Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 18 мај

Објавено пред

на

1781 година – Тупак го погуби Тупак Амару Втори, водач на востанието на Инките против шпанското владеење, во Куско, Перу.

1799 година – Умре францускиот драматург Пјер Бомарше, автор на комедиите „Севилскиот бербер“ и „Бракот на Фигаро“, кои ги инспирираа ioоакино Росини и Волфганг Амадеус да компонираат.

1800 година – Во Санкт Петербург почина рускиот воен водач и стратег Александар Суворов, кој се бореше 55 години и водеше вкупно 60 битки.

1803 година – Велика Британија и објави војна на Франција поради мешањето на Наполеон во Италија и Швајцарија.

1804 година – Наполеон Бонапарта е прогласен за император на Франција и крунисан за Наполеон Први во декември.

1836 година – Роден е австрискиот шаховски велемајстор Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион. Тој ја освои титулата светски шампион во шах во 1886 година со победа во натпревар со Јоханес Цукерторт.

1868 година – Роден е рускиот цар Николај Втори Александрович Романов, последниот монарх на Русија, најстариот син на Александар III. Тој беше симнат од тронот во Октомвриската револуција во 1917 година и беше погубен следната година заедно со членовите на семејството.

1872 година – Роден е британскиот филозоф и математичар Бертранд Расел, основач и претседател на Меѓународниот кривичен трибунал за Виетнам. Бил ангажиран во борба за мир и разоружување, за што бил уапсен двапати. Добитник е на Нобелова награда за литература во 1950 година.

1883 година – Роден е германскиот архитект Валтер Гропиус, кој во 1919 година ја основа престижната архитектонска школа Баухаус во Вајмар, една од највлијателните во текот на 20 век.

1911 година – Умре австрискиот композитор и диригент Густав Малер (Малер), директор на Виенската опера, која доживеа златно доба под негово раководство. Составил десет симфонии, циклуси на соло песни за глас и оркестар.

1919 година – Родена е британската примабалерина Маргот Фонтејн, една од најпознатите балетанки на 20 век. Од 1962 година, таа е партнер на прославениот Рудолф Нуреев.

1920 година – Карол Војтила е роден во Полска, во близина на Краков, а во 1978 година станува папа Јован Павле Втори, првиот неиталијански папа по 455 години.

1944 година – Повеќе од 200.000 Татари се протерани од Крим во Советскиот Сојуз под обвинение за соработка со Германците.

1954 година – влезе во сила Европската конвенција за човекови права.

1973.- Умре американската пацифистка Jeanанет Ранкин, првата жена што стана член на Конгресот на САД.

1974 година – Индија го спроведе својот прв нуклеарен тест во пустината Раџастан и стана шестата земја што изврши нуклеарна експлозија.

1988 година – Советските трупи се повлекоа од Авганистан.

1992 година – Високиот комесаријат за бегалци на ООН објави дека 1.300.000 луѓе ја напуштиле Југославија поради војната, создавајќи ја најголемата бегалска криза во Европа од Втората светска војна.

1995 година – Умре рускиот балетан Александар Годунов, стекнувајќи светска слава по иселувањето од СССР.

1996 година – Романо Проди стана претседател на 55-та италијанска влада од Втората светска војна. Десет години подоцна (2006), Проди повторно стана претседател на 61. италијанска влада.

1996 година – Под притисок на меѓународната заедница, воениот водач на босанските Срби, Радован Караџиќ, поднесе оставка од функцијата претседател на Република Српска. Поранешната потпретседателка на РС, Билјана Плавшиќ, ја презеде таа должност. Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија (МКТЈ) го обвини Караџиќ во ноември 1995 година за воени злосторства и геноцид.

1998 година – Поднесена е американска тужба против „Мајкрософт“, најсилната софтверска компанија во светот, за монопол.

1999 година – беше договорено примирје меѓу владата на Сиера Леоне и бунтовниците, со што се стави крај на седум години брутални борби.

2000 година – Советот за безбедност на ООН едногласно усвои ембарго за оружје против Етиопија и Еритреја, како резултат на повторното закрепнување на нивната двегодишна гранична војна.

2005 година – Умре Франк Горшин, американски актер и голем имитатор.

2009 година – Европскиот комесар за буџет и поранешна министерка за финансии Далија Грибаускаите стана прв претседател на Литванија со победа на претседателските избори.

2009 година – Неколку големи американски дневни весници или банкротираат или целосно се затвораат, како резултат на драматичните промени предизвикани од појавата на Интернет и избивањето на глобалната економска криза.

2010 година – Претседателот на САД Барак Обама го потпиша законот за слобода на печатот со цел да обезбеди основа за поголема заштита на новинарите и слободниот печат низ целиот свет и идентификување на земјите каде овие принципи се повредени. Законот беше именуван по новинарот на Волстрит журнал, Даниел Перл, кој беше убиен во 2002 година од екстремисти во Пакистан.

2011 година – Меѓународниот трибунал за Руанда го осуди поранешниот генерал Августин Бисмунг на 30 години затвор за неговата улога во масовни убиства, особено на племето Тутси.

2014 година – почина српскиот писател, академик и прв претседател на Сојузна Република Југославија Добрица Cosосиќ. Неговите најпознати романи се: Сонцето е далеку, времето на смртта, корените, поделбите, времето на злото и времето на моќта.

2018 година – Во авионска несреќа во Куба, кога авион со 113 патници и членови на екипажот се урна веднаш по полетувањето од меѓународниот аеродром во Хавана, загинаа 110 лица.

2018 година – 17-годишен ученик е осомничен за напад во средно училиште во американскиот град Санта Фе во близина на Хјустон, а 17-годишен ученик е осомничен за нападот.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп6 часа

Хороскоп за среда (17 септември)

ОВЕН Слушајте ги другите повеќе од себе. Луѓето околу вас и оние со кои деловно соработувате сега повеќе гледаат од...

Македонија16 часа

„СОЗР“ стави крај на злоупотребите на службените возила и зголемување на транспарентноста од денес граѓаните можат да пријавуваат случаи на незаконита употреба на службени возила

Граѓаните од денеска можат да пријавуваат случаи на незаконита, партиска или приватна употреба на службени возила, на 070 399 050...

Македонија16 часа

Министерството за одбрана, петта година по ред ги задржа максималните 100 % активна транспарентност и е практично најтранспарентна институција во државата

Центарот за граѓански комуникации го објави најновото годишно рангирање според Индексот на активна транспарентност – мерка која ја оценува отвореноста...

Фото: William Hook @ unsplash Фото: William Hook @ unsplash
Магазин19 часа

iOS 26 е тука! 10 големи нови функции и три модели на iPhone без поддршка

Apple го објави iOS 26, првиот оперативен систем чиј број во името е усогласен со годината на издавање. Најновата верзија...

Скопје20 часа

(ВИДЕО) Снимка од подметнувањето на пожарот во Пинтија, каде ние човечноста?!

Потпретседателот на Собранието, Антонијо Милошоски, објави видео-снимка на која се гледа моментот кога е подметнат пожарот во сервисот за автомобили...

Свет20 часа

„Google“ со сериозна инвестиција на центри за податоци и вештачка интелигенција во Велика Британија

Американската компанија Гугл денеска објави план за инвестиција од пет милијарди фунти (околу 5,78 милијарди евра) во Велика Британија во...

Временска прогноза22 часа

По ладни утра проследени со ладен воздух од северен правец

Под влијание на стабилна, сува и посвежа воздушна маса од север, во текот на оваа седмица времето во Македонија ќе...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за вторник (16 септември)

ОВЕН Денешниот ден ви доаѓа како порачан. Намалениот прилив на обврски ќе ви го овозможи потребниот одмор. Можни се сомнежи...

Македонија2 дена

Од ноќеска цените на горивата се намалуваат

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д Е V), се намалуваат за 0,50 ден/лит,...

Скопје2 дена

(ВИДЕО) Уништени над 4 тони и 18 илјади стебла марихуана и повеќе од 21 килограми друга дрога

Денеска во присуство на министерот за внатрешни работи Панче Тошковски и раководството на МВР, Агенцијата за управување со одземен имот,...

НАЈЧИТАНИ