Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 21 март

Објавено пред

на

1556 година – Томас Кранмер, надбискуп во Кантербери, беше запален на клада како еретик за време на римокатоличката реакција на кралицата Марија. Како главен поборник на верската реформација во Англија, тој ја воведе литургијата и ја состави „Општата молитвена книга“ на неговиот мајчин англиски јазик.

1685 година – Роден е Јохан Себастијан Бах, на чие дело се темели германската музичка традиција. Современиците го ценеа како виртуозен оргулист, а вредноста на неговото музичко дело беше откриена на почетокот на 19 век во ерата на музичкиот романтизам, особено по изведбата на ремек-делото на Бах од Менделсон „Страста на Матеј“ (1829) Неговиот голем опус вклучува и „Бранденбуршки концерти“ и колекција од 48 прелудии и фуги за пијано.

1804 година – Стапува на сила Кодексот на Наполеон, француско кривично и граѓанско право, со реформа на судството од страна на императорот Наполеон Први, тогаш „доживотен конзул“.

1829 година – Земјотрес во Шпанија уби 6.000 луѓе.

1839 година – Роден е композиторот Скромен Петрович Мусоргски, член на композиторската група „Голема петорка“, претставник на Руското национално музичко училиште (опера „Борис Годунов“, пијано композиција „Слики од изложбата“).

1871 година – канцеларот Ото фон Бизмарк ја отвори првата сесија на Рајхстагот (парламентот) на новосоздадената Германска империја.

1884 година – Во Франција се легализираат синдикатите.

1913 година – Роден е југословенскиот писател Иван Горан Ковачиќ, автор на поемата „Јама“ (1943), потресно дело за злосторствата во Втората светска војна во која и самиот почина. Поемата „Јама“ инспирираше многу сликари, а музиката инспирирана од тој дел е компонирана од Никола Херсигоња.

1918 година – Последната германска офанзива во Првата светска војна ја започна Втората битка на Сом во Франција.

1919 година – Власта во Унгарија беше соборена од комунистичката Бела Кун и беше прогласена Советската Република Унгарија. Советската влада поднесе оставка на 1 август, а десничарските социјалдемократи ја презедоа власта.

1945 година – Британските авиони го бомбардираа седиштето на Гестапо во Копенхаген во Втората светска војна, убивајќи повеќе од 70 германски нацисти. По грешка го погодија и француското училиште, каде беа убиени 86 деца и десет монахињи.

1952 година – Кваме Нкрума стана премиер на Голд Коуст (подоцна Гана), првиот субсахарски Африканец што служеше како премиер.

1960 година – Експлозија на бомба кај северниот град Шарпевил уби 79 и рани повеќе од 180 кога полицијата отвори мирни демонстрации против црнците против расистички режим.

1960 година – Роден е бразилскиот ас-автомобил Аиртон Сена (Аиртон Сена), трикратен светски шампион во Формула 1 во 1988, 1990 и 1991 година. Тој имаше статус на национален херој во Бразил и неговата смрт во мај 1994 година на патеката во Имола , за време на трките за Големата награда на Сан Марино се сметаше за национална трагедија.

1963 година – Со пренесувањето на последните 27 уапсени се затвори Алкатраз, најпознатиот затвор во заливот Сан Франциско, каде што еднаш беше затворен гангстерот Ал Капоне.

1975 година – Привремен воен совет на Етиопија, предводен од водачот на државниот удар потполковник Менгист Хајле Маријам, ја укина етиопската империја стара 3.000 години.

1991 година – На седницата на Претседателството на СФР Југославија, беше постигнат договор претседателите на републиките да започнат преговори за иднината на сојузната држава. Првата од шесте вакви средби се одржа на 28 март во Сплит.

1991 година – Саудиски транспортен авион се урна во Кувајт поради лошите временски услови и силниот чад од изгорените извори на нафта од Кувајт. Сите патници во авионот беа убиени – 92 сенегалски војници и шест Саудијци, членови на екипажот.

1997 година – Претседателите на Русија и на САД, Борис Елцин и Бил Клинтон се согласија на самитот во Хелсинки да ги намалат нуклеарните арсенали на нивните земји.

1998 година – Албанците во Косово одржаа други паралелни, нелегитимни парламентарни и претседателски избори. Ибрахим Ругова, најистакнат лидер на косовските Албанци во борбата за независност на Косово од Србија, беше избран за претседател на непризната Република Косово.

1998 година – Умре руската балерина Галина Сергеевна Уланова, водејќи скоро две децении во „Бо Theaterшој театар“ по Втората светска војна.

2002 година – Папата Јован Павле Втори за прв пат јавно објави дека има голем број случаи на сексуална злоупотреба на малолетни лица од страна на католички свештеници, кои ги обвини за газење на завети и приклучување кон ѓаволот.

2003 година – Комисијата за вистината и помирувањето во Јужна Африка означува крај на својата работа. Комисијата е формирана во 1995 година за да ги испита кршењата на човековите права за време на апартхејдот, за време на владеењето на белото малцинство. Претседателот на таа комисија, надбискупот Дезмонд Туту, ја принуди владата да плати 270 милиони долари отштета за 20 000 жртви на злосторства во тој период.

2003 година – Американските сили ги ракетираа палатите на ирачкиот претседател Садам Хусеин и клучните државни институции во Багдад. Осум британски и четворица американски војници загинаа при пад на хеликоптерот на ирачката граница, како први жртви на војната во Ирак на страната на напаѓачите.

2005 година – Коментатор, новинар, еден од основачите на белградскиот неделник „Време“, Стојан Церовиќ почина во Париз.

2006 година – Бернард Лакост почина во Париз, на чело на Империјата на Лакост, светски позната по своите маици од крокодил, повеќе од 40 години.

2009 година – Десетици илјади луѓе излегоа на улиците на Неапол за да им оддадат почит на жртвите на мафијата и да побараат јужна Италија повеќе да не биде упориште на организираниот криминал.

2010 година – Умре директорот на Оперскиот фестивал во Бајројт, Волфганг Вагнер, внук на славниот германски композитор Ричард Вагнер. Тој целиот свој живот го посвети на наследството на неговиот дедо, а го водеше славниот фестивал од 1951 до 2008 година.

2014 година – Лидерите на ЕУ го потпишаа политичкиот дел од договорот за асоцијација со Украина во Брисел.

2017 година – почина Мартин Мекгинис, поранешен вицепремиер на Северна Ирска, командант на ИРЕ и еден од водачите на римокатоличкиот Шин Фајн.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 19 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

⚔️ Империјализам и воени конфликти

  • 14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.

  • 636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.

  • 1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.

  • 1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.


🧠 Наука и техника

  • 1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.

  • 1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.

  • 1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.


🎭 Култура и уметност

  • 1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.

  • 1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.

  • 1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.

  • 2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.


🌍 Политички превирања и државни удари

  • 1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.

  • 1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.

  • 2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.


✈️ Технологија и летови

  • 1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.

  • 1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 14 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Историски битки и политички настани

  • 1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.

  • 1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.

  • 1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.

  • 1941Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.

  • 1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.

  • 1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.

  • 2015САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.


⚔️ Воени конфликти и кризи

  • 1900 – Крај на Боксерската буна.

  • 1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.

  • 2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.

  • 2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.


🧪 Наука и технологија

  • 1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.

  • 1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.

  • 1893Франција воведува први регистарски таблички.


🧍‍♂️ Значајни личности (родени/починати)

  • 1777 – Ерстед (научник)

  • 1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.

  • 1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.

  • 2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.

  • 2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.

  • 2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.


🌍 Катастрофи и трагедии

  • 2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).

  • 2017Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).

  • 2018Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).

  • 2021Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).

  • 2022Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија10 минути

Добра вест: До моментов само 3 активни пожари, состојбата со пожарите се смирува

На ден 24.08.2025 година, до 12:00 часот, на територијата на Македонија има вкупно 3 пожари на отворен простор, од кои...

Хороскоп13 часа

Хороскоп за недела (24 август)

ОВЕН Ќе бидете исклучително успешни во комуникацијата, затоа фокусирајте се на сите оние ситуации кои бараат преговарачки вештини, се сведени...

Временска прогноза17 часа

Попоски со нова метео анализа, септември надпросечно топол

Според моменталните излази на најажурниот прогностички модел ECMWF (Европски центар за Среднорочна прогноза) месец септември 2025 година во Република Македонија...

Спорт18 часа

Роналдо стана единствен фудбалер во историјата кој постигнал најмалку 100 голови во четири различни клубови

Кристијано Роналдо (40) зад себе има импресивна голгетерска кариера – 450 голови за Реал Мадрид, 145 за Манчестер Јунајтед и...

Кичево22 часа

Кичево: Најавени градежни работи кон месност Крушино, за тоа време ќе има времен прекин на сообраќај

Во понеделник, 25 август 2025 година, ГД „Гранит“ АД Скопје, изведувач на работите на Автопатот А2 Кичево–Охрид, ќе започне со...

Хроника23 часа

Уште една трагедија на македонските патишта, загина украинец пешак, го удрил жител на Косово од Германија

На 22.08.2025 околу 18:00 часот во СВР Скопје било пријавено дека на магистралниот пат Скопје-Граничен премин Долно Блаце, на околу...

Lifestyle1 ден

Како да ја направите вашата орхидеја да расцвета: 4 корисни совети

Орхидеите се меѓу најубавите декоративни растенија за домот, но бараат посебна грижа и внимание. Многу луѓе погрешно мислат дека е...

Гејминг1 ден

Fortnite повторно достапен на iOS во Австралија

По пет години судски битки, Epic Games успеа да го врати Fortnite и Epic Games Store на iOS уредите во...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за сабота (23 август)

ОВЕН Расположението на денот е чиста среќа, драги наши Овни! Уживате во плодовите на вашиот труд. Beе можете да се...

Македонија2 дена

Времен прекин на сообраќај утре и задутре поради меѓународниот ФИС ролер-ски натпревар „Тодор Проески“

Од АМСМ информираат дека на 23 и 24 август 2025 година, во периодот од 09:00 до 12:00 часот, на регионалниот...

НАЈЧИТАНИ