Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 17 април

Објавено пред

на

1492 година – Кристофоро Коломбо доби согласност и пари од шпанскиот крал Фердинанд V и кралицата Изабел за истражување на „Западниот океан“. На тоа патување, Колумбо го откри американскиот континент.

1790 година – Умре американскиот научник и државник Бенџамин Френклин. Учествувал во пишувањето на „Декларацијата за независност“ и како неуморен борец за човековата слобода бил познат и славен надвор од Соединетите држави. Тој ја измислил громобранската шипка и ги открил текот и карактеристиките на Голфскиот поток.

1814 година – Во Угрин, близу Брибир (Хрватска), е роден ботаничарот и натуралист Јосиф Панчиќ, првиот претседател на Српската кралска академија. Открил нов вид ендемски-реликтни четинари наречен „смрека Панчиќ“. Тој ја основал и уредил Ботаничката градина во Белград.

1860 година – Црна Гора и Отоманската империја, по турскиот пораз кај Грахово, потпишаа протокол за разграничување со кој се признава Црна Гора како независна држава, иако не доби формално признание.

1894 година – Роден е државник и политичар Никита Хрушчов, прв секретар на Централниот комитет на КПСС од 1953 до 1964 година и премиер на советската влада од 1958 до 1964 година. На XX-от Конгрес на ЦПСУ тој достави труд „За надминување на култот на личноста и неговите последици “процесот на десталинизација на СССР.

1895 година – Со договор во Шимоносеки заврши Сино-јапонската војна. Кина ја призна независноста на Кореја и го предаде островот Формоза (Тајван) на Јапонија. Тајван беше под јапонска власт до 1945 година.

1916 година – Роден е Сиримаво Бандаранаике, кој станува премиер на Цејлон (Шри Ланка) во јули 1960 година, првата жена во светот што имала таква функција.

1924 година – Роден е скулпторот Јован Кратохвил, професор на Универзитетот за уметности во Белград, ректор од 1971 до 1973 година. Тој е автор на бројни споменици, вклучително и на советските воени ветерани на Авала.

1941 година – Офицерите на борбениот брод на Кралската југословенска морнарица, Милан Спасиќ и Сергеј Машера, го потопија разурнувачот „Загреб“ во Тиватскиот залив и потонаа со него, одбивајќи да ја извршат наредбата за предавање на бродот на италијанската морнарица по капитулација на Југославија.

1957. година – Кипарскиот архиепископ Макариос се врати во Атина по 13 месеци прогонство на Сејшелите. Истата година, Макариос започнал преговори со британската влада за независност на Кипар, а во декември 1959 година бил избран за претседател на Република Кипар.

1961 година – кубански десничари поддржани од САД во егзил, во свинскиот залив, за да го соборат режимот на Фидел Кастро. Во тридневните борби беа убиени околу 100 напаѓачи, а повеќе од илјада беа заробени.

1969 година – Лидерот на Комунистичката партија на Чехословачка, Александар Дубчек, поднесе оставка по распадот на реформата наречена „Прашка пролет“. Него го замени Густав Хусак.

1975 година – Кмерските Ружи ја зазедоа Камбоџа, Пном Пен и започнаа владеење на теророт што уби повеќе од еден милион луѓе.

1977 година – Womenените гласаа за прв пат во Лихтенштајн.

1983 година – Индија го лансираше првиот вештачки сателит.

1993 година – Во ООН беше усвоена резолуција со закана за поостри санкции против СР Југославија доколку босанските Срби не го потпишат мировниот план на Венс-Овен за Босна до 26 април.

1993 година – Умре Тургут Озал, претседател на Турција од 1989 година.

1996 година – Соединетите држави и Јапонија потпишаа декларација за безбедносна соработка, според која САД го задржуваат нивото на воени сили во Јапонија и другите делови на Азија.

1997 година – почина Хаим Херцог, претседател на Израел од 1983 до 1993 година.

2004 година – Израелски ракетен напад во Газа го уби лидерот на палестинското радикално движење Хамас, Абдел Азиз ал-Рантиси.

2007 година – масакрот во студентски дом на Техничкиот универзитет во Блексбург, Вирџинија, уби 33 и повреди 29. Напаѓачот, 23-годишен студент од јужнокорејскиот Сенг Хуи Чо, беше убиен во најголемиот масакр на универзитет во Јунајтед Држави историја.Американски држави.

2010.- Умре американскиот филмски уредник Деде Ален, кој работеше на филмовите „Бони и Клајд“, „Куче попладне“, „Серпико“ и „Боја на парите“. Во 1967 година, таа стана првата уредничка која се појави како индивидуа во својата индустрија на врвот на филмот „Бони и Клајд“, за кој беше номинирана за Оскар.

2014 година – Умре колумбискиот писател и нобеловец Габриел Гарсија Маркез, еден од најважните писатели на шпански јазик. Автор е на бројни литературни дела, а меѓу најпознатите се и „Сто години самотија“, „Loveубов во доба на колера“, „Нема кој да му се напише на полковникот“, „Есен на патријархот“ .

2019 година – Израелскиот претседател Ревен Ривлин го номинира Бенјамин Нетанјаху за кандидат за премиер, што е четврти последователен мандат на Нетанјаху на чело на владата.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Кичево9 часа

Вечерва во НУЦК „Кочо Рацин“ прва изложба на кичевчанецот Зоран Здравески насловена како „Железна поезија“, вечер на креација, инспирација и разговори

Вечерва со почеток од 19:30ч во фоајето од Центарот за култура „Кочо Рацин“ – Кичево ќе се одржи изложбата „Железна...

Хроника9 часа

Трагедија во Кавадарци: Млад жител од Кина додека извршувал работни задачи во фабрика бил удрен од кран, починал на самото место

На 10.09.2025 во 12:10 часот во ОВР Кавадарци е пријавено дека Г.Х.(38) од Кина, додека извршувал работни задачи во фабрика...

Фото: Victor G @ unsplash Фото: Victor G @ unsplash
Lifestyle12 часа

Дали моето куче ме сака: Знаци што го докажуваат тоа

Ако некој има посебно место во нашето срце, нормално е да сакаме да знаеме дали тој чувствува исто за нас....

Спорт12 часа

(ВИДЕО) Кристијано Роналдо, капитенот на португалската репрезентација и фудбалер на „Ал Наср“ официјално најдобар на сите времиња!

Кристијано Роналдо, капитенот на португалската репрезентација и член на Ал Наср, доби уште едно големо признание. На свеченоста што ја...

Фото: Erik Mclean @ unsplash Фото: Erik Mclean @ unsplash
Магазин12 часа

Uber воведува превоз со хеликоптер и хидроплан од 2026 година

Uber објави дека од следната година ќе започне да нуди превоз со хеликоптери и хидроплани, достапни директно преку апликацијата. Новата...

Фото: Timothy Hales Bennett @ Unsplash Фото: Timothy Hales Bennett @ Unsplash
Магазин12 часа

Facebook го оживува „poke“: старата функција со нов живот за младата публика

Facebook повторно ја враќа во фокус една од своите најстарите и најпрепознатливи функции – „poke“, виртуелното „боцкање“ што некогаш беше...

Кичево13 часа

ЕВН: Времен прекин на електрична енергија утре во следните кичевски места

Како што информираат од ЕВН, поради зафати на електродистрибутивната мрежа утре 12.09 – петок, „ЕВН КЕЦ Кичево“ ќе работи на терен, така...

Култура15 часа

Денеска е строг пост – Се одбележува празникот „Отсекување на главата на свети Јован Крстител“, според народни верувања, се јаде само посна, едноставна храна

Православните верници денес, на 11 септември, го одбележуваат празникот „Отсекување на главата на свети Јован Крстител“. Во црковниот календар овој...

Кичево16 часа

Денес е 11-ти септември – Ден на ослободувањето на град Кичево, далечната 1943, пред 82 години станува првоослободениот град во Македонија

На денешен ден, 11 септември 1943, пред точно 82 години по капитулацијата на Италија во Втората светска Војна, партизанските единици...

Хороскоп23 часа

Хороскоп за четврток (11 септември)

ОВЕН Бидете јасни и гласни, но не фокусирајте се само на приказни за планови. Денот е идеален за први чекори...

НАЈЧИТАНИ