Следете не

На денешен ден

На денешен ден (20 август)

Објавено пред

на

1741 – Рускиот морнар со данско потекло, Витус Јонас Беринг, ја откри Алјаска.

1854.- Умре германскиот филозоф Фридрих Вилхелм Шелинг, еден од основачите на германскиот идеализам („Идеи за филозофијата на природата“, „Филозофија на митологијата“, „Филозофија и религија“).

1860 – Роден е Рајмонд Поанкаре, француски државник, претседател на Франција од 1913 до 1920 година, член на Француската академија на науките. Бил премиер и министер за надворешни работи 1912-13 година. и повторно премиер 1922-24 и 1926-29.

1872 година – Весникот „Даница“, најважниот литературен магазин на српскиот романтизам, кој се печатеше три пати месечно во Нови Сад од февруари 1860 година, престана да излегува. Весникот ги собра младите српски романтични поети, Јаков Игњатовиќ, urуро Јакшиќ, Јован Јовановиќ Змај, Лаза Костиќ, а беше инициран и уредуван од писателот и адвокат ordорѓе Поповиќ.

1877.- Роден е српскиот литературен критичар и книжевен историчар Јован Скерлиќ, професор на Универзитетот во Белград и член на Српската кралска академија.

1884.- По четири години изградба, свечено беше отворена зградата на железничката станица во Белград, од која првиот воз тргна од новоизградената пруга Белград -Ниш неколку дена подоцна.

1901.- Роден е италијанскиот поет Салваторе Квазимодо, добитник на Нобеловата награда за литература во 1959 година („Вода и земјишта“, „Дај и имај“, „Мирисот на еукалиптус“, „isивотот не е сон“).

1940.- Руски револуционер, Лео Давидович Бронштајн, познат како Лео Троцки, еден од водачите на Октомвриската револуција, е смртно ранет во Мексико Сити. Убиството го изврши шпанскиот комунист Рамон Меркадер со планинарска кара (ледена секира), по наредба на Сталин. Троцки, кој откако Сталин дојде на власт беше негов близок соработник, а потоа жесток противник, следниот ден им подлегна на раните.

1944.- Роден е индискиот државник Раџив Ганди, премиер на Индија од 1984 до ноември 1989 година, кога ги загуби изборите. Тој беше убиен на 21 мај 1991 година, за време на изборната кампања, со што ја сподели судбината на неговата мајка Индира, која беше убиена како индиски премиер во 1984 година.

1949.- Унгарскиот парламент го усвои советскиот модел на влада и го смени името на државата во Народна Република Унгарија.

1968.- Војниците на СССР и другите членови на Варшавскиот пакт влегоа во Чехословачка за да ги спречат реформите на Александар Дубчек („Прашка пролет“).

1975.- Соединетите држави го лансираа вселенското летало Викинг I од Кејп Канаверал до Марс, каде пристигна во јули 1976 година.

1980.- Италијанскиот планинар со германско потекло, Рајнхолд Мешнер, е првиот што се искачи на највисокиот врв на светот, Монт Еверест, без употреба на кислород. Меснер е еден од ретките алпинисти што ги освоил сите 14 врвови повисоки од 8.000 метри – колку што има во светот.

1983.- Умре Александар Ранковиќ, поранешен потпретседател на СФРЈ, шеф на Службата за државна безбедност и член на највисокото државно и партиско раководство. До Брионискиот пленум (1 јули 1966 година), кога беше сменет од сите позиции, Ранковиќ беше еден од најблиските соработници на Јосип Броз Тито.

1988.- Во Титоград (Подгорица) и Колашин започнаа масовни собири против тогашното комунистичко раководство на Црна Гора. Во следните месеци, масовни протести се проширија низ целата република, раководството на партијата и републиката поднесе оставка во јануари 1989 година, а Момир Булатовиќ, Мило Djукановиќ и Светозар Маровиќ дојдоа на власт.

1988.- Стапи на сила договорот за ставање крај на осумгодишната војна меѓу Иран и Ирак, постигнат од посредниците на ОН со завојуваните страни на 8 август.

1991 – Во Москва беше воведен полициски час, Борис Елцин ја презеде командата на вооружените сили на СССР лоцирани во Русија со декрет, откако антиреформските сили се обидоа да извршат државен удар и да го соборат последниот водач на СССР, Михаил , ноќта помеѓу 19 и 20 август Горбачов.

1991.- Балтичката Република Естонија прогласи независност од СССР.

1994.- Во Париз умре познатиот југословенски режисер Александар Саша Петровиќ, добитник на специјалната награда на Канскиот филмски фестивал во 1967 година за филмот „Собирачи на пердуви“. Во 1970 -тите, тој припаѓаше на група уметници од „црниот бран“, кои беа под силен притисок од тогашниот комунистички режим.

1994.- Во Палам, Република Српска и Република Српска Краина прогласија обединување и усвоија документ за пристапување на СР Југославија.

1996.- Руските трупи го опколија Грозни, илјадници бегалци го напуштија чеченскиот главен град. Војната во Чеченија започна во декември 1994 година, кога Борис Елцин испрати војници да го задушат движењето за независност на таа поранешна советска република.

1996.- Во несреќата на транспортниот авион „Иlyушин 76“ на руската компанија „Спер ерлајнс“ во близина на пистата на белградскиот аеродром во Сурчин, загинаа сите 12 лица во авионот. Претходно, авионот, кој полета од Белград до Малта, поради дефект на навигационата опрема и системите за радио комуникација, кружеше над градот околу три часа, обидувајќи се да се ослободи од горивото, но ја пропушти пистата при принудно слетување.

1998.- Соединетите држави бомбардираа фабрика во Судан и неколку полигони за воена обука во Авганистан, тврдејќи дека цели поврзани со терористички напади врз американските амбасади во Кенија и Танзанија 13 дена претходно, во кои загинаа најмалку 226 луѓе.

1999.- Раиса Горбачов, сопругата на последниот водач на СССР, Михаил Горбачов, почина во болница во Минстер во германската покраина Северна Рајна -Вестфалија.

2003.- Аргентинскиот Сенат ги поништи амнестиите за воени офицери кои мачеа и убиваа левичари помеѓу 1976 и 1983 година.

2006.- Умре фотографот eо Розентал, автор на една од најпознатите воени фотографии со Иво imeиме, прикажувајќи американски војници како креваат знаме на островот пред крајот на Втората светска војна. Во 1945 година, Розентал ја доби Пулицеровата награда за оваа снимка.

2008.- Авион на Спанаир се запали при обидот да полета на аеродромот во Мадрид, при што загинаа 153 патници, а 19 беа повредени.

2013.- Умре Елмор Лионард, еден од најистакнатите американски писатели за криминалистички романи, од кои најпознатите се преведени во филмови („Out of Sight“, „Get Shorty“ и „Be Cool“).

2017 – Почина американскиот актер и комичар Jerери Луис, кој се здоби со светска популарност во 1940 -тите и 1950 -тите години како член на дуото Мартин -Луис, заедно со пејачот и актер Дин Мартин.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.

1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.

1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.

1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.

Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.

1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.

1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.

1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.

2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.

2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.

Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.

1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.

Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.

2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (26 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Античко и средновековно време

  • 604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.

  • 735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.

  • 1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.


🕌 Историја на Азија

  • 1659 г.Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.


👑 Европска политика и култура

  • 1805 г.Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.

  • 1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.

  • 1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.

  • 1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.

  • 1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.

  • 1896 г.Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.


⚔️ 20 век – војни и политики

  • 1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.

  • 1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.

  • 1955 г.Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.

  • 1966 г.Британска Гвајана станала независна држава.

  • 1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.

  • 1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.

  • 1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.

  • 1991 г.Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.

  • 1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.

  • 1997 г.Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.

  • 1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.

  • 2001 г.Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.

  • 2002 г.Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.

  • 2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.

  • 2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.

  • 2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.

  • 2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.

  • 2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.

  • 2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.

  • 2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.

  • 2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.

  • 2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (24 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🪐 Наука и технологија

  • 1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.

  • 1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.

  • 1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.

  • 1844Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“


⚔️ Историски и политички настани

  • 1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.

  • 1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.

  • 1993Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.

  • 2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.


👑 Личности

  • 1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.

  • 1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.

  • 1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.

  • 2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.


🧱 Културни и социјални настани

  • 1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.

  • 1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.

  • 1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија7 часа

Возач од струшко возел пијан со 2,61 промил алкохол во крвта

На 10.06.2025 во 20.00 часот на регионалниот пат Струга – Дебар, на место викано „Кореа“, полициски службеници од Полициското одделение...

Спорт18 часа

Албанија и Латвија одиграа без победник во натпревар од квалификациите за СП

Албанија и Латвија одиграа нерешено 1:1 во Рига во натпревар од квалификациите за Светското првенство, во истата група каде што...

Хороскоп19 часа

Хороскоп за среда (11 јуни)

Овен Нема причина да ги обвинувате другите за тековниот неуспех затоа што е можно грешките да се во вас, а...

Автомобили19 часа

(ВИДЕО) „Audi“ месецов ќе го претстави новиот модел на „Q3“

На 16 јуни, Audi ќе го претстави новиот модел Q3, со кој планира да постави нови стандарди во премиум компактниот...

Скопје1 ден

МВР: Млада охриѓанка вработена во скопско казино пронајдена без знаци на живот

На 09.06.2025 околу 19.42 часот во СВР Скопје било пријавено дека во казино во хотел на подрачјето на Центар во...

Кичево1 ден

Жива е Македонија! Кичевските полуматуранти од ОУ „Кузман Јосифоски-Питу“ со оро ги развиорија македонските знамиња!

Кичевските полуматуранти од ОУ „Кузман Јосифоски-Питу“ денес со веселба и дефиле го завршија и последниот училишен ден како основци. Тие...

Временска прогноза1 ден

Денес во Македонија продор на свежина од север, ова се метео информациите

Поради продор на посвежа воздушна маса од север, во Македонија ни следуваат многу попријатни температури на воздухот, како и намалување...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за вторник (10 јуни)

ОВЕН Важно е да ја оставите гордоста настрана и да и приоѓате на личност што ви се допаѓа долго време....

Спорт2 дена

Манчестер Јунајтед нема да смета на некој фудбалери, еве кои имиња нема да бидат дел од следната сезона

Манчестер Јунајтед објави дека тројца фудбалери – данецот Кристијан Ериксен, швеѓанецот Виктор Линделоф и поранешниот репрезентативец на Северна Ирска, Џони...

Технологија2 дена

„nVIDIA“ со скок во приходите – гејмингот сè уште има важна улога

Nvidia успеа да ги надмине очекуваните приходи за речиси 800 милиони долари, главно благодарение на одличните резултати во гејмерскиот сектор,...

НАЈЧИТАНИ