Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 21 март

Објавено пред

на

1556 година – Томас Кранмер, надбискуп во Кантербери, беше запален на клада како еретик за време на римокатоличката реакција на кралицата Марија. Како главен поборник на верската реформација во Англија, тој ја воведе литургијата и ја состави „Општата молитвена книга“ на неговиот мајчин англиски јазик.

1685 година – Роден е Јохан Себастијан Бах, на чие дело се темели германската музичка традиција. Современиците го ценеа како виртуозен оргулист, а вредноста на неговото музичко дело беше откриена на почетокот на 19 век во ерата на музичкиот романтизам, особено по изведбата на ремек-делото на Бах од Менделсон „Страста на Матеј“ (1829) Неговиот голем опус вклучува и „Бранденбуршки концерти“ и колекција од 48 прелудии и фуги за пијано.

1804 година – Стапува на сила Кодексот на Наполеон, француско кривично и граѓанско право, со реформа на судството од страна на императорот Наполеон Први, тогаш „доживотен конзул“.

1829 година – Земјотрес во Шпанија уби 6.000 луѓе.

1839 година – Роден е композиторот Скромен Петрович Мусоргски, член на композиторската група „Голема петорка“, претставник на Руското национално музичко училиште (опера „Борис Годунов“, пијано композиција „Слики од изложбата“).

1871 година – канцеларот Ото фон Бизмарк ја отвори првата сесија на Рајхстагот (парламентот) на новосоздадената Германска империја.

1884 година – Во Франција се легализираат синдикатите.

1913 година – Роден е југословенскиот писател Иван Горан Ковачиќ, автор на поемата „Јама“ (1943), потресно дело за злосторствата во Втората светска војна во која и самиот почина. Поемата „Јама“ инспирираше многу сликари, а музиката инспирирана од тој дел е компонирана од Никола Херсигоња.

1918 година – Последната германска офанзива во Првата светска војна ја започна Втората битка на Сом во Франција.

1919 година – Власта во Унгарија беше соборена од комунистичката Бела Кун и беше прогласена Советската Република Унгарија. Советската влада поднесе оставка на 1 август, а десничарските социјалдемократи ја презедоа власта.

1945 година – Британските авиони го бомбардираа седиштето на Гестапо во Копенхаген во Втората светска војна, убивајќи повеќе од 70 германски нацисти. По грешка го погодија и француското училиште, каде беа убиени 86 деца и десет монахињи.

1952 година – Кваме Нкрума стана премиер на Голд Коуст (подоцна Гана), првиот субсахарски Африканец што служеше како премиер.

1960 година – Експлозија на бомба кај северниот град Шарпевил уби 79 и рани повеќе од 180 кога полицијата отвори мирни демонстрации против црнците против расистички режим.

1960 година – Роден е бразилскиот ас-автомобил Аиртон Сена (Аиртон Сена), трикратен светски шампион во Формула 1 во 1988, 1990 и 1991 година. Тој имаше статус на национален херој во Бразил и неговата смрт во мај 1994 година на патеката во Имола , за време на трките за Големата награда на Сан Марино се сметаше за национална трагедија.

1963 година – Со пренесувањето на последните 27 уапсени се затвори Алкатраз, најпознатиот затвор во заливот Сан Франциско, каде што еднаш беше затворен гангстерот Ал Капоне.

1975 година – Привремен воен совет на Етиопија, предводен од водачот на државниот удар потполковник Менгист Хајле Маријам, ја укина етиопската империја стара 3.000 години.

1991 година – На седницата на Претседателството на СФР Југославија, беше постигнат договор претседателите на републиките да започнат преговори за иднината на сојузната држава. Првата од шесте вакви средби се одржа на 28 март во Сплит.

1991 година – Саудиски транспортен авион се урна во Кувајт поради лошите временски услови и силниот чад од изгорените извори на нафта од Кувајт. Сите патници во авионот беа убиени – 92 сенегалски војници и шест Саудијци, членови на екипажот.

1997 година – Претседателите на Русија и на САД, Борис Елцин и Бил Клинтон се согласија на самитот во Хелсинки да ги намалат нуклеарните арсенали на нивните земји.

1998 година – Албанците во Косово одржаа други паралелни, нелегитимни парламентарни и претседателски избори. Ибрахим Ругова, најистакнат лидер на косовските Албанци во борбата за независност на Косово од Србија, беше избран за претседател на непризната Република Косово.

1998 година – Умре руската балерина Галина Сергеевна Уланова, водејќи скоро две децении во „Бо Theaterшој театар“ по Втората светска војна.

2002 година – Папата Јован Павле Втори за прв пат јавно објави дека има голем број случаи на сексуална злоупотреба на малолетни лица од страна на католички свештеници, кои ги обвини за газење на завети и приклучување кон ѓаволот.

2003 година – Комисијата за вистината и помирувањето во Јужна Африка означува крај на својата работа. Комисијата е формирана во 1995 година за да ги испита кршењата на човековите права за време на апартхејдот, за време на владеењето на белото малцинство. Претседателот на таа комисија, надбискупот Дезмонд Туту, ја принуди владата да плати 270 милиони долари отштета за 20 000 жртви на злосторства во тој период.

2003 година – Американските сили ги ракетираа палатите на ирачкиот претседател Садам Хусеин и клучните државни институции во Багдад. Осум британски и четворица американски војници загинаа при пад на хеликоптерот на ирачката граница, како први жртви на војната во Ирак на страната на напаѓачите.

2005 година – Коментатор, новинар, еден од основачите на белградскиот неделник „Време“, Стојан Церовиќ почина во Париз.

2006 година – Бернард Лакост почина во Париз, на чело на Империјата на Лакост, светски позната по своите маици од крокодил, повеќе од 40 години.

2009 година – Десетици илјади луѓе излегоа на улиците на Неапол за да им оддадат почит на жртвите на мафијата и да побараат јужна Италија повеќе да не биде упориште на организираниот криминал.

2010 година – Умре директорот на Оперскиот фестивал во Бајројт, Волфганг Вагнер, внук на славниот германски композитор Ричард Вагнер. Тој целиот свој живот го посвети на наследството на неговиот дедо, а го водеше славниот фестивал од 1951 до 2008 година.

2014 година – Лидерите на ЕУ го потпишаа политичкиот дел од договорот за асоцијација со Украина во Брисел.

2017 година – почина Мартин Мекгинис, поранешен вицепремиер на Северна Ирска, командант на ИРЕ и еден од водачите на римокатоличкиот Шин Фајн.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (26 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Античко и средновековно време

  • 604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.

  • 735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.

  • 1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.


🕌 Историја на Азија

  • 1659 г.Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.


👑 Европска политика и култура

  • 1805 г.Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.

  • 1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.

  • 1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.

  • 1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.

  • 1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.

  • 1896 г.Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.


⚔️ 20 век – војни и политики

  • 1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.

  • 1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.

  • 1955 г.Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.

  • 1966 г.Британска Гвајана станала независна држава.

  • 1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.

  • 1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.

  • 1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.

  • 1991 г.Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.

  • 1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.

  • 1997 г.Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.

  • 1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.

  • 2001 г.Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.

  • 2002 г.Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.

  • 2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.

  • 2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.

  • 2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.

  • 2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.

  • 2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.

  • 2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.

  • 2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.

  • 2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.

  • 2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (24 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🪐 Наука и технологија

  • 1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.

  • 1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.

  • 1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.

  • 1844Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“


⚔️ Историски и политички настани

  • 1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.

  • 1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.

  • 1993Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.

  • 2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.


👑 Личности

  • 1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.

  • 1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.

  • 1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.

  • 2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.


🧱 Културни и социјални настани

  • 1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.

  • 1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.

  • 1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (22 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 22 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Историски личности и настани:

  • 337 – Смртта на Константин I Велики, првиот римски император што го прифатил христијанството.

  • 1455Битката кај Сент Албанс – почеток на „Војната на розите“.

  • 1833 – Уставот во Чиле ја зајакнува власта на претседателот и ја прогласува римокатоличката религија за државна.


🎵 Култура и уметност:

  • 1813 – Роден е Рихард Вагнер, германски композитор и реформатор на операта.

  • 1859 – Роден е Артур Конан Дојл, креаторот на Шерлок Холмс.

  • 1873 – Почина Алесандро Манцони, италијански писател влијателен во Ризорџименто.

  • 1885 – Смрт на Виктор Иго, автор на „Клетници“ и „Ѕвонарот“.

  • 1907 – Роден е Лоренс Оливие, голем англиски глумец и режисер.

  • 1970 – Почина Бојан Ступица, значаен југословенски театарски режисер.

  • 2016 – Смрт на Бата Живојиновиќ, иконска фигура на југословенскиот филм.


⚔️ Воени и политички настани:

  • 1939 – Потпишан е Челичниот пакт меѓу Хитлер и Мусолини.

  • 1943 – Распуштање на Коминтерната од страна на СССР.

  • 1972Никсон го посетува Советскиот Сојуз – прва ваква посета од американски претседател.

  • 1992Словенија, Хрватска и БиХ примени во ОН.

  • 1994 – Бунтовниците во Руанда преземаат клучни позиции.

  • 2014 – Воен удар во Тајланд предводен од генерал Прајут.


🌍 Современи настани и социјални промени:

  • 1998 – Мировен договор за Северна Ирска добива поддршка од гласачите.

  • 2000 – Израелски суд укинува забрана за жени кај Западниот ѕид.

  • 2012 – Првата жена командант на британски воен брод – Сара Вест.

  • 2012 – SpaceX го лансира првото приватно вселенско летало до МВС.

  • 2024Шпанија, Норвешка и Ирска ја признаваат Палестина како независна држава.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Автомобили11 минути

Утре во Прилеп ќе се одржи традиционалниот „Авто слалом“, учество ќе земе шампионот од Кичево, Кристијан Бојоски!

Утре (недела), 1-ви јуни со почеток од 11:00ч, град Прилеп повторно ќе биде домаќин на традиционалното државно првенство на Македонија во...

Хороскоп13 часа

Хороскоп за сабота (31 мај)

ОВЕН Денот е идеален за решавање на сите незавршени работи како и за дискусии поврзани со финансиски проблеми со личност...

Спорт15 часа

Кога решителноста го надминува системот, се создаваат вистински херои, кичевчанецот Милошевски доби највисока судиска лиценца од Панамериканската Карате Федерација

Дејан Милошевски од Кичево, Македонија доби највисока судиска лиценца од Панамериканската Карате Федерација и практично се здоби со најголемиот историски...

Кичево16 часа

Предмалку на „11-ти септември“ во Кичево се случила сообраќајка помеѓу две патнички моторни возила, причинета е само материјална штета

Предмалку на ул. „11-ти септември“ во Кичево се случила сообраќајна несреќа помеѓу патничко моторно возило „бмв“ и „голф“ со кичевски...

Мобилни уреди19 часа

Компанијата „Realme“ спрема мобилен уред со „џиновска“ батерија?

Компанијата Realme неодамна ја претстави својата напредна батериска технологија, но на промоцијата на моделот GT 7 во Париз сепак не...

Македонија22 часа

Граѓани најавија протест за изборот на митрополит на Дебарско-кичевската епархија, велат: „МПЦ-ОА има Устав, со критериуми“

Во сабота на 31 мај, со почеток во 12 часот, закажан мирен народен собир на плоштад Македонија во Скопје. Настанот...

Македонија22 часа

Пронајдено товарното возило од АРМ кое пред еден месец беше пријавено за одземено од авто сервис

На 29.05.2025 во 11.14 часот во СВР Скопје од АРМ е пријавено дека на паркинг простор на подрачјето на Кисела...

Временска прогноза1 ден

Конечно убави вести за временската прогноза, еве кога доаѓаат летните температури

Територијата на Република Македонија во периодот од 2 јуни (понеделник) па се до 8 јуни (недела) ќе биде зафатена од...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за петок (30 мај)

ОВЕН Морате да научите дека не можете да имате контрола врз се околу вас. Да се биде одговорен е добро...

Спорт2 дена

Новак Ѓоковиќ го победи Корентин Муте во третото коло на „Ролан Гарос“

Новак Ѓоковиќ обезбеди место во третото коло на Ролан Гарос со сигурна победа против домашниот играч Корентен Муте, совладувајќи го...

НАЈЧИТАНИ