На денешен ден
На денешен ден – 22 јули
356 п.н.е. – Роден е македонскиот крал Александар III Велики, легендарен грчки воен водач кој за кратко време од своето владеење (336-323 п.н.е.) успеал да ги уништи милениумските империи, градејќи нови мермерни градови и создавајќи нова цивилизација. Тој со векови ги инспирирал уметниците и поетите.
1456 година – Христијанска армија под команда на унгарскиот генерал Јанош Хунјади ги победи турските сили околу Белград. Во српските народни песни, Хуњади, кој загина во Земун за време на борбите, се споменува како Јанко од Сибиу.
1739 година – Турската армија ги порази Австријците во битката кај Грочка и ги принуди да ги напуштат Србија и Белград. Со белградскиот мир од 18 септември, Белград и териториите северно од Западна Морава по 21 година повторно паднаа на Отоманската империја.
1784 година – Роден е германскиот астроном и математичар Фридрих Вилхелм Бесел, кој ја пресметува орбитата на Халеевата комета.
1812 година – Во битката кај Саламанка, Шпанија, Британците, под команда на војводата од Велингтон, ја поразија армијата на Наполеон под водство на маршалот Огист Мармонт.
1832 година – Во Виена умре Наполеон II, војводата од Рајхстад, син на Наполеон I Бонапарта и Марија Луиз, внук на Хабсбуршкиот император. Незаслужениот цар, наследник на најмоќниот владетел во Европа, почина во царската палата Шенбрун, каде што Наполеон престојуваше 22 години порано како победник над Хабсбург Виена.
1852 година – Во Венеција умре францускиот воен водач Огист Мармонт. Како војвода од Рагуза (1807), тој го прогласи присоединувањето на Република Дубровник на 31 јануари 1808 година и од 1809 до 1811 година беше генерален гувернер на илирските провинции.
1888 година – Роден е американски микробиолог со украинско потекло Селман Абрахам Ваксман, добитник на Нобеловата награда за медицина во 1952 година за откривање на стрептомицин.
1898 година – роден е американскиот скулптор Александар Стирлинг Калдер. Неговиот огромен „мобилен“ беше ставен во 1958 година пред палатата на УНЕСКО во Париз.
1933 година – Американскиот пилот Вили е првиот што летал околу Земјата. Летот траеше седум дена, 18 часа и 49 минути.
1934 година – Арамија и убиец на американска банка, „државниот непријател број еден“ Johnон Дилинџер, е убиен во Чикаго, по 13 месеци прогонство, од агенти на Федералното биро за истраги (ФБИ).
1943 година – Сојузничките сили го окупираа италијанскиот град Палермо, на островот Сицилија, во Втората светска војна.
1944 година – Група полски политичари, испратени од СССР, го формира Народниот ослободителен комитет во Лублин за време на Втората светска војна, што Москва ја признава како привремена полска влада, наспроти владата за бегалци во Лондон.
1972 година – Советско летало „Венера 8“ слета на површината на Венера, пренесувајќи податоци десет минути пред да изгорат инструментите.
1981 година – Турски терорист Мехмет Али Агча е осуден на доживотен затвор за обид за атентат врз папата Јован Павле Втори на 13 мај. По 20 години, тој беше ослободен од затвор и предаден на Турција во јуни 2000 година.
1988 година – Експлозија на автомобил-бомба во близина на сириската воена база во западен Бејрут уби седум и повреди 48.
1991 година – Претседателството на СФРЈ издаде наредба за разоружување и демобилизација на сите нелегални воени формации во Хрватска.
1992 година – Најголемиот шверцер на дрога во Колумбија, Пабло Ескобар, избега од затвор.
1996 година – Со фрлање пакети со храна од авиони, ООН започна хуманитарна помош за околу 700.000 луѓе во јужен Судан, на кои им се заканува глад.
1997 година – Италијански суд го осуди нацистичкиот офицер Ерих Прибке на пет години затвор за злосторства извршени во Италија за време на Втората светска војна.
2001 година – Започнаа подготовките за професионални нуркачи да ја влечат нуклеарната подморница Курск, која потона на длабочина од 107 метри во август 2000 година за време на вежбите во Баренцовото Море, убивајќи ги сите 118 членови на екипажот.
2001 година – Умре Индро Монтанели, доајен на италијанското новинарство и основач на дневниот весник „Ил ornорнале Нуово“, кој денес се издава под името „Ил ornорнале“. Тој стана познат како воен репортер од Финска за време на Втората светска војна.
2003 година – Во напад на САД врз резиденцијата на ирачкиот претседател Садам Хусеин во Мосул беа убиени двајцата негови синови Удај и Кусај.
2004 година – американски композитор Jerери Голдсмит, автор на музика за многу класични филмови („Патон“, „Осмиот патник“, „Големиот грабеж на воз“, „Момци од Бразил“, „Тотално потсетување“) и популарната ТВ серија „Почина“ “, умира. Д-р Килдер,” Starвезден пат “).
2008 година – Хрватскиот маратонец Веjко Рогошиќ е првиот пливач во историјата што го исплива Средоземното Море помеѓу Сицилија и Кејп Бон во Тунис, а подвигот траеше 50 часа и 25 минути.
2010 година – Меѓународниот суд на правдата во Хаг утврди дека едностраното прогласување на независност на Косово не го наруши меѓународното право. Со ваквиот став, Судот одговори на претходно поставеното прашање на Генералното собрание на ООН – дали едностраното прогласување на независност од страна на привремените институции за самоуправа во Косово е во согласност со меѓународното право.
2011 година – Експлозија во Осло уништи дел од зградата на владата, а неколку часа подоцна, напаѓач во полициска униформа пукаше кон младите лабуристи во летен камп на островот Утоја, близу Осло. Во тие напади беа убиени 77 лица, а уапсен беше и норвешкиот напаѓач Андер Беринг Брејвик.
2013 година – Роден е третиот престолонаследник на Велика Британија, принцот Georgeорџ од Кембриџ, син на Вилијам и Кетрин, девојче по име Мидлтон.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
-
Хороскоп22 часаХороскоп за недела (7 декември)
-
Хороскоп2 денаХороскоп за сабота (6 декември)
-
Кичево2 часа„ЕВН КЕЦ Кичево“ во вторник ќе работи на терен, дел од „Ужичка“, „Мечкин Камен“ и дел од месноста „Под Крушино“ времено ќе бидат без електрична енергија
-
Временска прогноза1 денСе менува ли климата? Најава за невообичаено топло време од следната седмица во месец декември – ова се информациите
-
Здравје и убавина1 денКако полесно да ја издржите диетата за слабеење
-
Здравје и убавина3 часаДајте им одмор на цревата во организмот со ова овошје
