На денешен ден
На денешен ден – 20 јуни
1459 година – Турците го зазедоа утврдениот град Смедерево, последното упориште на српската средновековна држава, која формално ја изгуби својата независност и потпадна под власта на Отоманската империја.
1597 година – Холандскиот поларен истражувач Вилем Баренц почина обидувајќи се да го најде североисточниот премин од Европа до Америка. Наречено е по Баренцовото Море во северна Европа. Делови од неговиот дневник пронашол норвешкиот капетан Карлсен во 1871 година.
1756 година – 123 од 146 британски војници уапсени од индискиот гувернер (набоб) од Бенгал се задушија во затворската ќелија во Калкута. Затворот подоцна стана познат како „Црна дупка во Калкута“.
1789 година – Пратениците од Третата класа на новопрогласеното Национално собрание во Франција положија заклетва дека нема да се распрснат додека не се донесе нов устав, што беше увертира на почетокот на Француската револуција.
1819 година – Роден е францускиот композитор со германско потекло Jacак Офенбах, творец на француската оперета („Орфеј во пеколот“, „Синобрада“) и автор на операта „Расказите на Хофман“.
1819 година – Савана, првиот пароброд што го преминал Атлантикот, заплови во англискиот град Ливерпул. Патувањето од американското пристаниште Савана (Georgiaорџија) траеше 27 дена и 11 часа.
1836 година – Умре Емануел Josephозеф Сијес, француски револуционер и свештеник, еден од водачите на Француската револуција и основач на клубот Јакобин. Тој одигра клучна улога во државниот удар од 1799 година што го донесе Наполеон Бонапарта на власт.
1837 година – Умре британскиот крал Вилијам IV. Него го наследи неговата внука Викторија, која владееше сè до неговата смрт во 1901 година.
1861 година – Роден е Фредерик Голанд, англиски биохемичар и еден од основачите на науката за витамини. Во 1929 година, тој ја сподели Нобеловата награда за медицина со холандскиот лекар Кристијан Ејкман.
1891 година – Велика Британија и Холандија ги дефинираа границите на колонијалниот имот на островот Борнео.
1902 година – Роден е писателот и дипломат Марко Ристиќ, истакнат теоретичар на белградската надреалистичка група и еден од претставниците на модерната и авангарда во српската литература меѓу двете војни. Од 1945 до 1951 година бил амбасадор на Југославија во Париз. („Од среќа и од сон“, „Без мерка“, „Nox микрокосмика“).
1905 година – Роден е американскиот писател Лилијан Хелман. Таа се прослави со своите драматични дела, кои содржат остри критики кон американското општество („Денови што доаѓаат“, „Мали лисици“) и мемоари во кои го опиша времето на Мекартизам.
1909.- Роден е американскиот филмски актер со австралиско потекло Ерол Флин, еден од најпопуларните холивудски актери („Крвавиот капетан“, „Авантурите на Робин Худ“, „Пират“, „Принцот и просјакот“)
1923 година – Убиен е мексиканскиот револуционер Франциско Панчо Вила, водач на селанското движење во револуцијата од 1910-1917 година, тој е прогласен за мексикански национален херој во 1966 година.
1933 година – Умре германската револуционерка Клара Цеткин, член на меѓународното работничко движење. Во 1907 година, таа ја организираше првата меѓународна женска конференција. На нејзина сугестија, 8 март беше прогласен за Меѓународен ден на жената.
1944 година – Поморската битка во Филипинското Море заврши во Втората светска војна со поразот на јапонската флота.
1960 година – Американскиот боксер Флојд Патерсон го нокаутира Швеѓанецот Ингемар Јонансон (Јохансон) на натпревар во Newујорк и стана првиот боксер што ја вратил титулата светски тешка категорија.
1963 година – СССР и САД се согласија да воспостават „жешка линија“.
1973 година – Поранешниот претседател Хуан Доминго Перон (1946) се врати во Аргентина по 18 години во егзил. Тој беше реизбран за претседател во септември 1973 година.
1991 година – Германското мнозинство гласаше за преместување на главниот град од Бон, главниот град на Западна Германија, во Берлин. Источна и Западна Германија беа обединети во октомври 1990 година.
1992 година – Лидерите на Чешка и Словачка Вацлав Клаус и Владимир Мечијар постигнаа договор за поделба на Чехословачка на две држави.
1992 година – Претседателството на Босна и Херцеговина прогласи воена состојба, објави општа мобилизација и воведе работна обврска.
2000 година – Францускиот суд го ослободи германскиот лекар Ханс Муенко (89), кој работел во лабораторија во логорот Аушвиц, со образложение дека е премногу стар за судење. Тој беше ослободен во 1946/47 година. донесе суд во Краков, Полска, каде што беше уапсен по војната, а потоа ослободен.
2000 година – Француската медиумска куќа Вивенди, односно нејзиниот кабелски ТВ канал Канал Плус и канадската компанија Сиграм постигнаа договор за обединување во бизнис вреден 33,7 милијарди долари, што создаде нова светска медиумска моќ.
2001 година – Српскиот парламент донесе закон за еднократен данок на дополнителна добивка и дополнителни средства стекнати со употреба на специјални бенефиции за време на режимот на Слободан Милошевиќ.
2001 година – Пакистанскиот воен лидер, генерал Первез Мушараф, положи заклетва за претседател, на местото на Мухамед Рафик Тарар, кој беше шеф на државата по воениот удар од 1999 година од страна на Мушараф.
2001 година – Пакистанскиот воен лидер, генерал Первез Мушараф, положи заклетва за претседател, на местото на Мухамед Рафик Тарар, кој беше шеф на државата по воениот удар од 1999 година од страна на Мушараф.
2003 година – Италијанскиот претседател Карло Азело Чампи потпиша закон со кој им се дозволува на пет италијански лидери да се повикаат на имунитет во гонење. Овој потег го запре судењето на премиерот Силвио Берлускони за корупција.
2006 година – Поранешниот либериски претседател Чарлс Тејлор пристигна во Холандија за да му се суди пред Меѓународниот кривичен суд за убиството, силувањето и осакатувањето на стотици илјади луѓе во Западна Африка.
2007 година – според јапонскиот географски институт, островот Иво imaима, кој бил сцена на крвава битка при крајот на Втората светска војна, бил преименуван во Иво То.
2012 година – Умре филмскиот критичар Ендру Сарис, еден од најголемите поборници за авторски филм во САД. Заслужен е за претставувањето на европскиот филм пред американската публика (Федерико Фелини, Ингмар Бергман), како и за новиот бран американски креатори Роберт Алтман и Мартин Скорсезе.
2015 година – Српската репрезентација го освои првото место на Светскиот куп за фудбалери до 20 години.
2019 година – Унгарскиот апелациски суд осуди четири лица осудени на доживотен затвор за нивната улога во инцидентот во 2015 година, кога 71 мигрант се задуши во фрижидерот пронајден на патот во Австрија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
-
Кичево1 ден„ЕВН КЕЦ Кичево“ во вторник ќе работи на терен, дел од „Ужичка“, „Мечкин Камен“ и дел од месноста „Под Крушино“ времено ќе бидат без електрична енергија
-
Хороскоп1 денХороскоп за понеделник (8 декември)
-
Хороскоп6 часаХороскоп за вторник (9 декември)
-
Здравје и убавина1 денДајте им одмор на цревата во организмот со ова овошје
-
Македонија10 часаЖена од охридското с.Лескоец удрила во полициско „јети“ на охридската полиција, за среќа учесниците поминале со телесни повреди
-
Македонија14 часаПС Франгово и РЦ Запад запленија три торби со 62 паковки со марихуана
-
Спорт9 часаАко не победат „Кралевите“ против Сити, клубот ќе го менува Алонсо, по незадоволството од поразот против Селта Виго?
-
Свет5 часаТлото на Јапонија не престанува да се тресе, регистриран нов силен земјотрес од 6,3 степени според Рихтер, првиот беше со јачина од 7,6 степени
