942 година – Германските трупи во Втората светска војна по осуммесечна опсада го окупираа Севастопол, најважното руско црноморско пристаниште на полуостровот Крим.

1946 година – Атомска бомба на САД е тестирана на Атол на бикини во Пацификот.

1960 година – Гана стана република, со првиот претседател Кваме Нкрума.

1961.- Роден е американскиот атлетичар Карл Луис, еден од најуспешните спортисти на 20 век. Освои четири златни медали на Олимписките игри во 1984 година.

1962. година – Африканската Република Руанда и Кралството Бурунди се здобија со независност, бидејќи Генералното собрание на ООН ја подигна контролата над двете земји во февруари.

1966 година – се одржа Брионискиот пленум на Централниот комитет на Сојузот на комунистите на Југославија, на кој Александар Ранковиќ, потпретседател на СФР Југославија и Светислав Стефановиќ, федерален секретар за внатрешни работи, беа отстранети од раководството на партијата, што значи и отстранување од државните функции. Како одговорни за работата на Службата за државна безбедност, тие се обвинети за прислушување на претседателот на СФРЈ, Јосип Броз Тито и за шовинистичката политика кон Албанците на Косово.

1974.- Умре аргентинскиот генерал и политичар Хуан Доминго Перон (Хуан), основач на движењето Перонистички. Како претседател на Аргентина (1946-55 и 1973-74), тој владееше автократски, потпирајќи се на војската, синдикатите и исклучителната популарност на неговата сопруга Ева, која го замени како претседател.

1991 година – На состанокот во Прага, источноевропските лидери го укинаа воениот сојуз Варшавскиот пакт, основан во 1955 година.

1994 година – Лидерот на палестинската ослободителна организација Јасер се врати во Палестина по 27 години во егзил.

1997 година – Хонг Конг е вратен во Кина како посебен административен регион по 150 години под англиска власт.

1999 година – Умре политичарот од Јужна Родезија Jошуа, борец против расистичкото бело правило во јужна Родезија (Зимбабве) и лидер на движењето за независност (1950-70). Тој го формираше Патриотскиот фронт со Роберт Мугабе.

2000 година – По состанокот на шефовите на држави во Пјонгјанг (13-15 јуни), претставниците на двете Кореи потпишаа договор за повторно обединување на семејствата кои биле разделени скоро половина век поради војната.

2000 година – Најдолгиот мост на светот што ги поврзува Шведска и Данска е отворен за сообраќај. 2001 година – Пронајден е масакр врз 27 тела во Ачех, Индонезија. За време на сепаратистичката војна на бунтовниците, членови на Движењето за ослободување на Ацех, над 870 луѓе се убиени на тоа место од средината на 1970-тите.

2002 година – Соединетите држави официјално го одбележаа започнувањето на Постојаниот меѓународен трибунал за воени злосторства, што го оспоруваат Соединетите држави. Тој суд беше основан на 17 јули 1998 година во Рим и со почетокот на неговата работа, Римскиот статут беше ратификуван од 86 држави, вклучително и СРЈ. 2003 година – САД ја откажаа воената помош за околу 50 земји, вклучително и Србија и Црна Гора. Тие земји не потпишаа билатерален договор со Вашингтон за неекстрадиција на американски граѓани до Меѓународниот кривичен суд во Хаг до одреден рок.

2007 година – почина во Калифорнија, Милан Оклопџиќ (59), автор на романи, претстави и сценарија („Видео“, „Метро“, „Без коњ“, „CA Blues“). 2009 година – американски актер со српско-чешко потекло Карл Малден (Младен Секуловиќ), познат по улогите во филмовите „Трамвај наречен желба“, „На доковите на Newујорк“, „Кој е закопан во мојот гроб“ и сериите „ Улици на Сан Франциско “и„ Западно крило “.

2012 година – Олафур Рагнар Гримсон е реизбран за претседател на Исланд, по петти пат по ред, што го прави најдолг на функцијата во исландската историја. Силно критикуван по финансиската криза, Гримсон ја врати поддршката од своите сограѓани со отфрлање на договорот што ќе ги оптоварува даночните обврзници на неговата земја за пет милијарди долари.

2013 година – Хрватска стана 28-та полноправна членка на Европската унија. 2014 година – Новиот свикување на ирачкиот парламент влезе во блокада по помалку од два часа работа, бидејќи пратениците на малцинските сунити и Курди ја напуштија салата, што спречи формирање на нова влада што требаше да го зачува единството на земјата против офанзивата на сунитските екстремисти. Според Обединетите нации, повеќе од 2.400 луѓе биле убиени во судирите во Ирак во текот на јуни.

2014 година – Германскиот социјалдемократ Мартин Шулц е реизбран за претседател на Европскиот парламент.

2018 година – Главната железничка станица во центарот на Белград престана да работи по 134 години.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија2 часа

МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули

Од 1 јули до 31 август на државните патишта во Македонија се воведува летен времен режим на сообраќај со кој...

Магазин5 часа

Утре започнува првиот фитнес подкаст во Македонија за сите љубители на здравиот живот заедно со „Adastra“ и Дејан Пауновски „Pakigram“

Во време кога фитнесот станува сè поголем дел од секојдневниот живот, Adastra и Дејан Пауновски – „Pakigram“ ги здружуваат силите...

Македонија7 часа

СВР Охрид изнесе детали за запалениот глисер, бил приватна сопственост

Денеска (30.06.2025 година) во 10,30 часот, во полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека, на пловен објект...

Временска прогноза9 часа

Од денес во најава многу топло време со висок УВ индекс

Територијата на Република Македонија, како и на целиот регион, од денес (понеделник 30 јуни), па се до следниот понеделник (7...

Македонија10 часа

СВР Охрид со засилени контроли во патниот сообраќај, изречени низа санкции

На 29.08.2025 година од 11 до 17 часот, на подрачјето на СВР Охрид преземени се засилени контроли во патниот сообраќај....

Македонија10 часа

Од ноќеска цената на нафтените деривати се намалува, ова е новата цена

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се намалуваат за 2,00 ден/лит, во однос на малопродажните цени утврдени...

Хороскоп23 часа

Хороскоп за понеделник (30 јули)

ОВЕН Денеска во неколку наврати ќе треба да покажете како можете да бидете храбри, бестрашни и директни. Не заземајте страна...

Спорт1 ден

Ландо Норис ја забележа својата трета победа

Ландо Норис ја забележа својата трета победа оваа сезона и вкупно седма во кариерата, триумфирајќи на патеката Ред Бул Ринг....

Кичево1 ден

(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево

Во 18:17ч денес пријавено било дека гори дива депонија во близина на с.Пополжани кичевско од битолска страна. Како што не...

Хроника1 ден

МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро

На  28.06.2025 година во ОВР Дебар е пријавено дека, во водите на Дебарското езеро во близина на пумпната станица- Дебар,...

НАЈЧИТАНИ