Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 17 април

Објавено пред

на

1492 година – Кристофоро Коломбо доби согласност и пари од шпанскиот крал Фердинанд V и кралицата Изабел за истражување на „Западниот океан“. На тоа патување, Колумбо го откри американскиот континент.

1790 година – Умре американскиот научник и државник Бенџамин Френклин. Учествувал во пишувањето на „Декларацијата за независност“ и како неуморен борец за човековата слобода бил познат и славен надвор од Соединетите држави. Тој ја измислил громобранската шипка и ги открил текот и карактеристиките на Голфскиот поток.

1814 година – Во Угрин, близу Брибир (Хрватска), е роден ботаничарот и натуралист Јосиф Панчиќ, првиот претседател на Српската кралска академија. Открил нов вид ендемски-реликтни четинари наречен „смрека Панчиќ“. Тој ја основал и уредил Ботаничката градина во Белград.

1860 година – Црна Гора и Отоманската империја, по турскиот пораз кај Грахово, потпишаа протокол за разграничување со кој се признава Црна Гора како независна држава, иако не доби формално признание.

1894 година – Роден е државник и политичар Никита Хрушчов, прв секретар на Централниот комитет на КПСС од 1953 до 1964 година и премиер на советската влада од 1958 до 1964 година. На XX-от Конгрес на ЦПСУ тој достави труд „За надминување на култот на личноста и неговите последици “процесот на десталинизација на СССР.

1895 година – Со договор во Шимоносеки заврши Сино-јапонската војна. Кина ја призна независноста на Кореја и го предаде островот Формоза (Тајван) на Јапонија. Тајван беше под јапонска власт до 1945 година.

1916 година – Роден е Сиримаво Бандаранаике, кој станува премиер на Цејлон (Шри Ланка) во јули 1960 година, првата жена во светот што имала таква функција.

1924 година – Роден е скулпторот Јован Кратохвил, професор на Универзитетот за уметности во Белград, ректор од 1971 до 1973 година. Тој е автор на бројни споменици, вклучително и на советските воени ветерани на Авала.

1941 година – Офицерите на борбениот брод на Кралската југословенска морнарица, Милан Спасиќ и Сергеј Машера, го потопија разурнувачот „Загреб“ во Тиватскиот залив и потонаа со него, одбивајќи да ја извршат наредбата за предавање на бродот на италијанската морнарица по капитулација на Југославија.

1957. година – Кипарскиот архиепископ Макариос се врати во Атина по 13 месеци прогонство на Сејшелите. Истата година, Макариос започнал преговори со британската влада за независност на Кипар, а во декември 1959 година бил избран за претседател на Република Кипар.

1961 година – кубански десничари поддржани од САД во егзил, во свинскиот залив, за да го соборат режимот на Фидел Кастро. Во тридневните борби беа убиени околу 100 напаѓачи, а повеќе од илјада беа заробени.

1969 година – Лидерот на Комунистичката партија на Чехословачка, Александар Дубчек, поднесе оставка по распадот на реформата наречена „Прашка пролет“. Него го замени Густав Хусак.

1975 година – Кмерските Ружи ја зазедоа Камбоџа, Пном Пен и започнаа владеење на теророт што уби повеќе од еден милион луѓе.

1977 година – Womenените гласаа за прв пат во Лихтенштајн.

1983 година – Индија го лансираше првиот вештачки сателит.

1993 година – Во ООН беше усвоена резолуција со закана за поостри санкции против СР Југославија доколку босанските Срби не го потпишат мировниот план на Венс-Овен за Босна до 26 април.

1993 година – Умре Тургут Озал, претседател на Турција од 1989 година.

1996 година – Соединетите држави и Јапонија потпишаа декларација за безбедносна соработка, според која САД го задржуваат нивото на воени сили во Јапонија и другите делови на Азија.

1997 година – почина Хаим Херцог, претседател на Израел од 1983 до 1993 година.

2004 година – Израелски ракетен напад во Газа го уби лидерот на палестинското радикално движење Хамас, Абдел Азиз ал-Рантиси.

2007 година – масакрот во студентски дом на Техничкиот универзитет во Блексбург, Вирџинија, уби 33 и повреди 29. Напаѓачот, 23-годишен студент од јужнокорејскиот Сенг Хуи Чо, беше убиен во најголемиот масакр на универзитет во Јунајтед Држави историја.Американски држави.

2010.- Умре американскиот филмски уредник Деде Ален, кој работеше на филмовите „Бони и Клајд“, „Куче попладне“, „Серпико“ и „Боја на парите“. Во 1967 година, таа стана првата уредничка која се појави како индивидуа во својата индустрија на врвот на филмот „Бони и Клајд“, за кој беше номинирана за Оскар.

2014 година – Умре колумбискиот писател и нобеловец Габриел Гарсија Маркез, еден од најважните писатели на шпански јазик. Автор е на бројни литературни дела, а меѓу најпознатите се и „Сто години самотија“, „Loveубов во доба на колера“, „Нема кој да му се напише на полковникот“, „Есен на патријархот“ .

2019 година – Израелскиот претседател Ревен Ривлин го номинира Бенјамин Нетанјаху за кандидат за премиер, што е четврти последователен мандат на Нетанјаху на чело на владата.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп4 часа

Хороскоп за сабота (13 септември)

ОВЕН Не се вознемирувајте премногу ако некој ве разочара утрово. Сочувството, разбирањето и општата помош што сте подготвени да им...

Свет13 часа

Денес во Киргистан беше регистриран силен земјотрес

Во Киргистан денеска е регистриран земјотрес со јачина од 4,1 степени според Рихтеровата скала, информира Европско-медитеранскиот сеизмолошки центар. Потресот бил...

Автомобили14 часа

BMW и Qualcomm развиваат систем за помош при управување „Snapdragon Ride Pilot“

BMW и Qualcomm го претставија новиот систем за помош на возачот „Snapdragon Ride Pilot“, кој за прв пат ќе биде...

Скопје17 часа

СВР Скопје: Кривична пријава против двајца скопјани, одгледувале канабис во нивните дворови

Одделот за сузбивање на организиран и сериозен криминал – Сектор за криминалистички истраги – Единица за недозволена трговија со дрога,...

Фото: Heidi Fin @ unsplash Фото: Heidi Fin @ unsplash
Магазин17 часа

Промената што ја чекавме со години пристигна на Spotify

По повеќе од седум години најави и одложувања, Spotify конечно воведува lossless квалитет на звук – функција што корисниците одамна...

Фото: Wyron A @ unsplash Фото: Wyron A @ unsplash
Lifestyle17 часа

Работи што генерацијата Z не сака да ги работи

Генерацијата Z сè повеќе ги избегнува одредени работни места на почетно ниво, незадоволни од ниските плати и фиксното работно време...

Хроника17 часа

Комбе со работници паднало од експресниот пат Штип – Радовиш, неофицијално има жртви и повредени

Во утринските часови се случила тешка сообраќајна несреќа на експресниот пат Штип – Радовиш, кога комбе што превезувало работници излетало...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за петок (12 септември)

ОВЕН Постои можност на деловно поле да добиете помош околу напредувањето кое сте го очекувале. Потребно е повеќе да и...

Кичево2 дена

Вечерва во НУЦК „Кочо Рацин“ прва изложба на кичевчанецот Зоран Здравески насловена како „Железна поезија“, вечер на креација, инспирација и разговори

Вечерва со почеток од 19:30ч во фоајето од Центарот за култура „Кочо Рацин“ – Кичево ќе се одржи изложбата „Железна...

Хроника2 дена

Трагедија во Кавадарци: Млад жител од Кина додека извршувал работни задачи во фабрика бил удрен од кран, починал на самото место

На 10.09.2025 во 12:10 часот во ОВР Кавадарци е пријавено дека Г.Х.(38) од Кина, додека извршувал работни задачи во фабрика...

НАЈЧИТАНИ