На денешен ден
На денешен ден – 13 мај

1619 година – По наредба на принцот Морис ван Насау, холандскиот државник Јохан фан Олденбарневелт (ван Олденбарневелт), основач на модерната холандска држава, е погубен под обвинение за верска субверзија.
1717.- Во Виена е родена Австриската царица, чешката и унгарската кралица Марија Тересија, наследничка на Карл Шести во 1740 година, една од најважните фигури на династијата Хабсбург.
1787 година – Првите бродови со осуденици заминаа од Англија кон новата колонија Австралија, која потоа служеше како казнена колонија за Англија.
1792 година – роден е италијанскиот свештеник ovanовани Мастаи Ферети, а од 1846 година папата Пиу IX. За време на неговиот понтификат, најдолгата во историјата на Римокатоличката црква (31 година и 236 дена), Црковната држава престана да постои (1870 година). Поголемиот дел стана дел од Кралството Сардинија, додека папската држава се сведе на поранешното Патримонија.
1795 година – Роден е словачкиот филолог и историчар Павел Јозеф Шафарик (Јозеф), еден од основачите на славистиката. Тој беше директор на српското граматичко училиште во Нови Сад од 1819 до 1833 година („Српски учебник“).
1798 година – Роден е Константин Данил, еден од најголемите српски сликари во 19 век, претставник на српскиот бидермаер.
1830 година – Основана е Република Еквадор и Хуан Хозе е избран за нејзин прв претседател.
1840 година – Роден е францускиот писател Алфонс Даудет, автор на трилогијата Тарантино Тараскон, ремек-дело на француската хумористична проза. Збирката раскази „Писма од мојата воденица“ му донесе голем успех.
1846 година – Конгресот на САД формално му објави војна на Мексико, иако борбите во Калифорнија започнаа неколку дена порано.
1848 година – Во Сремски Карловци започна седницата на „Мајскиот собор“, на која делегатите од 175 црковни општини од Војводина и Србија го избраа Јосиф Рајачиќ за патријарх, а полковникот Стеван Шупjикач за војвода. Собранието го прогласи српското војводство на 15 мај, но австриската и унгарската влада не ја признаа српската автономија.
1851 година – Роден е српскиот писател и доктор Лаза Лазаревиќ („За прв пат со татко му наутро“, „Народот ќе го позлати сето тоа“, „На бунар“, „Икона на училиштето“, „Тој знае сè“) „Во добро време, разбојници“, „Вертер“).
1862 година – Роден е српскиот писател Јанко Веселиновиќ, автор на романот „Хајдук Станко“ со теми од Првото српско востание и раскази и романи („Слики од руралниот живот“, „Селјанка“).
1881 година – Роден е Димитрије Туцовиќ, водач на социјалистичкото движење во Србија. Тој беше еден од организаторите на првата Балканска социјалдемократска конференција (1910), а на Конгресот на Интернационалата во Копенхаген (1910) одлучно се спротивстави на империјалистичката политика на официјална Австрија. Објави околу 600 трудови во домашни и странски весници. Умре на 20 ноември 1914 година во битката кај Колубара („Правно осигурување на работниците“, „Закон за дејствија и социјална демократија“).
1882 година – Роден е францускиот сликар orорж Браке, кој заедно со Пабло Пикасо го основаше кубистичкото движење во 1905 година.
1887 година – Во Белград е основана Привремената опсерваторија на Големата школа. Со основањето на Републичкиот хидрометеоролошки институт на Србија во 1947 година, Опсерваторијата стана нејзин составен дел.
1888 година – Во Бразил е укинато ропството.
1914.- Роден е американскиот боксер eо Луис, светски шампион во тешка категорија од 1937 до 1949 година, кога се пензионираше.
1930.- Умре норвешкиот поларен истражувач и дипломат Фритјоф Нансен, добитник на Нобеловата награда за мир во 1922 година.Како висок комесар на Лигата на нациите, тој управува со репатријацијата на воените заробеници по Првата светска војна.
1931 година – Умре српскиот композитор и хор-хостер Јосиф Маринковиќ, член на Српската кралска академија. Неговите соло-песни и многу хорски композиции придружени со пијано се посебен придонес во српската музика. Бил диригент на белградското друштво за пеење „Обилиќ“.
1949 година – Првиот британски авион Канбера го направи својот прв пробен лет.
1961.- Умре американскиот филмски актер Гери Купер, добитник на Оскар за „наредникот Јорк“ и „Точно на пладне“.
1968 година – Во Париз започнаа официјалните разговори меѓу Северен Виетнам и Соединетите држави за да се стави крај на виетнамската војна.
1981 година – Папата Јован Павле Втори беше убиен на плоштадот Свети Петар во Рим. Атентаторот Мехмед Али Агча (Агча) е уапсен. Тој беше ослободен од затвор по 20 години и предаден на Турција во јуни 2000 година.
1990 година – Во Загреб, на стадионот во Максимир, на фудбалскиот натпревар помеѓу загрепскиот „Динамо“ и белградска „Црвена звезда“, се случи крвава пресметка меѓу навивачите на овие два клуба.
1994 година – Министрите за надворешни работи на САД, ЕУ и Русија во Geneенева договорија заедничка стратегија за решавање на босанскиот конфликт.
1999 година – Перу и Еквадор потпишаа документ за разграничување, ставајќи крај на шестдеценискиот спор за три земји.
2005 година – Првата меѓународна донаторска конференција за реставрација и зачувување на културното наследство на Косово, одржана во Париз, организирана од УНЕСКО, собра десет милиони долари.
2007 година – Претставникот на Србија, Марија Шерифовиќ, победи на Евровизија во Хелсинки со песната „Молитва“.
2011 година – Високиот комесаријат на Обединетите нации за бегалци (УНХЦР) објави дека околу 1.200 бегалци кои ја напуштија Либија во март и април се удавија во Средоземното Море.
2014 година – 301 рудар загинаа во несреќа во рудникот за јаглен Сома, 120 километри северо-источно од Измир, во западна Турција. Во моментот на експлозијата, 787 работници биле под земја.
2015 година – Ватикан официјално ја признава државата Палестина и ги насочува своите дипломатски активности, претходно насочени кон Палестинската ослободителна организација, кон државата Палестина.
2018 година – На парламентарните избори во Ирак, мнозинството го освои политичкиот сојуз Саерун, предводен од радикалниот шиитски свештеник Моктада Садр.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за недела (8 јуни)
-
Македонија1 ден
Попладнево почувствуван земјотрес во Македонија
-
Временска прогноза1 ден
Алармот е вклучен, денес ќе имаме најтопол ден од почеток на 2025-та година!
-
Спорт1 ден
(ВИДЕО) „Капа доле“ за прикажаната игра упати Милевски, додека Омерагиќ во соблекувалната укажа поддршка и честитки до играчите на македонската репрезентација!
-
Македонија2 дена
Срамота: Пред Духовден во село во Македонска Каменица оштетени гробови
-
Хороскоп5 часа
Хороскоп за понеделник (9 јуни)
-
Спорт1 ден
(ВИДЕО) Американската тенисерка Гауф триумфираше на „Ролан Гарос“ по победата над белорусинката Арина Сабаленка
-
Култура14 часа
Денеска е „Духовден“ – Празник на Светиот Дух