На денешен ден
На денешен ден – 16 мај
1532 година – Шпанскиот освојувач Франциско Пизаро слета на брегот на Перу со мала група војници. Совладувајќи го отпорот на Индијанците, Шпанија го освоила Перу во 1572 година и го држела до 1824 година.
1703 година – Умре францускиот писател Шарл Перо, автор на збирката бајки „Бајки“, во која има и „Мачка во чизми“, „Црвенкапа“ и „Заспаната убавица“.
1770 година – Францускиот престолонаследник Луис (подоцна Луј XVI) и Мари Антоанета, ќерка на царицата Марија Тереза од Австрија, се венчаа во Версај. За време на Француската револуција од 1789 година, тие беа осудени на смрт и погубени со гилотина во 1793 година.
1812 година – Турција и Русија потпишаа мировен договор во Букурешт со кој се предвидува општа амнестија за српските бунтовници и преговори со турските власти за српската автономија.
1881 година – Лансиран е првиот електричен трамвај во околината на Берлин.
1898 година – Родена е писателката Десанка Максимовиќ, една од најпопуларните српски поети („Поет и татковина“, „Барам помилување“, „Немам повеќе време“, „Зборот на убовта“).
1898 година – Роден е поетот, патеписец и дипломат Растко Петровиќ. Тој припаѓал на првата генерација на српски модернисти, а неговата стихозбирка „Откровение“ се смета за едно од најзначајните дела на српската поезија меѓу двете светски војни.
1916 година – Потпишан е договор за трипартитна англо-француско-руска контрола врз Палестина за поделба на блискоисточните територии на Отоманската империја.
1917 година – Српскиот поет Владислав Петковиќ Дис се удави во Јонското Море кај Крф, кога германска подморница го торпедираше бродот со кој се наоѓаше во Првата светска војна („Го чекаме императорот“, „Зандана“, „Нирвана“, „Можеби тој спие”).
1924 година – Родена е Дауда Јавара, основач (1959 година) и лидер (од 1960 година) на Народната напредна партија, претседател на Гамбија од 1970 до 1994 година, кога беше симнат од власт со државен удар.
1929 година – Првите награди на Американската академија (познати како Оскари од 1931 година) беа доделени во Холивуд на „Крилја“ од актерката etенет Гејнор и актерот Емил nенингс.
1941 година – Парламентот на Исланд го поништи договорот со Исланд од 1814 година, со кој се прогласи независност од Кралството Данска. Независна Република Исланд беше прогласена на 17 јуни 1944 година, по популарен плебисцит.
1947. година – Умре англискиот биохемичар Фредерик Голанд, еден од основачите на науката за витамините. Во 1929 година, тој ја доби Нобеловата награда за медицина со холандскиот лекар Кристијан Ејкман.
1961 година – Генералот Парк Чунг-Хи изврши воен удар во Јужна Кореја. Тој беше на власт сè до 1979 година, кога беше убиен од шефот на безбедноста.
1969 година – Советско вселенско летало „Венера 5“ донесе планета за сонда за стекнување податоци.
1972 година – Претседателите на СФРЈ и Романија, Јосип Броз Тито и Николае Чаешеску, го пуштија во употреба хидроенергетскиот систем jerердап на Дунав.
1972.- Умре Кваме Нкрума, првиот претседател на независна Гана (1957). Тој беше прогласен за доживотен претседател во 1962 година, но беше симнат од власт во 1966 година со државен удар.
1974 година – Собранието на СФРЈ го прогласи Јосип Броз Тито за претседател на Југославија доживотно.
1974 година – Вилм Брант стана канцелар на Западна Германија по оставката на Вилм Брант.
1975 година – Јапонецот Junунко Табеи е првата жена што се искачи на највисокиот врв на светот, Монт Еверест.
1984 година – почина американскиот писател Ирвин Шоу. Тој се прослави со романот „Млади лавови“ (1949) („Луси Краун“, „Две недели во друг град“, „Богати и сиромашни“, „Вечер во Византија“).
1989 година – Советскиот претседател Михаил Горбачов и кинескиот лидер Денг Кјаопинг се состанаа во Пекинг на Првиот кинеско-советски самит, со што по 30 години официјално завршија „Тивката студена војна“ на двете најголеми комунистички земји.
1989 година – Еден либански верски водач Шеик Хасан Калед и уште 21 лице се убиени од автомобил-бомба во Бејрут.
1990 година – Познатиот американски забавувач Семи Дејвис јуниор почина од рак на грлото.
1991 година – Британската кралица Елизабета стана првата кралица која се обрати на Конгресот за време на официјалната посета на Соединетите држави.
1992 година – Повлекувајќи се од Босна, ЈНА минира воен аеродром од 6 милијарди долари под планината Пjешевица, близу Бихаќка.
1997 година – Претседателот на Заир, Мобуту Сесе Секо, избега од Киншаса, која беше под контрола на бунтовниците, со што заврши 32-годишното автократско владеење.
1997 година – почина италијанскиот филмски режисер useузепе, еден од најважните претставници на филмскиот неореализам, создаден во Италија во првите години по Втората светска војна („Горчлив ориз“, „Рим во 11 часот“, „Една година долг пат“) )
2003 година – Умре американскиот актер Роберт Стак, кој се стекна со слава за улогата на детектив Елиот Нес во ТВ серијата за борба против мафијата „Нескршливиот“.
2005 година – Кувајтски парламент донесе закон со кој на жените им се дава право на глас и глас.
2007 година – Никола Саркози официјално стана претседател на Франција, следејќи го quesак Ширак. Така, за прв пат во рамките на Петтата република, двајца членови на иста политичка струја беа заменети како претседател.
2013 година – Папата Франциско во својот прв голем говор за финансиската криза ги повика светските лидери да го прекинат „култот на парите“ и да ги поврзат финансиите со етиката.
2019 година – Изложена е меѓународна криминална група која користела софтвер за да украде над 100 милиони долари од повеќе од 40 000 жртви. Против осомничените се поднесени тужби во Грузија, Украина, Молдавија и САД, додека пет руски државјани се во бегство.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Хороскоп1 денХороскоп за сабота (22 ноември)
-
Спорт1 денУтре во Кичево, „ФК Напредок“ го дочекува „ФК Џепчиште“ во третата македонска фудбалска лига запад во претпоследното коло од есенскиот дел
-
Македонија2 денаАМСМ: Една коловозна лента во правец Охрид-Св.Наум има вода, сообраќајот се пренасочува по лева коловозна лента
-
Македонија2 денаЦУК: Истакна соопштение за состојбата на водостоите на реките, излевања, поплавени објекти и одрони по региони ширум Македонија
-
Македонија2 денаПоради обилен дожд, на подрачјето од Општина Ресен се поплавени над 50 куќи и магацински простории
-
Хороскоп7 часаХороскоп за недела (23 ноември)
-
Магазин2 денаRoblox ќе ги спречи децата да разговараат со непознати возрасни
-
Магазин2 денаЗа прв пат Android телефони поддржуваат AirDrop: овие четири модели можат директно да споделуваат фотографии со iPhone
