На денешен ден
На денешен ден (20 август)

1741 – Рускиот морнар со данско потекло, Витус Јонас Беринг, ја откри Алјаска.
1854.- Умре германскиот филозоф Фридрих Вилхелм Шелинг, еден од основачите на германскиот идеализам („Идеи за филозофијата на природата“, „Филозофија на митологијата“, „Филозофија и религија“).
1860 – Роден е Рајмонд Поанкаре, француски државник, претседател на Франција од 1913 до 1920 година, член на Француската академија на науките. Бил премиер и министер за надворешни работи 1912-13 година. и повторно премиер 1922-24 и 1926-29.
1872 година – Весникот „Даница“, најважниот литературен магазин на српскиот романтизам, кој се печатеше три пати месечно во Нови Сад од февруари 1860 година, престана да излегува. Весникот ги собра младите српски романтични поети, Јаков Игњатовиќ, urуро Јакшиќ, Јован Јовановиќ Змај, Лаза Костиќ, а беше инициран и уредуван од писателот и адвокат ordорѓе Поповиќ.
1877.- Роден е српскиот литературен критичар и книжевен историчар Јован Скерлиќ, професор на Универзитетот во Белград и член на Српската кралска академија.
1884.- По четири години изградба, свечено беше отворена зградата на железничката станица во Белград, од која првиот воз тргна од новоизградената пруга Белград -Ниш неколку дена подоцна.
1901.- Роден е италијанскиот поет Салваторе Квазимодо, добитник на Нобеловата награда за литература во 1959 година („Вода и земјишта“, „Дај и имај“, „Мирисот на еукалиптус“, „isивотот не е сон“).
1940.- Руски револуционер, Лео Давидович Бронштајн, познат како Лео Троцки, еден од водачите на Октомвриската револуција, е смртно ранет во Мексико Сити. Убиството го изврши шпанскиот комунист Рамон Меркадер со планинарска кара (ледена секира), по наредба на Сталин. Троцки, кој откако Сталин дојде на власт беше негов близок соработник, а потоа жесток противник, следниот ден им подлегна на раните.
1944.- Роден е индискиот државник Раџив Ганди, премиер на Индија од 1984 до ноември 1989 година, кога ги загуби изборите. Тој беше убиен на 21 мај 1991 година, за време на изборната кампања, со што ја сподели судбината на неговата мајка Индира, која беше убиена како индиски премиер во 1984 година.
1949.- Унгарскиот парламент го усвои советскиот модел на влада и го смени името на државата во Народна Република Унгарија.
1968.- Војниците на СССР и другите членови на Варшавскиот пакт влегоа во Чехословачка за да ги спречат реформите на Александар Дубчек („Прашка пролет“).
1975.- Соединетите држави го лансираа вселенското летало Викинг I од Кејп Канаверал до Марс, каде пристигна во јули 1976 година.
1980.- Италијанскиот планинар со германско потекло, Рајнхолд Мешнер, е првиот што се искачи на највисокиот врв на светот, Монт Еверест, без употреба на кислород. Меснер е еден од ретките алпинисти што ги освоил сите 14 врвови повисоки од 8.000 метри – колку што има во светот.
1983.- Умре Александар Ранковиќ, поранешен потпретседател на СФРЈ, шеф на Службата за државна безбедност и член на највисокото државно и партиско раководство. До Брионискиот пленум (1 јули 1966 година), кога беше сменет од сите позиции, Ранковиќ беше еден од најблиските соработници на Јосип Броз Тито.
1988.- Во Титоград (Подгорица) и Колашин започнаа масовни собири против тогашното комунистичко раководство на Црна Гора. Во следните месеци, масовни протести се проширија низ целата република, раководството на партијата и републиката поднесе оставка во јануари 1989 година, а Момир Булатовиќ, Мило Djукановиќ и Светозар Маровиќ дојдоа на власт.
1988.- Стапи на сила договорот за ставање крај на осумгодишната војна меѓу Иран и Ирак, постигнат од посредниците на ОН со завојуваните страни на 8 август.
1991 – Во Москва беше воведен полициски час, Борис Елцин ја презеде командата на вооружените сили на СССР лоцирани во Русија со декрет, откако антиреформските сили се обидоа да извршат државен удар и да го соборат последниот водач на СССР, Михаил , ноќта помеѓу 19 и 20 август Горбачов.
1991.- Балтичката Република Естонија прогласи независност од СССР.
1994.- Во Париз умре познатиот југословенски режисер Александар Саша Петровиќ, добитник на специјалната награда на Канскиот филмски фестивал во 1967 година за филмот „Собирачи на пердуви“. Во 1970 -тите, тој припаѓаше на група уметници од „црниот бран“, кои беа под силен притисок од тогашниот комунистички режим.
1994.- Во Палам, Република Српска и Република Српска Краина прогласија обединување и усвоија документ за пристапување на СР Југославија.
1996.- Руските трупи го опколија Грозни, илјадници бегалци го напуштија чеченскиот главен град. Војната во Чеченија започна во декември 1994 година, кога Борис Елцин испрати војници да го задушат движењето за независност на таа поранешна советска република.
1996.- Во несреќата на транспортниот авион „Иlyушин 76“ на руската компанија „Спер ерлајнс“ во близина на пистата на белградскиот аеродром во Сурчин, загинаа сите 12 лица во авионот. Претходно, авионот, кој полета од Белград до Малта, поради дефект на навигационата опрема и системите за радио комуникација, кружеше над градот околу три часа, обидувајќи се да се ослободи од горивото, но ја пропушти пистата при принудно слетување.
1998.- Соединетите држави бомбардираа фабрика во Судан и неколку полигони за воена обука во Авганистан, тврдејќи дека цели поврзани со терористички напади врз американските амбасади во Кенија и Танзанија 13 дена претходно, во кои загинаа најмалку 226 луѓе.
1999.- Раиса Горбачов, сопругата на последниот водач на СССР, Михаил Горбачов, почина во болница во Минстер во германската покраина Северна Рајна -Вестфалија.
2003.- Аргентинскиот Сенат ги поништи амнестиите за воени офицери кои мачеа и убиваа левичари помеѓу 1976 и 1983 година.
2006.- Умре фотографот eо Розентал, автор на една од најпознатите воени фотографии со Иво imeиме, прикажувајќи американски војници како креваат знаме на островот пред крајот на Втората светска војна. Во 1945 година, Розентал ја доби Пулицеровата награда за оваа снимка.
2008.- Авион на Спанаир се запали при обидот да полета на аеродромот во Мадрид, при што загинаа 153 патници, а 19 беа повредени.
2013.- Умре Елмор Лионард, еден од најистакнатите американски писатели за криминалистички романи, од кои најпознатите се преведени во филмови („Out of Sight“, „Get Shorty“ и „Be Cool“).
2017 – Почина американскиот актер и комичар Jerери Луис, кој се здоби со светска популарност во 1940 -тите и 1950 -тите години како член на дуото Мартин -Луис, заедно со пејачот и актер Дин Мартин.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (25 август)

1530 – Роден е рускиот цар Иван IV Василевич, познат како Иван Грозни. Тој го добил прекарот поради суровоста со која го потиснувал самоволието на бојарите. За време на неговото владеење бил основан Архангелск, Сибир бил припоен кон Русија, а во 1553 година започнала да работи првата печатница во земјата.
1718 – Француски емигранти во Луизијана го основале градот Њу Орлеанс, именуван по францускиот војвода од Орлеанс.
1744 – Роден е германскиот писател, филозоф и теолог Јохан Готфрид фон Хердер. Неговото дело влијаело врз германскиот романтизам, особено врз Гете и движењето „Штурм унд Дранг“. Во својата збирка „Гласови на народот во песните“ вклучил и српски народни песни, меѓу кои и „Хасанагиница“ во превод на Гете.
1819 – Роден е Ален Пинкертон, американски детектив од шкотско потекло, основач на Националната детективска агенција „Пинкертон“ (1850).
1822 – Починал англискиот астроном Вилијам Хершел, откривачот на планетата Уран (1781).
1825 – Уругвај ја прогласил својата независност од Шпанија.
1839 – Во Ужице е основано средно училиште, кое го посетувале истакнати личности како Радован Драговиќ, Димитрије Туцовиќ, Душан Поповиќ, Љубомир Давидовиќ и Милан Предиќ.
1842 – Во Крагуевац избувнал бунт на селани против зголемените даноци, предводен од Томо Вучиќ-Перишиќ. Принц Михаило Обреновиќ бил соборен, а за принц бил прогласен Александар Караѓорѓевиќ. Михаило повторно станал владетел во 1860 година, до неговото убиство во 1868 година.
1867 – Починал англискиот физичар и хемичар Мајкл Фарадеј, откривач на законот за електромагнетна индукција (1831) и законите за електролиза.
1875 – Капетан Метју Веб станал првиот човек што го препливал Ламанш.
1900 – Починал германскиот филозоф Фридрих Ниче, татко на нихилизмот и автор на дела како „Така зборуваше Заратустра“ и „Надвор од доброто и злото“.
1921 – САД потпишале мировен договор со Германија, со што формално завршила воената состојба меѓу двете земји по Првата светска војна.
1930 – Роден е шкотскиот актер Шон Конери, светски познат по улогата на Џејмс Бонд.
1940 – Британското воздухопловство ги фрлило првите бомби врз Берлин во Втората светска војна.
1944 – Сојузничките сили го ослободиле Париз.
1961 – Бразилскиот претседател Јанио Квадрос поднел оставка, повикувајќи се на „окултни сили“.
1964 – Кенет Каунда станал првиот претседател на Замбија.
1965 – Лавина во Швајцарските Алпи закопала 108 лица.
1972 – Кина за првпат го искористила своето право на вето во Советот за безбедност на ООН, спротивставувајќи се на приемот на Бангладеш.
1989 – Американската сонда „Војаџер 2“ стигнала до Нептун и неговиот сателит Тритон, испраќајќи снимки на Земјата.
1999 – Во Виена е уапсен генерал-потполковник Момир Талиќ, началник на Генералштабот на Армијата на Република Српска, по обвинение од Хашкиот трибунал.
2000 – Во Белград исчезнал Иван Стамболиќ, поранешен претседател на Србија и критичар на Слободан Милошевиќ. Неговото тело било пронајдено во 2003 година на Фрушка Гора.
2001 – Мете-Марит Тјесем Хојби се омажила за норвешкиот престолонаследник Хакон.
2003 – Во Руанда биле одржани први повеќепартиски претседателски избори од независноста. Победил Пол Кагаме.
– Во Мумбаи, Индија, експлодирале две автомобил-бомби; загинале 52 лица, а над 150 биле повредени.
2004 – Во Јужна Африка е уапсен Марк Тачер, син на поранешната британска премиерка Маргарет Тачер, под сомнение за вмешаност во државен удар во Екваторска Гвинеја.
2010 – Починал јапонскиот режисер и автор на аниме Сатоши Кон („Совршено сино“, „Паприка“).
2012 – Починал Нил Армстронг, американски астронаут и првиот човек што зачекорил на Месечината (1969).
2014 – Миро Церар, победник на јулските избори, станал премиер на Словенија.
2021 – Починал Милан Лане Гутовиќ, театарски и филмски актер, популарен по улогите во „Буба у уху“ и ТВ-серијата „Бела лаѓа“.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 19 август

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
⚔️ Империјализам и воени конфликти
-
14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.
-
636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.
-
1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.
-
1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.
🧠 Наука и техника
-
1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.
-
1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.
-
1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.
🎭 Култура и уметност
-
1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.
-
1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.
-
1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.
-
2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.
🌍 Политички превирања и државни удари
-
1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.
-
1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.
-
2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.
✈️ Технологија и летови
-
1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.
-
1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
-
Кичево2 дена
Кичево: Најавени градежни работи кон месност Крушино, за тоа време ќе има времен прекин на сообраќај
-
Кичево4 часа
Утрово на бул. „Ослободување“ во Кичево од автомобил бил удрен повозрасен пешак, веднаш интервенирала екипа на Брза Помош
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за недела (24 август)
-
Хороскоп14 часа
Дневен Хороскоп за понеделник (25 август)
-
Временска прогноза2 дена
Попоски со нова метео анализа, септември надпросечно топол
-
Спорт2 дена
Роналдо стана единствен фудбалер во историјата кој постигнал најмалку 100 голови во четири различни клубови
-
Македонија22 часа
Во Куманово по пожар на сува трева, се зафатил плац со паркирани возила, камиони и автобуси
-
Македонија1 ден
Добра вест: До моментов само 3 активни пожари, состојбата со пожарите се смирува