На денешен ден
На денешен ден – 14 април
1629 година – Роден е христијанскиот математичар и астроном Кристијан Хајгенс. Открил прстен околу Сатурн и конструирал часовник со нишало.
1759 година – Умре германскиот композитор Георг Фридрих Хендел во Лондон. Неговиот голем опус вклучува опери, ораториуми и голем број композиции за оркестар, од кои најпознати се ораториумите „Месија“, „Израел во Египет“ и „Саул“.
1849 година – На иницијатива на револуционерниот водач Лајош Косут, Унгарија прогласи независност од Австрија.
1865 – Американскиот претседател Абрахам Линколн е смртно ранет во обид за атентат неколку дена по завршувањето на граѓанската војна. Тој беше застрелан од Johnон Бут во кутијата на театарот во Вашингтон. Линколн почина еден ден подоцна, а Ендру Johnонсон стана нов претседател.
1883 година – Роден е писателот Сима Пандуровиќ, еден од основачите на српскиот модернизам.
1900 година – Францускиот претседател Емил Лубет ја отвори меѓународната изложба во Париз, на 315 хектари, најголемата од ваков вид во европската историја.
1904 година – Роден е англискиот театарски и филмски актер Сер Giон Гелгуд. Тој се стекна со слава за улогите како херои на Шекспир, а го освои и Оскарот во 1981 година за улогата во филмот „Артур“.
1907 година – Роден е Франсоа Дувалие, кој со прекар „Папа Док“ беше претседател-диктатор на Хаити од 1957 година до неговата смрт во 1971 година.
1914.- Умре американскиот филозоф и логичар Чарлс Сандерс Пирс, основач на прагматизмот, насока што подоцна ја разви Вилијам Jamesејмс.
1917 година – Умре полскиот лекар Лудвиг Лазарус Заменхоф (Лазар Лудвиг), пронаоѓач на есперанто, комбинација на голем број светски јазици. Под псевдонимот д-р Есперанто, тој објави учебник за новосоздадениот јазик „Lingvo Internacia“ во 1887 година.
1930 година – Поетот Владимир Владимирович Мајаковски, еден од основачите на рускиот футуризам, автор на лирските песни „Облак во панталони“ и „Флејта рбет“, изврши самоубиство во Москва.
1931 година – по абдикацијата и бегството на кралот Алфонсо Трети, во Шпанија беше прогласена република. Републиката беше укината во 1939 година, по тригодишна граѓанска војна, од генералот Франциско Франко.
1945 година – Сојузничките трупи го уапсија германскиот дипломат и политичар Франц фон Папен и го екстрадираа на Трибуналот за воени злосторства од Втората светска војна во Нирнберг. Тој беше ослободен од обвинението, а подоцна беше осуден на осум години затвор во Германија, но беше ослободен во 1949 година.
1969.- Умре историчарот на книжевноста, Петар Колендиќ, професор на универзитетот во Белград и член на Српската академија на науките и уметностите, познат по студиите и дискусиите за старата дубровничка и далматинска литература.
1975 година – Укината монархија и прогласена република во Сиким (Североисточна Индија). Сиким стана 22-та држава на Индискиот сојуз.
1986 година – Умре францускиот писател Симоне де Бовоар, животниот сопатник на Jeanан Пол Сартр. Нејзината книга „Другиот пол“ беше инспирација за феминистичкото движење.
1988 година – Авганистан и Пакистан потпишаа договор за Авганистан во Geneенева, а Советскиот сојуз и Соединетите држави прогласија немешање. Договорот предвидува враќање на авганистанските бегалци од Пакистан и повлекување на советските трупи од Авганистан.
1994 година – Два американски борбени авиони Ф-15 случајно соборија два американски хеликоптери над северен Ирак, при што загинаа сите 26 лица.
1995 година – Светската здравствена организација соопшти дека на околу милион луѓе во поранешна Југославија им треба медицинска помош поради психолошката траума предизвикана од војната.
1999 година – Најмалку 75 лица загинаа, а 25 се тешко ранети во Метохија во две колони со бегалци, испукани од авиони на НАТО.
1999 година – Пакистан тестираше балистичка ракета од 2.000 километри, способна да носи нуклеарни ракети.
2000 година – Со митинг во центарот на Белград, под слоганот „Стоп за теророт – за демократски избори“, опозицијата започна координирана акција за демократски промени во земјата.
2003 година – Во близина на Багдад, американските специјалци го уапсија Абу Абас, поранешен лидер на палестинското герилско движење, обвинет за организирање киднапирање на италијанскиот патнички брод Ахил Лауро во 1985 година и убиство на американски Евреин на Леон Клингхофер, кој бил фрлен во Средоземно Море.
2006 година – Умре Бери Нелсон, актерот кој прв го играше ликот на славниот британски агент 007 Jamesејмс Бонд во ТВ-адаптацијата на „Казино Ројал“ во 1954 година.
2009 година – Johnон Демјањук, поранешен чувар во нацистичкиот логор на смртта во Полска, беше депортиран од САД во Германија под сомнение за убиство на 29.000 Евреи за време на Втората светска војна.
2010 година – Земјотрес со јачина од 7,1 степени според Рихтеровата скала во Кина уби 2.183 лица, повреди 12.135, а 84 се водат за исчезнати.
2010 година – Хрватскиот претседател Иво Јосиповиќ, за време на официјалната посета на Босна и Херцеговина, се извини за учеството на Хрватска во политиката што се обиде да ја подели БиХ во 90-тите и го повика целиот регион да соработува.
2014 година – Исламистичката организација Боко Харам („Западното образование е грешно“) киднапира повеќе од 200 девојчиња од училиште во градот Чибок (Нигерија). 2018 година – САД, Велика Британија и Франција заеднички извршија воздушни напади на 105 цели во Сирија, а првата противвоздушна одбрана беше искористена во Дамаск. Советот за безбедност на ООН не усвои руско барање за резолуција со која се осудуваат нападите.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Хороскоп1 денХороскоп за петок (21 ноември)
-
Без категорија1 денЖолта предупредувачка фаза поради најавените обилни врнежи од дожд и силниот ветер, локално процесите ќе бидат во форма на невреме
-
Хороскоп11 часаХороскоп за сабота (22 ноември)
-
Македонија2 денаДржавниот пазарен инспекторат изврши инспекциски надзори во пет градови, затекнати биле низа неправилности кај 16 правни субјекти кои продавале тутунски производи
-
Спорт2 денаДанска првиот предизвик за „рисовите“ во март, за пласман на големиот мундијал во САД, Мексико и Канада
-
Временска прогноза2 денаНови врнежи од дожд на планините ќе провејува снег, продор на ладен бран од север може да резултира со снег на превоите
-
Спорт15 часаУтре во Кичево, „ФК Напредок“ го дочекува „ФК Џепчиште“ во третата македонска фудбалска лига запад во претпоследното коло од есенскиот дел
-
Култура1 денДенес се празнува Св.Архангел Михаил, домаќини нека Ви е на помош празникот на војводата на сите ангели!
