На денешен ден
На денешен ден: 18 декември
1398 – Татарскиот воен водач Тимур Ленк (Тамерлан) го зазеде индискиот град Делхи.
1737.- Умре Антонио Страдивари, италијански градител на гудачки инструменти со ненадминат квалитет. Звукот на неговата виолина стана класично мерило за вредност во 19 век. Се верува дека изработил 1.100 инструменти, од кои се зачувани 500 виолини, 12 виоли и 50 виолончела.
1803.- Умре германскиот писател, историчар, филозоф и протестантски теолог Јохан Готфрид, кој значително влијаеше на германскиот романтизам, особено на младиот Гете и на литературното движење Штурм и Дранг. Во збирката „Гласови на народот во песни“ вклучи и четири српски народни песни, меѓу кои и „Хасанагиница“ во превод на Гете.
1856.- Роден е англискиот физичар Џозеф Џон Томсон, претседател на Кралското друштво во Лондон (1915-20), професор на Универзитетот во Кембриџ, добитник на Нобеловата награда за физика во 1906 година. Тој го открил електронот (1897), атомистичката структурата на електричната енергија и даде научна основа за спроведување на електрична енергија низ гасови.
1865.- Ратификацијата на 13-от уставен амандман го укина ропството во САД.
1879.- Роден е швајцарскиот сликар Пол Кле, кој прв го вовел нереалниот свет и претставите на потсвеста и соништата во експресионистичкото сликарство, со што го антиципирал надреализмот. Тој припаѓаше на групата „Блу јавач“ предводена од Валери Кандински и Франц Марк.
1903.- Американско-панамскиот договор ја стави зоната на Панамскиот канал под контрола на САД со годишна закупнина.
1913.- Роден е германскиот државник Вили Брант, популарен градоначалник на Берлин (1957-66), канцелар на Западна Германија (1969-74), лидер на Социјалдемократската партија. Неговата „источна политика на разбирање“ со СССР и другите источноевропски земји придонесе за стабилизирање на ситуацијата во Европа, за што ја доби Нобеловата награда за мир во 1971 година. Тој го воодушеви светското јавно мислење во 1970 година кога клекна пред споменик на нацизмот во Варшава и побара прошка за името на германскиот народ. Поради шпионска афера во која беше откриено дека негов близок соработник е источногермански шпион, тој поднесе оставка во 1974 година како федерален канцелар.
1916.- Со француска победа заврши десетмесечната битка кај Верден во Првата светска војна, во која двете страни претрпеа големи загуби, при што загинаа 543.000 Французи и 434.000 Германци.
1935.- Едвард Бенеш е избран за претседател на Чехословачка, четири дена по оставката на првиот шеф на државата, Томаш Масарик.
1940.- Водачот на нацистичка Германија Адолф Хитлер му наредил на Генералштабот од Втората светска војна да се подготви за инвазија на Русија според таен план со кодно име „Операција Барбароса“.
1970.- Во Италија стапи на сила законот за развод, и покрај противењето на Римокатоличката црква.
1972.- Во Виетнамската војна започна масовниот бомбашки напад на главниот град Ханој, кој траеше 12 дена и ноќи.
1980.- Умре рускиот државник и висок комунистички функционер Алексеј Косигин, советски премиер од 1964 до 1980 година.
1999.- Претседателот на Шри Ланка Чандрика Кумаратунга е повреден во експлозија на бомба во која загинаа 33, а беа повредени 137. Властите во Коломбо ги обвинија тамилските сепаратисти дека поставиле бомба.
2000.- Преговорите за наследувањето на поранешна СФР Југославија продолжија во Брисел, откако новите југословенски власти се откажаа од позицијата дека СР Југославија е единствениот наследник на поранешната држава, која беше цврсто претставена од поранешниот претседател на СРЈ, Слободан Милошевиќ. Преговорите беа успешно завршени во мај 2001 година.
2001.- Во Париз умре Жилбер Беко, еден од најуспешните француски пејачи од втората половина на 20 век.
2003.- Собранието на Косово начелно го усвои Законот за соработка со Хашкиот трибунал.
2005.- Во вториот круг за време на дистрибуцијата на хуманитарна помош во индискиот град Ченаи (поранешен Мадрас) загинаа 43 бездомници.
2009.- Умре Оскар Данон, композитор, диригент и повоен основач на Белградската филхармонија и Операта и балетот на Народниот театар. Добитник е на бројни меѓународни и домашни награди за уметничко дело и успех.
2011.- Во Прага умре Вацлав Хавел, поранешен водач на чешката „Плишана револуција“, драматург, првиот слободно избран претседател на Чехословачка и првиот претседател на независна Чешка.
2014 – Пупинскиот мост што ги поврзува Земун и Борча е пуштен за сообраќај во Белград и овозможува преместување на товарниот сообраќај од центарот на градот. Тоа е вториот мост во Белград на Дунав, а првиот Панчево е изграден во 1935 година.
2018 – Белгискиот премиер Шарл Мишел поднесе оставка откако најголемата коалициска партија ја напушти владата, поради поддршката на премиерот за Договорот на ОН за глобална миграција.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (15 декември)
На денешен ден 15 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по ред:
1806 – Француски трупи под команда на Наполеон Бонапарта влегуваат во Варшава.
1840 – Ковчегот со останките на францускиот император Наполеон I е положен во „Homme des Invalides“ во Париз, 19 години по неговата смрт во егзил на островот Света Елена.
1914 – Битката кај Колубара завршува со ослободувањето на Белград во Првата светска војна. Победата, за која исклучителни заслуги му припаѓаат на командантот на Првата армија, генерал Живојин Мишиќ, го подигна угледот на Србија меѓу сојузниците и ја зајакна самодовербата на српската армија и народ.
1961 – Генералното собрание на Обединетите нации го отфрли советскиот предлог за прием на Народна Република Кина во светската организација.
1961 – Поранешниот нацистички функционер Адолф Ајхман, организатор и извршител на геноцидот врз Евреите во Втората светска војна, е осуден на смрт во Ерусалим, а потоа обесен. По војната, тој живеел во Аргентина под лажно име до 1960 година, кога бил откриен и уапсен од припадници на израелската тајна служба.
1991 – Околу 500 луѓе ги загубиле животите кога фериботот „Салем експрес“ удрил во корален гребен пред египетското пристаниште Сафага и потонал.
2000 – Нуклеарната централа Чернобил во Украина е затворена, каде што еден од блоковите на електраната експлодирал на 26 април 1986 година, предизвикувајќи ја најлошата нуклеарна катастрофа од почетокот на употребата на нуклеарните централи.
2001 – Кривата кула во Пиза во Италија повторно се отвора за посетители, по 12-годишна пауза поради реновирање.
2011 – Градското собрание на Белград официјално го именува Мостот на Ада.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (9 декември)
На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред:
1824
- Во Перуанската војна за независност, силите на Симон Боливар ја победија шпанската војска во битката кај Ајакучо – клучна за независноста на Перу.
1825
- Константин стана нов цар на Русија; веднаш беа ковани монети со неговиот лик – познатата Константинова рубља.
1890
- Започна третото официјално светско првенство во шах (1890/91) помеѓу Штајниц и Гунсберг.
1905
- Премиера на едночинката „Салома“ од Рихард Штраус во Дрезден, шокирана публика.
- Франција донесе декрет за одвојување на црквата од државата.
1917
- Турските трупи го предадоа Ерусалим на Британците во Првата светска војна.
1935
- Во Загреб е основана Федерацијата за лизгање на мраз и хокеј.
1941
- Кина им објавува војна на Јапонија, Германија и Италија во Втората светска војна.
1944
- Даниловград е ослободен по неколкудневни борби од фашистичкиот окупатор.
1961
- Тангањика добива независност во рамките на Британскиот Комонвелт со Јулиус Њерере за премиер.
(1962 – станува република, ист ден)
1967
- Николае Чаушеску станува претседател на Романија.
1978
- Се игра првиот натпревар од Женската професионална кошаркарска лига (WBL) – Чикаго Хасл vs. Милвоки Доус.
1985
- Поранешните аргентински лидери Хорхе Видела и Емилио Масера осудени на доживотен затвор.
- ГС на ОН едногласно усвојува резолуција за осуда на сите терористички акти.
1987
- Протестите во Појасот Газа ја започнаа Првата Интифада; потоа се прошири во Западен Брег и Ерусалим.
1990
- Лех Валенса победува на претседателските избори во Полска.
- На првите повеќепартиски избори во Србија победи Социјалистичката партија; Милошевиќ станува претседател.
1991
- Касарните на Трсат и командата на Риечкиот корпус предадени на хрватската армија; последниот војник на ЈНА ја напушта Риека.
1992
- ФИФА ѝ забранува на Југославија да учествува во квалификациите за СП 1994, согласно санкциите на ОН.
1994
- Шин Фејн започнува мировни преговори со британската влада по повеќе од 70 години.
1995
- Врховниот суд на Полска ја потврдува победата на Квашњевски и ја отфрла жалбата за Валенса.
1996
- ОН го одобрува договорот „нафта за храна“ – Ирак се враќа на светскиот нафтен пазар по 1990.
1999
- Српските власти ја осудуваат Флора Бровина на 12 години затвор; ослободена во 2000 по заминувањето на Милошевиќ.
2000
- Југославија и Словенија воспоставуваат дипломатски односи.
2002
- „Јунајтед ерлајнс“ поднесува барање за банкрот – најголем во историјата на авиоиндустријата.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
-
Кичево6 часаПополнета рубрика 2025: „Зошто вредиТ да си од Кичево“ – некои натписи сигурно за прв пат ќе ги прочитате
-
Хороскоп2 денаХороскоп за понеделник (15 декември)
-
Кичево1 денТППЕ Кичево вчера со полни раце работа, интервенирале врз опожарен автомобил и зграда
-
Хороскоп18 часаХороскоп за вторник (16 декември)
-
Временска прогноза2 денаВременска прогноза до 22 декември, следува ладен период, појава на слана, мраз, подледици по речните долини и магла
-
Македонија1 денОд ноќеска цената на дизелот и бензинот се намалува, еве колку ќе чини литар гориво на малопродажните објекти ширум Македонија
-
Спорт2 денаРакометар од битолски ракометен клуб по завршувањето на мечот во „Биљанини Извори“ нападнал помошен тренер на охридскиот ракометен клуб по меѓусебниот натпревар
-
Технологија2 денаОткриен нов малвер по име „DroidLock“ – го заклучува телефонот и снима
