На денешен ден
На денешен ден (22 септември)

1241 година – Убиен Стурлсон Снори, најважниот писател на древната исландска литература, автор на „Снора Еда“ која содржи легенди од древната северна митологија и „Orbis terrarum“, сага за норвешките митски почетоци. Се верува дека атентатот го нарачал норвешкиот крал Хаакон VI од политички причини.
1499 година – Мирот во Базел ја заврши Швабската војна помеѓу Швајцарската лига и германскиот крал Максимилијан Први, а Швајцарија добива независност.
1735 – Роберт Волпол стана првиот британски премиер што се пресели во резиденција на Даунинг стрит 10 во Лондон.
1789.- Руско -австриските сили под команда на рускиот воен водач Александар Суворов им нанесоа тежок пораз на Турците во битката кај Римник.
1791 – Роден е англискиот физичар и хемичар Мајкл Фарадеј, кој го откри законот за електромагнетна индукција во 1831 година и двата основни закони за електролиза во 1833 година.
1792 – Еден ден по соборувањето на монархијата, Франција е прогласена за република и стапува во сила нов календар, за што е потребно есенската рамноденица да започне со пресметување на новата ера – 23 септември 1792 година.
1862 – Ото фон Бизмарк стана канцелар на Прусија. Под мотото „крв и железо“, тој обедини 25 германски држави во Германската империја, основана во 1871 година со Вилхелм Хоенцолерн како император.
1862 година – Американскиот претседател Абрахам Линколн издаде декрет со кој се бара сите американски робови да станат слободни граѓани на 1 јануари 1863 година.
1882.- Умре српската сликарка Катарина Ивановиќ, првата жена членка на српското академско друштво. Сликала портрети, композиции од историски жанрови и многу успешни мртви природа. Некои од нејзините слики се меѓу најдобрите во српскиот класицизам, како што се „Портрет на принцезата Персида Караѓорѓевиќ“, „Автопортрет“, „Кошеви со грозје“.
1885.- Роден е американскиот филмски режисер и актер со австриско потекло Ерих фон Строхајм, еден од најголемите режисери на неми филмови („Кралицата Кели“, „Големата илузија“, „Исчезнати од Свети Агил“, „Самрак булевар“).
1918.- Роден е мексиканскиот виолинист Хенрик Серинг, еден од најголемите мајстори за виолина во 20 век. Тој емигрирал кога нацистичка Германија ја нападнала Полска во 1939 година, и до 1945 година бил офицер за врска за полската бегалска влада во Лондон и преведувач на премиерот, генерал Владислав Сикорски. Од 1945 година е професор на Факултетот за музичка уметност во Мексико.
1923.- Во jубlана се одржа собрание на феминистички друштва на Кралството Југославија, на кое е основан Феминистичкиот сојуз (подоцна Алијансата на женските движења на Југославија).
1934.- Во експлозија во рудникот Гресфорд во Велс загинаа повеќе од 260 рудари.
1940 година – Јапонските трупи влегоа во Француска Индокина во Втората светска војна.
1949.- Владите на Соединетите држави, Велика Британија и Канада објавија дека СССР ја изврши првата експлозија на атомска бомба на 29 август 1949 година.
1955.- Во Велика Британија започна да работи комерцијалната телевизија. Првата платена реклама беше реклама за паста за заби.
1960.- Со претседателот Модиб Кејт беше прогласена независност на африканската држава Мали (поранешен француски Судан).
1974.- Ураганот уби околу 5.000 луѓе во централноамериканската држава Хондурас.
1980-Ирачките копнени сили влегоа во Иран со намера да ја преземат контролата врз Шат ал Араб, претворајќи го ирачко-иранскиот конфликт во вистинска војна во следните осум години.
1985.- Францускиот премиер Лоран Фабиус призна дека француските тајни агенти потонале брод на Гринпис, Воинот на виножито, во Нов Зеланд, по владини наредби. Гринпис водеше кампања против француските нуклеарни тестови.
1989.- Умре американскиот пејач Ирвин Берлин (Ирвинг), автор на повеќе од 1.000 хитови. Неговата песна „Бели Божиќ“ од филмот „Холидеј ин“ (1942) с still уште е една од бестселерите на американскиот музички пазар.
1992.- Соединетите држави побараа од Генералниот секретар на ОН да формира комисија за истрага на воените злосторства во Југославија. Во приложениот извештај, водачите на Србија и Југословенската народна армија, како и српските вооружени сили во Хрватска и БиХ, се обвинети за сериозни злосторства извршени за време на 15 -месечната војна во поранешна Југославија.
1993.- Среде една од највисоките стапки на инфлација во светот, СР Југославија донесе закон за апоен на национална валута, според кој на 1 октомври милион динари вредеше еден динар.
1998.- Продолжија борбите за српската Чичевица меѓу српските безбедносни сили и косовските Албанци, а српскиот министер за правда Драгоjуб Јанковиќ рече дека 178 косовски Албанци се обвинети за тероризам, 927 се под истрага, а 538 се во притвор.
2001.- Умре Исак Стерн, еден од најголемите виолинисти на дваесеттиот век. Познат е и по тоа што го спаси Карнеги Хол од пропаст во 1960 -тите.
2001.- Санкциите на САД за Индија и Пакистан беа укинати во 1998 година, кога двете земји спроведоа нуклеарни тестови.
2007.- Марсел Марсо, француски изведувач на пантомима, стана познат по својот лик како Бип кловн, со бело лице, во џемпер и капа.
2010.- Американскиот пејач Еди Фишер, популарен музичар од 50 -тите години на минатиот век, почина по песните „Мисли на тебе“, „Во секое време“ и „О, мој Па -па“.
2013. – На германските федерални парламентарни избори за 18 -то свикување на Бундестагот, Христијанско -демократската унија на премиерката Ангела Меркел освои најмногу гласови, што го освои третиот последователен мандат за составот на владата.
2014.- Околу 100.000 Курди од Сирија побегнаа во Турција за неколку дена пред армијата на екстремистичката организација „Исламска држава“, објави Високиот комесаријат на ОН за бегалци (УНХЦР).
2016 година – Интернет групата Јаху призна дека на крајот на 2014 година биле хакирани околу 500 милиони корисници, дека хакери украле лични податоци – имиња, презимиња, е -пошта, лозинки, телефонски броеви и не ги допирале броевите на банкарските сметки.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (30 јули)
-
Македонија9 часа
МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули
-
Кичево1 ден
(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево
-
Скопје2 дена
Во Скопје посебен режим на сообраќај за утре и задутре
-
Lifestyle2 дена
Не е вода: Пијалокот што го хидрира телото најдобро
-
Хороскоп6 часа
Хороскоп за вторник (1 јули)
-
Lifestyle2 дена
Внимавајте кога излегувате од ладна просторија на летното сонце: Еве зошто!
-
Хроника2 дена
МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро