Следете не

На денешен ден

На денешен ден (16 септември)

Објавено пред

на

1380.- Умре францускиот крал Шарл V Мудриот. Тој се качи на престолот во 1360 година, а во Стогодишната војна успеа да го врати поголемиот дел од територијата од Англичаните. Тој ги охрабри науката и културата. Него го наследи неговиот син Чарлс VI Лудиот.

1387 година – Роден е англискиот крал Хенри V, кој ја продолжи Стогодишната војна со Франција за време на неговото владеење (1413-22) и го освои Париз по победата во Азенкур во 1415 година. Тој станал регент во 1420 година, а по смртта на Чарлс VI, наследник на престолот на Франција.

1498 – Смрт на шпанскиот доминиканец Томас де Торкемада, крстен Евреин, првиот голем инквизитор на Шпанија (1483-94) и фанатичен проповедник на инквизицијата. Под негов притисок, кралот Фердинанд V издаде декрет за прогон на Евреите, врз основа на кој 300.000 Евреи беа протерани од Шпанија.

1620 година – Мејфлауер го напушти англиското пристаниште Саутемптон со патници за да го основа Плимут, првата постојана англиска колонија во Америка.

1736.- Умрел германскиот физичар Габриел Даниел Фаренхајт, кој го усовршил термометарот во 1714 година со тоа што го наполнил со жива наместо алкохол. Точката на замрзнување на нејзината скала, 32 степени, значи најголем студ што беше измерен во 1709 година во Данциг (Гдањск).

1745.- Роден е рускиот воен водач Михаил Иларионович Кутузов, еден од најголемите воени стратези на 19 век. Тој стана познат по борбите против Турците и Наполеон Бонапарта во 1812 година. Тој е еден од главните ликови во романот на Лав Толстој „Војна и мир“.

1810 – Масовното востание на селаните предводено од Мигел Идалго и Кастилја и Хозе Моралес во Мексико ја започнува борбата за независност од Шпанија, која завршува со успех во 1821 година. Датумот на востанието се слави во Мексико како Ден на независноста.

1823.- Роден е принцот Михаило Обреновиќ, кој ја направи Србија најсилната воена сила на Балканот. Тој владеел од 1839 до 1842 година и од 1860 до 1868 година, кога бил убиен во Косутњак. Поради бунтот на Томо Вучиќ Перишиќ, во 1842 година побегнал во Австрија каде им помогнал на Вук Караџиќ, Đуро Даничиќ, Бранко Радичевиќ и други српски писатели.

1859.- Шкотскиот истражувач Дејвид Ливингстон го открил Големото Езеро yаса во Источна Африка, кое сега ги дели Малави, Танзанија и Мозамбик.

1861 година – Претставништвото на Град Загреб му додели на Вук Стефановиќ Караџиќ Повелба за почесен граѓанин, која му ги дава „сите права, слободи и придобивки, бидејќи тие припаѓаат на секој граѓанин на Загреб според законот и стариот народен обичај“.

1894.- Роден е архитект, историчар на уметност и писател Александар Дероко, член на Српската академија на науките и уметностите, еден од првите историографи на српската средновековна и народна архитектура.

1908.- Виена и Москва се согласија дека Австро-Унгарија нема да се спротивстави на отворањето на Босфор за руските бродови, а Русија ќе се спротистави на австро-унгарската анексија на Босна и Херцеговина, со што ќе заврши кризата со анексијата. Русија и Србија, под притисок на Австро-Унгарија и Германија, ја признаа анексијата во март 1909 година.

1923.- Роден е сингапурскиот државник Ли Куан Ју, кој како премиер на Сингапур (1959-90), ја трансформира поранешната британска колонија во индустриска и комерцијална метропола.

1931 година – Италијанските колонијални сили го фатија и погубија либискиот национален водач Омар Мухтар.

1941.- Иранскиот шах Реза Кан Пахлави абдицира во корист на 22-годишниот принц Мохамед Реза. Абдикацијата беше принудена од Велика Британија, САД и СССР поради прогерманската политика на Шахот.

1955.- Со воен удар беше соборен аргентинскиот претседател Хуан Перон. По 18 години во егзил, Перон се врати во Аргентина во 1973 година, кога беше формирана перонистичката влада на Ектор Кампора и истата година повторно стана претседател на Аргентина. По неговата смрт во 1974 година, тој беше заменет со неговата сопруга Изабел Перон.

1963.- Малаја, Северен Борнео, Саравак и Сингапур ја основаа Малезиската федерација.

1966 година – Во зградата Линколн во Newујорк се отвора нова зграда на Метрополитен опера со изведба на Самуиловата опера „Антонија и Клеопатра“.

1977.- Во Париз умре грчката оперска пејачка Марија Калас, славена сопран („Норма“, „Тоска“) и позната личност во светските модни кругови.

1978.- Земјотрес со јачина од 7,5 или 7,9 степени по Рихтер го погоди Иран, при што загинаа најмалку 25.000 луѓе. Градот Табас и голем број села беа целосно уништени.

2001.- По 15 години преговори, Кина беше примена во Светската трговска организација.

2002.- Умре Двајт Вајли, кој стана првиот звучник на Би -Би -Си во Лондон во 1961 година.

2004.- Африканските држави го отворија Пан -африканскиот парламент, првото претставничко тело во цела Африка, во близина на Јоханесбург.

2008. – Од почетокот на годината, 1.445 цивили се убиени во напади на бунтовници, американски и НАТО сили во Авганистан, или 40 проценти повеќе отколку во истиот период во 2007 година, според податоците на ОН од Кабул.

2011 – Алијансата на леви партии освои најмногу гласови на парламентарните избори во Данска, а мандатот за формирање влада го доби претседателката на социјалдемократската партија, Хеле Торнинг -Шмит, со што Данска ја доби првата жена премиер во нејзината историја.

2013 година – Вооружен напад на бродоградилиштето на американската морнарица во Вашингтон уби 13 луѓе, вклучувајќи го и напаѓачот – поранешен воен офицер.

2014.- Украинскиот парламент го ратификуваше Договорот за асоцијација со ЕУ.

2017 – Исландскиот премиер Бјарни Бенедиксон поднесе оставка откако владата на десниот центар се распадна по повлекувањето на малцинскиот коалициски партнер, Центристичката партија за светла иднина, бидејќи таткото на премиерот му помогна на осудениот педофил да ги исчисти досиејата за да може да добие работа повторно.

2018 – Етиопија и Еритреја потпишаа мировен договор по 30 години конфликт. Мировниот договор го потпишаа премиерот на Етиопија, Аби Ахмед и претседателот на Еритреја, Исајас Афверки, во Саудиска Арабија.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (1 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

  • 1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.

  • 1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.

  • 1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.

  • 1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.

  • 1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.

  • 1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.

  • 1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.

  • 1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.

  • 1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.

  • 1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.

  • 1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.

  • 1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.

  • 1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.

  • 1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.

  • 1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.

  • 1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.

  • 1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.

  • 1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.

  • 1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.

  • 1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.

  • 2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.

  • 2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.

  • 2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 ноември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com / Lucian Alexe

На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

19. век

1879

  • Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.

1895

  • Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.


20. век

1910-1930

1912

  • Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.

1919

  • Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:

    • Добруџа ѝ припаднала на Романија,

    • Источна Тракија на Грција,

    • Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.

1926

  • Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.


1930-1950

1940

  • Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.

  • Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.

1941

  • Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.

1942

  • Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.

1945

  • Норвешка станала членка на Обединетите нации.


1950-1970

1953

  • Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.

1968

  • Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.


1970-1990

1970

  • Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.

1974

  • На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.

1978

  • Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.

1983

  • Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.

1989

  • Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.

1990

  • Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.


1990-2000

1991

  • Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.

  • Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.

1996

  • Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.

  • Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.

1997

  • Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.


21. век

2000

  • Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).

  • Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.

2001

  • НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.

  • Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.

2004

  • Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.

2005

  • Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.

2006

  • Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.

  • Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (20 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.

1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.

1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.

1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.

1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.

1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.

1917 – Украина беше прогласена за република.

1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.

1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.

1924 – Задушено курдското востание во Турција.

1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.

1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.

1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.

2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.

2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп6 часа

Хороскоп за недела (7 декември)

ОВЕН Вдишете длабоко и одвојте малку повеќе време за себе. На овој начин ќе сфатите дека ништо нема да се...

Здравје и убавина8 часа

Како полесно да ја издржите диетата за слабеење

Според една понова анализа спроведена од научници од Холандија и Португалија, ако за време на држење диета си дозволиме еден...

Временска прогноза18 часа

Се менува ли климата? Најава за невообичаено топло време од следната седмица во месец декември – ова се информациите

Температури за околу па и за повеќе од 10 степени повисоки од просечните за месец декември следната седмица ќе го...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за сабота (6 декември)

ОВЕН Треба да се ослободите од дополнителни обврски, но немате доволно енергија да се вклучите на повеќе страни истовремено. Прифатете...

Македонија2 дена

„ЛУКОИЛ Македонија“ продолжува да функционира во нормални рамки

Претседателот на Регулаторната комисија за енергетика, Марко Бислимоски, денеска изјави дека е позитивно тоа што бензинските станици на „Лукоил“ можат...

Спорт2 дена

Кичевскиот фудбалски судија Лика во среда ќе биде прв помошен судија на „play-off“ дуелот меѓу Нант и Макаби Хаифа

Искусниот судиски арбитар од Кичево, Куштрим Лика официјално беше назначен за главен помошен арбитар на престижниот европски „play-off“ натпревар меѓу...

Lifestyle2 дена

(ВИДЕО) Анатоли фитнес момчето кое стана вистинска сензација на „ТикТок“ конечно препознат од неговата публика

Анатоли е младо момче кое за кратко време стана вистинска сензација на TikTok. Познат е по тоа што крева неверојатно...

Магазин2 дена

Ивана од Кичево оваа година по петти пат изработува новогодишни честитки за да помогне на лица и здруженија каде е најпотребно

Кичевчанката Ивана Маркоска не престанува да плени со своите хумани гестови, имено како претходните години, продолжува и оваа година по...

Автомобили2 дена

„Tesla“ постави нов рекорд во продажба на електрични автомобили во Норвешка

Според најновите податоци објавени од Yahoo! Finance, Tesla постави нов рекорд на норвешкиот пазар на електрични автомобили. Американскиот гигант во...

Временска прогноза2 дена

Врнежите од дожд продолжуваат, Попоски апелира за зголемување на нивоата од реките и езерата

Под влијание на голем влажен бран од југ денес (петок 5 декември) времето во Македонија ќе биде облачно со врнежи...

НАЈЧИТАНИ