На денешен ден
На денешен ден – 14 јули
1223 година – Умре францускиот крал Филип Август. Неговото владеење го започнал во 1179 година со успешна војна против Англичаните, од кои ја заземал западна Франција и со победата над англо-германската армија, ја проширил територијата на Франција. Учествувал во Третата крстоносна војна.
1602 година – Роден е lesил Мазарин, француски државник со италијанско потекло, наследник на кардиналот Ришелје на дворот на Луј XIII (1642). За време на регентноста на Ана од Австрија, мајка на Луј XIV, Мазарин имал целосна моќ и како вешт дипломат ги поставил темелите на француската надмоќ во Европа, која се појавила во целост за време на владеењето на Луј XIV.
1789 година – Во Париз, луѓето го окупираат озлогласениот затвор во Бастилја, симбол на монархијата. Тој ден се смета за почеток на Француската револуција, настан што означи пресвртница во европската историја. Во Франција се слави како национален празник.
1817.- Умре француската писателка Ана Луиз Некер, позната како Мадам де Штаел. Со книгата „За Германија“, таа даде многу значаен придонес во теоријата на францускиот и европскиот романтизам. Нејзиниот салон во Париз беше познато место за собирање интелектуалци од тоа време.
1867 година – Алфред Нобел, пронаоѓач на динамит, најпрво го демонстрираше својот изум во каменолом во близина на англискиот град Редихл.
1887 година – Умре германскиот индустријалец и производител на оружје Алфред Круп. Тој беше првиот што започна да произведува топови од леано челик и се стекна со монопол во снабдувањето на пруската армија со топови, создавајќи го моќниот металуршки концерн „Круп“.
1889 година – во Париз се одржа меѓународен социјалистички конгрес, организиран од марксистичките партии на Германија и Франција. Втората меѓународна е основана и беше усвоена резолуција на осумчасовниот работен ден и на прославата на 1 Мај како ден на меѓународната солидарност на работниците.
1901 година – Во Белград официјално беше отворен првиот работнички театар во Србија. Настапите се изведуваа во кафулето „Радничка касина“ на аголот од улиците Дежанска и Скопansанска (Нучишева).
1902 година – Во Сараево е основано српското културно-просветно здружение „Просвјета“.
1904 година – Роден е американскиот писател Исак Башевис, полски Евреин, добитник на Нобеловата награда за литература во 1978 година. Тој се смета за најважниот модерен писател на јидиш, иако неговите дела се појавуваат исклучиво на англиски превод. „Роб“, „Сатана“ „во Гора“, „Волшебник од Лублин“).
1913 година – американскиот политичар Лесли Линч, помладиот, познат како eraералд Форд, претседател на САД од 1974 година, го замени Ричард Никсон, кој поднесе оставка заради аферата Вотергејт. На претседателските избори во 1976 година, тој беше поразен од Jimими Картер.
1918 година – Роден е шведскиот филмски и театарски режисер и сценарист Ингмар Бергман, еден од најважните филмаџии на 20 век, добитник на три Оскари („Седмиот печат“, „Диви јагоди“, „Богородица пролет“, „Вресоци и шепоти“) , “Змија”). Јајце “).
1933 година – Во Германија, национал-социјалистите, кои дојдоа на власт со Хитлер во јануари, ги забранија сите опозициски партии.
1958 година – Воен удар ги уби кралот Фајсал Втори и премиерот Нури ал-Саид во Ирак. Ирак беше прогласен за република, а генералот Абдул Карим Касим (Кашем) ја презеде власта.
1959 година – Во Квинси, Масачусетс беше лансиран првиот брод со нуклеарно напојување, USS Long Beach. Бродот имаше два нуклеарни реактори и можеше да достигне брзина од 30 јазли на час.
1965 година – Американскиот сателит Маринер 4, лансиран во 1964 година, ги направи првите фотографии на Марс.
1976 година – Кинески градежници ја завршија железничката пруга Танзам, која ги поврзува Замбија и пристаништето Дар ес Салам во Танзанија.
1992 година – Милан Паниќ, американски бизнисмен со српско потекло, е избран за прв премиер на СР Југославија.
1997 година – Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија (МКТЈ) во Хаг го осуди босанскиот Србин Душан Тадиќ на 20 години затвор за учество во етничкото чистење на босанските муслимани во областа Приедор во северозападна Босна во 1992 година.
1998 година – Умре Ричард Мекдоналд, отворајќи го патот кон концептот за брза храна и развивајќи го во најголемиот ланец на светот, Мекдоналдс.
1999 година – Летовите меѓу Аргентина и Фокландските острови се обновени, првпат по војната во Фокланд во 1982 година.
2000 година – Потпишан е трговски договор помеѓу Соединетите Држави и Виетнам 25 години по завршувањето на Виетнамската војна, со што се отвори патот Ханој да се приклучи на Светската трговска организација.
2000 година – Судот во Мајами им нареди на големите американски производители на цигари да платат 145 милијарди долари отштета на пушачите во Флорида за загрозување на нивното здравје.
2002 година – Член на неонацистичкото движење пука во францускиот претседател quesак Ширак на прославата на Денот на Бастилја. Осомничениот бил брзо фатен, а парадата продолжила.
2006 година – Тајфунот Билис, кој предизвика бури и поплави во југоисточна Кина, уби 482 лица.
2008 година – Меѓународниот кривичен суд во Хаг го обвини претседателот на Судан Омар ал-Башир за геноцид врз африканските племиња во Дарфур. Од почетокот на конфликтот во 2003 година, повеќе од 300 000 луѓе го загубија животот во судирите меѓу силите на суданскиот претседател Ал-Башир и локалните племиња.
2009 година – Трибуналот на ООН за воени злосторства во Руанда, со седиште во Танзанија, го осуди поранешниот гувернер на Кигали, потполковник Тарцис Рензахо на доживотен затвор како еден од главните поттикнувачи на геноцидот во Руанда во 1994 година.
2011 година – Јужен Судан е примен во Обединетите нации како 193-та земја-членка на оваа светска организација.
2014 година – Во Јоханесбург почина Надин Гордимер (91), нобеловец, јужноафрикански писател, истакнат борец против апартхејдот („Луѓе од јули“, „Приказна за мојот син“, „Случајна средба“, „Ајде сами“)
2016 година – На шеталиштето во Ница, камион беше насочен кон толпа луѓе и уби 84 лица. Возилото било управувано од Мохамед Булел, француски државјанин по потекло од Тунис.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
-
Хороскоп21 часХороскоп за недела (7 декември)
-
Хороскоп2 денаХороскоп за сабота (6 декември)
-
Кичево1 час„ЕВН КЕЦ Кичево“ во вторник ќе работи на терен, дел од „Ужичка“, „Мечкин Камен“ и дел од месноста „Под Крушино“ времено ќе бидат без електрична енергија
-
Временска прогноза1 денСе менува ли климата? Најава за невообичаено топло време од следната седмица во месец декември – ова се информациите
-
Здравје и убавина24 часаКако полесно да ја издржите диетата за слабеење
-
Здравје и убавина2 часаДајте им одмор на цревата во организмот со ова овошје
