Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 17 јули

Објавено пред

на

1453 година – Во битката кај Кастиљон, Французите постигнаа одлучувачка победа над Англичаните, ставајќи крај на стогодишната војна.

1762 година – Рускиот цар Петар III беше убиен три дена откако беше симнат од власт и затворен. Престолот го зазеде неговата сопруга Катерина Втора (Велика), која подоцна стана еден од најпознатите руски владетели.

1790 година – Умре шкотскиот економист Адам Смит, заедно со Дејвид Рикардо, најпознатиот претставник на англиската класична политичка економија. Тој ги постави темелите на работната теорија на вредноста. („Богатство на народите“, „Теорија на моралните чувства“).

1890 година – Сесил Родос, по кого е именувана Родезија, станува премиер на Колонијата на Кејп во Јужна Африка.

1912.- Умре францускиот математичар, физичар и филозоф lesил Анри Понакер. Тој ја развил теоријата за автоморфни функции и истражувал диференцијални равенки, а неговите дела од областа на топологијата и неговото толкување на геометријата на Лобачевски се особено значајни. Објавил околу 500 научни трудови.

1917 година – Британската кралска куќа го смени името од Саксобурготски-Гота во Виндзор поради антигерманското расположение во Велика Британија за време на Првата светска војна.

1928 година – почина српскиот геолог и палеонтолог Светолик Радовановиќ, член на Српската кралска академија, прв министер за економија во Србија (1904-05). Тој го реформираше српското законодавство за рударство и шумарство, а во 1892 година го основаше Српското геолошко друштво со геологот Јован Шујовиќ.

1945 година – Во Потсдам започна конференција за повоената иднина на Европа. На собирот што заврши на 2 август, претставници на земјите победници во Втората светска војна – СССР, САД и Велика Британија, Сталин, Труман и Черчил (Черчил), кои беа заменети на 28 јули од новиот британски премиер Климент Атли, донесе одлука за демилитаризација и деназификација на Германија и се согласи за територијални промени во Источна Европа.

1946.- Во Белград е погубен Драгоjуб Дража Михаиловиќ, генерал на Кралската југословенска армија и водач на четничкото движење во Втората светска војна.

1959 година – Умре познатата американска џез и блуз пејачка Били Холидеј.

1968 година – Во Ирак е соборена владата на Абдул Ареф и на власт дојде десното крило на партијата БААС. Генералот Ахмед Хасан ал-Бакр (Хашан) стана претседател на Републиката, а подоцна и на Владата.

1969 година – Во Шпанија, генералот Франциско Франко го назначи принцот Хуан Карлос за свој наследник, кој ја презеде земјата на 22 ноември 1975 година, два дена по смртта на диктаторот.

1973 година – Во Авганистан беше прогласена република по воениот удар што стави крај на четириесетгодишното владеење на кралот Мохамед Шах. Поранешниот премиер Сардар Мухамед Дауд Кан стана претседател.

1975 година – Американските и советските летала Сојуз 19 и Аполо 18 се споија во орбитата на Земјата. Командантите на леталото, Алексеј Леонов и Том Стафорд, разменија честитки со рускиот говорејќи англиски и американскиот руски.

1979 година – Никарагванскиот диктатор Анастасио Сомоза Дебајли поднесе оставка и ја напушти земјата, а левото движење Сандиниста на Даниел Ортега Сааведра ја презеде власта.

1981 година – Повеќе од 100 лица загинаа и 550 се повредени кога израелски авиони ги бомбардираа палестинските области на Бејрут.

1984 година – беше лансиран советскиот вселенски брод Сојуз Т12, а членот на екипажот Светлана Савичкаја стана првата жена што „прошета“ низ вселената надвор од леталото.

1994 година – Бразил го освои четвртиот шампион на Светското првенство во САД.

1995.- Умре аргентинскиот автомобилски ас Хуан Мануел Фандио (Хуан, Фанџо), петкратен светски шампион во „Формула 1“.

1996 година – Американски боинг 747 на лет onујорк-Париз експлодираше над Атлантскиот океан по полетувањето од аеродромот Кенеди. Загинаа сите 230 патници и членови на екипажот.

1998 година – Во Санкт Петербург беа погребани посмртните останки на рускиот цар Николај Втори Романов и членовите на неговото семејство, пренесени од Екатеринбург 80 години по атентатот. На церемонијата присуствуваше и рускиот претседател Борис Елцин.

1998 година – Гигантски земјотрес во Тихиот океан зафати шест села во близина на северозападниот брег на Папуа Нова Гвинеја. Загинаа околу 2.000 луѓе.

1998 година – На конференција на ООН во Рим, претставници на 120 земји усвоија статут со кој се основа првиот постојан меѓународен кривичен трибунал за поранешна Југославија. Соединетите држави одбија да се приклучат на судот. До март 2003 година, договорот беше ратификуван од 89 земји.

2000 година – Башар ал-Асад стана претседател на Сирија, ветувајќи на инаугурацијата дека ќе ја продолжи бескомпромисната политика кон Израел што ја спроведува неговиот татко Хафез ал-Асад, кој почина на 10 јуни.

2001 година – По одлука на владата на СРЈ, принцот Александар Караѓорѓевиќ и членовите на неговото семејство се преселија во кралската резиденција во Белград, која беше одземена од југословенското кралско семејство по Втората светска војна.

2002 година – Умре Josephозеф Лунс, командант со најдолг стаж на Западниот сојуз. Лунс, поранешен холандски министер за надворешни работи, беше назначен за генерален секретар на НАТО во октомври 1971 година, за време на Студената војна. Тој ја напушти таа позиција во 1984 година.

2003 година – „Кралицата на Салса“, кубанската пејачка Селија Круз, почина во Америка. Таа ја напушти Куба пред Фидел Кастро да дојде на власт и да се смести во Соединетите држави и никогаш не и беше дозволено да се врати на карипскиот остров. Таа играше клучна улога во промовирањето на кубанската музика, сними 70 албуми и ја освои Греми наградата пет пати, најзначајното американско признание за музика.

2004 година – Грчките власти во Солун го уапсија Дејан Миленковиќ Багзи, осомничен за соучесништво во атентатот врз српскиот премиер Зоран Џинѓиќ. Неколку месеци подоцна, Багзи беше испорачан на српските власти, каде што доби статус на заштитен сведок.

2005 година – Специјален трибунал во Ирак го издаде првото обвинение против поранешниот претседател Садам Хусеин за злосторства извршени за време на неговото 35-годишно владеење.

2006 година – Цунами го погоди индонезискиот остров Јава, убивајќи 525 луѓе. Два метри високиот бран на поплави е резултат на земјотрес со јачина од 7,7 степени според Рихтеровата скала, чиј епицентар беше во Индискиот океан.

2007 година – 200 лица загинаа кога авион на бразилската компанија ТАМ, „Ербас“ А320, при слетување на аеродромот во Сао Паоло, ја напушти пистата, го проби wallидот околу аеродромот, удри во бензинска пумпа и се запали.

2008 година – Хашкиот трибунал го осуди пензионираниот генерал на ЈНА, Павле Стругар, на седум и пол години затвор за гранатирање на Стариот град Дубровник во декември 1991 година.

2009 година – почина полскиот филозоф Лешек Кожаковски, теоретичар на марксизмот, автор на „Главните струи на марксизмот“. По разделбата со Полската обединета работничка партија, тој емигрира на Запад, а неговите дела за самоорганизација на народот го прават неофицијален идеолог на движењето Солидарност.

2014 година – Малезискиот патнички авион со 298 патници и членови на екипажот летал од Амстердам кон Куала Лумпур е соборен во регионот Доњецк во источна Украина, каде се водат борби меѓу украинските власти и проруските бунтовници Никој од патниците не преживеал.

2014 година – Умре германскиот сликар Ото Пајн, познат по своите шарени слики и џиновски скулптури на отворено. Неговите дела беа изложени во повеќе од сто галерии и музеи низ целиот свет, а беа прикажани и на Олимписките игри во Минхен во 1972 година.

На денешен ден

Светот на денешен ден (18 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

Среден век и големи откритија

  • 1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.

  • 1493Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.

18. и 19. век

  • 1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.

  • 1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.

Почеток на 20. век

  • 1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.

  • 1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.

  • 1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.

  • 1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.

Првата светска војна и последици

  • 1918Латвија прогласува независност.

  • 1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.

1920-ти и 1930-ти

  • 1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.

  • 1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.

  • 1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.

Втора светска војна и по неа

  • 1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.

  • 1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.

  • 1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.

Втора половина на 20. век

  • 1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.

  • 1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.

  • 1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).

  • 1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.

  • 1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.

  • 1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.

  • 1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.

  • 1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.

Распадот на Југославија

  • 1991 – ЈНА го освојува Вуковар.

  • 1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.

  • 1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.

  • 1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.

Кон крајот на векот

  • 1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.

  • 1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.

  • 1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.

21. век

  • 2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.

  • 2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.

  • 2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.

  • 2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.

  • 2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.

  • 2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.

  • 2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (8 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.

1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.

1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.

1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.

1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.

1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.

1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.

1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).

1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.

1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.

1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.

1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.

1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.

1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.

1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.

1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.

1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.

1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.

1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.

1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.

1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.

1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.

2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.

2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.

2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.

2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.

2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот „На денешен ден“ – 30 октомври

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1762 – Роден е францускиот поет Андре де Шение, кој ги споил класичните поетски форми со новиот романтичарски дух. Се спротивставил на јакобинската диктатура и бил погубен на гилотина во 1794 година.

1817Симон Боливар ја формира првата независна влада на Венецуела.

1830 – Починал Петар I Петровиќ Његош, црногорски епископ и државник. Тој го донел првиот закон на Црна Гора (1796) и основал централно судско тело (1803), обединувајќи ги завојуваните племиња.

1864 – Со Виенскиот мир, Данска им ги предала Шлезвиг, Холштајн и Лауенбург на Прусија.

1869 – Во Белград е отворен Народниот театар, дело на архитектот Александар Бугарски. На свеченоста е изведена сликата „Посмртна слава на принцот Михаил“ од Ѓорѓе Милетиќ.

1905 – Рускиот цар Николај II го издал Октомврискиот манифест, со кој биле воведени граѓански слободи и избран парламент – Думата.

1910 – Починал Жан Анри Динан, швајцарски филантроп и основач на Црвениот крст, добитник на првата Нобелова награда за мир (1901).

1918Словачка се одвоила од Унгарија и со Чешка ја формирала Чехословачка, првата држава создадена по распадот на Австро-Унгарија.
Истата година Турција капитулирала во Првата светска војна, со што престанала да постои Отоманската империја.

1922 – По „Маршот кон Рим“, Бенито Мусолини ја формирал првата фашистичка влада во Италија.

1938 – Радио драмата „Војна на световите“ на Орсон Велс предизвикала паника во САД – слушателите поверувале дека станува збор за вистинска инвазија од Марс.

1973 – Отворен е Босфорскиот мост, што ги поврзува Европа и Азија.

1974Мухамед Али се вратил на боксерскиот ринг и со нокаут го победил Џорџ Форман.

1975Принцот Хуан Карлос го наследил болниот диктатор Франциско Франко и ја презел власта во Шпанија.
Истата година се случила авионската несреќа на „Инекс-Адрија“ кај Прага, во која загинале 75 патници.

1990 – Кина објавила дека има 1 милијарда и 13 милиони жители.

1995 – На референдумот во Квебек, 50,6% од гласачите се изјасниле против независноста од Канада.

1998 – Започнала НАТО мисијата „Орловско око“ за надгледување на воздушниот простор над Косово.

2000 – Во Мадрид, автомобил-бомба убила судија од Врховниот суд и уште две лица; нападот се припишува на групата ЕТА.

2001Лондонскиот клуб на доверители ѝ го намалил долгот на СР Југославија за 600 милиони долари.

2003 – Донаторска конференција во Хаг обезбедила 15,7 милиони евра за судот за воени злосторства во Сараево.
Истата година, Џулио Андреоти бил ослободен од обвинението за вмешаност во убиството на новинарот Кармине Пикорели.

2006Аугусто Пиноче, поранешен чилеански диктатор, бил ставен во домашен притвор за злосторства извршени за време на неговото владеење.

2008 – Починал Исмет (Ицо) Вољевица, познат хрватски карикатурист и автор на стрипот „Грга“.

2011Росен Плевнелиев бил избран за претседател на Бугарија.

2012 – Ураганот Сенди го погодил источниот брег на САД, одземајќи најмалку 39 животи и оставајќи милиони без струја.

2017 – Светската метеоролошка организација објавила дека концентрацијата на CO₂ во атмосферата достигнала рекордно ниво во 2016 година.

2020 – Починал митрополит Амфилохие, лидер на Српската православна црква во Црна Гора, од последици на COVID-19.

2022Луиз Инасио Лула да Силва е избран по трет пат за претседател на Бразил.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Технологија4 часа

Падот на „Cloudflare“ кој предизвика тотален интернет хаос, се соочил со проблем т.н. „внатрешна деградација на услугата“, претходно паднаа „Азур & Амазон“

Глобалниот провајдер на интернет-инфраструктура „Cloudflare“ денес се соочи со сериозен прекин кој траеше околу три часа, оставајќи милиони веб-страници и...

Технологија9 часа

„Cloudflare“ се соочува со проблеми, голем дел од интернет сајтовите привремено станаа недостапни поради техничка неисправност

Корисниците кои се обидоа да пристапат до платформи како X (поранешен Twitter) или до сајтот за филмски критики Letterboxd беа...

Фото: Scott Webb @ unsplash Фото: Scott Webb @ unsplash
Lifestyle10 часа

Како да го спречите замаглувањето на прозорците со средство што веќе го имате дома

Кондензацијата на прозорците е еден од најчестите зимски проблеми во домаќинствата. Секое утро истиот призор — капки вода по стаклото,...

Фото: Michael Heuser @ unsplash Фото: Michael Heuser @ unsplash
Автомобили11 часа

Подгответе го вашиот автомобил за зима: Пет клучни чекори за безбедно возење во студените месеци

Со доаѓањето на постудените месеци, важно е вашиот автомобил да биде технички подготвен за новите, поопасни услови на патиштата. Правилната...

Македонија11 часа

ЦУК: Апелираме за на зголемена внимателност при движење низ улиците каде има проблеми со апсорпцијата на атмосферските и фекалните канализации во урбаните делови на градот

Поради интензивни врнежи од дожд во делови од Западна Македонија, особено во Полошкиот регион и Општина Тетово, забележани се проблеми...

Кичево11 часа

(ФОТО) Кичево: Се работи во населба „Иванидол“, чекор по чекор до реализација на сите ветувања за подобар по квалитетен живот за сите граѓани

Веднаш по доаѓањето на новата локална самоуправа во Општина Кичево се отпочна со значителни чекори напред со нова енергија, нова...

Автомобили12 часа

(ВИДЕО) BMW „M340i xDrive 50 Jahre Edition“ одбележува 50 годишнина од почеток на продажбата

BMW ја одбележува 50-годишнината од почетокот на продажбата на својата легендарна Серија 3 со специјално издание на моделот M340i xDrive,...

Спорт13 часа

Милевски: Посакувам да играме само со доверба и уживање во играта, убеден сум дека вистинскиот одговор потоа ќе следи и ќе ја постигнеме нашата цел

Македонската фудбалска селекција вечерва од 20:45 часот со директен пренос на македонската телевизија ќе го одигра последниот меч од квалификациите...

Временска прогноза14 часа

Во овој момент се формира влажен бран кој носи обилен дожд и невреме!

Под влијание на серија на големи влажни воздушни бранови од запад  и истите се поврзани со циклонски систем со центар...

На денешен ден22 часа

Светот на денешен ден (18 ноември)

Среден век и големи откритија 1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург. 1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува...

НАЈЧИТАНИ