На денешен ден
На денешен ден – 13 мај
1619 година – По наредба на принцот Морис ван Насау, холандскиот државник Јохан фан Олденбарневелт (ван Олденбарневелт), основач на модерната холандска држава, е погубен под обвинение за верска субверзија.
1717.- Во Виена е родена Австриската царица, чешката и унгарската кралица Марија Тересија, наследничка на Карл Шести во 1740 година, една од најважните фигури на династијата Хабсбург.
1787 година – Првите бродови со осуденици заминаа од Англија кон новата колонија Австралија, која потоа служеше како казнена колонија за Англија.
1792 година – роден е италијанскиот свештеник ovanовани Мастаи Ферети, а од 1846 година папата Пиу IX. За време на неговиот понтификат, најдолгата во историјата на Римокатоличката црква (31 година и 236 дена), Црковната држава престана да постои (1870 година). Поголемиот дел стана дел од Кралството Сардинија, додека папската држава се сведе на поранешното Патримонија.
1795 година – Роден е словачкиот филолог и историчар Павел Јозеф Шафарик (Јозеф), еден од основачите на славистиката. Тој беше директор на српското граматичко училиште во Нови Сад од 1819 до 1833 година („Српски учебник“).
1798 година – Роден е Константин Данил, еден од најголемите српски сликари во 19 век, претставник на српскиот бидермаер.
1830 година – Основана е Република Еквадор и Хуан Хозе е избран за нејзин прв претседател.
1840 година – Роден е францускиот писател Алфонс Даудет, автор на трилогијата Тарантино Тараскон, ремек-дело на француската хумористична проза. Збирката раскази „Писма од мојата воденица“ му донесе голем успех.
1846 година – Конгресот на САД формално му објави војна на Мексико, иако борбите во Калифорнија започнаа неколку дена порано.
1848 година – Во Сремски Карловци започна седницата на „Мајскиот собор“, на која делегатите од 175 црковни општини од Војводина и Србија го избраа Јосиф Рајачиќ за патријарх, а полковникот Стеван Шупjикач за војвода. Собранието го прогласи српското војводство на 15 мај, но австриската и унгарската влада не ја признаа српската автономија.
1851 година – Роден е српскиот писател и доктор Лаза Лазаревиќ („За прв пат со татко му наутро“, „Народот ќе го позлати сето тоа“, „На бунар“, „Икона на училиштето“, „Тој знае сè“) „Во добро време, разбојници“, „Вертер“).
1862 година – Роден е српскиот писател Јанко Веселиновиќ, автор на романот „Хајдук Станко“ со теми од Првото српско востание и раскази и романи („Слики од руралниот живот“, „Селјанка“).
1881 година – Роден е Димитрије Туцовиќ, водач на социјалистичкото движење во Србија. Тој беше еден од организаторите на првата Балканска социјалдемократска конференција (1910), а на Конгресот на Интернационалата во Копенхаген (1910) одлучно се спротивстави на империјалистичката политика на официјална Австрија. Објави околу 600 трудови во домашни и странски весници. Умре на 20 ноември 1914 година во битката кај Колубара („Правно осигурување на работниците“, „Закон за дејствија и социјална демократија“).
1882 година – Роден е францускиот сликар orорж Браке, кој заедно со Пабло Пикасо го основаше кубистичкото движење во 1905 година.
1887 година – Во Белград е основана Привремената опсерваторија на Големата школа. Со основањето на Републичкиот хидрометеоролошки институт на Србија во 1947 година, Опсерваторијата стана нејзин составен дел.
1888 година – Во Бразил е укинато ропството.
1914.- Роден е американскиот боксер eо Луис, светски шампион во тешка категорија од 1937 до 1949 година, кога се пензионираше.
1930.- Умре норвешкиот поларен истражувач и дипломат Фритјоф Нансен, добитник на Нобеловата награда за мир во 1922 година.Како висок комесар на Лигата на нациите, тој управува со репатријацијата на воените заробеници по Првата светска војна.
1931 година – Умре српскиот композитор и хор-хостер Јосиф Маринковиќ, член на Српската кралска академија. Неговите соло-песни и многу хорски композиции придружени со пијано се посебен придонес во српската музика. Бил диригент на белградското друштво за пеење „Обилиќ“.
1949 година – Првиот британски авион Канбера го направи својот прв пробен лет.
1961.- Умре американскиот филмски актер Гери Купер, добитник на Оскар за „наредникот Јорк“ и „Точно на пладне“.
1968 година – Во Париз започнаа официјалните разговори меѓу Северен Виетнам и Соединетите држави за да се стави крај на виетнамската војна.
1981 година – Папата Јован Павле Втори беше убиен на плоштадот Свети Петар во Рим. Атентаторот Мехмед Али Агча (Агча) е уапсен. Тој беше ослободен од затвор по 20 години и предаден на Турција во јуни 2000 година.
1990 година – Во Загреб, на стадионот во Максимир, на фудбалскиот натпревар помеѓу загрепскиот „Динамо“ и белградска „Црвена звезда“, се случи крвава пресметка меѓу навивачите на овие два клуба.
1994 година – Министрите за надворешни работи на САД, ЕУ и Русија во Geneенева договорија заедничка стратегија за решавање на босанскиот конфликт.
1999 година – Перу и Еквадор потпишаа документ за разграничување, ставајќи крај на шестдеценискиот спор за три земји.
2005 година – Првата меѓународна донаторска конференција за реставрација и зачувување на културното наследство на Косово, одржана во Париз, организирана од УНЕСКО, собра десет милиони долари.
2007 година – Претставникот на Србија, Марија Шерифовиќ, победи на Евровизија во Хелсинки со песната „Молитва“.
2011 година – Високиот комесаријат на Обединетите нации за бегалци (УНХЦР) објави дека околу 1.200 бегалци кои ја напуштија Либија во март и април се удавија во Средоземното Море.
2014 година – 301 рудар загинаа во несреќа во рудникот за јаглен Сома, 120 километри северо-источно од Измир, во западна Турција. Во моментот на експлозијата, 787 работници биле под земја.
2015 година – Ватикан официјално ја признава државата Палестина и ги насочува своите дипломатски активности, претходно насочени кон Палестинската ослободителна организација, кон државата Палестина.
2018 година – На парламентарните избори во Ирак, мнозинството го освои политичкиот сојуз Саерун, предводен од радикалниот шиитски свештеник Моктада Садр.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Кичево1 денОВР Кичево поднесе кривична пријава против поранешниот градоначалник, постапувал спротивно на законот за пожарникарство
-
Кичево6 часаОВР Кичево го пронајде возачот кој предизвика сообраќајна несреќа во Кичево и го напушти местото на настанот
-
Кичево1 ден„Венаки“ Кичево: Пристигнува гооолемиот „Black Friday“ со неверојатен попуст до -70% на цени на одредени производи од светски производители за санитарија и останата покуќнина
-
Хороскоп2 денаХороскоп за вторник (25 ноември)
-
Хороскоп20 часаХороскоп за среда (26 ноември)
-
Македонија32 минути„ЛУКОИЛ Македонија“ во своите малопродажни објекти го враќа купувањето со „VISA“ дебитните и кредитни картички, од денес во целосна функционалност може да се користат услугите за плаќање
-
Хроника1 денМлад затвореник од струшко починал, откако во тешка здравствена состојба бил донесен во Општата болница во Охрид
-
Временска прогноза1 денОд утре повторно нови обилни врнежи од дожд и засилен ветер, снегот ќе биде застапен на повисоките места од државата
