Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 17 јули

Објавено пред

на

1453 година – Во битката кај Кастиљон, Французите постигнаа одлучувачка победа над Англичаните, ставајќи крај на стогодишната војна.

1762 година – Рускиот цар Петар III беше убиен три дена откако беше симнат од власт и затворен. Престолот го зазеде неговата сопруга Катерина Втора (Велика), која подоцна стана еден од најпознатите руски владетели.

1790 година – Умре шкотскиот економист Адам Смит, заедно со Дејвид Рикардо, најпознатиот претставник на англиската класична политичка економија. Тој ги постави темелите на работната теорија на вредноста. („Богатство на народите“, „Теорија на моралните чувства“).

1890 година – Сесил Родос, по кого е именувана Родезија, станува премиер на Колонијата на Кејп во Јужна Африка.

1912.- Умре францускиот математичар, физичар и филозоф lesил Анри Понакер. Тој ја развил теоријата за автоморфни функции и истражувал диференцијални равенки, а неговите дела од областа на топологијата и неговото толкување на геометријата на Лобачевски се особено значајни. Објавил околу 500 научни трудови.

1917 година – Британската кралска куќа го смени името од Саксобурготски-Гота во Виндзор поради антигерманското расположение во Велика Британија за време на Првата светска војна.

1928 година – почина српскиот геолог и палеонтолог Светолик Радовановиќ, член на Српската кралска академија, прв министер за економија во Србија (1904-05). Тој го реформираше српското законодавство за рударство и шумарство, а во 1892 година го основаше Српското геолошко друштво со геологот Јован Шујовиќ.

1945 година – Во Потсдам започна конференција за повоената иднина на Европа. На собирот што заврши на 2 август, претставници на земјите победници во Втората светска војна – СССР, САД и Велика Британија, Сталин, Труман и Черчил (Черчил), кои беа заменети на 28 јули од новиот британски премиер Климент Атли, донесе одлука за демилитаризација и деназификација на Германија и се согласи за територијални промени во Источна Европа.

1946.- Во Белград е погубен Драгоjуб Дража Михаиловиќ, генерал на Кралската југословенска армија и водач на четничкото движење во Втората светска војна.

1959 година – Умре познатата американска џез и блуз пејачка Били Холидеј.

1968 година – Во Ирак е соборена владата на Абдул Ареф и на власт дојде десното крило на партијата БААС. Генералот Ахмед Хасан ал-Бакр (Хашан) стана претседател на Републиката, а подоцна и на Владата.

1969 година – Во Шпанија, генералот Франциско Франко го назначи принцот Хуан Карлос за свој наследник, кој ја презеде земјата на 22 ноември 1975 година, два дена по смртта на диктаторот.

1973 година – Во Авганистан беше прогласена република по воениот удар што стави крај на четириесетгодишното владеење на кралот Мохамед Шах. Поранешниот премиер Сардар Мухамед Дауд Кан стана претседател.

1975 година – Американските и советските летала Сојуз 19 и Аполо 18 се споија во орбитата на Земјата. Командантите на леталото, Алексеј Леонов и Том Стафорд, разменија честитки со рускиот говорејќи англиски и американскиот руски.

1979 година – Никарагванскиот диктатор Анастасио Сомоза Дебајли поднесе оставка и ја напушти земјата, а левото движење Сандиниста на Даниел Ортега Сааведра ја презеде власта.

1981 година – Повеќе од 100 лица загинаа и 550 се повредени кога израелски авиони ги бомбардираа палестинските области на Бејрут.

1984 година – беше лансиран советскиот вселенски брод Сојуз Т12, а членот на екипажот Светлана Савичкаја стана првата жена што „прошета“ низ вселената надвор од леталото.

1994 година – Бразил го освои четвртиот шампион на Светското првенство во САД.

1995.- Умре аргентинскиот автомобилски ас Хуан Мануел Фандио (Хуан, Фанџо), петкратен светски шампион во „Формула 1“.

1996 година – Американски боинг 747 на лет onујорк-Париз експлодираше над Атлантскиот океан по полетувањето од аеродромот Кенеди. Загинаа сите 230 патници и членови на екипажот.

1998 година – Во Санкт Петербург беа погребани посмртните останки на рускиот цар Николај Втори Романов и членовите на неговото семејство, пренесени од Екатеринбург 80 години по атентатот. На церемонијата присуствуваше и рускиот претседател Борис Елцин.

1998 година – Гигантски земјотрес во Тихиот океан зафати шест села во близина на северозападниот брег на Папуа Нова Гвинеја. Загинаа околу 2.000 луѓе.

1998 година – На конференција на ООН во Рим, претставници на 120 земји усвоија статут со кој се основа првиот постојан меѓународен кривичен трибунал за поранешна Југославија. Соединетите држави одбија да се приклучат на судот. До март 2003 година, договорот беше ратификуван од 89 земји.

2000 година – Башар ал-Асад стана претседател на Сирија, ветувајќи на инаугурацијата дека ќе ја продолжи бескомпромисната политика кон Израел што ја спроведува неговиот татко Хафез ал-Асад, кој почина на 10 јуни.

2001 година – По одлука на владата на СРЈ, принцот Александар Караѓорѓевиќ и членовите на неговото семејство се преселија во кралската резиденција во Белград, која беше одземена од југословенското кралско семејство по Втората светска војна.

2002 година – Умре Josephозеф Лунс, командант со најдолг стаж на Западниот сојуз. Лунс, поранешен холандски министер за надворешни работи, беше назначен за генерален секретар на НАТО во октомври 1971 година, за време на Студената војна. Тој ја напушти таа позиција во 1984 година.

2003 година – „Кралицата на Салса“, кубанската пејачка Селија Круз, почина во Америка. Таа ја напушти Куба пред Фидел Кастро да дојде на власт и да се смести во Соединетите држави и никогаш не и беше дозволено да се врати на карипскиот остров. Таа играше клучна улога во промовирањето на кубанската музика, сними 70 албуми и ја освои Греми наградата пет пати, најзначајното американско признание за музика.

2004 година – Грчките власти во Солун го уапсија Дејан Миленковиќ Багзи, осомничен за соучесништво во атентатот врз српскиот премиер Зоран Џинѓиќ. Неколку месеци подоцна, Багзи беше испорачан на српските власти, каде што доби статус на заштитен сведок.

2005 година – Специјален трибунал во Ирак го издаде првото обвинение против поранешниот претседател Садам Хусеин за злосторства извршени за време на неговото 35-годишно владеење.

2006 година – Цунами го погоди индонезискиот остров Јава, убивајќи 525 луѓе. Два метри високиот бран на поплави е резултат на земјотрес со јачина од 7,7 степени според Рихтеровата скала, чиј епицентар беше во Индискиот океан.

2007 година – 200 лица загинаа кога авион на бразилската компанија ТАМ, „Ербас“ А320, при слетување на аеродромот во Сао Паоло, ја напушти пистата, го проби wallидот околу аеродромот, удри во бензинска пумпа и се запали.

2008 година – Хашкиот трибунал го осуди пензионираниот генерал на ЈНА, Павле Стругар, на седум и пол години затвор за гранатирање на Стариот град Дубровник во декември 1991 година.

2009 година – почина полскиот филозоф Лешек Кожаковски, теоретичар на марксизмот, автор на „Главните струи на марксизмот“. По разделбата со Полската обединета работничка партија, тој емигрира на Запад, а неговите дела за самоорганизација на народот го прават неофицијален идеолог на движењето Солидарност.

2014 година – Малезискиот патнички авион со 298 патници и членови на екипажот летал од Амстердам кон Куала Лумпур е соборен во регионот Доњецк во источна Украина, каде се водат борби меѓу украинските власти и проруските бунтовници Никој од патниците не преживеал.

2014 година – Умре германскиот сликар Ото Пајн, познат по своите шарени слики и џиновски скулптури на отворено. Неговите дела беа изложени во повеќе од сто галерии и музеи низ целиот свет, а беа прикажани и на Олимписките игри во Минхен во 1972 година.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (9 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред:

1824

  • Во Перуанската војна за независност, силите на Симон Боливар ја победија шпанската војска во битката кај Ајакучо – клучна за независноста на Перу.

1825

  • Константин стана нов цар на Русија; веднаш беа ковани монети со неговиот лик – познатата Константинова рубља.

1890

  • Започна третото официјално светско првенство во шах (1890/91) помеѓу Штајниц и Гунсберг.

1905

  • Премиера на едночинката „Салома“ од Рихард Штраус во Дрезден, шокирана публика.
  • Франција донесе декрет за одвојување на црквата од државата.

1917

  • Турските трупи го предадоа Ерусалим на Британците во Првата светска војна.

1935

  • Во Загреб е основана Федерацијата за лизгање на мраз и хокеј.

1941

  • Кина им објавува војна на Јапонија, Германија и Италија во Втората светска војна.

1944

  • Даниловград е ослободен по неколкудневни борби од фашистичкиот окупатор.

1961

  • Тангањика добива независност во рамките на Британскиот Комонвелт со Јулиус Њерере за премиер.
    (1962 – станува република, ист ден)

1967

  • Николае Чаушеску станува претседател на Романија.

1978

  • Се игра првиот натпревар од Женската професионална кошаркарска лига (WBL) – Чикаго Хасл vs. Милвоки Доус.

1985

  • Поранешните аргентински лидери Хорхе Видела и Емилио Масера осудени на доживотен затвор.
  • ГС на ОН едногласно усвојува резолуција за осуда на сите терористички акти.

1987

  • Протестите во Појасот Газа ја започнаа Првата Интифада; потоа се прошири во Западен Брег и Ерусалим.

1990

  • Лех Валенса победува на претседателските избори во Полска.
  • На првите повеќепартиски избори во Србија победи Социјалистичката партија; Милошевиќ станува претседател.

1991

  • Касарните на Трсат и командата на Риечкиот корпус предадени на хрватската армија; последниот војник на ЈНА ја напушта Риека.

1992

  • ФИФА ѝ забранува на Југославија да учествува во квалификациите за СП 1994, согласно санкциите на ОН.

1994

  • Шин Фејн започнува мировни преговори со британската влада по повеќе од 70 години.

1995

  • Врховниот суд на Полска ја потврдува победата на Квашњевски и ја отфрла жалбата за Валенса.

1996

  • ОН го одобрува договорот „нафта за храна“ – Ирак се враќа на светскиот нафтен пазар по 1990.

1999

  • Српските власти ја осудуваат Флора Бровина на 12 години затвор; ослободена во 2000 по заминувањето на Милошевиќ.

2000

  • Југославија и Словенија воспоставуваат дипломатски односи.

2002

  • „Јунајтед ерлајнс“ поднесува барање за банкрот – најголем во историјата на авиоиндустријата.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (1 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

  • 1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.

  • 1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.

  • 1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.

  • 1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.

  • 1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.

  • 1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.

  • 1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.

  • 1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.

  • 1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.

  • 1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.

  • 1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.

  • 1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.

  • 1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.

  • 1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.

  • 1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.

  • 1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.

  • 1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.

  • 1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.

  • 1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.

  • 1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.

  • 2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.

  • 2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.

  • 2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 ноември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com / Lucian Alexe

На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

19. век

1879

  • Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.

1895

  • Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.


20. век

1910-1930

1912

  • Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.

1919

  • Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:

    • Добруџа ѝ припаднала на Романија,

    • Источна Тракија на Грција,

    • Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.

1926

  • Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.


1930-1950

1940

  • Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.

  • Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.

1941

  • Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.

1942

  • Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.

1945

  • Норвешка станала членка на Обединетите нации.


1950-1970

1953

  • Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.

1968

  • Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.


1970-1990

1970

  • Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.

1974

  • На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.

1978

  • Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.

1983

  • Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.

1989

  • Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.

1990

  • Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.


1990-2000

1991

  • Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.

  • Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.

1996

  • Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.

  • Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.

1997

  • Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.


21. век

2000

  • Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).

  • Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.

2001

  • НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.

  • Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.

2004

  • Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.

2005

  • Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.

2006

  • Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.

  • Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп10 часа

Хороскоп за сабота (13 декември)

ОВЕН Направете планови за работа што ќе бара вистински професионалци, веројатно луѓе постари од вас. Без разлика на кој пол...

Кичево13 часа

(ВИДЕО) На голема радост на дечињата, ООУ „Кузман Јосифоски-Питу“ – Кичево блесна во украсна новогодишна бајка

Во рамки на денешниот ден заврши и предновогодишното украсување на училиштето. Благодарение на наставниот колегиум и директорот, ова училишно катче...

Македонија19 часа

Се намалува малопродажната цена на Мазутот, бензините и дизелот остануваат со иста цена за литар

Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се намалува за 1,089 ден/лит, во однос на малопродажната цена утврдена со одлуката за...

Хроника19 часа

Денеска млад жител на Скопје бил пронајден починат во напуштена куќа, вчера имало уште еден случај пријавен до СВР Скопје..

Ноќеска, на 12.12.2025 околу 00:20 часот во СВР Скопје е пријавено дека во напуштена куќа на подрачјето на Центар е...

Кичево19 часа

Вчера вечер во кичевски угостителски објект бил нарушен јавниот ред и мир со физичка пресметка на четворица жители на град Кичево

На 11.12.2025 во 23:00 часот во ОВР Кичево е пријавено дека во угостителски објект, на ул. „Маршал Тито“ во Кичево...

Спорт20 часа

Во просториите на ФФМ работен состанок одржа комисијата за избор на нов селектор на фудбалската репрезентација, изборот ќе се знае до 25 декември

Комисијата за избор на нов селектор на македонската А-репрезентација, во состав на Масар Омерагиќ претседател на ФФМ, Горан Пандев директор...

Социјални мрежи22 часа

„Инстаграм“ за минатиот месец е водечка апликација по превземања на мобилните телефони, за септември на прво место беше „ChatGPT“

Мобилните апликации денес се неизбежен дел од нашата секојдневна рутина и заземаат голем дел од времето што го минуваме пред...

Македонија22 часа

(ВИДЕО) МВР: Расчистено убиство во гостиварско, поднесена кривична пријава

СВР Тетово – Надворешната канцеларија за криминалистички работи Гостивар поднесе кривична пријава против С.М.(53) од с.Неготино, општина Врапчиште, поради постоење...

Кичево23 часа

Финишираат подготовките за овогодинешниот Хуманитарен „Божиќен Базар“ во Кичево, период на многу забава, радост и среќа

Месец јануари ќе започне долгоочекуваниот „Божиќен Базар“ 2026, кој функционира долго време поради неговиот карактер и хуманитарна мисија. Предмалку побаравме...

Временска прогноза1 ден

Ладно на утро со температури под нулата

Влијанието на силниот Антициклон кој се протега од југ и кај нас условува да имаме стабилно суво и претежно сончево...

НАЈЧИТАНИ