На денешен ден
На денешен ден – 17 март
45 п.н.е. – Јулиј Цезар, во битката кај Мунд во Шпанија, сериозно ги победил силите предводени од двајцата синови на Гнај Помпеј Велики, кои изгубиле повеќе од 30 000 војници.
180.- Умре римскиот филозоф и император Маркус Аврелиј. Според делото „Медитација“ тој е рангиран меѓу најважните претставници на доцниот стоички еклектицизам. Неговиот бронзен коњички споменик на Капитол во Рим е едно од најмонументалните дела на римската античка скулптура.
1190 година – Повеќе од 500 Евреи се масакрирани во Јорк, Англија.
1526 година – Францускиот крал Франсоа е ослободен од ропството. Кралот бил заробен во февруари 1525 година, кога, во близина на италијанскиот град Павија, шпанската армија предводена од маркизот Пескара ги победила француско-швајцарските трупи под негова команда.
1649 година – Домот на лордовите го распушти Домот на лордовите за време на владеењето на Оливер Кромвел, победникот во Граѓанската војна во која беше поразен кралот Чарлс Први во 1648 година.
1861 година – Парламентот е прогласен за крал на обединета Италија, а Виторио Емануел Втори е прогласен за крал на Италија.
1921 година – Во Полска е донесен устав со кој се воведува парламентарно правило.
1938 година – Роден е рускиот балетски танчер Рудолф Нуреев, една од најголемите starsвезди на светската балетска сцена во 20 век. Тој емигрирал на Запад по гостувањето во Париз во јуни 1961 година. Запаметен е по неговите главни улоги во многу балети, вклучувајќи ги „Лебедово езеро“, „isизел“ и „Магдонос“.
1944 година – Сојузничкото бомбардирање на Австрија во Втората светска војна започна со напад на повеќе од 200 бомбардери врз цели во Виена.
1948 година – Велика Британија, Франција и земјите од Бенелукс (Белгија, Холандија и Луксембург) го потпишаа Бриселскиот договор за 50-годишен сојуз против вооружени напади во Европа и за економска, социјална и воена соработка, што се смета за почеток на Европската унија .
1956.- Умре францускиот научник, нуклеарен физичар и хемичарка Ирене Кири, ќерка на нобеловците Пјер и Марија Кири. Во 1935 година, таа ја сподели Нобеловата награда за хемија со нејзиниот сопруг Jeanан Фредерик oliолиот. Со српскиот физичар Павле Савиќ во 1937 и 1938 година таа открила изотопи на познати елементи со бомбардирање на ураниум со неутрони.
1958 година – од Кејп Канаверал, САД го лансираа вториот американски сателит во орбитата околу Земјата, Вангард Први.
1963 година – Вулкан избувна на индонезискиот остров Бали, при што загинаа најмалку 1100 лица.
1968 година – Пред американската амбасада во Лондон започна судир меѓу полицијата и демонстрантите кои протестираат против војната во Виетнам. 300 демонстранти беа уапсени, а 90 полицајци беа повредени.
1969 година – Голда Меир, блиска соработничка на Бен Гурион во борбата за создавање на Израел, стана првата жена премиер на Израел. Таа поднесе оставка во 1974 година поради несогласувања во коалициската влада.
1991 година – Мнозинството советски граѓани гласаа на референдум за зачувување на Алијансата на државите под новото име на Комонвелтот на независни држави.
1992 година – Експлодираше автомобил-бомба кај израелската амбасада во Буенос Аирес. 29 лица беа убиени и 252 ранети.
1992 година – На референдум во Јужна Африка, белците со големо мнозинство ги поддржуваат реформите за ставање крај на системот на апартхејдот.
1995 година – Азербејџанската армија го задуши дводневниот полициски бунт во северните предградија на Баку по жестоки борби. Револтот против претседателот Гаидар Алиев го водеше заменик министерот за внатрешни работи Ровшан Javавадов.
1996 година – Бран грабеж и подметнување пожар ја погоди Грбавица, два дена пред последното српско предградие на Сараево да и биде предадено на полицијата на Федерацијата БиХ во согласност со Дејтонскиот договор.
1998 година – Chinaу Ронгџи, врвен кинески економист и реформатор, стана премиер на Кина.
1999 година – Шест члена на Меѓународниот олимписки комитет се протерани од институцијата за примање мито за Зимските олимписки игри 2002 година.
2000 година – Во Уганда, 530 лица, членови на сектата „Десет заповеди“, извршија колективно самоубиство со палење во црква.
2002 година – умре Ван Тиен Дунг, командант на силите на Северна Виетнам кои го освојуваат Сајгон, конечна победа и крај на 30-годишната американско-виетнамска војна.
2003 година – Робин Кук, спикер на Долниот дом, поднесе оставка во знак на протест за војната во Ирак.
2003 година – Во 13-минутен говор во Белата куќа, американскиот претседател Georgeорџ В. Раш му постави ултиматум на ирачкиот претседател Садам Хусеин да го напушти Ирак со неговите синови во рок од 48 часа или да се соочи со војна.
2004 година – Во Косово избувнаа масовни демонстрации на Албанци поради давење на две момчиња Албанци во реката Ибар, во близина на селото Кабра, кои прераснаа во дводневно насилство во кое загинаа 19 лица (11 Албанци и осум Срби) и беа повредени повеќе од 900, вклучително и припадници на меѓународната и косовската полиција. Уништени или оштетени околу 800 куќи во Косово, 34 цркви и манастири, а илјадници Срби ги напуштија своите домови. Протести на илјадници луѓе избија во градовите во Србија поради нападот врз српските енклави, а џамиите беа запалени во центарот на Белград и Ниш.
2004 година – Поранешниот полски министер за внатрешни работи Чеслав Кишчак е осуден на четири години затвор, условен за две, бидејќи за време на распадот на движењето „Солидарност“ во 1981 година, полицијата отвори оган кон рударите во рудникот за јаглен Вујек во Катовице, што предизвика смрт на деветмина и ранување на 25 рудари. Тој е првиот висок функционер од комунистичката ера осуден за кривично дело.
2005 година – Во Мадрид е отстранета единствената преостаната статуа на поранешниот шпански диктатор, генерал Франциско Франко. Тој започна вооружен бунт против републиканската влада во 1936 година, а граѓанската војна во таа земја траеше три години. Неговата смрт во 1975 година создаде услови за повторно воспоставување на демократијата во земјата и враќање на шпанскиот крал Хуан Карлос во земјата.
2006 година – Умре Олег Касини, познат моден дизајнер кој се прослави со своите креации што ја направија quаклин Кенеди најгламурозната прва дама во САД.
2012 година – почина Халео Јовидија, тајландски бизнисмен, креатор на енергетскиот пијалок „Ред Бул“.
2012 година – Умре поглаварот на коптската православна црква, патријархот Шенуда Трети, кој ја водеше црквата четири децении. Се смета за најзаслужна за извлекувањето на Коптската црква од изолација и нејзиното отворање кон другите цркви.
2017 година – Во текот на 2016 година, 7.763 мигранти починаа, 27 проценти повеќе отколку во 2015 година. Меѓународната организација за миграција предупредува дека бројот на убиени мигранти е зголемен, особено во Средоземното море, каде шверцерите превезуваат бегалци на сè поопасните патишта на сè повеќе небезбедни бродови.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Хороскоп1 денХороскоп за сабота (22 ноември)
-
Спорт1 денУтре во Кичево, „ФК Напредок“ го дочекува „ФК Џепчиште“ во третата македонска фудбалска лига запад во претпоследното коло од есенскиот дел
-
Македонија2 денаАМСМ: Една коловозна лента во правец Охрид-Св.Наум има вода, сообраќајот се пренасочува по лева коловозна лента
-
Македонија2 денаЦУК: Истакна соопштение за состојбата на водостоите на реките, излевања, поплавени објекти и одрони по региони ширум Македонија
-
Македонија2 денаПоради обилен дожд, на подрачјето од Општина Ресен се поплавени над 50 куќи и магацински простории
-
Хороскоп7 часаХороскоп за недела (23 ноември)
-
Магазин2 денаRoblox ќе ги спречи децата да разговараат со непознати возрасни
-
Магазин2 денаЗа прв пат Android телефони поддржуваат AirDrop: овие четири модели можат директно да споделуваат фотографии со iPhone