На денешен ден
На денешен ден – 19 јули

1427 година – починал Стефан Лазаревиќ, српски принц (1389-1402), син на принцот Лазар и принцезата Милица, вазал на турскиот султан Бајазит Први, во 1402 година, кога се пензионирал во Цариград, каде ја добил титулата деспот од Византискиот император Јован II Палеолог. По поразот на Бајазит Први кај Ангора од Монголите, тој склучил договор со унгарскиот император Сигизмунд Први, од кого ги примил Маква и Белград во 1403 година, кои ги прогласил за главен град, а во 1421 година ја наследил Зета. Преведувал од грчки јазик, го напишал посланието „Слово на убовта“. Негов подарок е манастирот Манасија.
1545 година – Бродот „Мери Роуз“, гордост на воената флота на англискиот крал Хенри VIII, потона во каналот Солент помеѓу брегот на јужна Англија и островот Вајт. Повеќе од 700 луѓе го загубија животот.
1553 година – Мери Тудор е прогласена за кралица на Англија. Омажејќи се со шпанскиот принц Филип, таа му пришла на Ватикан и ги прогонувала протестантите, поради што била наречена Мери Крвава и Мери католичка. За време на нејзиното владеење, Англија го загуби Кале (1558), нејзиното последно упориште во Франција.
1814 година – Роден е Самуел Колт, правејќи револвер наречен по него.
1834.- Роден е францускиот сликар, графичар и вајар Едгар Дега (Хилер Germермен, Дега), кој важи за еден од најдобрите карикатуристи во ликовната уметност. Виртуозноста на карикатуристот беше најдобро изразена со сликање на телото во движење („Балерина“, „Батер“, „Перална“).
1870 година – Францускиот император Наполеон III и објави војна на Прусија, со сериозни последици за Француската втора империја. Француската армија претрпе тежок пораз во битката кај Седан (2 септември), царот беше заробен и во Париз беше прогласена република.
1877 година – Се одржа првиот тениски турнир Вимблдон. Англискиот тенисер Спенсер Гор победи.
1883 година – Посмртните останки на српскиот поет Бранко Радичевиќ беа погребани на ридот Страшилово над Сремски Карловци, откако беа пренесени од Виена 30 години по неговата смрт.
1893 година – Роден е рускиот писател Владимир Мајаковски, основач на рускиот футуризам и водечки поет за време на Октомвриската револуција и раниот советски период („Песни на револуцијата“, „Облак во панталони“, „Војна и мир“, „Ленин“) )
1900 година – се отвори Париското метро.
1936 година – Умре српскиот геолог и политичар Јован Зујовиќ, основач на геолошката наука во Србија. Тој го направи првиот преглед геолошка карта на Србија и напиша бројни дела во геологијата, палеонтологијата и антропологијата.
1937 година – Во Белград избувнаа судири меѓу полицијата и демонстрантите („крвава литургија“) во знак на протест против ратификувањето на конкордатот помеѓу Ватикан и Кралството Југославија. Конкордатот беше потпишан во јули 1935 година, но не влезе во сила поради противење на јавноста.
1941 година – Британскиот премиер Винстон Черчил започна кампања наречена „V за победа“ во Втората светска војна.
1943 година – Во обид да го ослабнат италијанскиот фашистички режим, сојузниците ги бомбардираат аеродромите и полигоните за воени обуки во близина на Рим со бомби од 700 авиони за време на Втората светска војна.
1947 година – Бирмаскиот премиер Аунг Сан и шест министри беа убиени. Атентатот го извршиле политички противници за време на владина седница.
1956. година – Југословенските, индиските и египетските лидери Јосип Броз Тито, Javaавахарлал и Гамал Абдел Насер ја потпишаа Декларацијата од Бриони за заедничка политика против блокот, означувајќи го почетокот на Движењето на неврзаните.
1965 година – Умре корејскиот државник Сингман Ри, првиот претседател на Јужна Кореја во 1948 година. Тој поднесе оставка во 1960 година под притисок на студентски протести за изборни измами.
1974 година – Шпанскиот диктатор Франциско Франко привремено му ја предаде власта на принцот Хуан Карлос, кој стана крал на Шпанија во 1975 година по смртта на Франко.
1980 година – Отворени се 22-ри Олимписки игри во Москва, бојкотирајќи повеќе од 40 земји поради советската инвазија на Авганистан.
1989 година – Полското национално собрание го избра генералот Војчех за претседател на Полска.
1992 година – Експлозија на автомобил-бомба во Палермо го уби Паоло Борселино, водечки италијански судија против мафијата.
1994 година – Националното собрание на Република Српска го отфрли Планот за територијална демаркација во Босна, понуден од Контакт групата на завојуваните страни на почетокот на овој месец. СР Југославија, за која се очекуваше да влијае на босанските Срби да го прифатат предложениот план, беше казнета со заострување на меѓународните санкции, а војната продолжи во Босна.
1996 година – На барање на меѓународни претставници во повоена Босна, претседателот на Република Српска, Радован Караџиќ, поднесе оставка од сите јавни функции.
1997 година – Ирската републиканска армија прогласи прекин на огнот во својата 28-годишна кампања против британското владеење во Северна Ирска.
2000 година – Русија на светскиот пазар воведе ново противтенковско оружје, монтирано на приколка за мотоцикли во земја.
2002 година – Италија се согласи да го врати античкиот обелиск изнесен од Етиопија од фашистичките трупи пред скоро 65 години, со што заврши еден од најголемите дипломатски конфликти во Рим.
2002 година – Умре Александар Гинзбург, писател и еден од најголемите неистомисленици за време на советската ера. Тој беше уапсен и испратен во работните логори за основање на првото независно списание во Советскиот Сојуз, во кое го критикуваше тогашниот судски систем.
2005 година – Либан ја доби својата прва влада, по повлекувањето на сириските трупи од земјата, по 29 години. Членовите на шиитската група Хезболах, која САД ја сметаат за терористичка организација, за прв пат се приклучија на новиот кабинет.
2006 година – Вкупно 310 лица се убиени во Либан, од кои 23 војници, а околу 650 се ранети, додека во Израел, 25 лица, вклучително и 12 војници, се убиени во нападите од либанска територија од најтешкиот израелско-либански конфликт во последниве 25 години. Причината за војната беше инвазијата на Хезболах во северниот дел на Израел на 12 јули, кога осум војници беа убиени, а двајца беа киднапирани во замена за заробени палестински затвореници.
2007 година – Русија протера четворица британски дипломати како одговор на протерувањето на исто толку руски функционери од Лондон на 16 јули, откако Москва одби да го испорача Андреј Луговој, осомничен за убиството на поранешниот агент на КГБ Александар Литвиненко во Лондон во 2006 година. По бегството во Велика Британија, Литвиненко стана жесток критичар на претседателот Путин.
2010 година – Поранешниот припадник на 10. одред на диверзантите на Армијата на Република Српска (ВРС), Марко Бошкиќ, е осуден на десет години затвор за учество во убиство на стотици мажи од Сребреница во јули 1995 година.
2012 година – Русија и Кина ставија вето на резолуцијата на Советот за безбедност на ООН за Сирија предложена од западните земји со цел да се изврши притисок врз режимот на сирискиот претседател Башар ал-Асад и да се стави крај на 16-месечниот конфликт во таа земја.
2013 година – Првата независна телевизиска станица „1.ТВ“ започна со емитување во Зимбабве, ставајќи крај на 30-годишниот државен монопол на ТВ-радиодифузијата.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за четврток (3 јуни)
-
Кичево14 часа
(ФОТО) ТППЕ Кичево: Нов случај со запалена дива депонија во кичевско
-
Автомобили2 дена
Најдобрите и најлошите автомобили за 2025 според корисниците
-
Хороскоп4 часа
Хороскоп за петок (4 јули)
-
Автомобили2 дена
Дали би направиле место за резервно тркало?
-
Магазин2 дена
Експертите ја откриваат вистината за навиките што влијаат на траењето на батеријата на мобилниот телефон
-
Македонија3 часа
Времена измена на сообраќај со пренасочување на делница „Пресека-Песочан“ на автопат А2 Кичево-Охрид
-
Скопје8 часа
МВР за пофалба, експресно го пронајдоа мотоциклистот кој усмрти пешак