Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 11 мај

Објавено пред

на

330 – Римскиот император Константин Први Велики го прогласи грчкиот град Византија за нова престолнина на Римската империја. Градот именуван по него, Константинопол (Константинопол) бил освоен од Турците во 1453 година и бидејќи Истанбул бил главен град на Отоманската империја до 1923 година.

483 година – Роден е византискиот император Јустинијан Први Велики, кој за време на неговото владеење (од 527 година) се обиде да го врати единството на Римската империја со седиштето во Цариград. Заслужен е за кодификација на римското право.

1686 година – Умре германскиот физичар и пронаоѓач Ото фон Гуерике. Тој беше првиот што демонстрираше вакуум, тој измисли пумпа за воздух, воздушна скала и барометар.

1745 година – Француските трупи ги поразија Британците во битката кај Фонтеној и ја презедоа Холандија од Австрија.

1778 година – Умре англискиот државник Вилијам Пит Постариот, еден од иницијаторите на Седумгодишната војна (1756-63), по што Велика Британија станува колонијална сила.

1824 година – Британските сили го зазедоа Рангун во Бурма.

1867 година – Лондонскиот договор ја гарантира независноста и неутралноста на војводството Луксембург.

1896 година – Роден е југословенскиот композитор Јосип Славенски, професор на Музичката академија во Белград. Во обид да го оформи националното изразување, тој комбинираше елементи на музички фолклор на одредени балкански народи со модерна европска музичка техника („Симфонија на ориентот“, „Хаос“, „Хелиофонија“, „Симфониска епопеја“).

1888 година – Роден е американскиот композитор Ирвинг Берлин. Тој се прослави како автор на популарна музика, а неговата песна „Белиот Божиќ“ сè уште е една од најпродаваните на американскиот пазар на плочи.

1904 година – Роден е шпанскиот надреалистички сликар Салвадор Дали, еден од најголемите сликари на 20 век. Работел и како дизајнер на костуми и сценограф во филмовите на шпанскиот режисер Луис Бунуел „Кучето Андалузија“ и „Златното доба“.

1931 година – Колапсот на најголемата австриска банка Кредит-Ансталт претставува почеток на финансискиот колапс на Централна Европа.

1949 година – Сијам го смени името во Тајланд; Израел е примен во ООН.

1968 година – Во обид да се стави крај на жестоките студентски судири со полицијата, францускиот премиер orорж Помпиду направи отстапки за студентските барања.

1973 година – Воспоставени се дипломатски односи помеѓу Сојузна Република Германија и Германска Демократска Република, со што заврши периодот на непризнавање на Германска Демократска Република како суверена држава.

1981 година – Почина популарниот реге-пејач Боб Марли.

1987 година – Индискиот премиер Раџив Ганди го стави Пенџаб под федерална контрола врз бунтот во Сика.

1988.- Во Москва умре британскиот новинар и двоен агент Харолд Адријан Расел, „Ким“ Филби (Адријан Рушел, Филби), еден од најуспешните шпиони во советската разузнавачка служба.

1992 година – Поради вмешаност на југословенската армија во конфликтот во Босна, министрите за надворешни работи на ЕУ одлучија да ги повлечат амбасадорите од Белград и да побараат прекинување на членството на Југославија во ОБСЕ.

1992 година – За време на театарските состаноци „Јоаким Вујиќ“ во Крушевац, почина српскиот актер Јован Милишевиќ.

1996 година – Американски патнички авион ДЦ-9 се урна во мочуриштето Еверглајдс во Флорида, кратко по полетувањето од аеродромот во Мајами. Сите 110 патници и членови на екипажот беа убиени.

1997 година – Суперкомпјутерот на ИМБ „Супер сина“ го победи светскиот шампион во шах, рускиот велемајстор Гери Каспаров, во натпревар од шест натпревари.

2000 година – Индија го поздравува својот милијардити жител – се роди девојче во Државната болница Сафдаријанг во Newу Делхи.

2002 година – Умре Joо Бонано, познат како „eо Банана“, еден од основачите на американската мафија, кој никогаш не бил осудуван со децении како глава на „пет семејства“ вклучени во организиран криминал.

2003 година – Потпретседател на Демократската партија на социјалистите (ДПС) Филип Вујановиќ е избран за претседател на Црна Гора. Тој го освои вториот претседателски мандат на изборите на 6 април 2008 година, а третиот во 2013 година.

2004 година – Почина Фил Герш, еден од најпознатите холивудски агенти, кој со децении ги претставуваше водечките холивудски starsвезди, вклучувајќи ги Хемфери, Дејвид Нивен и Jamesејмс Мејсон.

2006 година – Умре Флојд Патерсон, поранешен светски шампион во тешка категорија, нокаутирајќи го Арчи Мур на 21 година во 1956 година, и стана најмладиот боксер што некогаш ја освоил титулата.

2008 година – На предвремените парламентарни избори во Србија, најмногу гласови доби Коалицијата за европска Србија – Борис Тадиќ, предводена од Демократската партија.

2010 година – Дејвид Камерон, лидер на Конзервативната партија, стана нов британски премиер откако кралицата Елизабета Втора ја прифати оставката на пратеникот Гордон Браун.

2013 година – Најмалку 17 лица загинаа, а десетици се повредени за време на денот на изборите во Пакистан. Изборите во Пакистан се одржаа во прилог на предупредувањето на талибанците, кои ги сметаат изборите за неисламски, дека бомбардирањата и вооружените напади низ целата земја ќе ги предупредат гласачите да не гласаат за да се избегне крвопролевање.

2016 година – Корупцијата троши повеќе од два проценти од вкупното богатство на светот годишно, односно годишно се трошат на мито од 1.500 до 2.000 милијарди долари, според Меѓународниот монетарен фонд (ММФ).

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај

📜 Среден и нов век

  • 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик, еден од најважните правни документи во српската историја.
  • 1498Васко де Гама пристигнува во Индија (Каликут), отворајќи нов морски пат околу Африка.
  • 1506 – Почина Кристофоро Колумбо, откривачот на Америка.

✍️ Култура и филозофија

  • 1799 – Роден е Оноре де Балзак, автор на Човечката комедија.
  • 1806 – Роден е Џон Стјуарт Мил, филозоф, економист и застапник на утилитаризмот.
  • 2005 – Почина Пол Рикер, француски филозоф и хуманист.

⚔️ Војни и политика

  • 1834 – Почина Маркиз Ла Фајет, херој од Американската револуција.
  • 1882 – Потпишан е Тројниот сојуз меѓу Германија, Австро-Унгарија и Италија.
  • 1941 – Италија ја анектира Бока Которска за време на Втората светска војна.
  • 1956 – САД изведуваат прва воздушна експлозија на хидрогенска бомба.
  • 1999 – НАТО напад врз болница во Белград, при што загинаа пациенти.

🌍 Независности и државни промени

  • 1902 – Куба станува република; САД ги повлекуваат трупите.
  • 1927 – Велика Британија ја признава независноста на Саудиска Арабија.
  • 2002Источен Тимор прогласува независност.
  • 2000Тајван инаугурира прв демократски избран претседател од опозицијата.

🧑‍🤝‍🧑 Друштвени и економски настани

  • 1980 – Референдумот во Квебек – 60% против независност од Канада.
  • 1989 – Србија издава заем за економско заживување – никогаш не е вратен.
  • 1995Ебола карантин во Заир.
  • 2015 – Големите банки признаваат вина за валутни манипулации, казна од 5,7 милијарди долари.

🎨 Кражби и културни загуби

  • 2010 – Во Париз одземени, односно украдени 5 слики вредни 100 милиони евра, меѓу нив дела од Пикасо, Матис, Модиљани и други.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (18 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com / Jakob Braun

Култура и уметност

  • 1799 – Смртта на Пјер Бомарше, драматург чија работа инспирирала класични опери како „Севилскиот бербер“ (Росини) и „Фигаровата свадба“ (Моцарт).

  • 1911 – Почина Густав Малер, влијателен австриски композитор и диригент.

  • 1995 – Почина Александар Годунов, познат балетски танчер кој доживеа успех и на запад по бегството од СССР.


Политика и конфликти

  • 1803 – Велика Британија ѝ објави војна на Франција, со што се заострија Наполеонските војни.

  • 1804Наполеон е прогласен за император.

  • 1944 – Протерување на Татарите од Крим од страна на СССР, што останува едно од најконтроверзните етнички чистки во историјата на регионот.

  • 1996Радован Караџиќ се повлекува од функцијата претседател на РС поради меѓународен притисок.

  • 2000 – СБ на ОН воведува ембарго за оружје за Етиопија и Еритреја, поради нивната гранична војна.


Наука и технологија

  • 1974Индија го извршува својот прв нуклеарен тест, станувајќи шеста нуклеарна сила.

  • 1998 – Тужба против Мајкрософт за монополско однесување, значајна пресвртница во правната историја на технолошките гиганти.


Човекови права и меѓународна правда

  • 1954 – Стапува во сила Европската конвенција за човекови права.

  • 2010 – Обама го потпишува Законот за слобода на печатот, именуван по новинарот Даниел Перл.

  • 2011 – Пресуда против Аугустин Бизмунг, поврзана со геноцидот во Руанда.


Родени

  • 1836Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион во шах.

  • 1868Николај II, последниот руски цар.

  • 1872Бертран Расел, добитник на Нобелова награда и познат филозоф.

  • 1883Валтер Гропиус, основач на Баухаус и визионер во архитектурата.

  • 1919Марго Фонтејн, легендарна балерина.

  • 1920Карол Војтила, идниот папа Јован Павле II.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (17 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

Светот виден во рубриката „На денешен ден“ за 17-ти мај

🎨 Култура и уметност

  • 1510 – Смртта на Сандро Ботичели, еден од најголемите ренесансни сликари. Неговите дела, особено Раѓањето на Венера, се симболи на хуманизмот и естетиката на Ренесансата.

  • 1866 – Роден е Ерик Сати, француски композитор чие дело има големо влијание врз модерната музика.

  • 2012 – Почина Дона Самер, диско икона со глобално влијание во поп културата.


⚕️ Медицина и наука

  • 1749 – Роден е Едвард Џенер, пионер на имунизацијата, чиј изум – вакцината против сипаници – го променил текот на медицинската историја.


⚔️ Политика и воени настани

  • 1814 – Норвешка прогласува независност и усвојува устав – значаен момент во историјата на скандинавските земји.

  • 1838 – Смртта на Талеран, еден од највештите дипломати на Франција, со улога во реставрацијата по Наполеон.

  • 1940 – Германските трупи влегуваат во Брисел – дел од брзото напредување на нацистичка Германија во Втората светска војна.

  • 1949 – Обединетото Кралство ја признава независноста на Република Ирска.

  • 1997Лоран Кабила ја презема власта во Заир, кој се преименува во Демократска Република Конго.


📺 Технологија и медиуми

  • 1965 – Првото емитување во боја од Велика Британија до САД – голем чекор во глобалната телевизиска технологија.

  • 2000 – Српската влада ја презема РТВ „Студио Б“, симболичен настан за медиумската слобода во Србија.


⚖️ Човекови права и општествени промени

  • 1954 – Пресудата Brown v. Board of Education од Врховниот суд на САД ја укинува расната сегрегација во училиштата – историски момент во движењето за граѓански права.

  • 2004 – Масачусетс стана првата американска држава што легализира истополови бракови.

  • 2009 – За прв пат, жени се избрани во парламентот на Кувајт – голем напредок во правата на жените на Блискиот Исток.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

На денешен ден1 час

Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај 📜 Среден и нов век 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик,...

Спорт2 часа

Македонската репрезентација во фудбал до 18 години, ќе одигра два контролни натпревари со Словенија во гости

Репрезентацијата на Македонија до 18 години кон крајот на мај ќе одигра два контролни натпревари против соодветната селекција на Словенија....

Хороскоп2 часа

Хороскоп за вторник (20 мај)

ОВЕН Вие сте упорни во сѐ што ќе наумите, па ако деловниот успех е ваш приоритет нема сомнежи дека ќе...

Храна3 часа

Следните 6 витамини се најзастапени во магдоносот, истиот може да помогне при висок крвен притисок

Магдоносот спаѓа во зачински билки кои најчесто се користат при готвење, а покрај својата арома обезбедуваат бројни хранливи материи и...

Македонија11 часа

Од вечерва бензин 95 и дизел поскапуваат, ова е новата цена за литар

Малопродажната цена на бензинот ЕУРОСУПЕР БС-95, се зголемува за 2,00 ден/лит, во однос на малопродажната цена утврдена со одлуката за...

Lifestyle13 часа

Дали рчите во сон? Причина може да биде оваа секојдневна навика

Рчењето е чест проблем кој не само што го нарушува сонот, туку може да биде и знак за длабоки нарушувања...

Lifestyle14 часа

Како да го исчистите одводот без сода бикарбона и оцет: Ефикасни и едноставни решенија

Избегнете скапи поправки со домашни методи кои навистина функционираат Затнат одвод е проблем со кој се соочуваат многумина – водата...

Македонија14 часа

Во автобус со турски државјани во Охрид починал турист кој бил дел од групата

На 18.05.2025 во 11.30 часот во СВР Охрид е пријавено дека во автобус кој превезувал група туристи од Република Турција...

Македонија15 часа

МВР: Со „БМВ“ возел 111 км/ч на место каде е дозволено 50 км/ч

На 18.05.2025 во 09.57 часот, полициски службеници од Полициската станица безбедност на патниот сообраќај Тетово го лишија од слобода Х.А.(56)...

Скопје15 часа

Универзитетската клиника за урологија стана лиценциран центар за поставување на уринарен сфинктер

Универзитетската клиника за урологија во Скопје, започна со изведување операции за вградување на вештачки уринарен сфинктер, нова процедура, која досега...

НАЈЧИТАНИ