Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 14 јули

Објавено пред

на

1223 година – Умре францускиот крал Филип Август. Неговото владеење го започнал во 1179 година со успешна војна против Англичаните, од кои ја заземал западна Франција и со победата над англо-германската армија, ја проширил територијата на Франција. Учествувал во Третата крстоносна војна.

1602 година – Роден е lesил Мазарин, француски државник со италијанско потекло, наследник на кардиналот Ришелје на дворот на Луј XIII (1642). За време на регентноста на Ана од Австрија, мајка на Луј XIV, Мазарин имал целосна моќ и како вешт дипломат ги поставил темелите на француската надмоќ во Европа, која се појавила во целост за време на владеењето на Луј XIV.

1789 година – Во Париз, луѓето го окупираат озлогласениот затвор во Бастилја, симбол на монархијата. Тој ден се смета за почеток на Француската револуција, настан што означи пресвртница во европската историја. Во Франција се слави како национален празник.

1817.- Умре француската писателка Ана Луиз Некер, позната како Мадам де Штаел. Со книгата „За Германија“, таа даде многу значаен придонес во теоријата на францускиот и европскиот романтизам. Нејзиниот салон во Париз беше познато место за собирање интелектуалци од тоа време.

1867 година – Алфред Нобел, пронаоѓач на динамит, најпрво го демонстрираше својот изум во каменолом во близина на англискиот град Редихл.

1887 година – Умре германскиот индустријалец и производител на оружје Алфред Круп. Тој беше првиот што започна да произведува топови од леано челик и се стекна со монопол во снабдувањето на пруската армија со топови, создавајќи го моќниот металуршки концерн „Круп“.

1889 година – во Париз се одржа меѓународен социјалистички конгрес, организиран од марксистичките партии на Германија и Франција. Втората меѓународна е основана и беше усвоена резолуција на осумчасовниот работен ден и на прославата на 1 Мај како ден на меѓународната солидарност на работниците.

1901 година – Во Белград официјално беше отворен првиот работнички театар во Србија. Настапите се изведуваа во кафулето „Радничка касина“ на аголот од улиците Дежанска и Скопansанска (Нучишева).

1902 година – Во Сараево е основано српското културно-просветно здружение „Просвјета“.

1904 година – Роден е американскиот писател Исак Башевис, полски Евреин, добитник на Нобеловата награда за литература во 1978 година. Тој се смета за најважниот модерен писател на јидиш, иако неговите дела се појавуваат исклучиво на англиски превод. „Роб“, „Сатана“ „во Гора“, „Волшебник од Лублин“).

1913 година – американскиот политичар Лесли Линч, помладиот, познат како eraералд Форд, претседател на САД од 1974 година, го замени Ричард Никсон, кој поднесе оставка заради аферата Вотергејт. На претседателските избори во 1976 година, тој беше поразен од Jimими Картер.

1918 година – Роден е шведскиот филмски и театарски режисер и сценарист Ингмар Бергман, еден од најважните филмаџии на 20 век, добитник на три Оскари („Седмиот печат“, „Диви јагоди“, „Богородица пролет“, „Вресоци и шепоти“) , “Змија”). Јајце “).

1933 година – Во Германија, национал-социјалистите, кои дојдоа на власт со Хитлер во јануари, ги забранија сите опозициски партии.

1958 година – Воен удар ги уби кралот Фајсал Втори и премиерот Нури ал-Саид во Ирак. Ирак беше прогласен за република, а генералот Абдул Карим Касим (Кашем) ја презеде власта.

1959 година – Во Квинси, Масачусетс беше лансиран првиот брод со нуклеарно напојување, USS Long Beach. Бродот имаше два нуклеарни реактори и можеше да достигне брзина од 30 јазли на час.

1965 година – Американскиот сателит Маринер 4, лансиран во 1964 година, ги направи првите фотографии на Марс.

1976 година – Кинески градежници ја завршија железничката пруга Танзам, која ги поврзува Замбија и пристаништето Дар ес Салам во Танзанија.

1992 година – Милан Паниќ, американски бизнисмен со српско потекло, е избран за прв премиер на СР Југославија.

1997 година – Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија (МКТЈ) во Хаг го осуди босанскиот Србин Душан Тадиќ на 20 години затвор за учество во етничкото чистење на босанските муслимани во областа Приедор во северозападна Босна во 1992 година.

1998 година – Умре Ричард Мекдоналд, отворајќи го патот кон концептот за брза храна и развивајќи го во најголемиот ланец на светот, Мекдоналдс.

1999 година – Летовите меѓу Аргентина и Фокландските острови се обновени, првпат по војната во Фокланд во 1982 година.

2000 година – Потпишан е трговски договор помеѓу Соединетите Држави и Виетнам 25 години по завршувањето на Виетнамската војна, со што се отвори патот Ханој да се приклучи на Светската трговска организација.

2000 година – Судот во Мајами им нареди на големите американски производители на цигари да платат 145 милијарди долари отштета на пушачите во Флорида за загрозување на нивното здравје.

2002 година – Член на неонацистичкото движење пука во францускиот претседател quesак Ширак на прославата на Денот на Бастилја. Осомничениот бил брзо фатен, а парадата продолжила.

2006 година – Тајфунот Билис, кој предизвика бури и поплави во југоисточна Кина, уби 482 лица.

2008 година – Меѓународниот кривичен суд во Хаг го обвини претседателот на Судан Омар ал-Башир за геноцид врз африканските племиња во Дарфур. Од почетокот на конфликтот во 2003 година, повеќе од 300 000 луѓе го загубија животот во судирите меѓу силите на суданскиот претседател Ал-Башир и локалните племиња.

2009 година – Трибуналот на ООН за воени злосторства во Руанда, со седиште во Танзанија, го осуди поранешниот гувернер на Кигали, потполковник Тарцис Рензахо на доживотен затвор како еден од главните поттикнувачи на геноцидот во Руанда во 1994 година.

2011 година – Јужен Судан е примен во Обединетите нации како 193-та земја-членка на оваа светска организација.

2014 година – Во Јоханесбург почина Надин Гордимер (91), нобеловец, јужноафрикански писател, истакнат борец против апартхејдот („Луѓе од јули“, „Приказна за мојот син“, „Случајна средба“, „Ајде сами“)

2016 година – На шеталиштето во Ница, камион беше насочен кон толпа луѓе и уби 84 лица. Возилото било управувано од Мохамед Булел, француски државјанин по потекло од Тунис.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 19 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

⚔️ Империјализам и воени конфликти

  • 14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.

  • 636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.

  • 1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.

  • 1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.


🧠 Наука и техника

  • 1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.

  • 1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.

  • 1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.


🎭 Култура и уметност

  • 1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.

  • 1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.

  • 1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.

  • 2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.


🌍 Политички превирања и државни удари

  • 1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.

  • 1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.

  • 2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.


✈️ Технологија и летови

  • 1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.

  • 1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 14 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Историски битки и политички настани

  • 1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.

  • 1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.

  • 1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.

  • 1941Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.

  • 1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.

  • 1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.

  • 2015САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.


⚔️ Воени конфликти и кризи

  • 1900 – Крај на Боксерската буна.

  • 1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.

  • 2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.

  • 2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.


🧪 Наука и технологија

  • 1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.

  • 1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.

  • 1893Франција воведува први регистарски таблички.


🧍‍♂️ Значајни личности (родени/починати)

  • 1777 – Ерстед (научник)

  • 1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.

  • 1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.

  • 2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.

  • 2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.

  • 2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.


🌍 Катастрофи и трагедии

  • 2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).

  • 2017Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).

  • 2018Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).

  • 2021Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).

  • 2022Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп8 часа

Дневен Хороскоп за понеделник (25 август)

ОВЕН Денес ќе бидете стимулирани на различни начини. Ќе бидете фасцинирани од се што блеска, па внимавајте да не ги...

Спорт9 часа

Маркез доминираше денес за големата награда на Унгарија на уникатната патека „Балатон Парк“

Шпанецот Марк Маркез, возач на Дукати, извојува убедлива победа на денешната трка за Големата награда на Унгарија, возена на патеката...

Македонија16 часа

Во Куманово по пожар на сува трева, се зафатил плац со паркирани возила, камиони и автобуси

На 23.08.2025 во 23.51 часот во СВР Куманово било пријавено дека на ул.„Народна Револуција“ во Куманово настанал пожар на сува...

Македонија19 часа

Добра вест: До моментов само 3 активни пожари, состојбата со пожарите се смирува

На ден 24.08.2025 година, до 12:00 часот, на територијата на Македонија има вкупно 3 пожари на отворен простор, од кои...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за недела (24 август)

ОВЕН Ќе бидете исклучително успешни во комуникацијата, затоа фокусирајте се на сите оние ситуации кои бараат преговарачки вештини, се сведени...

Временска прогноза1 ден

Попоски со нова метео анализа, септември надпросечно топол

Според моменталните излази на најажурниот прогностички модел ECMWF (Европски центар за Среднорочна прогноза) месец септември 2025 година во Република Македонија...

Спорт2 дена

Роналдо стана единствен фудбалер во историјата кој постигнал најмалку 100 голови во четири различни клубови

Кристијано Роналдо (40) зад себе има импресивна голгетерска кариера – 450 голови за Реал Мадрид, 145 за Манчестер Јунајтед и...

Кичево2 дена

Кичево: Најавени градежни работи кон месност Крушино, за тоа време ќе има времен прекин на сообраќај

Во понеделник, 25 август 2025 година, ГД „Гранит“ АД Скопје, изведувач на работите на Автопатот А2 Кичево–Охрид, ќе започне со...

Хроника2 дена

Уште една трагедија на македонските патишта, загина украинец пешак, го удрил жител на Косово од Германија

На 22.08.2025 околу 18:00 часот во СВР Скопје било пријавено дека на магистралниот пат Скопје-Граничен премин Долно Блаце, на околу...

Lifestyle2 дена

Како да ја направите вашата орхидеја да расцвета: 4 корисни совети

Орхидеите се меѓу најубавите декоративни растенија за домот, но бараат посебна грижа и внимание. Многу луѓе погрешно мислат дека е...

НАЈЧИТАНИ