На денешен ден
На денешен ден – 22 јули
356 п.н.е. – Роден е македонскиот крал Александар III Велики, легендарен грчки воен водач кој за кратко време од своето владеење (336-323 п.н.е.) успеал да ги уништи милениумските империи, градејќи нови мермерни градови и создавајќи нова цивилизација. Тој со векови ги инспирирал уметниците и поетите.
1456 година – Христијанска армија под команда на унгарскиот генерал Јанош Хунјади ги победи турските сили околу Белград. Во српските народни песни, Хуњади, кој загина во Земун за време на борбите, се споменува како Јанко од Сибиу.
1739 година – Турската армија ги порази Австријците во битката кај Грочка и ги принуди да ги напуштат Србија и Белград. Со белградскиот мир од 18 септември, Белград и териториите северно од Западна Морава по 21 година повторно паднаа на Отоманската империја.
1784 година – Роден е германскиот астроном и математичар Фридрих Вилхелм Бесел, кој ја пресметува орбитата на Халеевата комета.
1812 година – Во битката кај Саламанка, Шпанија, Британците, под команда на војводата од Велингтон, ја поразија армијата на Наполеон под водство на маршалот Огист Мармонт.
1832 година – Во Виена умре Наполеон II, војводата од Рајхстад, син на Наполеон I Бонапарта и Марија Луиз, внук на Хабсбуршкиот император. Незаслужениот цар, наследник на најмоќниот владетел во Европа, почина во царската палата Шенбрун, каде што Наполеон престојуваше 22 години порано како победник над Хабсбург Виена.
1852 година – Во Венеција умре францускиот воен водач Огист Мармонт. Како војвода од Рагуза (1807), тој го прогласи присоединувањето на Република Дубровник на 31 јануари 1808 година и од 1809 до 1811 година беше генерален гувернер на илирските провинции.
1888 година – Роден е американски микробиолог со украинско потекло Селман Абрахам Ваксман, добитник на Нобеловата награда за медицина во 1952 година за откривање на стрептомицин.
1898 година – роден е американскиот скулптор Александар Стирлинг Калдер. Неговиот огромен „мобилен“ беше ставен во 1958 година пред палатата на УНЕСКО во Париз.
1933 година – Американскиот пилот Вили е првиот што летал околу Земјата. Летот траеше седум дена, 18 часа и 49 минути.
1934 година – Арамија и убиец на американска банка, „државниот непријател број еден“ Johnон Дилинџер, е убиен во Чикаго, по 13 месеци прогонство, од агенти на Федералното биро за истраги (ФБИ).
1943 година – Сојузничките сили го окупираа италијанскиот град Палермо, на островот Сицилија, во Втората светска војна.
1944 година – Група полски политичари, испратени од СССР, го формира Народниот ослободителен комитет во Лублин за време на Втората светска војна, што Москва ја признава како привремена полска влада, наспроти владата за бегалци во Лондон.
1972 година – Советско летало „Венера 8“ слета на површината на Венера, пренесувајќи податоци десет минути пред да изгорат инструментите.
1981 година – Турски терорист Мехмет Али Агча е осуден на доживотен затвор за обид за атентат врз папата Јован Павле Втори на 13 мај. По 20 години, тој беше ослободен од затвор и предаден на Турција во јуни 2000 година.
1988 година – Експлозија на автомобил-бомба во близина на сириската воена база во западен Бејрут уби седум и повреди 48.
1991 година – Претседателството на СФРЈ издаде наредба за разоружување и демобилизација на сите нелегални воени формации во Хрватска.
1992 година – Најголемиот шверцер на дрога во Колумбија, Пабло Ескобар, избега од затвор.
1996 година – Со фрлање пакети со храна од авиони, ООН започна хуманитарна помош за околу 700.000 луѓе во јужен Судан, на кои им се заканува глад.
1997 година – Италијански суд го осуди нацистичкиот офицер Ерих Прибке на пет години затвор за злосторства извршени во Италија за време на Втората светска војна.
2001 година – Започнаа подготовките за професионални нуркачи да ја влечат нуклеарната подморница Курск, која потона на длабочина од 107 метри во август 2000 година за време на вежбите во Баренцовото Море, убивајќи ги сите 118 членови на екипажот.
2001 година – Умре Индро Монтанели, доајен на италијанското новинарство и основач на дневниот весник „Ил ornорнале Нуово“, кој денес се издава под името „Ил ornорнале“. Тој стана познат како воен репортер од Финска за време на Втората светска војна.
2003 година – Во напад на САД врз резиденцијата на ирачкиот претседател Садам Хусеин во Мосул беа убиени двајцата негови синови Удај и Кусај.
2004 година – американски композитор Jerери Голдсмит, автор на музика за многу класични филмови („Патон“, „Осмиот патник“, „Големиот грабеж на воз“, „Момци од Бразил“, „Тотално потсетување“) и популарната ТВ серија „Почина“ “, умира. Д-р Килдер,” Starвезден пат “).
2008 година – Хрватскиот маратонец Веjко Рогошиќ е првиот пливач во историјата што го исплива Средоземното Море помеѓу Сицилија и Кејп Бон во Тунис, а подвигот траеше 50 часа и 25 минути.
2010 година – Меѓународниот суд на правдата во Хаг утврди дека едностраното прогласување на независност на Косово не го наруши меѓународното право. Со ваквиот став, Судот одговори на претходно поставеното прашање на Генералното собрание на ООН – дали едностраното прогласување на независност од страна на привремените институции за самоуправа во Косово е во согласност со меѓународното право.
2011 година – Експлозија во Осло уништи дел од зградата на владата, а неколку часа подоцна, напаѓач во полициска униформа пукаше кон младите лабуристи во летен камп на островот Утоја, близу Осло. Во тие напади беа убиени 77 лица, а уапсен беше и норвешкиот напаѓач Андер Беринг Брејвик.
2013 година – Роден е третиот престолонаследник на Велика Британија, принцот Georgeорџ од Кембриџ, син на Вилијам и Кетрин, девојче по име Мидлтон.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Магазин22 часаПорака од возач на Брза Помош, почит за сите возачи, наши спасители!
-
Хороскоп2 денаХороскоп за среда (19 ноември)
-
Кичево9 часаЦУК со известување за изминатото деноноќие, во Кичево побарана била општинска интервенција во делот на ул. „Прилепска“
-
Хороскоп20 часаХороскоп за четврток (20 ноември)
-
Кичево1 ден„Македонски Завет“ организира хуманитарен концерт во НУЦК „Кочо Рацин“ со културно уметнички друштва и естрадни уметници од Кичево
-
Спорт2 денаМакедонија во четврток го дознава новиот ривал, по катастрофалниот пораз тргнуваме по потешкиот пат за мундијалот! Глава горе момци!
-
Временска прогноза1 денДожд секаде, повремено ќе засилува југоисточен ветер, поради состојбата ќе растат условите за зголемување на нивоата на реките и на езерата
-
Македонија1 денЈанев и Спироски во македонската делегација на регионалниот стратешки состанок во Тирана, организиран и поддржан од британските агенции за спроведување на закон
