На денешен ден
На денешен ден – 20 јуни

1459 година – Турците го зазедоа утврдениот град Смедерево, последното упориште на српската средновековна држава, која формално ја изгуби својата независност и потпадна под власта на Отоманската империја.
1597 година – Холандскиот поларен истражувач Вилем Баренц почина обидувајќи се да го најде североисточниот премин од Европа до Америка. Наречено е по Баренцовото Море во северна Европа. Делови од неговиот дневник пронашол норвешкиот капетан Карлсен во 1871 година.
1756 година – 123 од 146 британски војници уапсени од индискиот гувернер (набоб) од Бенгал се задушија во затворската ќелија во Калкута. Затворот подоцна стана познат како „Црна дупка во Калкута“.
1789 година – Пратениците од Третата класа на новопрогласеното Национално собрание во Франција положија заклетва дека нема да се распрснат додека не се донесе нов устав, што беше увертира на почетокот на Француската револуција.
1819 година – Роден е францускиот композитор со германско потекло Jacак Офенбах, творец на француската оперета („Орфеј во пеколот“, „Синобрада“) и автор на операта „Расказите на Хофман“.
1819 година – Савана, првиот пароброд што го преминал Атлантикот, заплови во англискиот град Ливерпул. Патувањето од американското пристаниште Савана (Georgiaорџија) траеше 27 дена и 11 часа.
1836 година – Умре Емануел Josephозеф Сијес, француски револуционер и свештеник, еден од водачите на Француската револуција и основач на клубот Јакобин. Тој одигра клучна улога во државниот удар од 1799 година што го донесе Наполеон Бонапарта на власт.
1837 година – Умре британскиот крал Вилијам IV. Него го наследи неговата внука Викторија, која владееше сè до неговата смрт во 1901 година.
1861 година – Роден е Фредерик Голанд, англиски биохемичар и еден од основачите на науката за витамини. Во 1929 година, тој ја сподели Нобеловата награда за медицина со холандскиот лекар Кристијан Ејкман.
1891 година – Велика Британија и Холандија ги дефинираа границите на колонијалниот имот на островот Борнео.
1902 година – Роден е писателот и дипломат Марко Ристиќ, истакнат теоретичар на белградската надреалистичка група и еден од претставниците на модерната и авангарда во српската литература меѓу двете војни. Од 1945 до 1951 година бил амбасадор на Југославија во Париз. („Од среќа и од сон“, „Без мерка“, „Nox микрокосмика“).
1905 година – Роден е американскиот писател Лилијан Хелман. Таа се прослави со своите драматични дела, кои содржат остри критики кон американското општество („Денови што доаѓаат“, „Мали лисици“) и мемоари во кои го опиша времето на Мекартизам.
1909.- Роден е американскиот филмски актер со австралиско потекло Ерол Флин, еден од најпопуларните холивудски актери („Крвавиот капетан“, „Авантурите на Робин Худ“, „Пират“, „Принцот и просјакот“)
1923 година – Убиен е мексиканскиот револуционер Франциско Панчо Вила, водач на селанското движење во револуцијата од 1910-1917 година, тој е прогласен за мексикански национален херој во 1966 година.
1933 година – Умре германската револуционерка Клара Цеткин, член на меѓународното работничко движење. Во 1907 година, таа ја организираше првата меѓународна женска конференција. На нејзина сугестија, 8 март беше прогласен за Меѓународен ден на жената.
1944 година – Поморската битка во Филипинското Море заврши во Втората светска војна со поразот на јапонската флота.
1960 година – Американскиот боксер Флојд Патерсон го нокаутира Швеѓанецот Ингемар Јонансон (Јохансон) на натпревар во Newујорк и стана првиот боксер што ја вратил титулата светски тешка категорија.
1963 година – СССР и САД се согласија да воспостават „жешка линија“.
1973 година – Поранешниот претседател Хуан Доминго Перон (1946) се врати во Аргентина по 18 години во егзил. Тој беше реизбран за претседател во септември 1973 година.
1991 година – Германското мнозинство гласаше за преместување на главниот град од Бон, главниот град на Западна Германија, во Берлин. Источна и Западна Германија беа обединети во октомври 1990 година.
1992 година – Лидерите на Чешка и Словачка Вацлав Клаус и Владимир Мечијар постигнаа договор за поделба на Чехословачка на две држави.
1992 година – Претседателството на Босна и Херцеговина прогласи воена состојба, објави општа мобилизација и воведе работна обврска.
2000 година – Францускиот суд го ослободи германскиот лекар Ханс Муенко (89), кој работел во лабораторија во логорот Аушвиц, со образложение дека е премногу стар за судење. Тој беше ослободен во 1946/47 година. донесе суд во Краков, Полска, каде што беше уапсен по војната, а потоа ослободен.
2000 година – Француската медиумска куќа Вивенди, односно нејзиниот кабелски ТВ канал Канал Плус и канадската компанија Сиграм постигнаа договор за обединување во бизнис вреден 33,7 милијарди долари, што создаде нова светска медиумска моќ.
2001 година – Српскиот парламент донесе закон за еднократен данок на дополнителна добивка и дополнителни средства стекнати со употреба на специјални бенефиции за време на режимот на Слободан Милошевиќ.
2001 година – Пакистанскиот воен лидер, генерал Первез Мушараф, положи заклетва за претседател, на местото на Мухамед Рафик Тарар, кој беше шеф на државата по воениот удар од 1999 година од страна на Мушараф.
2001 година – Пакистанскиот воен лидер, генерал Первез Мушараф, положи заклетва за претседател, на местото на Мухамед Рафик Тарар, кој беше шеф на државата по воениот удар од 1999 година од страна на Мушараф.
2003 година – Италијанскиот претседател Карло Азело Чампи потпиша закон со кој им се дозволува на пет италијански лидери да се повикаат на имунитет во гонење. Овој потег го запре судењето на премиерот Силвио Берлускони за корупција.
2006 година – Поранешниот либериски претседател Чарлс Тејлор пристигна во Холандија за да му се суди пред Меѓународниот кривичен суд за убиството, силувањето и осакатувањето на стотици илјади луѓе во Западна Африка.
2007 година – според јапонскиот географски институт, островот Иво imaима, кој бил сцена на крвава битка при крајот на Втората светска војна, бил преименуван во Иво То.
2012 година – Умре филмскиот критичар Ендру Сарис, еден од најголемите поборници за авторски филм во САД. Заслужен е за претставувањето на европскиот филм пред американската публика (Федерико Фелини, Ингмар Бергман), како и за новиот бран американски креатори Роберт Алтман и Мартин Скорсезе.
2015 година – Српската репрезентација го освои првото место на Светскиот куп за фудбалери до 20 години.
2019 година – Унгарскиот апелациски суд осуди четири лица осудени на доживотен затвор за нивната улога во инцидентот во 2015 година, кога 71 мигрант се задуши во фрижидерот пронајден на патот во Австрија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (10 септември)

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
Војни и мировни договори
-
1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.
-
1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.
-
1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.
-
1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.
-
1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.
-
1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.
-
1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).
Политика и атентати
-
1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.
-
1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.
-
1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.
-
1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.
-
1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.
-
1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.
-
2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.
-
2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.
-
2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.
-
2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.
-
2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.
-
2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.
-
2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.
-
2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.
Култура и личности
-
1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.
-
1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.
-
1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.
-
1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.
-
1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.
-
1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.
-
2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.
Несреќи и катастрофи
-
1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.
-
2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за вторник (16 септември)
-
Хороскоп17 часа
Хороскоп за среда (17 септември)
-
Скопје1 ден
(ВИДЕО) Снимка од подметнувањето на пожарот во Пинтија, каде ние човечноста?!
-
Македонија1 ден
Министерството за одбрана, петта година по ред ги задржа максималните 100 % активна транспарентност и е практично најтранспарентна институција во државата
-
Временска прогноза1 ден
По ладни утра проследени со ладен воздух од северен правец
-
Музика7 часа
Училиштето за Црковна музика „Митрополит Козма Пречистански“ во петок и сабота преку „аудиција“ врши упис на нови членови за источно пеење
-
Свет1 ден
„Google“ со сериозна инвестиција на центри за податоци и вештачка интелигенција во Велика Британија
-
Македонија1 ден
„СОЗР“ стави крај на злоупотребите на службените возила и зголемување на транспарентноста од денес граѓаните можат да пријавуваат случаи на незаконита употреба на службени возила