Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 10 мај

Објавено пред

на

1497 година – Италијанскиот навигатор Америго Веспучи тргна на своето прво патување кон Новиот свет. Плови до бреговите на Бразил и Хондурас, убеден дека открил нов континент меѓу Европа и Азија.

1655 година – Британците ја презедоа Јамајка од Шпанија, која беше под шпанска власт веќе 161 година.

1760 година – Роден е францускиот офицер Клод Josephозеф Руже (Лисел), кој во 1792 година ги пишува зборовите и мелодијата на француската химна „Марсеј“.

1774 година – Луис XV од Франција умре од сипаници. Тој го наследи престолот како петгодишно дете во 1715 година, по смртта на неговиот прадедо Луј XIV. Поразен во Седумгодишната војна (1756-63) како сојузник на Австрија против Прусија и Велика Британија, Парискиот мир во 1763 година го принуди да ја окупира Северна Америка и да и го предаде Велика Британија на Индија. Неговото владеење ја донесе Франција на работ на револуцијата.

1844 година – Шефот на Министерството за образование во српската влада, Јован Стерија Поповиќ, испрати писмо до сите окружни власти да испратат антиквитети до Националниот музеј. Овој датум се смета за ден на основањето на Националниот музеј во Белград, иако основачкиот акт беше донесен во септември.

1865 година – Силите на Унијата го фатија Конфедералниот претседател ffеферсон Дејвис за време на американската граѓанска војна.

1871 година – Франција и Германија потпишаа договор во Франкфурт со кој Германците им се отстапија Алзас и Лорена.

1881 година – крунисан е Керол Хоенцолерн, крал на Романија со германско потекло, прв крал на Романија.

1894 година – Роден е американскиот композитор и диригент Димитри Тјомкин. Тој е познат и како автор на филмска музика („Точно на пладне“, „Рио Браво“, „Старецот и морето“).

1923 година – Конвенцијата за воспоставување на слободна зона во Солун е склучена помеѓу Кралството на Србите, Хрватите и Словенците и Грција, со што на Кралството му се дава царинска управа за 50 години. Нов договор меѓу Југославија и Грција беше потпишан во 1975 година во Атина, со важност од 10 години.

1933 година – Во Берлин, пред Рајхстагот, нацистите изгореа повеќе од 25 000 книги (Маркс, Фројд, Брехт, Ајнштајн …), со што најавија „нов период во историјата на германската култура“.

1940 година – Винстон Черчил стана британски премиер, по оставката на Невил Чембрлен, потписник на Минхенскиот договор.

1940 година – Германија ги нападна Холандија, Белгија и Луксембург без да објави војна, а Велика Британија ја нападна поранешната данска колонија Исланд по германската инвазија на Данска.

1941 година – Заменикот на Хитлер, Рудолф Хес, скокна со падобран во Шкотска со намера да започне мировни разговори. Тој беше уапсен и крајот на војната го помина во британски затвор. На судењето во Нирнберг во 1946 година, тој беше осуден на доживотен затвор за воени злосторства.

1945 година – Советските трупи ја окупираа Прага за време на Втората светска војна; Сојузниците го зедоа Рангун од Јапонците.

1960 година – Американска нуклеарна подморница Тритон го заврши 84-дневното патување низ целиот свет.

1977.- Умре американската филмска актерка anоан Крафорд, една од најголемите холивудски starsвезди во триесеттите години од минатиот век и добитник на Оскар во 1945 година за филмот „Милдред Пирс“.

1979 година – почина Ита Рина, најпознатата југословенска филмска актерка меѓу двете светски војни, која се стекна со слава со филмот „Еротика“. Таа влезе во светската енциклопедија на филмот.

1981 година – Франсоа Митеран стана претседател на Франција, победувајќи го Валери iscискар Д’Естанг во вториот круг.

1988 година – Соединетите држави ставаат вето на резолуцијата на Советот за безбедност на ООН со која се осудува Израел за инвазијата во јужен Либан.

1993 година – Во пожар загинаа повеќе од 200 тајландски работници во фабрика за играчки во провинцијата Патом.

1994 година – Нелсон Мандела е избран за претседател на Јужна Африка и станува првиот црн претседател на земјата.

1994 година – Италијанскиот медиумски магнат Силвио Берлускони стана премиер на италијанската влада, на која неофашистите им се придружија за прв пат по Втората светска војна.

1995 година – Светската здравствена организација во Geneенева објави дека смртоносната епидемија во Заир може да биде предизвикана од вирусот ебола.

1997 година – Земјотрес во источен Иран уби најмалку 1.560 луѓе.

2001 година – Југословенското собрание го ратификуваше Договорот за посебни, паралелни односи меѓу СРЈ и Република Српска, кој беше потпишан на 5 март во Бања Лука од претседателите на СРЈ и РС, Воислав Коштуница и Мирко Саровиќ.

2002 година – Поранешниот агент на ФБИ, Роберт Хансен е осуден на доживотен затвор во САД за продажба на строго доверливи документи на Москва, што го прави најголемиот шпион во американската историја.

2002 година – Умре Ив Роберт, француски актер и режисер кој оствари најголеми достигнувања со филмовите „Висок син човек со една црна обувка“ и „Војна на копчиња“.

2003 година – Јеменскиот суд го осуди Абед Абдул Разак Камел на смрт за убиство на тројца американски баптистички мисионери и ранување на еден во декември 2002 година во болницата во ibибла.

2005 година – Египетскиот парламент одобри уставен амандман со кој се дозволува, за прв пат во историјата на земјата, повеќе кандидати да учествуваат на претседателските избори.

2005 година – Во Берлин, Германија е отворен меморијален центар, во спомен на шест милиони Евреи кои загинаа за време на нацистичкото владеење.

2006 година – Giorgорџо Наполитано е избран за претседател на Италија, 11-ти по ред од Втората светска војна, и тој е првиот поранешен комунист што ја извршуваше функцијата.

2011 година – Обединетите нации соопштија дека малкумина патници ја преживеале несреќата на пренатрупаниот брод со околу 600 мигранти, кој паднал во морето и потонал крај бреговите на Либија.

2014 година – Новиот унгарски парламент го избра Виктор Орбан, лидерот на победничката партија Фидес, за премиер.

2017 година – Собранието на Косово изгласа недоверба на Владата. Претседателот Хашим Тачи потпиша указ за распуштање на Собранието на Косово, што доведе до предвремени парламентарни избори.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај

📜 Среден и нов век

  • 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик, еден од најважните правни документи во српската историја.
  • 1498Васко де Гама пристигнува во Индија (Каликут), отворајќи нов морски пат околу Африка.
  • 1506 – Почина Кристофоро Колумбо, откривачот на Америка.

✍️ Култура и филозофија

  • 1799 – Роден е Оноре де Балзак, автор на Човечката комедија.
  • 1806 – Роден е Џон Стјуарт Мил, филозоф, економист и застапник на утилитаризмот.
  • 2005 – Почина Пол Рикер, француски филозоф и хуманист.

⚔️ Војни и политика

  • 1834 – Почина Маркиз Ла Фајет, херој од Американската револуција.
  • 1882 – Потпишан е Тројниот сојуз меѓу Германија, Австро-Унгарија и Италија.
  • 1941 – Италија ја анектира Бока Которска за време на Втората светска војна.
  • 1956 – САД изведуваат прва воздушна експлозија на хидрогенска бомба.
  • 1999 – НАТО напад врз болница во Белград, при што загинаа пациенти.

🌍 Независности и државни промени

  • 1902 – Куба станува република; САД ги повлекуваат трупите.
  • 1927 – Велика Британија ја признава независноста на Саудиска Арабија.
  • 2002Источен Тимор прогласува независност.
  • 2000Тајван инаугурира прв демократски избран претседател од опозицијата.

🧑‍🤝‍🧑 Друштвени и економски настани

  • 1980 – Референдумот во Квебек – 60% против независност од Канада.
  • 1989 – Србија издава заем за економско заживување – никогаш не е вратен.
  • 1995Ебола карантин во Заир.
  • 2015 – Големите банки признаваат вина за валутни манипулации, казна од 5,7 милијарди долари.

🎨 Кражби и културни загуби

  • 2010 – Во Париз одземени, односно украдени 5 слики вредни 100 милиони евра, меѓу нив дела од Пикасо, Матис, Модиљани и други.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (18 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com / Jakob Braun

Култура и уметност

  • 1799 – Смртта на Пјер Бомарше, драматург чија работа инспирирала класични опери како „Севилскиот бербер“ (Росини) и „Фигаровата свадба“ (Моцарт).

  • 1911 – Почина Густав Малер, влијателен австриски композитор и диригент.

  • 1995 – Почина Александар Годунов, познат балетски танчер кој доживеа успех и на запад по бегството од СССР.


Политика и конфликти

  • 1803 – Велика Британија ѝ објави војна на Франција, со што се заострија Наполеонските војни.

  • 1804Наполеон е прогласен за император.

  • 1944 – Протерување на Татарите од Крим од страна на СССР, што останува едно од најконтроверзните етнички чистки во историјата на регионот.

  • 1996Радован Караџиќ се повлекува од функцијата претседател на РС поради меѓународен притисок.

  • 2000 – СБ на ОН воведува ембарго за оружје за Етиопија и Еритреја, поради нивната гранична војна.


Наука и технологија

  • 1974Индија го извршува својот прв нуклеарен тест, станувајќи шеста нуклеарна сила.

  • 1998 – Тужба против Мајкрософт за монополско однесување, значајна пресвртница во правната историја на технолошките гиганти.


Човекови права и меѓународна правда

  • 1954 – Стапува во сила Европската конвенција за човекови права.

  • 2010 – Обама го потпишува Законот за слобода на печатот, именуван по новинарот Даниел Перл.

  • 2011 – Пресуда против Аугустин Бизмунг, поврзана со геноцидот во Руанда.


Родени

  • 1836Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион во шах.

  • 1868Николај II, последниот руски цар.

  • 1872Бертран Расел, добитник на Нобелова награда и познат филозоф.

  • 1883Валтер Гропиус, основач на Баухаус и визионер во архитектурата.

  • 1919Марго Фонтејн, легендарна балерина.

  • 1920Карол Војтила, идниот папа Јован Павле II.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (17 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

Светот виден во рубриката „На денешен ден“ за 17-ти мај

🎨 Култура и уметност

  • 1510 – Смртта на Сандро Ботичели, еден од најголемите ренесансни сликари. Неговите дела, особено Раѓањето на Венера, се симболи на хуманизмот и естетиката на Ренесансата.

  • 1866 – Роден е Ерик Сати, француски композитор чие дело има големо влијание врз модерната музика.

  • 2012 – Почина Дона Самер, диско икона со глобално влијание во поп културата.


⚕️ Медицина и наука

  • 1749 – Роден е Едвард Џенер, пионер на имунизацијата, чиј изум – вакцината против сипаници – го променил текот на медицинската историја.


⚔️ Политика и воени настани

  • 1814 – Норвешка прогласува независност и усвојува устав – значаен момент во историјата на скандинавските земји.

  • 1838 – Смртта на Талеран, еден од највештите дипломати на Франција, со улога во реставрацијата по Наполеон.

  • 1940 – Германските трупи влегуваат во Брисел – дел од брзото напредување на нацистичка Германија во Втората светска војна.

  • 1949 – Обединетото Кралство ја признава независноста на Република Ирска.

  • 1997Лоран Кабила ја презема власта во Заир, кој се преименува во Демократска Република Конго.


📺 Технологија и медиуми

  • 1965 – Првото емитување во боја од Велика Британија до САД – голем чекор во глобалната телевизиска технологија.

  • 2000 – Српската влада ја презема РТВ „Студио Б“, симболичен настан за медиумската слобода во Србија.


⚖️ Човекови права и општествени промени

  • 1954 – Пресудата Brown v. Board of Education од Врховниот суд на САД ја укинува расната сегрегација во училиштата – историски момент во движењето за граѓански права.

  • 2004 – Масачусетс стана првата американска држава што легализира истополови бракови.

  • 2009 – За прв пат, жени се избрани во парламентот на Кувајт – голем напредок во правата на жените на Блискиот Исток.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

На денешен ден5 часа

Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај 📜 Среден и нов век 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик,...

Спорт5 часа

Македонската репрезентација во фудбал до 18 години, ќе одигра два контролни натпревари со Словенија во гости

Репрезентацијата на Македонија до 18 години кон крајот на мај ќе одигра два контролни натпревари против соодветната селекција на Словенија....

Хороскоп5 часа

Хороскоп за вторник (20 мај)

ОВЕН Вие сте упорни во сѐ што ќе наумите, па ако деловниот успех е ваш приоритет нема сомнежи дека ќе...

Храна7 часа

Следните 6 витамини се најзастапени во магдоносот, истиот може да помогне при висок крвен притисок

Магдоносот спаѓа во зачински билки кои најчесто се користат при готвење, а покрај својата арома обезбедуваат бројни хранливи материи и...

Македонија15 часа

Од вечерва бензин 95 и дизел поскапуваат, ова е новата цена за литар

Малопродажната цена на бензинот ЕУРОСУПЕР БС-95, се зголемува за 2,00 ден/лит, во однос на малопродажната цена утврдена со одлуката за...

Lifestyle17 часа

Дали рчите во сон? Причина може да биде оваа секојдневна навика

Рчењето е чест проблем кој не само што го нарушува сонот, туку може да биде и знак за длабоки нарушувања...

Lifestyle17 часа

Како да го исчистите одводот без сода бикарбона и оцет: Ефикасни и едноставни решенија

Избегнете скапи поправки со домашни методи кои навистина функционираат Затнат одвод е проблем со кој се соочуваат многумина – водата...

Македонија17 часа

Во автобус со турски државјани во Охрид починал турист кој бил дел од групата

На 18.05.2025 во 11.30 часот во СВР Охрид е пријавено дека во автобус кој превезувал група туристи од Република Турција...

Македонија18 часа

МВР: Со „БМВ“ возел 111 км/ч на место каде е дозволено 50 км/ч

На 18.05.2025 во 09.57 часот, полициски службеници од Полициската станица безбедност на патниот сообраќај Тетово го лишија од слобода Х.А.(56)...

Скопје19 часа

Универзитетската клиника за урологија стана лиценциран центар за поставување на уринарен сфинктер

Универзитетската клиника за урологија во Скопје, започна со изведување операции за вградување на вештачки уринарен сфинктер, нова процедура, која досега...

НАЈЧИТАНИ