Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 14 јуни

Објавено пред

на

1645 година – Во граѓанска војна во Англија, парламентарните сили предводени од Оливер Кромвел и Томас Ферфакс ги поразија ројалистите предводени од принцот Руперт од Пфалц во Најзби.

1777 година – Конгресот на САД го усвои државното знаме „Starвезда и лента“, кое сè уште се користи и денес.

1789 година – Англискиот капетан Вилијам Блајт, со 18 приврзаници, пристигна на островот Тимор во близина на Јава по драматично патување и повеќе од 3.500 милји. Блајт беше оставен во водите на Тахит 48 дена порано откако екипажот на бродот „Баунти“ се побуни и ја презеде командата со бродот.

1798 година – Роден е чешкиот историчар и политичар Франтишек Палачки, водач на Чешката ренесанса во 19 век. Како лидер на Федералистичката партија, тој се залагаше, во согласност со неговата идеја за австро-славизам, за федерална реорганизација на Австро-Унгарија.

1800 година – Наполеон Бонапарта ги победи австриските трупи во одлучувачката битка кај Маренго во Италија.

1811 година – Родена е американската писателка Хариет Елизабет Бичер Стоу, борец за правата на жените и ослободувањето на црните робови, автор на романот „Куќата на чичко Томин“.

1837 година – Во Неапол умре италијанскиот писател iaакомо, најголемиот лирски поет на италијанскиот романтизам и еден од најважните поети на европската поезија во 19 век („Силвија“, „Дијалози и есеи“, „Зибалдон“, дневник „Мисли“).

1894 година – е роден jубица Јанковиќ, етномузиколог, соработник на Етнографскиот институт на Српската академија на науките и уметностите и член на повеќе меѓународни институции за проучување на народната култура. Заедно со нејзината сестра Даница, ја објави книгата „Народен игре“ во седум тома.

1904 година – Умре писателот и лекар Јован Јовановиќ Змај, една од најистакнатите личности на српското општество во втората половина на 19 век. Борец за национално и политичко ослободување, член на Српската кралска академија и драматург на Националниот театар во Белград (1890-98), тој е најпознат како детски поет и автор на елегични лични признанија („Djулиши“ и „”улиши“ увеоци “).

1924 година – Роден е писателот Владимир Алексеевич Солухин, кој во руската литература воведе не-басна проза за слободна композиција („Како да се испита сонцето“, „Lивеејќи на Земјата“).

1928 година – Умре Емелин Панкхурст, британски суфраже, основач на Социо-политичката унија на жени (1903). Организираше бројни митинзи и демонстрации за право на глас на жените, поради што беше затворена осум пати.

1928 година – Роден е аргентинскиот политичар и револуционер Ернесто „Че Гевара“. Како бескомпромисен борец за правда, тој се здоби со голема популарност, особено кај младите. Учествуваше во Кубанската револуција и беше министер во владата на Кастро (1961-65). Во ноември 1966 година, тој стана водач на герилците во Боливија, а во октомври следната година, беше фатен и убиен.

1936 година – Умре рускиот писател Максим Горки. Тој одигра значајна улога во политичкиот и културниот живот на Советска Русија и се смета за основач на социјалистичкиот реализам во руската литература („Макар Чудра“, „Мати“, „На дну“).

1940 година – На Ајфеловата кула беше подигнато знаме со свастика кога нацистичките германски трупи влегоа во центарот на Париз за време на Втората светска војна.

1941 година – Претседателот на САД, Френклин Рузвелт, нареди замрзнување на германскиот и италијанскиот имот во Соединетите држави.

1943 година – Во битката кај Сутјеска во Втората светска војна, убиен е писателот, новинар, револуционер од Бања Лука, учесник во Народноослободителната борба Веселин Маслеја. Посмртно беше прогласен за Народен херој на Југославија.

1946 година – Умре шкотскиот пронаоѓач Logон Логи Берд.Во 1923 година, тој го направи првиот ТВ пренос, а во 1928 година, првиот прекуокеански ТВ пренос меѓу Лондон и Хортсдејл во САД.

1962 година – Во Париз е основана Европската организација за вселенско истражување.

1966 година – Ватикан објави укинување на индексот librorum prohibitorum. Списокот на дела што католичките верници не смееја да ги читаат по забраната за црквата, беше објавен во 1559 година од папата Павле IV.

1968.- Умре италијанскиот поет Салваторе Квазимодо, добитник на Нобеловата награда за литература во 1959 година.

1986.- Умре аргентинскиот писател Хорхе Борхес, еден од најголемите и највлијателните писатели на 20 век. Тој решително ја обележа шпанско-американската литература и значително влијаеше на светските литературни текови („Универзална историја на очајот“, „Имагинација“, „Алеф“, „Извештај за Броди“, „Книга со песок“).

1990 година – Во Букурешт, 10.000 рудари, со поддршка на новата влада, како што тврди опозицијата, демонтираа населба од шатори на студенти кои демонстрираа против владата во центарот на градот и ги демолираа редакциите на одредени весници и седиштата на опозициските партии.

1992 година – За прв пат по 45 години, во Белград се одржа литургија за празникот Педесетница, на која присуствуваа околу 10.000 луѓе предводени од српскиот патријарх Павле. Истиот ден, неколку илјади белграѓани, организирани од Граѓанскиот сојуз на Србија, учествуваа на настанот „Последен ellвон“, со порака до режимот на Слободан Милошевиќ дека му истече времето.

1993 година – Тансу Чилер стана првата жена премиер на Турција.

1995 година – Востаничките чеченци го нападнаа јужниот руски град Будијоновск, зедоа 1.500 заложници и зазедоа владини згради. Во нападот загинаа околу 100 лица, а заложниците беа ослободени по преговорите со премиерот на Русија, Виктор Черномирдин.

2000 година – Италијанските власти го екстрадираат Мехмед Али Агча во Турција, откако беше помилуван од италијанскиот претседател. Поради убиството на папата Јован Павле Втори во 1981 година, Агка помина 19 години во италијански затвор.

2003 година – На референдум во Чешка, 81% од граѓаните гласаа за влез во ЕУ.

2005 година – Умре Италијанецот Карло ulулини, еден од најголемите диригенти на 20 век.

2007 година – Почина поранешниот австриски претседател и генерален секретар на ООН Курт Валдхајм.

2012 година – Раководството на Романската демократска либерална партија (ПДЛ) поднесе оставка откако загуби на локалните избори и освои околу 15 проценти од гласовите. Поранешната опозиција, обединета во Социјал-либералната унија (УСЛ), победи со скоро 50 проценти од гласовите.

2012 година – Поранешниот тајкун во Тексас Р. Ален Стенфорд е осуден на 110 години затвор за организирање на една од најголемите пирамидални шеми во историјата, преку која манипулираше со инвеститори за 20 милијарди долари за 20 години

2013 година – За време на неговата посета на Брисел, министерот за надворешни работи на Исланд, Гунар Браги Свеинсон ја извести Европската комисија дека Исланд се откажал од влегувањето во ЕУ.

2013 година – Умерениот конзервативец Хасан Рохани победи на претседателските избори во Иран.

2014 година – Проруските сепаратисти соборија украински воен транспортен авион во близина на градот Луганск, при што загинаа 49 лица. Авионот Иlyушин-76 превезувал опрема, храна и војници.

2020 година – Во Атланта (САД) избувнаа немири по убиството на афро-американецот Рајхард Брукс од бел полицаец за време на апсењето. Инцидентот се случи за време на бран протести во САД и ширум светот поради убиството на Афроамериканецот Georgeорџ Флојд за време на апсењето во Минеаполис на 25 мај.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп54 минути

Хороскоп за понеделник (30 јули)

ОВЕН Денеска во неколку наврати ќе треба да покажете како можете да бидете храбри, бестрашни и директни. Не заземајте страна...

Спорт3 часа

Ландо Норис ја забележа својата трета победа

Ландо Норис ја забележа својата трета победа оваа сезона и вкупно седма во кариерата, триумфирајќи на патеката Ред Бул Ринг....

Кичево5 часа

(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево

Во 18:17ч денес пријавено било дека гори дива депонија во близина на с.Пополжани кичевско од битолска страна. Како што не...

Хроника12 часа

МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро

На  28.06.2025 година во ОВР Дебар е пријавено дека, во водите на Дебарското езеро во близина на пумпната станица- Дебар,...

Македонија12 часа

Охридската полиција спаси четири лица од пловен објект, откако вчера им се скршил дел од едрилицата

На 28.06.2025 во 19.30 часот, во Полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека лица од пловен објект...

Скопје14 часа

Во Скопје посебен режим на сообраќај за утре и задутре

СВР Скопје ги известува граѓаните дека на 30.06.2025 (понеделник) и 01.07.2025 (вторник) поради одржување на средба на лидерите од Западен...

Lifestyle14 часа

Три начини на кои тестенините можат да ви помогнат да ослабете

Кога ќе се споменат тестенини и слабеење во иста реченица, многумина веднаш помислуваат на јаглехидрати кои треба да се избегнуваат....

Lifestyle14 часа

Не е вода: Пијалокот што го хидрира телото најдобро

Пијалок што хидрира подобро од водата? Еве што откри науката! Кога сте жедни, веројатно веднаш посегнувате по чаша вода. Но,...

Lifestyle14 часа

Внимавајте кога излегувате од ладна просторија на летното сонце: Еве зошто!

Клима уредот е најдобриот пријател во летните горештини, но дали знаевте дека ненадејното излегување од ладен простор на врело сонце...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за недела (29 јуни)

ОВЕН Ќе ви биде доста тешко да ги контролирате емоциите, особено кога станува збор за љубовни интереси и односи со...

НАЈЧИТАНИ