Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 17 јули

Објавено пред

на

1453 година – Во битката кај Кастиљон, Французите постигнаа одлучувачка победа над Англичаните, ставајќи крај на стогодишната војна.

1762 година – Рускиот цар Петар III беше убиен три дена откако беше симнат од власт и затворен. Престолот го зазеде неговата сопруга Катерина Втора (Велика), која подоцна стана еден од најпознатите руски владетели.

1790 година – Умре шкотскиот економист Адам Смит, заедно со Дејвид Рикардо, најпознатиот претставник на англиската класична политичка економија. Тој ги постави темелите на работната теорија на вредноста. („Богатство на народите“, „Теорија на моралните чувства“).

1890 година – Сесил Родос, по кого е именувана Родезија, станува премиер на Колонијата на Кејп во Јужна Африка.

1912.- Умре францускиот математичар, физичар и филозоф lesил Анри Понакер. Тој ја развил теоријата за автоморфни функции и истражувал диференцијални равенки, а неговите дела од областа на топологијата и неговото толкување на геометријата на Лобачевски се особено значајни. Објавил околу 500 научни трудови.

1917 година – Британската кралска куќа го смени името од Саксобурготски-Гота во Виндзор поради антигерманското расположение во Велика Британија за време на Првата светска војна.

1928 година – почина српскиот геолог и палеонтолог Светолик Радовановиќ, член на Српската кралска академија, прв министер за економија во Србија (1904-05). Тој го реформираше српското законодавство за рударство и шумарство, а во 1892 година го основаше Српското геолошко друштво со геологот Јован Шујовиќ.

1945 година – Во Потсдам започна конференција за повоената иднина на Европа. На собирот што заврши на 2 август, претставници на земјите победници во Втората светска војна – СССР, САД и Велика Британија, Сталин, Труман и Черчил (Черчил), кои беа заменети на 28 јули од новиот британски премиер Климент Атли, донесе одлука за демилитаризација и деназификација на Германија и се согласи за територијални промени во Источна Европа.

1946.- Во Белград е погубен Драгоjуб Дража Михаиловиќ, генерал на Кралската југословенска армија и водач на четничкото движење во Втората светска војна.

1959 година – Умре познатата американска џез и блуз пејачка Били Холидеј.

1968 година – Во Ирак е соборена владата на Абдул Ареф и на власт дојде десното крило на партијата БААС. Генералот Ахмед Хасан ал-Бакр (Хашан) стана претседател на Републиката, а подоцна и на Владата.

1969 година – Во Шпанија, генералот Франциско Франко го назначи принцот Хуан Карлос за свој наследник, кој ја презеде земјата на 22 ноември 1975 година, два дена по смртта на диктаторот.

1973 година – Во Авганистан беше прогласена република по воениот удар што стави крај на четириесетгодишното владеење на кралот Мохамед Шах. Поранешниот премиер Сардар Мухамед Дауд Кан стана претседател.

1975 година – Американските и советските летала Сојуз 19 и Аполо 18 се споија во орбитата на Земјата. Командантите на леталото, Алексеј Леонов и Том Стафорд, разменија честитки со рускиот говорејќи англиски и американскиот руски.

1979 година – Никарагванскиот диктатор Анастасио Сомоза Дебајли поднесе оставка и ја напушти земјата, а левото движење Сандиниста на Даниел Ортега Сааведра ја презеде власта.

1981 година – Повеќе од 100 лица загинаа и 550 се повредени кога израелски авиони ги бомбардираа палестинските области на Бејрут.

1984 година – беше лансиран советскиот вселенски брод Сојуз Т12, а членот на екипажот Светлана Савичкаја стана првата жена што „прошета“ низ вселената надвор од леталото.

1994 година – Бразил го освои четвртиот шампион на Светското првенство во САД.

1995.- Умре аргентинскиот автомобилски ас Хуан Мануел Фандио (Хуан, Фанџо), петкратен светски шампион во „Формула 1“.

1996 година – Американски боинг 747 на лет onујорк-Париз експлодираше над Атлантскиот океан по полетувањето од аеродромот Кенеди. Загинаа сите 230 патници и членови на екипажот.

1998 година – Во Санкт Петербург беа погребани посмртните останки на рускиот цар Николај Втори Романов и членовите на неговото семејство, пренесени од Екатеринбург 80 години по атентатот. На церемонијата присуствуваше и рускиот претседател Борис Елцин.

1998 година – Гигантски земјотрес во Тихиот океан зафати шест села во близина на северозападниот брег на Папуа Нова Гвинеја. Загинаа околу 2.000 луѓе.

1998 година – На конференција на ООН во Рим, претставници на 120 земји усвоија статут со кој се основа првиот постојан меѓународен кривичен трибунал за поранешна Југославија. Соединетите држави одбија да се приклучат на судот. До март 2003 година, договорот беше ратификуван од 89 земји.

2000 година – Башар ал-Асад стана претседател на Сирија, ветувајќи на инаугурацијата дека ќе ја продолжи бескомпромисната политика кон Израел што ја спроведува неговиот татко Хафез ал-Асад, кој почина на 10 јуни.

2001 година – По одлука на владата на СРЈ, принцот Александар Караѓорѓевиќ и членовите на неговото семејство се преселија во кралската резиденција во Белград, која беше одземена од југословенското кралско семејство по Втората светска војна.

2002 година – Умре Josephозеф Лунс, командант со најдолг стаж на Западниот сојуз. Лунс, поранешен холандски министер за надворешни работи, беше назначен за генерален секретар на НАТО во октомври 1971 година, за време на Студената војна. Тој ја напушти таа позиција во 1984 година.

2003 година – „Кралицата на Салса“, кубанската пејачка Селија Круз, почина во Америка. Таа ја напушти Куба пред Фидел Кастро да дојде на власт и да се смести во Соединетите држави и никогаш не и беше дозволено да се врати на карипскиот остров. Таа играше клучна улога во промовирањето на кубанската музика, сними 70 албуми и ја освои Греми наградата пет пати, најзначајното американско признание за музика.

2004 година – Грчките власти во Солун го уапсија Дејан Миленковиќ Багзи, осомничен за соучесништво во атентатот врз српскиот премиер Зоран Џинѓиќ. Неколку месеци подоцна, Багзи беше испорачан на српските власти, каде што доби статус на заштитен сведок.

2005 година – Специјален трибунал во Ирак го издаде првото обвинение против поранешниот претседател Садам Хусеин за злосторства извршени за време на неговото 35-годишно владеење.

2006 година – Цунами го погоди индонезискиот остров Јава, убивајќи 525 луѓе. Два метри високиот бран на поплави е резултат на земјотрес со јачина од 7,7 степени според Рихтеровата скала, чиј епицентар беше во Индискиот океан.

2007 година – 200 лица загинаа кога авион на бразилската компанија ТАМ, „Ербас“ А320, при слетување на аеродромот во Сао Паоло, ја напушти пистата, го проби wallидот околу аеродромот, удри во бензинска пумпа и се запали.

2008 година – Хашкиот трибунал го осуди пензионираниот генерал на ЈНА, Павле Стругар, на седум и пол години затвор за гранатирање на Стариот град Дубровник во декември 1991 година.

2009 година – почина полскиот филозоф Лешек Кожаковски, теоретичар на марксизмот, автор на „Главните струи на марксизмот“. По разделбата со Полската обединета работничка партија, тој емигрира на Запад, а неговите дела за самоорганизација на народот го прават неофицијален идеолог на движењето Солидарност.

2014 година – Малезискиот патнички авион со 298 патници и членови на екипажот летал од Амстердам кон Куала Лумпур е соборен во регионот Доњецк во источна Украина, каде се водат борби меѓу украинските власти и проруските бунтовници Никој од патниците не преживеал.

2014 година – Умре германскиот сликар Ото Пајн, познат по своите шарени слики и џиновски скулптури на отворено. Неговите дела беа изложени во повеќе од сто галерии и музеи низ целиот свет, а беа прикажани и на Олимписките игри во Минхен во 1972 година.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (26 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Античко и средновековно време

  • 604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.

  • 735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.

  • 1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.


🕌 Историја на Азија

  • 1659 г.Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.


👑 Европска политика и култура

  • 1805 г.Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.

  • 1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.

  • 1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.

  • 1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.

  • 1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.

  • 1896 г.Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.


⚔️ 20 век – војни и политики

  • 1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.

  • 1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.

  • 1955 г.Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.

  • 1966 г.Британска Гвајана станала независна држава.

  • 1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.

  • 1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.

  • 1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.

  • 1991 г.Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.

  • 1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.

  • 1997 г.Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.

  • 1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.

  • 2001 г.Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.

  • 2002 г.Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.

  • 2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.

  • 2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.

  • 2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.

  • 2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.

  • 2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.

  • 2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.

  • 2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.

  • 2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.

  • 2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (24 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🪐 Наука и технологија

  • 1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.

  • 1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.

  • 1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.

  • 1844Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“


⚔️ Историски и политички настани

  • 1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.

  • 1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.

  • 1993Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.

  • 2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.


👑 Личности

  • 1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.

  • 1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.

  • 1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.

  • 2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.


🧱 Културни и социјални настани

  • 1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.

  • 1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.

  • 1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (22 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 22 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Историски личности и настани:

  • 337 – Смртта на Константин I Велики, првиот римски император што го прифатил христијанството.

  • 1455Битката кај Сент Албанс – почеток на „Војната на розите“.

  • 1833 – Уставот во Чиле ја зајакнува власта на претседателот и ја прогласува римокатоличката религија за државна.


🎵 Култура и уметност:

  • 1813 – Роден е Рихард Вагнер, германски композитор и реформатор на операта.

  • 1859 – Роден е Артур Конан Дојл, креаторот на Шерлок Холмс.

  • 1873 – Почина Алесандро Манцони, италијански писател влијателен во Ризорџименто.

  • 1885 – Смрт на Виктор Иго, автор на „Клетници“ и „Ѕвонарот“.

  • 1907 – Роден е Лоренс Оливие, голем англиски глумец и режисер.

  • 1970 – Почина Бојан Ступица, значаен југословенски театарски режисер.

  • 2016 – Смрт на Бата Живојиновиќ, иконска фигура на југословенскиот филм.


⚔️ Воени и политички настани:

  • 1939 – Потпишан е Челичниот пакт меѓу Хитлер и Мусолини.

  • 1943 – Распуштање на Коминтерната од страна на СССР.

  • 1972Никсон го посетува Советскиот Сојуз – прва ваква посета од американски претседател.

  • 1992Словенија, Хрватска и БиХ примени во ОН.

  • 1994 – Бунтовниците во Руанда преземаат клучни позиции.

  • 2014 – Воен удар во Тајланд предводен од генерал Прајут.


🌍 Современи настани и социјални промени:

  • 1998 – Мировен договор за Северна Ирска добива поддршка од гласачите.

  • 2000 – Израелски суд укинува забрана за жени кај Западниот ѕид.

  • 2012 – Првата жена командант на британски воен брод – Сара Вест.

  • 2012 – SpaceX го лансира првото приватно вселенско летало до МВС.

  • 2024Шпанија, Норвешка и Ирска ја признаваат Палестина како независна држава.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

На денешен ден4 часа

Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве...

Хороскоп5 часа

Хороскоп за понеделник (26 мај)

ОВЕН Ако неодамна сте донирале дел од вашите пари, сте позајмиле одредена сума на пријател или си купиле нешто непотребно,...

Занимливости8 часа

„Honda“ неодамна го одбележа 500 милионитиот произведен мотоцикл, јубилејниот мотор беше моделот „Activa“

Хонда неодамна го одбележа значајниот успех од 500 милиони произведени мотоцикли и скутери. Јубилејната машина беше скутерот „Activa“, кој излезе...

Свет14 часа

Трамп упати закана до „Apple“ дека ќе воведе повисок данок за „iPhone“ мобилните уреди

Доналд Трамп му се закани на технолошкиот гигант „Apple“ дека ќе воведе данок од најмалку 25% на „iPhone“ мобилните уреди,...

Кичево16 часа

ОВР Кичево вчера реализираше превентивни активности за заштита од пожари со цел подигнување на јавната свест за потребата од заштита на шумите од пожари

Превентивни активности на ОВР Кичево за заштита од пожари со цел подигнување на јавната свест за потребата од заштита на...

Македонија17 часа

Старица од Кавадарци жртва на разбојништво, ја турнал и одзел телефон и ташна со 3000 денари

На 25.05.2025 во 01.20 часот на улица „Мито Хаџи Василев“ во Кавадарци, полициски службеници од ОВР Кавадарци го лишија од...

Македонија19 часа

Приведен возач во Штип, управувал возило со 2,10 промили алкохол во крвта

На 24.05.2025 во 12 часот на ул.„Брегалничка“ во Штип, полициски службеници од СВР Штип го лишија од слобода Т.Н.(44) од...

Временска прогноза22 часа

Затоплување нема ни под разно! Невообичаен период за последната седмица од мај месец!

Под влијание на ладен и влажен воздушен бран од север и од североисток, денешниот ден (недела 25 мај) во Република...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за недела (25 мај)

Овен Стравовите се вовлекоа во твоето срце. Не сте сигурни дали ве сакаат затоа што вредите како личност или затоа...

Македонија1 ден

Во Штип експлодирала плинска боца во стан, од силината на експлозијата врата и прозорец паднале директно на паркирано возило

На 23.05.2025 во 11.43 часот во СВР Штип е пријавено дека на ул.„Вера Циривири Трена“ во Штип настанала експлозија од...

НАЈЧИТАНИ