На денешен ден
На денешен ден (17 август)
1552 – Во Белград е отпечатена првата книга на кирилица, позната како „Белградските четири евангелија“. Книгата, која е вреден извор за учење за состојбата во Белград во средината на 16 век, е отпечатена од Тројан Гундулиќ, член на колонијата Дубровник во Белград.
1629 година – Роден е Јан Собиески, крал на Полска (1674-96), национален херој кој успешно се бореше против Шведска, Турција, Татарите и Козаците. Тој беше прославен како спасител на Европа, кога во 1683 година ја ослободи Виена од турската опсада и со тоа го спречи навлегувањето на Турција во Централна Европа.
1743-Во Русија заврши мировен договор, завршувајќи го јужниот дел на Финска, завршувајќи ја Руско-шведската војна (1741-43).
1753.- Роден е чешкиот славист Јозеф Добровски, најважната фигура на чешката национална преродба, автор на чешката граматика и „Учебник за старословенски јазик“ (1822), прва научна граматика на старословенските јазици.
1786.- Роден е американскиот национален херој и политичар Дејви Крокет, член на американскиот Конгрес од 1827 до 1831 година и од 1833 до 1835 година. Почина во март 1836 година бранејќи ја тврдината Аламо од Мексиканците.
1786.- Протсискиот крал Фридрих дер Грос умрел во Потсдам, создавајќи европска сила од Прусија за време на неговото владеење од 1740 година до неговата смрт. Него го наследи Фредерик Вилхелм Втори.
1850.- Данска ги продава на Британија сите утврдувања и имотни права над Златниот брег во Африка.
1879.- Изградена е француска компанија за изградба на Панамскиот канал, на чело со Фердинанд де Лесепес. Компанијата банкротираше во 1889 година, предизвикувајќи голем политички скандал во Франција, а изградбата на каналот ја продолжија САД, откако купи француска концесија во 1902 година, ја заврши работата и значителен дел од опремата за 40 милиони долари и ја основала зоната на Панамскиот канал (1903).
1878.- Роден е Исидор Бајиќ, истакнат композитор и педагог, основач на едно од најстарите српски музички училишта со седиште во Нови Сад, кое го носи неговото име.
1887-Роден е Чарлс I, последниот австриски император (1916-18) и унгарско-хрватскиот крал (1916-19), наследник на Франц Јозеф I. По неуспешните обиди да се направи посебен мир за време на Првата светска војна и да се реформира монархијата во федерална држава, бил принуден да абдицира и да емигрира во Швајцарија.
1896 година – Georgeорџ Кармак откри злато во притока на реката Клондик во Канада, предизвикувајќи една од најмасовните „златни треска“.
1908.- Умре српскиот писател Радоје Домановиќ, мајстор за политичка сатира, која во неговите најдобри раскази („Страдија“, „Воча“, „Данга“) го достигнува нивото на универзална критика за човечката природа и општествените институции.
1941 година – Во Втората светска војна, Германците ги обесија телата на пет српски патриоти на Теразија во центарот на Белград.
1943 – Сојузничките сили воспоставија контрола врз Сицилија за време на Втората светска војна.
1945.- Лидерот на борбата за независност на Индонезија, Ахмед Сукарно, прогласи независност на Индонезија од Холандија и воспостави обединета Република Индонезија. Холандија го призна суверенитетот на Индонезија само во 1949 година, по четиригодишната индонезиско-холандска војна.
1960.- Габон стекна независност од Франција.
1962 година-Чуварите на Берлинскиот Wallид го ранија 18-годишниот Петер Фехтер кога се обиде да избега преку Берлинскиот Wallид и да го остават да умре од загуба на крв. Случајот стана симбол на трагедијата предизвикана од подигањето на theидот помеѓу Источна и Западна Германија, а двајцата чувари беа обвинети во јули 1996 година за убиство со умисла.
1976.- Земјотрес со јачина од 8 степени според Рихтеровата скала го погоди филипинскиот остров Минданао, при што загинаа најмалку 8.000 луѓе.
1985.- Во експлозија на автомобил -бомба во христијанскиот дел на Бејрут загинаа 60, а повредени беа 100 лица.
1987.- Германскиот воен злосторник Рудолф Хес, заменик на Адолф Хитлер, изврши самоубиство на 93 -годишна возраст во берлинскиот затвор Спандау, каде што отслужува доживотна затворска казна осудена во Нирнбергските судења во 1946 година.
1988.- Во експлозија на бомба во воен авион загина пакистанскиот диктатор генерал Мохамед Зија Хак. Заедно со претседателот на Пакистан, беше убиен и американскиот амбасадор во Исламабад, Арнолд Рафел.
1990.- По најавата на Српскиот национален совет дека ќе распише референдум за српска автономија во Хрватска, хрватските специјални полициски сили нападнаа полициски станици во српските општини Обровац и Бенковац. Србите одговорија со подигање барикади на патиштата, со што започна српското востание во Книнскиот регион.
1996.- Првата Французинка, Клаудија Дешајс, полета од космодромот Бајконур со вселенски брод, по што мина 16 дена на научна мисија во руската вселенска орбитална станица Мир.
1999.- Голема природна катастрофа во турската историја уби повеќе од 30.000 луѓе во земјотрес во близина на градот Измир, 150 километри западно од Истанбул.
2001.- Незадоволна од работата на српската влада, Демократската партија на Србија одлучи да ги повлече своите претставници од владата. Тоа беше почеток на сериозна криза во Демократската опозиција на Србија (ДОС), која го собори десетгодишниот режим на Слободан Милошевиќ со изборната победа во септември 2000 година.
2004.- Умре Geерар Созај, еден од најголемите француски баритони.
2005.- Умре боливискиот фотограф Фреди Алборта (Фреди), кој во 1967 година направи позната фотографија од убиениот легендарен герилски водач Че Гевара.
2008.- Американскиот пливач Мајкл Фелпс го освои осмиот златен медал на Олимпијадата во Пекинг, поставувајќи нов златен рекорд на една Игри. Претходниот рекордер беше пливачот Марк Шпиц со седум златни медали од Олимпијадата во Минхен 1972 година.
2009.- Во несреќа во најголемата руска хидроцентрала, Сајано -Шушенскаја во Хакасија, Сибир, загинаа 75 работници. Несреќата влијаеше на намаленото производство на електрична енергија, а ремонтот на хидроцентралата траеше до ноември 2014 година.
2012 година – Членовите на руската панк група „Пуси Рајот“, кои настапија во февруари во црквата Христос Спасителот во Москва, „Богородица, прогонство на Путин“, беа осудени на две години затвор за хулиганство.
2017 година – Во терористички напад со комбе во Барселона загинаа 12 лица, а 80 беа повредени. Исламската држава ја презеде одговорноста за нападот во Шпанија (Каталонија).
2019-Суданските цивилни и воени власти потпишаа конечен договор за поделба на власта за време на тригодишниот преоден период, по смената на долгогодишниот претседател Омар ал Башир.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (15 декември)
На денешен ден 15 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по ред:
1806 – Француски трупи под команда на Наполеон Бонапарта влегуваат во Варшава.
1840 – Ковчегот со останките на францускиот император Наполеон I е положен во „Homme des Invalides“ во Париз, 19 години по неговата смрт во егзил на островот Света Елена.
1914 – Битката кај Колубара завршува со ослободувањето на Белград во Првата светска војна. Победата, за која исклучителни заслуги му припаѓаат на командантот на Првата армија, генерал Живојин Мишиќ, го подигна угледот на Србија меѓу сојузниците и ја зајакна самодовербата на српската армија и народ.
1961 – Генералното собрание на Обединетите нации го отфрли советскиот предлог за прием на Народна Република Кина во светската организација.
1961 – Поранешниот нацистички функционер Адолф Ајхман, организатор и извршител на геноцидот врз Евреите во Втората светска војна, е осуден на смрт во Ерусалим, а потоа обесен. По војната, тој живеел во Аргентина под лажно име до 1960 година, кога бил откриен и уапсен од припадници на израелската тајна служба.
1991 – Околу 500 луѓе ги загубиле животите кога фериботот „Салем експрес“ удрил во корален гребен пред египетското пристаниште Сафага и потонал.
2000 – Нуклеарната централа Чернобил во Украина е затворена, каде што еден од блоковите на електраната експлодирал на 26 април 1986 година, предизвикувајќи ја најлошата нуклеарна катастрофа од почетокот на употребата на нуклеарните централи.
2001 – Кривата кула во Пиза во Италија повторно се отвора за посетители, по 12-годишна пауза поради реновирање.
2011 – Градското собрание на Белград официјално го именува Мостот на Ада.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (9 декември)
На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред:
1824
- Во Перуанската војна за независност, силите на Симон Боливар ја победија шпанската војска во битката кај Ајакучо – клучна за независноста на Перу.
1825
- Константин стана нов цар на Русија; веднаш беа ковани монети со неговиот лик – познатата Константинова рубља.
1890
- Започна третото официјално светско првенство во шах (1890/91) помеѓу Штајниц и Гунсберг.
1905
- Премиера на едночинката „Салома“ од Рихард Штраус во Дрезден, шокирана публика.
- Франција донесе декрет за одвојување на црквата од државата.
1917
- Турските трупи го предадоа Ерусалим на Британците во Првата светска војна.
1935
- Во Загреб е основана Федерацијата за лизгање на мраз и хокеј.
1941
- Кина им објавува војна на Јапонија, Германија и Италија во Втората светска војна.
1944
- Даниловград е ослободен по неколкудневни борби од фашистичкиот окупатор.
1961
- Тангањика добива независност во рамките на Британскиот Комонвелт со Јулиус Њерере за премиер.
(1962 – станува република, ист ден)
1967
- Николае Чаушеску станува претседател на Романија.
1978
- Се игра првиот натпревар од Женската професионална кошаркарска лига (WBL) – Чикаго Хасл vs. Милвоки Доус.
1985
- Поранешните аргентински лидери Хорхе Видела и Емилио Масера осудени на доживотен затвор.
- ГС на ОН едногласно усвојува резолуција за осуда на сите терористички акти.
1987
- Протестите во Појасот Газа ја започнаа Првата Интифада; потоа се прошири во Западен Брег и Ерусалим.
1990
- Лех Валенса победува на претседателските избори во Полска.
- На првите повеќепартиски избори во Србија победи Социјалистичката партија; Милошевиќ станува претседател.
1991
- Касарните на Трсат и командата на Риечкиот корпус предадени на хрватската армија; последниот војник на ЈНА ја напушта Риека.
1992
- ФИФА ѝ забранува на Југославија да учествува во квалификациите за СП 1994, согласно санкциите на ОН.
1994
- Шин Фејн започнува мировни преговори со британската влада по повеќе од 70 години.
1995
- Врховниот суд на Полска ја потврдува победата на Квашњевски и ја отфрла жалбата за Валенса.
1996
- ОН го одобрува договорот „нафта за храна“ – Ирак се враќа на светскиот нафтен пазар по 1990.
1999
- Српските власти ја осудуваат Флора Бровина на 12 години затвор; ослободена во 2000 по заминувањето на Милошевиќ.
2000
- Југославија и Словенија воспоставуваат дипломатски односи.
2002
- „Јунајтед ерлајнс“ поднесува барање за банкрот – најголем во историјата на авиоиндустријата.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
-
Кичево2 денаПополнета рубрика 2025: „Зошто вредиТ да си од Кичево“ – некои натписи сигурно за прв пат ќе ги прочитате
-
Кичево19 часаПразничната магија во Кичево започнува, фотографии со Дедо Мраз, Дочек за Новата 2026 година, Хуманитарен Божиќен Базар
-
Хороскоп1 денХороскоп за среда (17 декември)
-
Култура23 часаНа врата ни доаѓа големиот празник Св.Никола, светоцот заштитник на децата, сиромашните и работниците, за многу години најчестата слава во македонските домови!
-
Македонија13 часаЖивот непредвидлив, вчера вечер до темел изгоре куќата на Јане во село Воѓани, општина Кривогаштани, да донираме и да помогнеме да се возобнови!
-
Хороскоп10 часаХороскоп за четврток (18 декември)
-
Здравје и убавина2 денаНеколку совети како да ги намалите масните наслаги на нозете кои со време биле наталожени
-
Магазин22 часаГолема промена кај паметните телефони: SIM-картичката станува минато
