На денешен ден
На денешен ден – 23 јуни
1501 година – Португалски морнар, Педро Кабрал, се вратил од патување на територијата на денешен Бразил и го нарекол Илха да Вера Круз. Првите населби во областа биле основани од Португалците во 1521 година.
1537 година – Педро Мендоза, шпански истражувач, почина при враќањето во Шпанија. Тој бил водач на експедиција за истражување на Јужна Америка, која достигнала до областа Рио де ла Плата, а во 1536 година ја основал населбата Буенос Аирес.
1611 година – Англискиот истражувач Хенри Хадсон, познат по тоа што се обиде да открие морска рута од Европа до Азија преку Арктикот, исчезна во заливот Хадсон, каде што беше напуштен од бунтовен екипаж на „Дискавери“. За време на истражувањето на Арктичкиот океан, тој ги открил морето и морето кои биле именувани по него.
1668 година – Роден е италијанскиот филозоф, историчар и правен теоретичар ovanовани Батиста Вико, основач на филозофијата на историјата и претходник на модерната естетика.
1757 година – Британците го консолидираат своето владеење во источна Индија победувајќи го францускиот сојузник, индискиот гувернер (набоб) Бенгал на Плејз.
1763 година – Марти-Josephозеф-Роуз де ла Пегери е родена во Мартиник, позната како Josephозефина, ќерка на поморски поручник и сопруга на Наполеон Бонапарта (1796). Таа беше крунисана како царица во 1804 година.
1785 година – Турската армија на везирот Скадар Махмуд Паша Бушатлија навлезе во Цетиње и го сруши манастирот по трет пат, кој го изгради Иван Црнојевиќ на крајот на 15 век. Манастирот е реновиран во 1786 година од страна на епископот Петар Први Петровиќ jeегош.
1848 година – започна „Јунското востание“ на париските работници поради протерувањето на социјалистите од привремената влада и затворањето на „народните работилници“. Востанието го задуши генералот Луис Кавањинак за три дена.
1894 година – Роден е англискиот крал Едвард VIII. Тој се искачи на тронот во 1936 година и абдицираше во истата година во корист на неговиот брат Georgeорџ Шести, за да може да се ожени со Американецот Волис Симпсон.
1945 година – Јапонскиот командант генерал Митсуру Ушиџима изврши самоубиство по поразот на јапонската армија на островот Окинава, каде се водеше една од најкрвавите битки во Втората светска војна. Според официјалните податоци, за време на борбите за Окинава биле убиени 234.183 војници и цивили.
1947. година – Донесен е закон од Конгресот на САД за Законот за Тафт-Хартли, со кој се ограничува правото на штрајк на работниците. Шефот на државата доби право да ја суспендира 80 дена секоја штрајкувачка акција што ја смета за опасна за националната безбедност.
1956 година – полковник Гамал Абдел Насер е избран за претседател на Египет.
1960 година – Патрис Лумумба стана првиот премиер на новозависната Демократска Република Конго.
1970 година – Јапонски студенти се судрија со полицијата во Токио за време на големи демонстрации против продолжување на безбедносниот пакт на САД и Јапонија.
1985 година – Боинг 747 на Ер Индија експлодира над Атлантскиот океан. Загинаа сите 329 патници и членови на екипажот. Сепаратистите од Сики се обвинети за поставување бомба во авион.
1993 година – Нигерискиот диктатор генерал Ибрахим Бабангида ги поништи претседателските избори на 12 јуни и спречи враќање на демократијата.
1994 година – Јужна Африка го врати своето место во Генералното собрание на ООН по една деценија меѓународна изолација поради политиката на апартхејдот.
1995 година – почина американскиот микробиолог онас Едвард, кој во 1954 година најде вакцина против детска парализа.
1996 година – Умре грчкиот државник и економист Андреас Папандреу, прв социјалистички премиер на Грција (1981-89 и 1993-96), основач и лидер на Сегрчкото социјалистичко движење (ПАСОК).
1998 година – Умре ирско-американската актерка Морин О Саливан, која се прослави како партнер на Johnони Вајсмулер во улогата на Janeејн во филмовите Тарзан.
1999 година – Југословенски економисти од невладината Група 17 проценуваат дека вкупната економска штета по бомбардирањето на НАТО врз СР Југославија изнесува 29 милијарди и 608 милиони динари.
2001 година – Владата на СР Југославија го донесе Указот за соработка со Меѓународниот трибунал за воени злосторства во Хаг.
2003 година – Врховниот суд на САД ја потврди постапката на Универзитетот во Мичиген за да ги фаворизира малцинствата кои се пријавуваат на правниот факултет на Универзитетот. Тоа е прва официјална одлука во врска со граѓанските права во последните 25 години.
2004 година – Меѓународниот кривичен суд ја започна првата официјална истрага за воените злосторства во Демократска Република Конго од јули 2002 година во провинцијата Итури, каде што најмалку 5.000 луѓе беа убиени во судири. Се проценува дека милиони луѓе загинаа во Конго за време на десетгодишната граѓанска војна.
2005 година – Мароканецот Абделмаџид Бушар е уапсен во Србија и екстрадиран во Шпанија, каде е осомничен за терористичките напади во Мадрид на 11 март 2004 година, кога беа убиени повеќе од 190 лица.
2006 година – Умре телевизискиот продуцент Арон Спелинг, чии најпознати серии се „Беверли Хилс“, „Династија“, „Ангелите на Чарли“ и „Мелроус Место“.
2007 година – почина Павле Угринов (Василије Поповиќ), писател, режисер на театар и ТВ, уредник и драматург. Објавил повеќе од 20 книги со поезија и проза, од кои најпознат е романот „Даден живот“.
2012 година – Парагвајскиот претседател Фернандо Луго е отстранет со одлука на парламентот, а неговиот импичмент излезе на улиците на голем број приврзаници кои полицијата ги растера со водени топови. Луго беше заменет со потпретседателот Фредерико Франко од Автентичната радикална либерална партија.
2013 година – Умре американскиот блуз-пејач Боби Блу Бленд (83) (јас ќе се грижам за тебе, вклучи ја твојата loveубовна светлина, Повикај ме, така е loveубовта).
2014 година – Јапонските производители на автомобили Нисан, Хонда и Мазда објавија дека повлекуваат неколку милиони свои возила поради опасност од експлозија на воздушни перничиња. Од истата причина, Тојота повлече над два милиони возила малку порано.
2016 година – Поддржувачите на излегувањето на Велика Британија од Европската унија победија на референдумот за членство во Унијата.
2016 година – Ер Србија воспостави директни летови помеѓу Белград и Newујорк. Директен лет кон Соединетите Држави, управуван од југословенскиот воздушен транспорт (ЈАТ) беше прекинат во 1992 година.
2019 година – Кандидатот на турската опозиција, Екрем Имамоглу, победи на повторените избори за градоначалник на Истанбул, по поништувањето на резултатите од првите избори одржани на крајот на март.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
-
Македонија2 дена„ЛУКОИЛ Македонија“ во своите малопродажни објекти го враќа купувањето со „VISA“ дебитните и кредитни картички, од денес во целосна функционалност може да се користат услугите за плаќање
-
Кичево1 денОВР Кичево поднесе кривична за лице од скопско, најдена банкарска картичка употребил за купување на производи
-
Хороскоп2 денаХороскоп за четврток (27 ноември)
-
Временска прогноза2 денаПопоски: Врнежите од дожд не престануваат, особено внимание во недела, каде можни се врнежи од снег и на превоите до 1000 нмв.
-
Хороскоп15 часаХороскоп за петок (28 ноември)
-
Lifestyle1 ден„Travelers Cycling Macedonia“ – Кичево ја лансира првата андроид мобилна апликација за велосипедизам во Македонија
-
Македонија23 часаБензините остануваат исто, додека Дизелот од ноќеска со нова намалена цена за литар
-
Македонија1 денАМСМ: На патниот правец Отешево – Сирхан, поради одрон на патот, сообраќајот се одвива по една сообраќајна лента
