На денешен ден
На денешен ден (17 август)

1552 – Во Белград е отпечатена првата книга на кирилица, позната како „Белградските четири евангелија“. Книгата, која е вреден извор за учење за состојбата во Белград во средината на 16 век, е отпечатена од Тројан Гундулиќ, член на колонијата Дубровник во Белград.
1629 година – Роден е Јан Собиески, крал на Полска (1674-96), национален херој кој успешно се бореше против Шведска, Турција, Татарите и Козаците. Тој беше прославен како спасител на Европа, кога во 1683 година ја ослободи Виена од турската опсада и со тоа го спречи навлегувањето на Турција во Централна Европа.
1743-Во Русија заврши мировен договор, завршувајќи го јужниот дел на Финска, завршувајќи ја Руско-шведската војна (1741-43).
1753.- Роден е чешкиот славист Јозеф Добровски, најважната фигура на чешката национална преродба, автор на чешката граматика и „Учебник за старословенски јазик“ (1822), прва научна граматика на старословенските јазици.
1786.- Роден е американскиот национален херој и политичар Дејви Крокет, член на американскиот Конгрес од 1827 до 1831 година и од 1833 до 1835 година. Почина во март 1836 година бранејќи ја тврдината Аламо од Мексиканците.
1786.- Протсискиот крал Фридрих дер Грос умрел во Потсдам, создавајќи европска сила од Прусија за време на неговото владеење од 1740 година до неговата смрт. Него го наследи Фредерик Вилхелм Втори.
1850.- Данска ги продава на Британија сите утврдувања и имотни права над Златниот брег во Африка.
1879.- Изградена е француска компанија за изградба на Панамскиот канал, на чело со Фердинанд де Лесепес. Компанијата банкротираше во 1889 година, предизвикувајќи голем политички скандал во Франција, а изградбата на каналот ја продолжија САД, откако купи француска концесија во 1902 година, ја заврши работата и значителен дел од опремата за 40 милиони долари и ја основала зоната на Панамскиот канал (1903).
1878.- Роден е Исидор Бајиќ, истакнат композитор и педагог, основач на едно од најстарите српски музички училишта со седиште во Нови Сад, кое го носи неговото име.
1887-Роден е Чарлс I, последниот австриски император (1916-18) и унгарско-хрватскиот крал (1916-19), наследник на Франц Јозеф I. По неуспешните обиди да се направи посебен мир за време на Првата светска војна и да се реформира монархијата во федерална држава, бил принуден да абдицира и да емигрира во Швајцарија.
1896 година – Georgeорџ Кармак откри злато во притока на реката Клондик во Канада, предизвикувајќи една од најмасовните „златни треска“.
1908.- Умре српскиот писател Радоје Домановиќ, мајстор за политичка сатира, која во неговите најдобри раскази („Страдија“, „Воча“, „Данга“) го достигнува нивото на универзална критика за човечката природа и општествените институции.
1941 година – Во Втората светска војна, Германците ги обесија телата на пет српски патриоти на Теразија во центарот на Белград.
1943 – Сојузничките сили воспоставија контрола врз Сицилија за време на Втората светска војна.
1945.- Лидерот на борбата за независност на Индонезија, Ахмед Сукарно, прогласи независност на Индонезија од Холандија и воспостави обединета Република Индонезија. Холандија го призна суверенитетот на Индонезија само во 1949 година, по четиригодишната индонезиско-холандска војна.
1960.- Габон стекна независност од Франција.
1962 година-Чуварите на Берлинскиот Wallид го ранија 18-годишниот Петер Фехтер кога се обиде да избега преку Берлинскиот Wallид и да го остават да умре од загуба на крв. Случајот стана симбол на трагедијата предизвикана од подигањето на theидот помеѓу Источна и Западна Германија, а двајцата чувари беа обвинети во јули 1996 година за убиство со умисла.
1976.- Земјотрес со јачина од 8 степени според Рихтеровата скала го погоди филипинскиот остров Минданао, при што загинаа најмалку 8.000 луѓе.
1985.- Во експлозија на автомобил -бомба во христијанскиот дел на Бејрут загинаа 60, а повредени беа 100 лица.
1987.- Германскиот воен злосторник Рудолф Хес, заменик на Адолф Хитлер, изврши самоубиство на 93 -годишна возраст во берлинскиот затвор Спандау, каде што отслужува доживотна затворска казна осудена во Нирнбергските судења во 1946 година.
1988.- Во експлозија на бомба во воен авион загина пакистанскиот диктатор генерал Мохамед Зија Хак. Заедно со претседателот на Пакистан, беше убиен и американскиот амбасадор во Исламабад, Арнолд Рафел.
1990.- По најавата на Српскиот национален совет дека ќе распише референдум за српска автономија во Хрватска, хрватските специјални полициски сили нападнаа полициски станици во српските општини Обровац и Бенковац. Србите одговорија со подигање барикади на патиштата, со што започна српското востание во Книнскиот регион.
1996.- Првата Французинка, Клаудија Дешајс, полета од космодромот Бајконур со вселенски брод, по што мина 16 дена на научна мисија во руската вселенска орбитална станица Мир.
1999.- Голема природна катастрофа во турската историја уби повеќе од 30.000 луѓе во земјотрес во близина на градот Измир, 150 километри западно од Истанбул.
2001.- Незадоволна од работата на српската влада, Демократската партија на Србија одлучи да ги повлече своите претставници од владата. Тоа беше почеток на сериозна криза во Демократската опозиција на Србија (ДОС), која го собори десетгодишниот режим на Слободан Милошевиќ со изборната победа во септември 2000 година.
2004.- Умре Geерар Созај, еден од најголемите француски баритони.
2005.- Умре боливискиот фотограф Фреди Алборта (Фреди), кој во 1967 година направи позната фотографија од убиениот легендарен герилски водач Че Гевара.
2008.- Американскиот пливач Мајкл Фелпс го освои осмиот златен медал на Олимпијадата во Пекинг, поставувајќи нов златен рекорд на една Игри. Претходниот рекордер беше пливачот Марк Шпиц со седум златни медали од Олимпијадата во Минхен 1972 година.
2009.- Во несреќа во најголемата руска хидроцентрала, Сајано -Шушенскаја во Хакасија, Сибир, загинаа 75 работници. Несреќата влијаеше на намаленото производство на електрична енергија, а ремонтот на хидроцентралата траеше до ноември 2014 година.
2012 година – Членовите на руската панк група „Пуси Рајот“, кои настапија во февруари во црквата Христос Спасителот во Москва, „Богородица, прогонство на Путин“, беа осудени на две години затвор за хулиганство.
2017 година – Во терористички напад со комбе во Барселона загинаа 12 лица, а 80 беа повредени. Исламската држава ја презеде одговорноста за нападот во Шпанија (Каталонија).
2019-Суданските цивилни и воени власти потпишаа конечен договор за поделба на власта за време на тригодишниот преоден период, по смената на долгогодишниот претседател Омар ал Башир.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (10 септември)

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
Војни и мировни договори
-
1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.
-
1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.
-
1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.
-
1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.
-
1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.
-
1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.
-
1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).
Политика и атентати
-
1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.
-
1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.
-
1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.
-
1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.
-
1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.
-
1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.
-
2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.
-
2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.
-
2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.
-
2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.
-
2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.
-
2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.
-
2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.
-
2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.
Култура и личности
-
1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.
-
1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.
-
1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.
-
1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.
-
1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.
-
1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.
-
2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.
Несреќи и катастрофи
-
1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.
-
2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
-
Кичево2 дена
В сабота на градскиот плоштад во Кичево – „Хуманитарен Базар“ на здружението на родители на деца со посебни потреби, ќе се продаваат артикли, ракотворби и храна
-
Кичево22 часа
Отворена сметка за донации за доизградба на Храмот „Св.Петар и Павле“ во кичевското село Србјани, да дадеме свој придонес
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за петок (10 октомври)
-
Временска прогноза21 час
Викенд метео анализа, ќе дува силен ветер, утре не е исклучена можноста за локален слаб дожд – ова се најновите информации..
-
Хороскоп8 часа
Хороскоп за сабота (11 октомври)
-
Македонија2 дена
На територијата од СВР Охрид од почеток на годинава се евидентирани 1,086 санкции за управување возило без соодветна возачка дозвола
-
Временска прогноза2 дена
Без дожд следува постепена стабилизација на времето, на утро ќе продолжи ладно и ветровито
-
Скопје21 час
Скопје со четиридневен регионален настан „Startup Revolution Summit.ai“, визионерите од светот на технологијата, претприемништвото и вештачката интелигенција на едно место